Ο Ηλίας Ψυρούκης δεν μπήκε τυχαία στην λίστα του National Geographic και του Forbes

Όχι, δεν φεύγουν όλα τα «μυαλά» εκτός Ελλάδος. Ναι, θα μπορούσαν να είχαν περισσότερα χρήματα και ευκαιρίες, αλλά μένουν εδώ και επιμένουν να βελτιώσουν, από το μετερίζι τους, το επίπεδο και την κατάσταση στην χώρα. Ένα από αυτά τα μυαλά βρίσκεται μες στο κεφάλι του 25χρονου Ηλία Ψυρούκη.

Πρόσφατα, το όνομά του βρέθηκε ανάμεσα σε άλλα 23 νέων επιστημόνων, της λίστας του National Geographic, ως «νέος εξερευνητής του κόσμου», ενώ έχει συμπεριληφθεί και στην λίστα του Forbes 30Under30 Greece 2021. Εξαιρετική τιμή για τον ίδιο, αλλά και για την χώρα μας. Φυσικά, και για τους καθηγητές του, αλλά και όσους στάθηκαν στο πλευρό του όλα αυτά τα χρόνια.

Σπουδάζοντας στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ, ίδρυσε (το 2017) τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό SPIN – Space Innovation με τον συμφοιτητή του, Ηλία Θεοδωρίδη. Ο οργανισμός εστιάζει στην ανάπτυξη τεχνολογιών του διαστήματος και την ανταλλαγή σχετικών γνώσεων. Η SPIN αναπτύσσει εκπαιδευτικά προγράμματα όχι μόνο για την ενίσχυση και τη διεύρυνση των δεξιοτήτων και γνώσεων των νέων, αλλά και για την έρευνα και την ανάπτυξη νέων διαστημικών τεχνολογιών.

Η SPIN, επίσης, διοργανώνει τον πανελλήνιο διαγωνισμό διαστημικής CanSat in Greece για τον οποίο 500 μαθητές και φοιτητές έχουν κατασκευάσει τους δικούς τους εκπαιδευτικούς δορυφόρους στην Ελλάδα.

Ο Ηλίας Ψυρούκης και προς τιμήν του, για να δεχθεί να μιλήσει στο in.gr, εξασφάλισε ότι θα ασχοληθούμε με την φετινή ομάδα νικητών της Cansat (από την πρότυπη Ευαγγελική Σχολή της Νέας Σμύρνης) και με τον υπεύθυνο καθηγητή της. Του το υποσχεθήκαμε επειδή στα αλήθεια αξίζει και, σύντομα, θα διαβάσετε το ρεπορτάζ μας για τους μαθητές και την δράση τους.

Προς το παρόν, απολαύστε τις απαντήσεις ενός αβόλευτου νου, ενός ανθρώπου που δεν συγκεντρώνει κανένα από τα κλισέ του nerd ή του «άριστου μαθητή-φοιτητή». Ενός ανθρώπου που το όνομά του θα ακούσουμε και θα διαβάσουμε πολλές, πολλές φορές ακόμα στο μέλλον.

Ηλία, τι σημαίνει ακριβώς η καινοτομία στον τομέα του διαστήματος;

Η καινοτομία είναι η καινοτομία. Στον τομέα του διαστήματος μπορείς να καινοτομήσεις είτε στο business κομμάτι, όπως ο Elon Musk που με πολύ γρήγορους ρυθμούς προσπαθεί να επιτύχει κάποιους στόχους σαν τον πηγαιμό στον Άρη, είτε στο κομμάτι που αφορά σε τεχνολογίες που μεταφέρονται εδώ στη γη σαν το πυρέξ ή τη δημιουργία κρυστάλλου στη Σελήνη ή το διάστημα, είτε στο κομμάτι της εκπαίδευσης.

Καινοτομία στο εκπαιδευτικό κομμάτι παρατηρούμε όταν προσπαθείς να βοηθήσεις μέσω μιας συστηματικής εκπαίδευσης ανθρώπους να δημιουργήσουν τεχνολογίες που να αφορούν στο διάστημα, είτε παίρνοντας μια τεχνολογία από το διάστημα και μεταφέροντας την στη γη, είτε με κάποιο πείραμα σχετικό με την εξερεύνηση του διαστήματος.

Αναφέρονται όλοι στην GenGeo. Αισθάνεσαι μέρος αυτής της γενιάς; Πόσο πράσινα και βιώσιμα ζεις εσύ στην καθημερινή σου ζωή ή τουλάχιστον προσπαθείς να ζεις;

Η αλήθεια είναι ότι δεν αποτελώ και τον πιο πράσινο και βιώσιμο άνθρωπο. Προσπαθώ το τελευταίο χρονικό διάστημα να μειώσω την κατανάλωση του κρέατος και τη χρήση πλαστικών.

Δυστυχώς, λόγω της πανδημίας χρησιμοποιώ πολύ περισσότερο το αυτοκίνητό μου απ’ ότι συνήθως. Παρόλα αυτά, προσπαθώ και προσπαθούμε εν γένει στον οργανισμό να μπούμε σε μια τροχιά που πλέον δεν θα χρησιμοποιούμε αντικείμενα μιας χρήσης και θα περιορίσουμε τις σπατάλες του παρελθόντος. Γενικότερα, είμαι μέρος αυτής της γενιάς και το αισθάνθηκα πάρα πολύ όταν κάναμε το Skype meeting με τα παιδιά από το National Geographic, είμαστε μια πολύ diverse γενιά και ο καθένας από το δικό του πόστο προσπαθεί να εξελίξει αυτό που συμβαίνει στη γη.

Για φαντάσου να είχες γίνει αρχαιολόγος, όπως διάβασα κάπου…Τι έλεγες άραγε πως θα γίνεις όταν μεγαλώσεις ως παιδί και πως οδηγήθηκες σε αυτό που κάνεις σήμερα;

Έχω αλλάξει πολλές γνώμες, ήθελα να γίνω αγρότης, γεωπόνος, κτηνοτρόφος και εν τέλει αρχαιολόγος.

Τρέφω μια πολύ μεγάλη αγάπη για την κλασική παιδεία και μου άρεσαν πολύ τα αρχαία στο σχολείο. Ήμουν καλός και στα θετικά και στα φιλολογικά μαθήματα παρά την δυσλεξία μου. Η άποψή μου είναι ότι τα πράγματα δεν απέχουν τόσο πολύ μεταξύ τους στην πραγματικότητα.

Ακόμα δηλαδή κι αν αποφασίσω τώρα να ασχοληθώ με την αρχαιολογία, μπορώ να το κάνω μέσω του κομματιού της τεχνολογίας. Τα cutscanners που χρησιμοποιούνται για να σκανάρουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο και να δουν εάν υπάρχει κάποιος όγκος είναι τεχνολογία που δημιουργήθηκε για το διάστημα και χρησιμοποιείται επίσης για την χρονολόγηση αρχαίων αντικειμένων ή ακόμα και για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων.

Το πώς οδηγήθηκα σε αυτό που κάνω σήμερα συνέβη ως εξής: πηγαίνοντας στη Μυτιλήνη είδα μια εφημερίδα που αναφερόταν στον καθηγητή Γιώργο Κοντέλλη του 3ου Λυκείου Μυτιλήνης και έλεγε ότι μια ομάδα ατόμων έφτιαχνε μικρούς δορυφόρους για έναν διαγωνισμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Όλο αυτό μου τράβηξε το ενδιαφέρον και με οδήγησε στο να αλλάξω λύκειο και να μην πάω εκεί όπου θα πήγαινα.

Αυτός ο άνθρωπος άλλαξε τη ζωή πολλών παιδιών, αφού τα εμπιστεύτηκε χωρίς ταμπού και περιορισμούς. Το πιο κλασικό παράδειγμα είναι όταν μας έδωσε το κλειδί του εργαστηρίου και είχαμε πρόσβαση σε αυτό όποτε θέλαμε.

Το αποτέλεσμα του διαγωνισμό ήταν η δεύτερη θέση την οποία κατακτήσαμε το 2012 και έδειξε το πού μπορούν να φτάσουν οι μαθητές εάν τους εμπιστευθεί κάποιος. Είχαμε μια ομάδα που δεν ενδιέφερε κανέναν εάν κάποιος είναι καλός μαθητής ή όχι, εάν θα σπουδάσει μουσικός ή επιστήμονας κλπ. Ήμασταν παιδιά που μας βοήθησε αυτός ο καθηγητής να κάνουμε κάτι που αγαπούσαμε όλοι μαζί, με διαφορετικό τρόπο ο καθένας.

Πώς είναι να είσαι ένας άριστος μαθητής στη Μυτιλήνη;

Εάν γυρνούσα τον χρόνο πίσω δεν θα ξανά ήμουν άριστος γιατί θεωρώ ότι το σχολείο δημιουργεί τις συνθήκες για να μισήσεις τα μαθήματα και δεν επικροτεί τη δημιουργικότητα. Υπήρχαν πολλές δυσκολίες στη Μυτιλήνη αλλά νομίζω ότι η ανάγκη της μικρής κοινωνίας να αναδειχθεί την έκανε να στηρίζει οτιδήποτε καινούριο. Μέσω της Μυτιλήνης έχω συμμετάσχει σε δύο διαγωνισμούς ρομποτικής, έχουμε επισκεφτεί τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος και έχω ανεβάσει ένα δικό μου θεατρικό στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης με τη συνενοχή τριών σχολείων.

Η τοπική κοινωνία, με λίγα λόγια, προσπαθεί και στηρίζει αυτό που αρχίζει να φαίνεται πιο ωραίο και αυτό είναι και το πλεονέκτημα σε σχέση με την Αθήνα που χάνεσαι κάπως. Φυσικά σε όλο αυτό υπάρχει και μια δυσανασχέτηση από άλλους ανθρώπους.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η επιτυχία που σημειώσαμε με τα παιδιά δεν έχει να κάνει με το γεγονός ότι ήμασταν άριστοι στο σχολείο. Έχει να κάνει με το ότι βρήκαμε τους σωστούς ανθρώπους να μας στηρίξουν και ότι όταν τρώγαμε πόρτα, εμείς την σπάγαμε ή περνούσαμε από το πλάι.

Η αριστεία ως έννοια θεωρείται για την ελληνική κοινωνία φλεγόμενη. Κάποιοι πιστεύουν σε αυτήν και την υποστηρίζουν ενώ άλλοι πιστεύουν ότι καλλιεργεί τις ανισότητες και οδηγεί και σε κοινωνίες με τους λιγότερο καλούς… Θα ήθελα την άποψη σου πάνω σε αυτό το θέμα.

Έχουμε μια ηλίθια αντίληψη για την αριστεία. Αριστεία δεν είναι το να είναι κάποιος καλός μαθητής, αριστεία είναι κάποιος να κάνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο αυτό που κάνει χωρίς τυπολατρείες. Είχαμε για παράδειγμα ένα παιδί που ζωγράφιζε μάνγκα πάρα πολύ καλά, αλλά δεν ήταν και ο καλύτερος μαθητής στο σχολείο. Αυτό το παιδί τώρα κάνει καριέρα στον σχεδιασμό καρτούν και μάνγκα και είναι κάτι που το κάνει εξαιρετικά.

Είναι από τα άτομα που θα τον έλεγαν μέτριο μαθητή αλλά αν όχι ήδη, σε μερικά χρόνια θα θεωρείται άριστος επειδή κάνει εξαιρετικά αυτό που αγαπάει. Η αριστεία έχει να κάνει με τη δουλειά. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι ένα παιδί που γράφει πέντε στα μαθηματικά, εάν το βάλεις να φτιάξει ένα ρομπότ, μπορεί να το κάνει με τον καλύτερο τρόπο.

Αντίστοιχα, ένα παιδί που είναι άριστος μαθητής μπορεί να έχει βάλει τον καθηγητή του να φτιάξει το ρομπότ και να τον χειροκροτούν όλοι λες και είναι διάνοια. Άριστος είναι κι ένας άνθρωπος που μπορεί να πουλήσει ένα κουτί καραμέλες με εξαιρετικό τρόπο σε ένα περίπτερο και να κάνει τρελό τζίρο. Προφανώς και η αριστεία είναι σημαντική, αλλά πρέπει να αντιληφθούμε ότι δεν καθορίζεται από τα τυπικά προσόντα μόνο.

Πώς είναι μια τυπική σου μέρα τα τελευταία χρόνια ως φοιτητής;

Η αλήθεια είναι ότι δεν θα με χαρακτήριζες ως έναν συνεπή φοιτητή. Γενικά δεν έχω πολύ καλές σχέσεις με το ελληνικό πανεπιστήμιο και θα μπορούσα για ώρες να αναλύω τα αρνητικά του.

Πλέον, έχω απομακρυνθεί αρκετά από το Πολυτεχνείο στο οποίο σπουδάζω και δεν είναι κάτι που αυτή την στιγμή βρίσκεται στις πρώτες προτεραιότητες μου. Αυτή τη στιγμή, έχω έναν περίεργο τρόπο που λειτουργώ κάθε μέρα.

Μπορεί μια μέρα να μην έχω όρεξη να κάνω τίποτα και να θέλω να επεξεργαστώ μια πληροφορία που έχω λάβει προκειμένου να μεταφραστεί σε σχέδιο στην συνέχεια.

Θέλω να πω ότι μπορεί να επιλέξω μια Τετάρτη να μην εργαστώ και να μην σηκωθώ το πρωί να κάνω έρευνα, να απαντήσω στα μέιλ ή να γράψω το business plan και να αποφασίσω ότι χρειάζομαι ξεκούραση ή να ανάγκη για περπάτημα και την Κυριακή να δουλεύω για δώδεκα με δεκατέσσερις ώρες. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργώ εγώ.

Πες μας δύο λόγια για την SPIN…

Μακάρι να μπορούσα να  σου συστήσω όλα τα παιδιά στην SPIN ένα προς ένα, άλλα είναι κάπως δύσκολο αυτήν τη στιγμή επειδή είμαστε σε μια φάση αναδιοργάνωσης, καθώς έρχονται καινούργια μέλη στον οργανισμό με πολύ μεγάλη εμπειρία προκειμένου να πετύχουμε τους καινούριους μας στόχους.

Προφανώς αξίζει να αναφέρω τον Ηλία Θεοδωρίδη με τον οποίο δουλεύουμε μαζί από το λύκειο και είναι υπεύθυνος τεχνολογίας στην SPIN. Σε αυτόν οφείλεται ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η εκτόξευση του πρώτου ελληνικού πυραύλου υψηλής ισχύος.

Πολύ σημαντικά είναι ακόμα τρία μέλη που έχουμε στην ομάδα της πυραυλικής, η Μαρία Στρατηγού, ο Θέμης Παπαμελετίου και ο Άρης Θυμιανός. Και οι τρεις είναι αναπόσπαστα κομμάτια της ομάδας και χωρίς αυτούς δεν θα μπορούσαμε να είχαμε φτάσει να μιλάμε για τον δεύτερο πύραυλο που είμαστε έτοιμοι να εκτοξεύσουμε.

Πώς έγινε όλο αυτό με τον National Geographic; Σε πρότειναν; Πώς αισθάνθηκες όταν έμαθες για την διάκριση σου;

Με πρότεινε ο Βαγγέλης ο Κραβαρίτης από το British Council στην Ελλάδα, καθώς είχαμε μια επαφή νωρίτερα για κάποια άλλα πράγματα. Όταν με ρώτησε εάν θα ήθελα να με προτείνει, η χαρά μου ήταν τεράσια καθώς ένας οργανισμός που δεν είχα συνεργαστεί ξανά στο παρελθόν, αναγνώρισε τη δουλειά μου. Μετά από αυτό έπρεπε να συμπληρώσω μια φόρμα και να περάσω από μια συνέντευξη.

Είναι πολύ τιμητικό αυτό που αισθάνθηκα την στιγμή που μου ανακοινώθηκε η διάκριση και είναι η υποχρέωση μου να μεταφέρω αυτό το βραβείο και στους υπόλοιπους και σε όλη τη νέα γενιά της χώρας που ασχολείται με τον τομέα του διαστήματος. Στόχος είναι μέσα από όλο αυτό να αντιληφθεί ο κόσμος ότι υπάρχει μια πολύ δυνατή κοινότητα εκεί έξω που κάτι κάνει.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι ο National Geographic θα στηρίξει οικονομικά τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Διαστημικής CanSat in Greece με στόχο να διπλασιάσουμε τις μαθητικές ομάδες που συμμετέχουν στον διαγωνισμό.

Ελπίζουμε ότι θα είμαστε ανοιχτά ώστε να καταφέρουν οι μαθητές να κατασκευάσουν τους δικούς τους μικρούς δορυφόρους σε μέγεθος κουτιού αναψυκτικού και να κάνουμε μια μεγάλη εκδήλωση που θα την ευχαριστηθούμε όλοι.

Τι είναι το CanSat in Greece ακριβώς;

Το CanSat in Greece είναι ένας Πανελλήνιος Διαγωνισμός Διαστημικής στον οποίο μαθητές και φοιτητές κατασκευάζουν μικρούς δορυφόρους σε μέγεθος κουτιού αναψυκτικού, οι οποίοι εκτοξεύονται με δικό μας πύραυλο σε υψόμετρο ενός χιλιομέτρου, αποδεσμεύονται από την πύραυλο και προσγειώνεται με ασφάλεια με τη χρήση αλεξιπτώτου, εκτελώντας μια πιθανή διαστημική αποστολή που έχει επιλέξει η ομάδα. Τη μαθητική κατηγορία υποστηρίζει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος και είμαστε ο μόνος ιδιωτικός φορέας στην Ευρώπη που διοργανώνει εθνικό διαγωνισμό.

Έτσι λοιπόν, η πρώτη μαθητική ομάδα προκρίνεται στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό. Αντίθετα η φοιτητική ομάδα είναι η πρώτη συστηματική προσπάθεια στην Ελλάδα που δίνει βήμα σε φοιτητές να κατασκευάσουν την πρώτη τους διαστημική τεχνολογία.

Μπορεί να περιλαμβάνει το οτιδήποτε, από τρισδιάστατη χαρτογράφηση του εδάφους, μέχρι το να τρυπήσουν το έδαφος για να κάνουν κάποιες μετρήσεις, ή το να ανοίξει ένας μικρός δορυφόρος, να βγάλει ρόδες και να κινηθεί στην επιφάνεια ενός «άλλου» πλανήτη. Έχουν περάσει από τον διαγωνισμό περισσότεροι από 400 μαθητές και φοιτητές από όλη την Ελλάδα και μάλιστα δύο φοιτητικές ομάδες δημιουργήθηκαν με αφορμή αυτόν τον διαγωνισμό και συνεχίζουν ακόμα να φέρνουν κι άλλες διακρίσεις από το εξωτερικό.

Θα ήθελες κάποτε να πας στο διάστημα;

Προφανώς και θα ήθελα. Ποιος δεν θα ήθελε; Θα ήθελα κάποια στιγμή να πάω σε αποικία στο διάστημα, καθώς θεωρώ πως θα ήταν μια επιβράβευση για όσους ασχολούμαστε με το διάστημα.

Βλέπεις ταινίες επιστημονικής φαντασίας;

Ναι τα κλασικά. Μου αρέσουν οι ταινίες που έχουν έναν ρεαλισμό και λιγότερο δράμα σε ό, τι αφορά τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας.

Σε μια συνέντευξή σου δήλωσες ότι «είμαστε μια γενιά που μεγάλωσε στην κρίση και τώρα περνάμε μια πανδημία». Αυτές οι συνθήκες πώς λειτουργούν στην επιστημονική σου δραστηριότητα;

Αυτό που είχα δηλώσει είναι μια αλήθεια και αυτή είναι η πραγματικότητα. Μεγαλώσαμε ακούγοντας ανθρώπους να μας λένε «μην ονειρεύεστε και πάρα πολύ». Όμως, όπου υπάρχουν προβλήματα, υπάρχουν και λύσεις και ευκαιρίες οπότε αυτό σου δίνει ένα κίνητρο.

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα που έχουμε αναφορικά με την οικονομική κρίση ήταν όταν κατασκευάζαμε κατά τα σχολικά χρόνια έναν μικρό δορυφόρο και αναζητούσαμε χρήματα και ένας άνεργος μας είχε πάρει τηλέφωνο και μας είχε πει ότι θα ήθελε να μας δωρίσει πενήντα ευρώ.

Το παράδειγμα αυτό μας δείχνει το πώς μπορεί κάποιος να στηρίξει ακόμα κι αν βρίσκεται στην δυσκολότερη κατάσταση. Αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι ναι μεν εμείς δεν ασχολούμαστε άμεσα με την επίλυση των ανθρωπίνων προβλημάτων, αλλά η δημιουργία αυτού που στοχεύουμε να κατασκευάσουμε θα οδηγήσει στην επίλυση της ανεργίας μέσω των νέων θέσεων εργασίας που θα προκύψουν.

Ο καθένας, δηλαδή, μέσα από τον τομέα στον οποίο εργάζεται μπορεί να δώσει λύσεις σε τέτοιου είδους προβλήματα.

Γενικότερα, καμία από τις τρεις κρίσεις στις οποίες αναφέρθηκα δεν κατάφερε να μας περιορίσει. Η πανδημία μας έκανε καλό από μια άποψη γιατί μπορέσαμε να πάρουμε ένα διάλειμμα ύστερα από πέντε συνεχόμενα χρόνια δουλειάς και οργάνωσης.

Σκέφτηκες ποτέ να φύγεις από την Ελλάδα; Σε βλέπεις κάπου στην Ευρώπη ή την Αμερική; Έχεις λάβει την υποστήριξη που θεωρείς ότι αξίζει ένας νέος επιστήμονας από το ελληνικό κράτος;

Αρχικά, δεν θεωρώ τον εαυτό μου επιστήμονα, ίσως το εξερευνητής ταιριάζει καλύτερα. Μου αρέσει να αντιμετωπίζω προκλήσεις, να λύνω προβλήματα και να βοηθάω τους ανθρώπους που θέλουν να πετύχουν κάτι ουσιώδες για τον πλανήτη.

Η αλήθεια είναι πως το βραβείο αυτό με πέτυχε ένα βήμα έξω από την Ελλάδα καθώς είχα κάνει κάποιες αιτήσεις για να φύγω για σπουδές στην Ολλανδία. Γενικά, θεωρώ τον εαυτό μου πολίτη του κόσμου οπότε δεν με προβληματίζει το πού θα κάνω τι.

Είδα μια ευκαιρία στην Ελλάδα και έτσι αποφάσισα να κάνω μια τελευταία προσπάθεια ενασχόλησης με το διάστημα εδώ γιατί αντικειμενικά ακόμα και σε κάποια άλλη χώρα, όπως τη Βουλγαρία, αν πήγαινα, η αντιμετώπιση θα ήταν πολύ καλύτερη και οι ηλίθιες δυσκολίες οι οποίες τείθενται από την ελληνική πραγματικότητα, εκεί δεν θα υπήρχαν.

Είμαι από τους ανθρώπους που πιστεύουν περισσότερο στην ιδιωτική πρωτοβουλία και αυτό που θεωρώ ότι οφείλει να κάνει η πολιτεία είναι να ακούν καλύτερα και να μην θέτουν εμπόδια. Ούτε ζητάμε να μας ανοίξουν τον δρόμο, ούτε να μας δώσουν χρήματα, αυτό που ζητάμε είναι να μην μας αλλάζουν τα δεδομένα κάθε τρεις μέρες και να μην υπάρχει αυτό το συντεχνιακό του τύπου «τι ήρθε αυτό το πιτσιρίκι να μας πει;».

Βρήκαμε ανθρώπους παντού στην ελληνική πολιτεία που μας στήριξαν και μας στηρίζουν ακόμη, αλλά βρήκαμε επίσης και ανθρώπους των οποίων η συμπεριφορά μπορούσε να θεωρηθεί ακόμα και κακοποιητική απέναντι σε έναν εικοσάχρονο που κάνει τα πρώτα του βήματα. Νομίζω αυτό είναι ένα σύνδρομο που κληρονομήθηκε από τις προηγούμενες γενιές και αυτοί που βρίσκονται τώρα σε θέσεις που λαμβάνουν αποφάσεις, τράβηξαν παρόμοια πράγματα κατά τα νεανικά τους χρόνια και γι’ αυτό τα βγάζουν πάνω στη νέα γενιά και δεν την εμπιστεύονται όσο πρέπει.

Θα ήθελα να δω επιτέλους νέους ανθρώπους μέχρι τα τριάντα να σχεδιάζουν το πλάνο του ελληνικού κράτους για το διάστημα για την επόμενη εικοσαετία. Θεωρώ πως έτσι πρέπει να γίνει και όχι με ανθρώπους που ήδη είναι στον χώρο και ήδη έχουν κάνει τα δικά τους λάθη.

Υπάρχει μια αντίληψη στην χώρα ότι θα αξιοποιούμε δορυφορικά δεδομένα για να βλέπουμε πού υπάρχει πυρκαγιά ή πού πλημμύρισε. Υπάρχει όμως και μια νέα γενιά αυτήν την στιγμή που φωνάζει ότι θα δημιουργήσει διαστημικές τεχνολογίες και διαστημική εξερεύνηση που αφορά στο ίδιο το διάστημα και σε διαστημοσυσκευές που φεύγουν έξω.

Είμαστε δεκατέσσερις οργανισμοί στην Ελλάδα που ασχολούμαστε με αυτό και μας λένε να ασχοληθούμε με κάτι πιο απλό. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει. Εάν δεν είναι σε θέση να μας βοηθήσουν, καλύτερα ας μην βάζουν εμπόδια και να σιωπάσουν.

Τι θυσίασες για να φτάσεις μέχρι εδώ; Ή μήπως όλα σου βγήκαν φυσικά και ένιωσες ότι πραγματικά δεν στερήθηκες τίποτα;

Ενδεχομένως, θυσίασα την πορεία μου στο πανεπιστήμιο και το να έχω πάρει το πτυχίο μου. Θυσίασα πολλές και καλές δουλειές σε Ευρώπη και Αμερική με πολλά χρήματα. Ακόμη, θυσίασα και ένα μέρος της ψυχικής μου υγείας χωρίς κανέναν απολύτως λόγο να συμβεί.

Αυτά τα εμπόδια που προανάφερα, είχαν σίγουρα την επίδρασή τους. Το γιατί έμεινα εδώ και δεν έφυγα είναι γιατί ίσως πιστεύω ότι μπορούμε να δημιουργούμε αυτές τις συνθήκες που θέλουμε εμείς, δηλαδή το Open Innovation Hub, που θα αποτελέσει ένα πρότυπο για όλον τον κόσμο και θα αλλάξει σίγουρα όλη την βιομηχανία της χώρας.

Είμαι πολύ βέβαιος ότι υπάρχουν τα νούμερα που στηρίζουν ότι πρέπει να δημιουργήσουμε κάτι τέτοιο και που δείχνουν ότι εάν το κάνουμε, η Ελλάδα μπορεί να εισέλθει σαν ένας υπολογίσιμος «παίκτης» στον τομέα του διαστήματος.

Εδώ θα ήθελα να σημειώσω ότι πέρα από το γεγονός ότι πληρώθηκα για ένα εξάμηνο μέσω μιας συνεργασίας που είχαμε με την Vodafone, δεν έχουμε άλλες απολαβές γι’ αυτά που κάνουμε και αυτό δείχνει το πόσο πεπεισμένοι είμαστε ότι αυτό που κάνουμε θα πετύχει.

Τι είναι που σε μαγεύει τόσο πολύ στο διάστημα και οραματίζεσαι να το εντάξεις στην εκπαιδευτική κουλτούρα της χώρας; Είναι τόσο σημαντικό να μαθαίνουμε στο σχολείο περισσότερα γι’ αυτά που συμβαίνουν αυτήν την στιγμή στο διάστημα;

Εδώ κολλάει το αγαπημένο quote του Ηλία Θεοδωρίδη από τον Benjamin Franklin που λέει «πες μου και θα ξεχάσω, δίδαξέ με και θα θυμάμαι, ενέπλεξέ με σε κάτι και θα μάθω».

Το διάστημα είναι ένα παρά πολύ καλό τροχοπέδη γιατί μπορεί να εμπεριέχει όλες τις επιστήμες χωρίς περιορισμούς. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι ο Κινέζος που αγόρασε όλες τις θέσεις σε μια εκτόξευση του Elon Musk και απαίτησε οι δέκα πρώτες θέσεις να καλυφθούν από καλλιτέχνες για να αντλήσουν έμπνευση βλέποντας το διάστημα και να μπορέσουν να δημιουργήσουν έργα.

Κάτι άλλο που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι πρέπει να περάσουμε σε μια Project Place εκπαίδευση, δηλαδή, εάν θέλω να μάθω μαθηματικά, μου είναι πολύ πιο εύκολο να μάθω μαθηματικά επειδή θέλω να γράψω έναν κώδικα ή ένα πρόγραμμα, από το να μελετάω κάτι που δεν ξέρω εάν θα με ωφελήσει εν τέλει.

Γι’ αυτό, προσπαθούμε να εντάξουμε τα εκπαιδευτικά προγράμματα όπως το CanSat in Greece στην παιδεία. Μάλιστα το CanSat in Greece είναι ένα εξαιρετικά απαιτητικό πρόγραμμα καθώς διαρκεί έξι μήνες και οι ομάδες των μαθητών και φοιτητών καλούνται να μάθουν εκτός από προγραμματισμό και μηχανολογία, μάρκετινγκ, fundraising, κ.ά.

Προσπαθούμε να εμφυσήσουμε την λογική ότι είναι απαραίτητο να υπάρχει μια ομάδα που θα τα περιέχει όλα. Το πιο πιθανό είναι ένας μηχανικός να μην είναι καλός στο μάρκετινγκ. Αντίθετα, ένας καλός marketer, να μην είναι καλός μηχανικός. Αυτοί οι δυο όμως πρέπει να μάθουν να δουλεύουν μαζί για να κερδίσουν αμφότεροι.

Κάτι που με μαγεύει στο διάστημα είναι ότι μπορείς να μελετήσεις την εξέλιξη ενός ιού (π.χ. E. coli) στο διάστημα και να δεις πώς μπορεί να μετεξελιχθεί στη γη ώστε να είσαι προετοιμασμένος να αντιμετωπίσεις μια τέτοια μετάλλαξη του ιού. Τέτοια πειράματα γίνονται σε συχνή βάση στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και παρότι δεν το καταλαβαίνει το ευρύ κοινό, το διάστημα είναι πολύ περισσότερο η καθημερινή μας ζωή και οι δορυφόροι που χρησιμοποιούμε για GPS στο κινητό μας, παρά οτιδήποτε άλλο.

Τα υπόλοιπα είναι ένα μέρος το οποίο εμπνέει τους νέους ανθρώπους να ασχοληθούν με την επιστήμη. Αυτό καταγράφηκε και στις ΗΠΑ στην Πρώτη Εποχή του Διαστήματος (First Space Age) με την προσεδάφισή μας στο φεγγάρι, όταν πάρα πολλοί νέοι άνθρωποι ξεκίνησαν να ασχολούνται με τις επιστήμες πολύ πιο εντατικά. Αυτό το domino effect που έχει το διάστημα σε όλη την κοινωνία είναι και αυτό που με μαγεύει.

Είναι κάτι τόσο μακρινό και τόσο κοντινό ταυτόχρονα που συνήθως δεν το χωράει ο ανθρώπινος νους.

Πώς αισθάνεσαι με τον τίτλο ερευνητής του κόσμου; Τον έχεις εξερευνήσει; Έχεις κάνει ταξίδια;

Είμαι από τους πολύ τυχερούς άνθρωπος που έχω κάνει κάποια ταξίδια. Ίσως όχι όσα θα ήθελα, αλλά θα τα κάνω σίγουρα στο μέλλον. Η αγαπημένη μου πόλη είναι η Ρώμη στην οποία έχω πάει δύο φορές και την λατρεύω. Η κουλτούρα και οι άνθρωποι είναι πολύ κοντά μας.

Το ταξίδι όμως που μου άλλαξε τη ζωή ήταν αυτό στην Ινδία. Εκεί τις δύο πρώτες μέρες είχα σοκαριστεί από αυτό που έβλεπα γιατί μπορεί να λέμε ότι εμείς αντιμετωπίζουμε δυσκολίες καθημερινά, αλλά εκεί συνάντησα παιδιά που εμπορεύονται κοπριές για να ζήσουν ή πλένουν τα πιάτα του σπιτιού τους σε υδρορροές πλουσίων σπιτιών. Καθαρό νερό δεν υπάρχει ούτε στα πιο πολυτελή ξενοδοχεία.

Παρόλα αυτά, η Ινδία είναι μια από τις χώρες που πάνε πολύ καλά στο διάστημα, έχουν λαμπρό μέλλον σε αυτό και αναπτύσσονται οικονομικά. Παρά την φτώχεια και πείνα στην Ινδία, οι άνθρωποι είναι υπέροχοι, από τους πιο όμορφους λαούς που έχω γνωρίσει.

Ένα αντίστοιχο ταξίδι ήταν στον Αμαζόνιο, στη Γαλλική Γουιάνα που πήγαμε να δούμε την εκτόξευση του HellasSat-4, του τέταρτου ελληνικού δορυφόρου και περάσαμε από μια πανέμορφη περιοχή του Αμαζονίου που απλώς θαύμαζες τη φύση.

Γνώρισες, αλήθεια, τους υπόλοιπους 23 εξερευνητές του κόσμου του National Geographic; Πώς σου φάνηκαν;

Τους υπόλοιπους 23 ερευνητές τους έχω γνωρίσει, κάναμε μια τηλεδιάσκεψη όλοι μαζί και ενδεχομένως κάποια στιγμή να προκύψουν και συνεργασίες μαζί τους. Είναι εξαιρετικοί, είναι άνθρωποι που είτε ζουν σε καλές και βοηθητικές από την κοινωνία συνθήκες (π.χ. Νέα Ζηλανδία ή Αμερική), είτε άνθρωποι που ζουν σε άθλιες συνθήκες. Όλοι τους αγαπούν αυτό που κάνουν. Υπάρχουν τόσο υπέροχα πλάσματα 17,18,19 χρόνων που παλεύουν ενάντια στα πάντα για κάτι καλύτερο, είτε αυτό αφορά στο διάστημα είτε στο να μπορούν οι γυναίκες να ζήσουν ελεύθερα.

Θεωρώ και τα δύο αυτά εξίσου σημαντικά.

Ο Ηλίας σε 10 χρόνια από σήμερα… μπορείς να τον φανταστείς; Έχεις θέσει στόχους;

Γενικά δεν κάνω πλάνα για τον εαυτό μου. Είμαι ανθρώπους που κάνει αυτό που αγαπάει και αυτό που πιστεύει ότι θα έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην κοινωνία γιατί αυτό με συγκινεί προσωπικά σαν άνθρωπο.

Το πλάνο αυτής της στιγμής και της επόμενης πενταετίας είναι η δημιουργία του Open Innovation Hub, δηλαδή ενός εργαστηρίου που θα βοηθάει τους νέους ανθρώπους να δημιουργήσουν πρωτότυπες τεχνολογίες και να τις τεστάρουν πριν μπουν στην αγορά.

Όλα αυτά θα συμβαίνουν πάντα με focus στο διάστημα, πιστεύοντας ότι το διάστημα είναι ένας χώρος που τελικά θα καταλήξει να ωφελεί σημαντικά όλους τους υπόλοιπους τομείς της ζωής μας.

Εάν θα έθετα έναν στόχο για τα επόμενα δέκα χρόνια, αυτός θα ήταν να έχουμε πολλούς ανθρώπους να δουλεύουν μαζί μας για να πετύχουμε στον τομέα του διαστήματος και να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για διαστημική εξερεύνηση.

Μοιράσου μαζί μας μια μαγική στιγμή κατά την διάρκεια της δουλειάς σου ή και της μελέτης σου.

Έχω δυο στιγμιότυπα στο μυαλό μου που θα μου μείνουν αξέχαστα. Το πρώτο είναι μόλις είχε τελειώσει η πρώτη χρονιά του CanSat in Greece και ο Δρ. Νίκος Σέργης που ήταν εκεί με είχε πλησιάσει και με είχε ρωτήσει γιατί έκλαιγαν κάποια κορίτσια που κάθονταν λίγο πιο κει.

«Μήπως έχασαν και κλαίνε;» μου είχε πει. Τα κορίτσια αυτά ήταν εθελόντριες και έκλαιγαν επειδή τελείωσε κάτι τόσο όμορφο. Ήταν μια πολύ δυνατή στιγμή και αξίζει να σημειωθεί ότι μέσα από όλο αυτό έχουν δημιουργηθεί φιλίες και έχει κτισθεί μια οικογένεια.

Το δεύτερο στιγμιότυπο είναι όταν σε μια δοκιμή για τις μηχανές των πυραύλων στερεού καυσίμου έγινε μια έκρηξη, η οποία ήταν πάρα πολύ επικίνδυνη και ήταν η πρώτη φορά που φοβηθήκαμε πολύ γι’ αυτά που κάνουμε. Ευτυχώς, δεν υπήρξε κανένα ατύχημα γιατί τηρούσαμε όλα τα μέτρα ασφαλείας, αλλά η τότε έκρηξη θα μας κάνει ακόμα πιο προσεκτικούς σε ό, τι κάνουμε από εδώ και πέρα.

Γενικά, θα ήθελα να κλείσω και με αυτό: έχουμε αποτύχει άπειρες φορές σε πάρα πολλά πράγματα που έχουμε επιχειρήσει να κάνουμε, έχουμε απογοητεύσει κόσμο και αυτό μας κάνει να είμαστε αυτοί που είμαστε.

Έχουμε βρεθεί πολλές φορές στα όρια του να παρατήσουμε αυτό που κάνουμε, αλλά παρόλα αυτά με την κλασική ατάκα του Γιώργου του Κοντέλλη, του καθηγητή μας, «όλα καλά θα πάνε» και με πολλά ξενύχτια, μπορούμε και συνεχίζουμε!

Πηγη: in.gr/ Γεωργία Δρακάκη