Παναγιώτης Αποστολέλλης: Από τη Μυτιλήνη, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Thomas Jefferson στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ
Η διαδρομή του από μαθητής στο 1ο Λύκειο Μυτιλήνης μέχρι να γίνει Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνιας των ΗΠΑ σίγουρα δεν ήταν μια εύκολη διαδρομή. Είναι όμως μια ενδιαφέρουσα διαδρομή και το ενδιαφέρον είναι ακόμη μεγαλύτερο όταν το γνωστικό αντικείμενο που διδάσκεις αφορά νέες τεχνολογίες και εφαρμογές.
Ο λόγος για τον Παναγιώτη Αποστολέλλη – Καθηγητή στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια στο Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών— ένα από τα παλαιότερα της Αμερικής, ιδρυθέν το 1819 από τον τρίτο Πρόεδρο της Αμερικής Thomas Jefferson και σταθερά στα 3-4 καλύτερα κρατικά Πανεπιστήμια της Αμερικής. H αρχική κατασκευή (το Ακαδημαϊκό Χωριό), που έφερνε κοντά με μοναδικό τρόπο την εκπαίδευση με την καθημερινότητα των φοιτητών και των καθηγητών, είναι πολιτισμικό μνημείο της UNESCO!
Είχαμε τη χαρά να συναντηθούμε με τον Π. Αποστολέλλη, καθώς αυτό το χρονικό διάστημα βρίσκεται στη Μυτιλήνη, και να συζητήσουμε όχι τόσο για τη διαδρομή του αλλά περισσότερο για το πόσο αλλάζει ο κόσμος με την εισβολή των νέων τεχνολογιών.
Διάδραση ανθρώπου με υπολογιστή/εφαρμογές
Τι ακριβώς διδάσκεις στο Πανεπιστήμιο είναι η πρώτη μας ερώτηση. «Το βασικό μάθημα είναι σχεδίαση διαδραστικών συστημάτων λογισμικού, όπου διδάσκω τη διαδικασία που χρησιμοποιούμε για να αντλήσουμε πληροφορίες από χρήστες για να φτιάξουμε φιλικές και εύχρηστες εφαρμογές. Η γενική ορολογία είναι User Experience (UX) Design.».
Ζητάμε να μας δώσει ένα παράδειγμα. «Πίσω από την σημερινή αναβάθμιση της ιστοσελίδας του Lesvos News υπάρχουν άνθρωποι που έχουν διδαχθεί πώς να δημιουργήσουν ένα φιλικό interface (ή περιβάλλον διεπαφής) για τους χρήστες της ιστοσελίδας ή τους διαχειριστές. Πίσω από κάθε εφαρμογή που κατεβάζουμε στα κινητά μας (θα πρέπει να) υπάρχουν άνθρωποι που έχουν εκπαιδευτεί πώς να κάνουν την εφαρμογή φιλική προς τον χρήστη. Θέλουμε να πετύχουμε μια διάδραση που να συμβαδίζει με τα «νοητικά μοντέλα» που γνωρίζει ο μέσος χρήστης από την καθημερινή του αλληλεπίδραση με τον κόσμο.»
Το ενδιαφέρον είναι πως γίνεται η διάδραση ανθρώπου με υπολογιστή χρησιμοποιώντας αυτά τα μοντέλα. Μας δίνει ένα εξαιρετικό παράδειγμα: «Το να βγούμε έξω για φαγητό και να πάμε σ’ ένα εστιατόριο έχει μια συγκεκριμένη σειρά ενεργειών. Θα καθίσουμε, θα δώσουμε την παραγγελία, θα έρθει το φαγητό, θα φάμε, και στο τέλος θα έρθει ο λογαριασμός. Σκεφτείτε τι θα γινόταν αν η σειρά γινόταν ανάποδα. Να ερχόταν πρώτα ο λογαριασμός. Θα μπλοκάραμε… γιατί θα έσπαγε το νοητικό μοντέλο που έχουμε για την επίσκεψη σε ένα εστιατόριο. Κάπως έτσι είναι και η διάδραση ανθρώπου-υπολογιστή. Υπάρχουν μοντέλα για το πώς λειτουργεί το κάθε πράγμα, βασισμένα στον κόσμο ή από πρότερη εμπειρία χρήσης αντίστοιχων προγραμμάτων. Στόχος μας είναι να διατηρήσουμε ή να επαυξήσουμε κάθε μοντέλο με την τεχνολογία, μια πράξη μίμησης που στόχο έχει να κάνει εύκολη την χρήση εφαρμογών – προγραμμάτων. Βέβαια πίσω από τη κατανόηση και μίμηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς κρύβονται πολλές επιστήμες όπως ψυχολογία, κοινωνιολογία, ανθρωπολογία.»
"Αυτό που κάνουν τα social media είναι να ταΐζουν την γνωστική σου μεροληψία, χρησιμοποιώντας εξελιγμένους αλγόριθμους."
Εικονική Πραγματικότητα / Τεχνητή Νοημοσύνη
Η συζήτησή μας προχωράει στην εικονική πραγματικότητα (VR). Γιατί υπάρχει η εικονική πραγματικότητα, τον ρωτάμε. Η απάντηση αυθόρμητη: «Γιατί μπορούμε!», και σπεύδει να εξηγήσει, βλέποντας τα γουρλωμένα μάτια μου. «Το σημαντικό είναι οι ανάγκες μας να μας οδηγούν σε αναζήτηση λύσεων και όχι το ανάποδο. Πολύ συχνά όμως, προσπαθούμε να εκβιάσουμε τα επιτεύγματα της τεχνολογίας εφευρίσκοντας λύσεις χωρίς ουσιαστικά να υπάρχει πρόβλημα. Για παράδειγμα, τα εμφυτεύματα της εταιρεία NeuraLink του Έλον Μασκ, όπου υπάρχει αλληλεπίδραση εγκεφάλου-υπολογιστή, είναι ίσως η λύση για όσους έχουν κινητικό πρόβλημα ή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για θεραπεία του Αλτσχάιμερ, δημιουργώντας ένα back up της σημερινής μας μνήμης. Βέβαια όλα αυτά έχουν και την άλλη πλευρά, αυτή του ελέγχου της ανθρώπινης σκέψης και εκμετάλλευσής της για ενδεχομένως κακόβουλους σκοπούς. Και φυσικά υπάρχει και ζήτημα ηθικής βάσει της παραβίασης προσωπικών «δεδομένων». Ποιος έχει ευθύνη για μια κακόβουλη πράξη ή μια κακή σκέψη, αν πλέον δεν έχουμε πλήρη έλεγχο του νου μας; Σήμερα έχουμε μετακινηθεί από την αρχική χρήση της εικονικής πραγματικότητας για λόγους έρευνας και εκπαίδευσης, στη χρήση για κάθε άλλο «ψυχαγωγικό» λόγο (όπως το εικονικό πορνό)… γιατί απλά μπορούμε! Αυτή είναι η τεχνοκρατική προσέγγιση. Δεν υπάρχει όμως μόνο αυτή η διάσταση. Είναι και η πολιτική που θα σας αναφέρω στη συνέχεια.»
Στο σημείο αυτό κάνει μία παρένθεση και μας αναφέρει την ιστορία της πώλησης του OcculusRift (μιας κάσκας VR) στην εταιρεία του Facebook. «Το 2012, όταν έκανα πρακτική σε ένα Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια ως διδακτορικός φοιτητής του Virginia Tech, γνώρισα τον Luckey Palmer. Ήταν ένα ευρηματικός φοιτητής που κατάφερε με πάμφθηνα υλικά να κάνει το VR προσιτό στον καθένα μέσω της χρήσης ενός κινητού και μιας χαρτονένιας κατασκευής—την οποία, παρεμπιπτόντως, έδινε δωρεάν σε συνέδρια. Ο Palmer εφηύρε την ίδια χρονιά το OcculusRift—μία εξέλιξη της χάρτινης κατασκευής του χρηματοδοτούμενη από τον ευρύ κοινό—και μόλις μέσα σε ένα χρόνο την πούλησε στη Facebook για 2 δισεκατομμύρια δολάρια! Αυτός είναι ο θαυμαστός κόσμος της Αμερικής…»
Κατόπιν συνεχίζει και μας αναφέρει και την πολιτική διάσταση της εικονικής πραγματικότητας. «Σε πολιτικό επίπεδο η εικονική πραγματικότητα είναι εργαλείο αποξένωσης. Μπορείς εύκολα να δημιουργήσεις έναν εικονικό χαρακτήρα σε έναν εικονικό κόσμο και να είσαι αυτός που θες. Χάνεις τον αληθινό κόσμο, παύεις να διεκδικείς, είσαι έρμαιο μιας εφαρμογής. Φόρεσε την κάσκα εικονικής πραγματικότητας και γίνε αυτό που θες… Σίγουρα δεν είναι αυτή η λύση σε ένα πρόβλημα. Ο στόχος είναι να μην ασχολείσαι με τα υπαρκτά και έντονα προβλήματα που σε πλήττουν στην καθημερινότητά σου… είναι μια απόδραση από την πραγματική μας ζωή, που συνεχώς γίνεται όλο πιο δύσκολη και αντιπαθητική!» Μας δίνει ένα σοκαριστικό παράδειγμα με γονείς στην Ν. Κορέα πριν χρόνια, όπου έπαιζαν το παιχνίδι εικονικής πραγματικότητας Second Life έχοντας δημιουργήσει μία ιδεατή ζωή ως εικονικό ζευγάρι, και πέθανε το παιδί τους από ασιτεία καθώς ξέχασαν να το ταΐσουν για 30 ώρες!
"Τώρα τα παιχνίδια φτιάχνονται με συμβουλές από «συμπεριφοριολόγους» και ψυχολόγους με σκοπό τον εθισμό."
Σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) μας ανέφερε ότι «ζούμε στην εποχή που όλοι έχουνε πέσει με τα μούτρα και αυτό θα μεταβάλει τα πάντα. Ξέρω ότι πλέον οι φοιτητές μου με την βοήθεια του chatGTP (μία εφαρμογή ΑΙ) μπορούν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα να δημιουργήσουν τον κώδικα που θα τους ζητήσω για μια εργασία σε οποιαδήποτε γλώσσα προγραμματισμού θέλουν. Αυτό προσωπικά μου προκαλεί εκνευρισμό γιατί πρέπει να σκεφτώ τρόπους ώστε οι φοιτητές μου να εξακολουθούν να σκέφτονται… ενώ αναγκάζομαι να εισαγάγω νέους τρόπους διδασκαλίας με χρήση ΑΙ, χωρίς απαραίτητα να συμβαδίζουν με τις θεωρίες μάθησης που γνωρίζουμε εδώ και χρόνια. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει φέρει μία επανάσταση με τεράστια οφέλη σε πολλούς τομείς, όπως η ιατρική και η έρευνα, επιταχύνοντας εργασίες που ήταν κοπιαστικές πριν.»
Τι άλλαξε τελικά με τα παιχνίδια, ρωτήσαμε. «Κάποτε τα παιχνίδια είχαν σκοπό τη ψυχαγωγία και τα συνδυάζαμε εύκολα με άλλες δραστηριότητες. Τώρα τα παιχνίδια φτιάχνονται με συμβουλές από «συμπεριφοριολόγους» και ψυχολόγους με σκοπό τον εθισμό, οπότε έχουμε φύγει από την εποχή της αθωότητας που ζήσαμε εμείς με παιχνιδομηχανές σαν το Atari, το Spectrum, και το Amstrad. Ας αναζητήσουν οι αναγνώστες της ιστοσελίδας το ντοκιμαντέρ Social Dilemma στο Netflix, για να καταλάβουν τον «πόλεμο» που κάνουν οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας με το μυαλό μας.»
Social Media
Η συζήτηση μας περιστρέφεται και γύρω από τα social media. «Αυτό που κάνουν τα social media είναι να ταΐζουν την γνωστική σου μεροληψία, χρησιμοποιώντας εξελιγμένους αλγόριθμους. Δεν ανοίγουν νέους ορίζοντες, σε περιχαρακώνουν» μας αναφέρει και εξηγεί. «Τα όσα βλέπουμε στα social media είναι αποτέλεσμα των πληροφοριών που ξέρουν για εμάς. Ξέρουν ότι σε ενδιαφέρουν τα ρούχα και τα αυτοκίνητα; θα βλέπεις αντίστοιχες αναρτήσεις. Ξέρουν πως πολιτικά κλείνεις προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση; θα σου πλασάρουν αντίστοιχες αναρτήσεις. Δεν θα δεις την ενδιαφέρουσα αλλά αντικρουόμενη δημοσίευση ενός φίλου σου… εκτός κι αν εξυπηρετεί άλλα συμφέροντα.»
- Είναι κακό να φιλτράρονται οι αναρτήσεις και να προβάλουν αυτά που σε ενδιαφέρουν; Θα ήταν αδύνατον να σου σερβίρουν άπειρες απόψεις.
«Συνήθως δεν υπάρχουν άπειρες απόψεις. Ακόμη όμως κι αν υπάρχουν μόνο δύο εκδοχές, τα social media επιλέγουν τι θα προωθήσουν, είτε για να σε ικανοποιήσουν (και να σε κρατήσουν κολλημένο) είτε για να εξυπηρετήσουν αλλότρια συμφέροντα. Δεν τους νοιάζει ο πλουραλισμός απόψεων. Η περίπτωση με τον κορονοϊό είναι χαρακτηριστική. Οτιδήποτε επιστημονικό υπήρχε υπέρ διάφορων μέτρων πρόληψης κατά του κορονοϊού ή κατά των εμβολίων του covid-19 χαρακτηρίστηκε από τα social media ως παραπληροφόρηση και εν πολλοίς κοβόταν. Εξαφανίστηκε η δυνατότητα ενημέρωσης αυτής της πλευράς. Ήδη αρκετές μεγάλες εταιρείες social media στις ΗΠΑ (Google, Facebook-Instagram, Twitter/X) είναι κατηγορούμενες για αυτή τη καταχρηστική τους πρακτική στην περίπτωση του covid-19 και αντιμετωπίζουν κατηγορίες για παράνομη συνεννόηση με την Αμερικάνικη κυβέρνηση να καταστείλουν/λογοκρίνουν συγκεκριμένες πληροφορίες. Ακόμη και σε πλατφόρμες ταινιών όπως το Netflix, το τρέιλερ που βλέπεις επιλέγεται με βάση τις προτιμήσεις σου. Ξέρει η πλατφόρμα ότι σου αρέσουν οι ταινίες δράσεις; θα δεις στο τρέιλερ στιγμιότυπα από σκηνές δράσης ακόμη και αν η ταινία δεν είναι ταινία δράσης.»
- Είναι δύσκολο να φύγουμε, για παράδειγμα, από το Facebook;
«Είναι δύσκολο να φύγεις γιατί νιώθεις ένα είδος κοινωνικής πίεσης. Εκεί είναι όλοι οι φίλοι σου—άσχετα αν δεν βλέπεις τις αναρτήσεις τους—και το κοινωνικό κόστος της «απομόνωσης» σε μία άλλη και ενδεχομένως καλύτερη και πιο ασφαλή πλατφόρμα είναι μεγάλο. Και σίγουρα δεν μαθαίνουμε για εναλλακτικά social media που λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο, όπως το MeWe, που δεν πουλάει τα προσωπικά σου δεδομένα.»
Το προϊόν είμαστε εμείς
Μας εξηγεί πως μέσα από μια διαδικασία που περνάνε οι περισσότερες μεγάλες πλατφόρμες τεχνολογίας, καταλήγουμε να είμαστε εμείς το προϊόν προς πώληση. «Η διαδικασία, που έχει τον προκλητικό τίτλο "αποσκατοποίηση" (enshitification), έχει ουσιαστικά 3 στάδια. Το πρώτο στάδιο είναι να σου δώσουν το δωρεάν υλικό, τη δωρεάν υπηρεσία, οπότε η αξία εστιάζεται στον χρήστη. Αυτό μπορεί να είναι από μια δωρεάν υπηρεσία email έως μια δωρεάν εφαρμογή καιρού. Στο δεύτερο στάδιο και αφού έχουν δημιουργήσει μια σημαντική εξάρτηση των χρηστών στην υπηρεσία, η αξία μεταφέρεται στους χρήστες – παρόχους που είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν για να αποκτήσουν πρόσβαση στο κοινό της πλατφόρμας. Αυτοί είναι οι διαφημιστές στο πλάι της ιστοσελίδας ή αυτοί που πληρώνουν για να έχουν τις αναρτήσεις τους πιο ψηλά. Και έρχεται το τρίτο στάδιο, όπου την αξία την παίρνει ο ιδιοκτήτης της υπηρεσίας και ενδεχομένως την πουλάει στους άλλους, εκμεταλλευόμενος όλους τους χρήστες. Αυτό συμβαίνει με εισαγωγή (μεγαλύτερης) συνδρομής, αυξημένα κόμιστρα για αναρτήσεις – διαφημίσεις, ή πώληση των προσωπικών σου δεδομένων.»
«Αχ Ελλάδα σ’ αγαπώ»
Ένα τραγούδι που ακούγεται τυχαία κατά τη διάρκεια της συζήτησης μας, κι ενώ απολαμβάνουμε τα υπέροχα εδέσματα της ταβέρνας Δίαυλος, είναι η ιδανική πάσα για να μιλήσουμε για την δική του προσωπική πορεία.
«Το τραγούδι αυτό, “Αχ Ελλάδα σ’ αγαπώ”, το ένιωσα στην ψυχή μου για πρώτη φορά στην Αμερική. Ποτέ πριν δεν είχα προσέξει ή δώσει σημασία στους στίχους, όπως “στο Σικάγο μέσα ζει στη λευτεριά…και στην Αθήνα μέσα ζει στη ξενιτιά”. Ίσως όπως και άλλοι Έλληνες πρέπει να πας έξω για να αναγνωριστείς. Είναι η πικρή αλήθεια πως η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της…»
"Η αξιοκρατία στην εργασία, ο σεβασμός στην καθημερινότητα, και οι ευκαιρίες είναι ο βασικός λόγος που μένω εκτός Ελλάδας."
-Πως και επέλεξες την Αμερική;
«Η χώρα (ΗΠΑ) επιλέχτηκε καθαρά γιατί εκτίμησε το πρότερο ακαδημαϊκό μου έργο και μου έδωσε υποτροφία σπουδών για το διδακτορικό. Το Παν. φοίτησης (Virginia Tech) το επέλεξα λόγω φήμης στον τομέα μου, Human-Computer Interaction, και του καθηγητή που με προσέλαβε να δουλέψω μαζί του, Δρ. Doug Bowman, αυθεντία στο χώρο της Εικονικής Πραγματικότητας.»
"Σε πολιτικό επίπεδο η εικονική πραγματικότητα είναι εργαλείο αποξένωσης. Μπορείς εύκολα να δημιουργήσεις έναν εικονικό χαρακτήρα σε έναν εικονικό κόσμο και να είσαι αυτός που θες."
-Διαβάσαμε το βιογραφικό σας και είδαμε δύο ακαδημαϊκές προτάσεις σας που δεν είχαν επιτυχή κατάληξη
«Στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου είχα ξεκινήσει δύο φορές διδακτορικό (δύο προτάσεις που έγιναν δεκτές). Μία το 2006 σχετικά με χρήση PDAs σε μουσεία που δεν ευδοκίμησε ποτέ και μία το 2009 σχετικά με παιχνίδια σε μεγάλες ημισφαιρικές οθόνες, τύπου πλανητάριο όπως η “Θόλος” στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, όπου δούλευα για 11 χρόνια. Το δεύτερο μου απέφερε κάποιες δημοσιεύσεις (και καμιά 100αριά σελίδες στη διδακτορική μου διατριβή 340 σελίδων). Αυτά συνετέλεσαν στο να τραβήξω το ενδιαφέρον κάποιου από Αμερική και να με βάλει στο τριπάκι να φύγω. Το διάστημα αυτό (2010-11) ψαχνόμουν για Ευρώπη (Γερμανία, Ολλανδία, Ισπανία) λόγω κρίσης, οπότε η συγκυρία ήταν τέλεια για τη μεγάλη απόδραση!»
Στην ερώτηση μας αν υπάρχει περίπτωση να επιστρέψει στην Ελλάδα η απάντησή του ήταν απόλυτη. «Όχι! Δεν θέλω να είμαι στην Ελλάδα και να χαροπαλεύω 8 ώρες κάθε μέρα στο εργασιακό περιβάλλον με αντάλλαγμα να απολαμβάνω ένα ούζο στο νησί μας. Η αξιοκρατία στην εργασία, ο σεβασμός στην καθημερινότητα, και οι ευκαιρίες είναι ο βασικός λόγος που μένω εκτός Ελλάδας. Μπορεί βέβαια να υπάρχει στην Αμερική περισσότερη ατομικότητα και ίσως μοναξιά, αλλά είναι τόσο υπέροχο η δουλειά μου, εκτός από τις υψηλές αποδοχές, να νοιώθω πως έχει ένα ουσιαστικό αντίκτυπο και εκτιμάται. Κάθε επιλογή έχει ένα τίμημα και έχω εξοικειωθεί με το κόστος που έχει η επιλογή μου να ζω μακριά από την πατρίδα.»
Αμερικανοί φοιτητές στην Κρήτη με πρωτοβουλία δική του
Τον ρωτήσαμε να μας πει ένα παράδειγμα δραστηριότητας – ευκαιρίας που του δίνεται στην Αμερική και το Πανεπιστήμιό, που ενδεχομένως δεν θα είχε στη χώρα μας. «Το 2019, λιγότερο από ένα χρόνο μετά την πρόσληψή μου στο Παν. της Βιρτζίνια, είχα την ιδέα μιας συνεργασίας με το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Έρευνας (ΙΤΕ) στην Κρήτη. Επικοινώνησα με έναν συνάδελφο εκεί που του άρεσε πολύ η ιδέα. Κατέβασα αμέσως πρόταση για ένα μάθημα εξωτερικού (study abroad) στο Ηράκλειο για φοιτητές του Πανεπιστημίου, σε συνεργασία με αυτούς από το Virgnia Tech και το Παν. της Κρήτης. Η πρόταση έγινε δεκτή με άμεση χρηματοδότηση για να υποστηρίξουν τη δημιουργία του μαθήματος (καλοκαίρι του 2019) και να ταξιδέψω στην Κρήτη (χειμώνα του 2019) για δια ζώσης συνεργασία. Το 2020 είχα το μάθημα έτοιμο να τρέξει για 10 φοιτητές και λόγω πανδημίας αναβλήθηκε για τα επόμενα 3 χρόνια. Φέτος το καλοκαίρι, ταξιδέψαμε στην Κρήτη για 23 μέρες με 12 φοιτητές και το πρόγραμμα έτρεξε με απόλυτη επιτυχία. Μέρος της επιτυχίας οφείλεται και στη συμβολή της Άννας… ως βοηθός του προγράμματος.»
Η Άννα και ο Αλκαίος
Η Άννα είναι η σύντροφός του, ο Αλκαίος είναι ο 9χρονος γιος του. Βρίσκονται μαζί του στη Μυτιλήνη αυτή την περίοδο καθώς τρέχει η ακαδημαϊκή του άδεια (Sabbatical). Κάθε 7 χρόνια μπορεί ένας Καθηγητής – Ερευνητής να κάνει χρήση της άδειας ώστε να παράγει ερευνητικό έργο και/ή να φέρει νέα τεχνογνωσία πηγαίνοντας σε άλλα ινστιτούτα ή εταιρείες. Ο επόμενος σταθμός, όπως μας αναφέρει, θα είναι η Ιταλία και μετά επιστροφή στη Βιρτζίνια.
«Η Άννα είναι το πολύτιμο στήριγμά μου. Δίπλα μου σε κάθε στιγμή και με ένα τρόπο μοναδικό μπορεί να δώσει απίστευτη δύναμη όταν είμαι στα «κάτω μου». Έφυγε με μισή καρδιά από την Ελλάδα, ζει όμως με την άλλη μισή εκεί, που είναι από μόνη της τεράστια, και χαράζει κι εκείνη πλέον τη δική της πορεία».
Τον ρωτάμε αν ο Αλκαίος έχει κινητό και μας αναφέρει την χθεσινή εικόνα που είδε στην Μυτιλήνη. «Τέσσερα πιτσιρίκια δημοτικού στον καναπέ ενός μαγαζιού, το καθένα με το κινητό του. Σε ένα άλλο τραπέζι οι γονείς τους, να μιλάνε και να βλέπουν και αυτοί που και που τα κινητά τους. Αποκρουστική εικόνα. Θέλω ο Αλκαίος να ζήσει την παιδική του ηλικία, να τρέξει, να χτυπήσει, να ματώσει τα γόνατα. Δεν θα αποκτήσει λοιπόν σύντομα κινητό ο Αλκαίος. Γιατί γνωρίζω όλα αυτά πόσο εθιστικά είναι, όπως λέγαμε προηγουμένως. Εδώ δεν μπορεί να αντισταθεί ένας ενήλικας και θα αντισταθεί ένα παιδί;»
Λόγια που έχουν μεγάλη αξία αν ακούγονται από έναν Καθηγητή που αυτό ακριβώς είναι το αντικείμενό του, να διδάσκει τη δημιουργία αυτών των εφαρμογών.
Τελευταία φράση
Ζητώντας του μια τελευταία φράση ως επίλογο σ’ αυτή την ενδιαφέρουσα συζήτηση μας παρέπεμψε στο μότο του που είναι αναρτημένο στην σελίδα του στον Πανεπιστήμιο.
«Δεν σταματάμε να παίζουμε επειδή γερνάμε, γερνάμε γιατί σταματάμε να παίζουμε». Δανειζόμενος αυτό το απόφθεγμα του συγγραφέα George Bernard Shaw, πιστεύω ακράδαντα ότι η μάθηση πρέπει να είναι διασκεδαστική και παιχνιδιάρικη για να είναι αποτελεσματική. Αυτό το μότο με καθοδηγεί προσωπικά στη ζωή αλλά και τον τρόπο που οικοδομώ τις τάξεις μου και τα είδη των θεμάτων που ερευνώ. Η τάξη είναι ένα δυνητικά βαρετό περιβάλλον και αν δεν γίνονται τα μαθήματα με όρεξη και κέφι, η δυνατότητα μάθησης μειώνεται σημαντικά. Γι' αυτό, την επόμενη φορά που θα μπείτε σε μια τάξη μου, μην ξεχάσετε να φορέσετε το γελοίο καπέλο σας!»
Ποιος είναι ο Παναγιώτης Αποστολέλλης
Ο Παναγιώτης Αποστολέλλης είναι επίκουρος καθηγητής της Επιστήμης Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια από το 2018. Διαθέτει ένα διδακτορικό από το Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο της Πολιτείας (Virginia Tech, 2017), δύο μεταπτυχιακά στην ανάπτυξη λογισμικού από το Πανεπιστήμιο του Sussex στην Αγγλία (1998) και το Virginia Tech (2015) και ειδικεύεται στην μελέτη και ανάπτυξη διαδραστικών εφαρμογών (Human-Computer Interaction). Έχει παρακολουθήσει πολλά συνέδρια και εκπαιδεύσεις σε πολλά μέρη του κόσμου και έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της καριέρας του στην εκπαίδευση. Πριν μετοικήσει στην Αμερική (2011), δούλευε στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού ως σχεδιαστής – προγραμματιστής λογισμικού (2000-2011), ενώ παράλληλα συνεργαζόταν με διάφορους εκπαιδευτικούς – πολιτισμικούς οργανισμούς και εταιρείες, όπως το Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων (ΙΔΕΚΕ), τον Πολιτιστικό Όμιλο Πειραιώς, και το Μουσείο Μπενάκη. Η πορεία του ξεκίνησε στη Μυτιλήνη, όπου φοίτησε στην Ακαδημία (Πρότυπο Δημοτικό) και μετά στο 1ο Γυμνάσιο-Λύκειο, πριν πάρει το πτυχίο Ηλεκτρολόγου Μηχανικού από το ΤΕΙ Πάτρας, νυν Πανεπιστήμιο Πατρών (1997).