600 εκατ. ευρώ από ΟΠΕΚΕΠΕ στους αγρότες: Πληρωμές-ρεκόρ, ανακτήσεις και το αγκάθι των 425 εκατ. στα Eco-Schemes

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ ετοιμάζεται να κλείσει τον Μάρτιο του 2025 με μια από τις μεγαλύτερες πληρωμές του προς τους Έλληνες αγρότες, καθώς την Παρασκευή 28 Μαρτίου αναμένεται να πιστωθούν στους λογαριασμούς των δικαιούχων ποσά που ξεπερνούν τα 600 εκατομμύρια ευρώ. Οι πληρωμές αυτές αφορούν μια σειρά από ενισχύσεις του έτους 2024, όπως τα Οικολογικά Σχήματα, η Ειδική Ενίσχυση Βάμβακος, οι Μεταβιβάσεις, οι διορθώσεις της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ), καθώς και υπόλοιπα που εκκρεμούσαν από προηγούμενες πληρωμές. Παράλληλα, ο Οργανισμός προχωρά σε ανακτήσεις ποσών που έχουν καταβληθεί παρανόμως ή αχρεωστήτως, με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Τσιάρα, να δίνει σαφείς οδηγίες για αυστηρότερη διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων.

Οι Πληρωμές της 28ης Μαρτίου: Τι Περιλαμβάνουν

Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, ο ΟΠΕΚΕΠΕ τηρεί κατά γράμμα τον προγραμματισμό του για τις πληρωμές που έχουν προαναγγελθεί εδώ και εβδομάδες. Μεταξύ των βασικών κατηγοριών που θα καλυφθούν:

• Ειδική Ενίσχυση Βάμβακος: Περίπου 163 εκατομμύρια ευρώ (από το συνολικό προϋπολογισμό των 184 ετ.) αναμένεται να πιστωθούν στους βαμβακοπαραγωγούς, με το τοπίο να έχει πλέον ξεκαθαρίσει πλήρως.
• Οικολογικά Σχήματα (Eco-Schemes): Παρά τις δυσκολίες που έχουν προκύψει, καθώς τα αιτήματα ενίσχυσης αγγίζουν το 1 δισ. ευρώ ενώ ο διαθέσιμος προϋπολογισμός είναι 425 ετ. ευρώ, η πληρωμή των δικαιούχων προχωρά κανονικά. Ωστόσο, η υπέρβαση αυτή ενδέχεται να αφήσει πολλούς παραγωγούς δυσαρεστημένους.
• Υπόλοιπα Ενιαίας Ενίσχυσης: Περίπου 25 ετ. ευρώ θα δοθούν για εκκρεμότητες που αφορούν το monitoring και τις μεταβιβάσεις δικαιωμάτων, χωρίς ωστόσο να περιλαμβάνονται οι ενισχύσεις των νεαρών γεωργών, οι οποίες θα εξοφληθούν αργότερα μαζί με τις συνδεδεμένες ενισχύσεις.
• Διορθώσεις ΕΑΕ 2024: Οι παραγωγοί που υπέβαλαν διορθώσεις στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης θα δουν τα ποσά τους να πιστώνονται, ενώ ολοκληρώνονται οι τελευταίες διαδικασίες υπολογισμού.

Το συνολικό ποσό της πληρωμής, που υπολογίζεται κατ’ εκτίμηση σε πάνω από 600 ετ. ευρώ, αποτελεί μια σημαντική ένεση ρευστότητας για τον αγροτικό κόσμο, ιδιαίτερα ενόψει της νέας καλλιεργητικής περιόδου.

Ανακτήσεις Ποσών: Η Σκιά στις Πληρωμές

Παράλληλα με τις πιστώσεις, ο ΟΠΕΚΕΠΕ προχωρά και σε ανακτήσεις ποσών που έχουν καταβληθεί παρατύπως. Αν και το ακριβές ποσό και ο τρόπος ανάκτησης δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί, η διαδικασία αυτή αποτελεί συνέχεια των οδηγιών που είχε δώσει ο Οργανισμός ήδη από τον Ιούλιο του 2024. Τότε, με ανακοίνωσή του στις 10 Ιουλίου, είχε καλέσει τους παραγωγούς να ελέγξουν τις οφειλές τους μέσω της «Καρτέλας του Αγρότη» και να υποβάλουν παρατηρήσεις έως τις 18 Ιουλίου, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα προχωρούσε σε σμψηφισμούς ή νομικές ενέργειες βάσει του Ν.2520/1997.

Ο υπουργός Κώστας Τσιάρας, σε πρόσφατη επιστολή του προς τον νέο πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, Νικόλαο Σαλάτα, έθεσε ως προτεραιότητα την καλύτερη διαχείριση των πιστώσεων από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία (ΕΓΤΕ, ΕΓΤΑΑ, ΕΤΑ) και την ανάκτηση τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών. Η επιστολή, που διέρρευσε μέσω του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων, υπογραμμίζει την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους και την αντιμετώπιση περιστατικών απάτης, ενόψει και της ενεργοποίησης της ΕΑΕ 2025.

Οι Προκλήσεις των Οικολογικών Σχημάτων

Τα Οικολογικά Σχήματα παραμένουν το «αγκάθι» στις πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η υπέρβαση του προϋπολογισμού, σε συνδυασμό με τις αλλαγές σε εφαρμοστικές αποφάσεις μέχρι την τελευταία στιγμή, έχουν προκαλέσει σύγχυση στους παραγωγούς και τα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ). Τα παρωχημένα συστήματα υποβολής του ΟΣΔΕ, που δεν επιτρέπουν ουσιαστική αξιοποίηση των δράσεων με βάση τις πραγματικές ανάγκες των αγροτών, επιδεινώνουν την κατάσταση. Πολλοί παραγωγοί, με την καθοδήγηση των ΚΥΔ, υπέβαλαν αιτήματα για μέγιστη ενίσχυση, με αποτέλεσμα η ζήτηση να ξεπεράσει κατά πολύ τα διαθέσιμα κονδύλια.

Επόμενες Πληρωμές: Τι Ακολουθεί

Πέρα από τις πληρωμές της 28ης Μαρτίου, ο ΟΠΕΚΕΠΕ σχεδιάζει να ολοκληρώσει τις εκκρεμότητες του 2024 μέσα στο επόμενο διάστημα:

• Συνδεδεμένες Ενισχύσεις: Προγραμματίζονται για το δεύτερο δεκαήμερο του Απριλίου, πιθανότατα πριν το Πάσχα (20 Απριλίου 2025), με ποσό που εκτιμάται στα 6 ετ. ευρώ για τους νεαρούς γεωργούς να εξοφληθεί μαζί με αυτές.
• Εθνικό Απόθεμα: Οι πληρωμές για τις 26.381 αιτήσεις που δεν έχουν ακόμα λάβει ενίσχυση συνεχίζουν να αξιολογούνται, με στόχο την ολοκλήρωση εντός του πρώτου εξαμήνου του 2025.

Η επικείμενη πληρωμή συμπίπτει με την επίσκεψη του Κώστα Τσιάρα στις Βρυξέλλες για το Συμβούλιο Υπουργών στις 24 Μαρτίου, ενισχύοντας την εικόνα ότι η επιστολή του προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ αποσκοπεί και στο να καθησυχάσει τις κοινοτικές αρχές για την ορθή διαχείριση των κονδυλίων. Ωστόσο, οι δηλώσεις του πρώην υπουργού Λευτέρη Αυγενάκη από την Κρήτη, όπου εξέφρασε αμφιβολίες για τη νέα διοίκηση του Οργανισμού, προσθέτουν μια πολιτική νότα στην υπόθεση, υπονοώντας ότι προβλήματα ενδέχεται να ανακύψουν στο μέλλον.

Η Παρασκευή 28 Μαρτίου 2025 αναμένεται να είναι μια κομβική ημέρα για τους Έλληνες αγρότες, με τον ΟΠΕΚΕΠΕ να καλείται να ανταποκριθεί στις υψηλές προσδοκίες για έγκαιρες και δίκαιες πληρωμές. Παρά τις προκλήσεις, όπως η διαχείριση των Οικολογικών Σχημάτων και οι ανακτήσεις ποσών, η πληρωμή των 600 ετ. ευρώ αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη στήριξη του αγροτικού εισοδήματος. Ωστόσο, η επιτυχία του εγχειρήματος θα κριθεί από την ακρίβεια των υπολογισμών και την ικανοποίηση των δικαιούχων, σε ένα τοπίο γεμάτο προκλήσεις και πολιτικές εντάσεις.