Νίκος Βαβούδης, ο "Μπολσεβίκος" (1906-1951) Μέρος Α΄

Το Lesvosnews.net θέλοντας να συμβάλει στην ανάδειξη πτυχών της λεσβιακής ιστορίας εγκαινιάζει από σήμερα τη νέα μόνιμη στήλη «Πίσω από τις γρίλιες της ιστορίας. Μορφές και γεγονότα από τη διαδρομή του λεσβιακού λαϊκού κινήματος», την οποία επιμελείται ο Παναγιώτης Μιχ. Κουτσκουδής.

Γράφει ο Παναγιώτης Μιχ. Κουτσκουδής

Νίκος Βαβούδης (1906-1951)

Μέρος Α΄

Τέτοιες μέρες πριν 73 χρόνια δεν είχε κοπάσει ακόμα ο θόρυβος που προκάλεσε ο θάνατος του Νίκου Βαβούδη, που εντοπίστηκε από την Ασφάλεια στην Καλλιθέα, όπου λειτουργούσε ένας από τους ασυρμάτους του παράνομου τότε ΚΚΕ. Ο Νίκος Βαβούδης, ο "Μπολσεβίκος", ήταν μια θρυλική μορφή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Ήταν απ' τα στελέχη αυτά που έδρασε χωρίς ανάπαυλα σ' όλες τις συνθήκες της ταξικής πάλης, όπου τον κάλεσε το καθήκον. Στην Ελλάδα, στη Ρωσία, στην Ισπανία στις διεθνείς ταξιαρχίες, στις παγωμένες στέπες της Σοβιετικής Ένωσης, στα χαρακώματα του μεγάλου πατριωτικού πολέμου. Στη Γιουγκοσλαβία και ξανά στην Ελλάδα.

Γεννήθηκε στην Οδησσό της Ρωσίας το 1906. Ο πατέρας του Στρατής είχε μεταναστεύσει στη Ρωσία, όπου παντρεύτηκε Ρωσίδα και απέκτησαν δυο παιδιά, τον Νίκο και την Φρόσω. Μικρός ήταν ακόμα όταν ξέσπασε η Μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση που άσκησε επίδραση στη μετέπειτα αγωνιστική του πορεία. Επέστρεψαν οικογενειακώς από τη Ρωσία και ήρθαν στον Μανταμάδο. Στο χωριό ασχολήθηκε μαζί με τον πατέρα του στην επεξεργασία δερμάτων (βυρσοδέψης), εργασία που συνέχισε και μετά την εγκατάστασή του στη Μυτιλήνη.Το 1927 οργανώθηκε από τον Αχιλλέα Κοντάρα στο ΚΚΕ και έκτοτε πρωτοστατούσε στους απεργιακούς αγώνες της εργατιάς. Αρχές Σεπτέμβρη του 1927 πρωταγωνιστεί στην εργατική συγκέντρωση που οργανώθηκε στη Μυτιλήνη για να τιμηθεί η Διεθνής Ημέρα Νέων. Η συγκέντρωση έγινε στον κινηματογράφο «Σαπφώ», που προσήλθαν σχεδόν 2.000 εργάτες, επαγγελματίες και αγρότες, πολλοί από τους οποίους κατέβηκαν απ’ τα χωριά με τ’ αυτοκίνητα. Ακολούθησε πορεία - διαδήλωση με σημαιοφόρο τον Βαβούδη που κατέφθασε στη Νομαρχία, όπου επιδόθηκε  ψήφισμα στον νομάρχη. Με μεγάλη δυσκολία χωροφυλακή και στρατός κατόρθωσαν να διαλύσουν τη λαϊκή μάζα μπροστά στη Νομαρχία. Έτσι γεννήθηκε και βαφτίστηκε μέσα στην ταξική πάλη ο πρώτος κομματικός πυρήνας της Μυτιλήνης.

Το 1928 φεύγει καταδιωκόμενος για τον Πειραιά και το 1929-1930 γίνεται μέλος της Περιφερειακής Επιτροπής Πειραιά του ΚΚΕ. Διατέλεσε γραμματέας του Ενωτικού Εργατικού Κέντρου Πειραιά και ένας από τους κυριότερους παράγοντες της κομματικής οργάνωσης του Πειραιά με το ψευδώνυμο Γεράσιμος.

Στις 11-8-1931 προφυλακίστηκε μαζί με άλλους με σκηνοθετημένη κατηγορία της Ασφάλειας για τη δολοφονία του αστυφύλακα Γυφτοδημόπουλου, αλλά με βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Πειραιά απαλλάχτηκε τον Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου. Αργότερα όμως, πρωτοστατώντας σε μια απεργία, συλλαμβάνεται για παράβαση του νόμου 4229/1929 (Ιδιώνυμο) του Ελ. Βενιζέλου, βασανίζεται απάνθρωπα (του βγάζουν τα νύχια), καταδικάζεται σε πενταετή φυλάκιση και κλείνεται στις φυλακές Συγγρού. Μετά την απόδραση του Μπεζεντάκου απ’ αυτές τις φυλακές, μεταφέρεται με άλλους συντρόφους του στις φυλακές της Αίγινας. 

Στις 8-5-1934 δραπέτευσε από κει μαζί με τους Κλειδωνάρη Απόστολο, βουλευτή του Ενιαίου Μετώπου των Εργατών - Αγροτών του νομού Λάρισας το 1932, Σακαρέλο Δημήτρη, γραμματέα της Κ.Ο. Πειραιά, Φλαράκο Τσανή, Σαρίκα Κώστα, Θωμάζο Βαγγέλη, Δουλγέρη Μόσχο, Δερβισόγλου Αβραάμ. Όλοι μέλη του ΚΚΕ και δικασμένοι σε πολύχρονες φυλακίσεις. Οι δραπέτες μεταφέρθηκαν με βάρκα σε ασφαλές μέρος όπου κρύφτηκαν τρεις περίπου μήνες, μέχρι τον Αύγουστο του 1934 οπότε έφυγαν με γκαζάδικο στη Σοβιετική Ένωση και συγκεκριμένα στην Οδησσό. Στη Μόσχα ο Βαβούδης μαθήτευσε στο Κομμουνιστικό Πανεπιστήμιο των Εργαζομένων της Ανατολής ΚΟΥΤΒ (εξ ου και η επωνυμία Κουτβής).

Κατοπινά έγινε γνωστό πως στην οργάνωση αυτής της απόδρασης έπαιξε σοβαρό ρόλο απέξω ο Θανάσης Κλάρας (Άρης Βελουχιώτης). Μάλιστα μετά από τη δραπέτευση χάθηκε από την Αθήνα και βρέθηκε στη Μυτιλήνη, όπου τον πιάνουν και τον δικάζουν στις 25-6-1934 σε φυλάκιση τεσσάρων μηνών με την υπ’ αριθμ. 108/34 δικαστική απόφαση για πλαστογραφία.

Ο Βαβούδης έφυγε το 1936 από τη Σοβιετική Ένωση και πήγε στην Ισπανία, όπου στρατεύτηκε στο πλευρό του Δημοκρατικού Στρατού Ισπανίας. Εκεί υπηρέτησε ως ταγματάρχης εκπαιδευτής στη βάση του Αλμπαθέτε που ήταν έδρα της Διεθνούς Ταξιαρχίας. Στο Αντιφασιστικό Εθελοντικό Βαλκανικό Τάγμα «Γκεόργκι Δημητρώφ», όπου ήταν ενταγμένος και ο ελληνικός λόχος που ονομάστηκε «Νίκος Ζαχαριάδης» και αργότερα «Ρήγας Φεραίος», υπεύθυνοι για τους Έλληνες ήταν ο πολιτικός επίτροπος Δημήτρης Σακαρέλλος και ο Νίκος Βαβούδης με το ψευδώνυμο Γεράσιμος.

Οι Έλληνες κομμουνιστές και αντιφασίστες, ανταποκρινόμενοι στην έκκληση του ΚΚΕ, έδωσαν την πολύτιμη συμβολή τους στο κίνημα της διεθνούς αλληλεγγύης για συμπαράσταση στον ισπανικό λαό με το σύνθημα «No pasaran» (Δεν θα περάσει ο φασισμός). Στον κατάλογο των εθελοντών που πήραν μέρος στον ισπανικό εμφύλιο αναφέρονται τα ονόματα Μακρόπουλος Κώστας, ναυτεργάτης από τη Μυτιλήνη, που πήγε στην Ισπανία το 1938 και πήρε μέρος στις μάχες της περιοχής Καντέσας, και κάποιος άλλος Μυτιληνιός με το ψευδώνυμο «Ιβανόφ Ι».

 Αύριο 19/11  το δεύτερο μέρος