Συμφιλιώσου με τον εαυτό
“Ο Θεός είπε «αγάπα τον εχθρό σου». Τον υπάκουσα κι αγάπησα τον εαυτό μου!” γράφει σε κάποιο έργο του ο Χαλίλ Γκιμπράν. Πολλοί ίσως δυσκολεύονται να το κατανοήσουν αυτό και άλλοι μπορεί να το θεωρήσουν εγωιστικό. Η αλήθεια είναι ότι όλοι σέρνουμε πίσω μας μια παιδική ηλικία γεμάτη από πόνους, δυσκολίες και απογοητεύσεις. Ως παιδιά θέλουμε να καλύψουμε βασικές ανάγκες και αναγνωρίζουμε την παρουσία της μητέρας σαν πηγή χαράς ή την απουσία της σαν δυστυχία μας. Μεγαλώνοντας προσπαθούμε να καλύψουμε συναισθηματικές ανάγκες μέσα από τον εραστή, αντιλαμβανόμαστε την παρουσία του ή την απουσία του ως ψυχική αναστάτωση. Μέσα από τον έρωτα ξαναγεννιέται η επιθυμία να προσελκύσουμε ένα βλέμμα πάνω μας, να κερδίσουμε την προσοχή του άλλου και να αγαπηθούμε.
Στην αρχή όλα φαίνονται τέλεια, νιώθουμε ότι επιτέλους θα καλύψουμε τα κενά που υπάρχουν μέσα μας. Μέσα από τον άλλο νιώθουμε αξιόλογοι, μοναδικοί, υπέροχοι. Στην ουσία είναι ένα δώρο που κάνουμε στον εαυτό μας για να νιώσουμε καλύτερα, για να αισθανθούμε αγαπητοί, για να πάρουμε την αναγνώριση και τη φροντίδα που χρειαζόμαστε.
Στη συνέχεια, υπό την επήρεια της έκστασης του έρωτα, αποφασίζουμε να γίνουμε σύντροφοι ή σύζυγοι. Φτάνει όμως κάποια στιγμή που συνειδητοποιούμε πως έχουμε δώσει τόση δύναμη στον άλλον, που αν αποστρέψει το βλέμμα του από πάνω μας, νιώθουμε σύγχυση για την εικόνα μας. Κι όταν ο άλλος δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας, βιώνουμε την απογοήτευση και την οδύνη. Κι άλλες φορές συνειδητοποιούμε ότι τελικά ο σύντροφος αδυνατεί να καλύψει τα κενά μας και αναζητούμε κάποιον διαφορετικό. Κι αυτό γιατί ψάχνουμε ένα άλλο ον για να ικανοποιήσει τις ανάγκες μας, όχι έναν άνθρωπο που θέλουμε να ανακαλύψουμε καλύτερα, να σεβαστούμε τις επιθυμίες του και τα όνειρά του και να γίνουμε συνοδοιπόροι. Ξεχνάμε ότι και ο άλλος κουβαλά μια παιδική ηλικία γεμάτη πόνους και έχει κι εκείνος ανάγκες που λαχταρά να καλυφθούν.
Η ερωτική εμπειρία είναι εκστατική αλλά συνάμα τρομακτική. Δύο πληγωμένοι άνθρωποι μέσα από τον αισθησιασμό προσπαθούν να βιώσουν το παράδοξο του έρωτα και της ένωσης. Στην ερωτική συνάντηση η αίσθηση του Εγώ χάνεται, τα όρια καταλύονται, γινόμαστε ορατοί εμείς, ο άλλος αλλά και οι αδυναμίες και των δύο. Ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις εσωτερικές μας εικόνες, αυτές που μας οδήγησαν σ’ αυτή τη συνάντηση. Κι αν η σχέση αποτύχει, είναι πιο εύκολο και ανεκτό από το Εγώ μας να προβάλλουμε σαν πρόσχημα τις αδυναμίες που εντοπίσαμε στον/στη σύντροφο.
Η δημιουργία μιας ψυχικής ολότητας των δύο ατόμων αποτελεί στόχο κάθε μυστικιστικής εμπειρίας και θρησκείας. Έτσι, μεγαλώνουμε πιστεύοντας ότι θα κάνουμε έναν γάμο και ως δια μαγείας θα βιώνουμε μια κατάσταση ευτυχίας αλλά η εμπειρία μας δείχνει ακριβώς το αντίθετο. Ο Πλάτωνας πολύ εύστοχα ανέφερε την ερωτική διαδρομή με τον μύθο του Ανδρόγυνου. Τα πλάσματα αυτά ξεχώριζαν για τη σωματική τους δύναμη, την αντοχή και την εξυπνάδα αλλά η έπαρσή τους προκάλεσε την οργή των θεών που τους χώρισαν στα δύο. Μετά τη διχοτόμηση το καθένα μισό αναζητούσε το άλλο μισό. Όλοι μας λοιπόν, σύμφωνα με τον μύθο, αποτελούμε ένα ημίτομο ανθρώπου, που αναζητά το αντίθετο μισό του ώστε να καλύψει την έλλειψη.
Για να βρούμε το άλλο μας μισό χωρίς να κρεμιόμαστε απελπισμένα σε όποιον πιστεύουμε ότι θα καλύψει τις ανάγκες μας, απαιτείται συμφιλίωση με το παρελθόν, με τον εαυτό μας και με τους άλλους. Απαιτείται αυτοανάλυση, αυτογνωσία, αυτοαποδοχή και μια συνεχής προσπάθεια αυτοβελτίωσης. Πρόκειται δηλαδή για μια δημιουργική διαδικασία εξάλειψης της ανασφάλειας, του φόβου, της ζήλιας και των δυσάρεστων συναισθημάτων που υπονομεύουν τη συντροφική σχέση.
* Η Χαρά Ζήκα είναι Χημικός, Δρ. Φαρμακευτικής, συγγραφέας του βιβλίου «Έρωτας, Χημεία & Σεξ»-Εκδόσεις Ιανός και δημοσιογράφος. Ζει τη Μυτιλήνη και αρθρογραφεί κάθε Τετάρτη στο Lesvosnews.net στη στήλη "Η αλχημεία του έρωτα