Η πρόκληση της ανάπτυξης της Δυτικής Λέσβου - Συνέντευξη Στρατή Ζαφείρη
Ο Δήμος Δυτικής Λέσβου είναι ένας από τους νεοσύστατους δήμους, που προέκυψαν από τις αλλαγές στον «Καλλικράτη» και έχει τέτοια χαρακτηριστικά, αν τα διαχειριστεί σωστά η δημοτική αρχή μπορεί να δώσει πνοή στην περιοχή. Ένας από τους διεκδικητές της δημαρχίας, με τον συνδυασμό «Συνεργασία Δυτικής Λέσβου», είναι ο Στρατής Ζαφείρης, γενικός γραμματέας Βιομηχανίας στο υπουργείο Ανάπτυξης από το 2015 έως το 2018, ο οποίος φιλοδοξεί να θέσει στη διάθεση της τοπικής κοινωνίας τις εμπειρίες που αποκόμισε ως πρόεδρος του Φόρουμ Αγροδιατροφής, Βιομηχανίας και Τουρισμού και της Επενδυτικής Επιτροπής του Ταμείου Επιχειρηματικότητας.
Η πρόκληση της επιχειρηματικότητας στη Δυτική Λέσβο
«Η υποψηφιότητά μου σε έναν καινούργιο δήμο, αποτελεί πρόκληση… ο Δήμος Δυτικής Λέσβου συγκροτεί μια περιοχή με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που τον διαφοροποιούν ακόμη και με το υπόλοιπο νησί, τον Δήμο Μυτιλήνης», δηλώνει ο Στρατής Ζαφείρης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και εξηγεί ότι η τοπική οικονομία «σε ποσοστό 90% στηρίζεται στον ιδιωτικό τομέα, με βασικούς παραγωγικούς κλάδους τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία και τον τουρισμό. Με αυτά τα δεδομένα, η περιοχή μας έχει τεράστιες δυνατότητες και προοπτικές. Κι ο Δήμος οφείλει να εμπλακεί στο σύνολο του αναπτυξιακού γίγνεσθαι, να καταλαβαίνει και να βοηθάει τους δημότες του, υποστηρίζοντας ή και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες που ωθούν μπροστά τόπο και ανθρώπους».
Οι προτάσεις του Στρατή Ζαφείρη για ποιοτικό τουρισμό
Στο Δήμο Δυτικής Λέσβου ανήκουν διοικητικά οι πιο γνωστοί τουριστικοί προορισμοί του νησιού, όπως είναι ο Μόλυβος, η Πέτρα και η Ερεσός. Ο Στρατής Ζαφείρης επιμένει όμως ότι οι δυνατότητες ανάπτυξης του τουρισμού είναι πολύ μεγάλες και για άλλες περιοχές και προτείνει την αξιοποίηση του κτηριακού αποθέματος.
«Η δυτική Λέσβος έχει όλες τις προϋποθέσεις για να αναπτυχθεί τουριστικά κι είναι στο χέρι μας να το καταφέρει επιδιώκοντας ένα ακόμη καλύτερο τουριστικό προϊόν, με διασύνδεση του τουρισμού και με τα αξιόλογα τοπικά προϊόντα», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Στρατής Ζαφείρης και προσθέτει ότι «για τη συνολική ανάπτυξη του τουρισμού, δεν αρκούν μόνο κάποιες στοχευμένες δράσεις, όπως η αξιοποίηση του κτηριακού αποθέματος, αλλά χρειάζονται, προκειμένου να ξεπεραστούν χρόνιες υστερήσεις, πολλές ολοκληρωμένες και συντονισμένες παρεμβάσεις, σε διαφορετικά επίπεδα: απ’ τις υποδομές και την προβολή, έως την εκπαίδευση και την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Γενικότερα οι στόχοι μας για τον τομέα του τουρισμού είναι η γενναία αύξηση του αριθμού των τουριστών από πολύ περισσότερες χώρες, και ο ποιοτικός τουρισμός».
Η κατάσταση στην ελαιοκομία και την κτηνοτροφία στη Δυτική Λέσβο
Σημαντικά κεφάλαια για τη Δυτική Λέσβο είναι η κτηνοτροφία και η ελαιοκομία, κλάδοι που στηρίζουν την οικονομία ολόκληρου του νησιού εδώ και αιώνες. Πρόκειται για κλάδους με γνωστά και διαπιστωμένα προβλήματα, με κυρίαρχο τις χαμηλές τιμές πώλησης των παραγομένων προϊόντων (γάλα, τυρί, κρέας, λάδι).
Ρωτούμε τον Στρατή Ζαφείρη ποια είναι η εικόνα στον πρωτογενή τομέα. «Το υψηλό κόστος παραγωγής των ποιοτικών προϊόντων σε συνδυασμό με τα προβλήματα της νησιωτικότητας (υψηλό κόστος μεταφοράς προϊόντων, εξάρτηση εκτροφών από τις εισαγόμενες ζωοτροφές) συμβάλουν αρνητικά στη βιωσιμότητα των πολλών μικρών κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επικεφαλής του Συνδυασμού «Συνεργασία Δυτικής Λέσβου», Στρατής Ζαφείρης. Για την καλλιέργεια της ελιάς, επισημαίνει ότι «ο αριθμός των ελαιοδέντρων πλέον δεν ξεπερνά τα εννέα εκατομμύρια στο νησί και η μέση απόδοση σε ελαιόλαδο κυμαίνεται περίπου στο 21-22%. Τα πλέον έγκυρα στοιχεία για την ελαιοπαραγωγή στο νησί απ’ το 2005 έως το 2015, εμφανίζουν διακύμανση της παραγωγής από περίπου τέσσερις μέχρι είκοσι χιλιάδες τόνους, με μέση ετήσια παραγωγή λίγο κάτω απ’ τους δέκα χιλιάδες. Παλαιότερα η ετήσια ελαιοπαραγωγή ήταν μεγαλύτερη, με διακύμανση από 30 έως 38 χιλιάδες τόνους. Επίσης, το ποσοστό του εξαιρετικού ελαιολάδου που παράγεται στη Λέσβο φτάνει στο 60% της παραγόμενης ποσότητας, ενώ το 2000, ήταν της τάξης του 30-40%, και υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης. Αντιθέτως, δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια μείωσης του κόστους παραγωγής, με το ισχύον σύστημα, παρότι έχουν διατυπωθεί αξιόλογες προτάσεις, σύμφωνα με τις οποίες, ανατρέποντας τα ειωθότα στον τρόπο έκθλιψης και διαχείρισης του τελικού σταδίου παραγωγής, μπορούν να καταστήσουν πιο συμφέρουσα την όλη διαδικασία».
Στη Δυτική Λέσβο υπάρχει δηλαδή «χαμηλή αλυσίδα αξίας στο σύνολο των παραγόμενων προϊόντων, αφού είναι χαμηλή η τιμή και στην πρώτη ύλη και στα ενδιάμεσα και τελικά προϊόντα», εξηγεί ο Στρατής Ζαφείρης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και προσθέτει ότι οι δυνατότητες που υπάρχουν και στην κτηνοτροφία και στη ελαιοκομία ταυτίζονται με την ανάδειξη της ποιότητας των προϊόντων.
Πώς θα στηριχθεί ο πρωτογενής τομέας στη Δυτική Λέσβο
Τι προτείνει λοιπόν ο υποψήφιος Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου;
«Προκειμένου όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά και να αναπτυχθεί ο πρωτογενής τομέας της Λέσβου, επείγει να υπάρξει ανασχεδιασμός της παραγωγής με τα εξής κύρια χαρακτηριστικά: Αναβάθμιση των διαδικασιών παραγωγής ώστε να προκύψουν τελικά προϊόντα υψηλής ποιότητας με μεγάλη προστιθεμένη αξία. Πιο απλά να καταφέρουμε να γίνουμε ακριβοί. Και συνεργασία επιχειρήσεων σε επίπεδο νησιού για αποτελεσματικότερη διαχείριση και προώθηση της τοπικής παραγωγής. Για να διαφοροποιηθούν τα δεδομένα και να ενισχυθούν ουσιαστικά τα έσοδα των αγροτών και στους δύο κλάδους, για να γίνει δηλαδή η αναβάθμιση των διαδικασιών παραγωγής, επιβάλλεται να υπάρξει μια συντονισμένη και καλά οργανωμένη δράση, στην οποία επιτελικό και καθοριστικό ρόλο θα αναλάβει ο Δήμος, μέσα απ’ τη σύσταση Αστικής Εταιρείας Μη Κερδοσκοπικής. Στην εταιρεία αυτή εταίροι – μέτοχοι μαζί με το Δήμο, θα είναι οι επιχειρηματικοί φορείς, οι συνεταιρισμοί και μεμονωμένοι ιδιώτες και των δύο κλάδων», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Στρατής Ζαφείρης.
Προτείνει μάλιστα ο Δήμος να εισφέρει δημοτικές εκτάσεις, μη αξιοποιούμενες μέχρι σήμερα, για την εφαρμογή κάθε σχεδιασμού, ο οποίος θα αποφασιστεί και επισημαίνει ότι η δημοτική αρχή πρέπει να έχει «επιτελικό ρόλο στην διαμόρφωση - μετά από διαβούλευση και τη σύμφωνη γνώμη απ’ όλους τους εμπλεκομένους φορείς τοπικά, αλλά και την Περιφέρεια που διαχειρίζεται σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα – ενός σχεδίου καθολικής αναπτυξιακής παρέμβασης στον πρωτογενή τομέα».
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με τον Στρατή Ζαφείρη είναι ιδιαίτερα σημαντικός ο ρόλος της Αστικής Εταιρείας που θα συγκροτηθεί με δύο ρόλους: εκπαιδευτικό και ερευνητικό. «Θα συνεργαστεί με ανώτατα επιστημονικά ιδρύματα, είτε με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, είτε με την Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης και θα εκπαιδεύει όλους τους εργαζόμενους – εμπλεκόμενους και στους δύο κλάδους, ενώ παράλληλα μέσω ενός ερευνητικού κέντρου που θα ιδρύσει ’’θα τρέξει’’ στοχευμένα προγράμματα έρευνας για την βελτίωση π.χ. της φυλής των ζώων για μεγαλύτερη παραγωγή γάλακτος ή για τις ενδεικνυόμενες ποικιλίες ελιάς κλπ.»
Από την ερευνητική διαδικασία θα προκύψουν οι βέλτιστες προτάσεις και πρακτικές για την ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση των προϊόντων. «Από την σε εργαστηριακό επίπεδο έρευνα, θα δοθεί η δυνατότητα να έχουμε αποτελέσματα, αξιοποιήσιμα σε πιλοτική κλίμακα – εκεί θα χρησιμοποιηθούν και οι εκτάσεις που θα διαθέσει ο Δήμος - με απώτερο στόχο στη συνέχεια τα αποτελέσματα απ’ την πιλοτική εφαρμογή, εφ’ όσον πιστοποιηθούν στην πράξη, να εφαρμοστούν σε μεγαλύτερη, επιχειρηματική κλίμακα. Στον ίδιο κλάδο θα γίνει έρευνα και για τις ζωοτροφές που θα παράγονται εδώ (π.χ. από κουκούτσι ελιάς και αρωματικά φυτά), για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους, για την επίδρασή τους στη διατροφή των ντόπιων ζώων κλπ»», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Στρατής Ζαφείρης.
Ο υποψήφιος Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου, Στρατής Ζαφείρης, στις δηλώσεις στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τονίζει ότι η δημοτική αρχή πρέπει να υποστηρίξει τον πρωτογενή τομέα επενδύοντας στην εκπαίδευση των παραγωγών από ειδικούς επιστήμονες, «διοργανώνοντας τμήματα θεωρίας και εργαστηρίων με συγκεκριμένη θεματολογία, για τους κτηνοτρόφους π.χ. διατροφή ζώων, συστήματα εκτροφής, αναπαραγωγή, προβατοτροφία, μελισσοκομία, χοιροτροφία, πτηνοτροφία κ.ά. Για τους ελαιοπαραγωγούς συνιστάται η εκπαίδευση στην καλλιεργητική τεχνική του ελαιόδεντρου, όπου έμπειροι γεωπόνοι θα υλοποιούν επαγγελματικά σεμινάρια, έτσι ώστε ο παραγωγός να είναι σίγουρος ότι το παραγόμενο, δικό του ελαιόλαδο, θα είναι υψηλής ποιότητας και ανάλογης τιμής, ενώ θα ενημερώνεται για την κατάλληλη προετοιμασία του εδάφους, την εγκατάσταση του ελαιώνα, τη λίπανση του εδάφους, το σωστό κλάδεμα της ελιάς, την καταπολέμηση των εχθρών και ασθενειών της και τον τρόπο συγκομιδής». «Βασικός στόχος της έρευνας θα είναι η ανάδειξη των ιδιαίτερων ποιοτικών και οργανοληπτικών χαρακτηριστικών των τοπικών προϊόντων μας, που μέχρι σήμερα δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς ή και καθόλου. Με αυτόν τον τρόπο θα είμαστε σε θέση να αναδείξουμε τα χαρακτηριστικά τους που θα τα καθιστούν ανταγωνιστικά και έτσι υπό καλύτερες προϋποθέσεις να τα προωθήσουμε», εξηγεί ο κύριος Ζαφείρης, προσθέτοντας ότι «βασικός στόχος των πιλοτικών μονάδων θα είναι η διερεύνηση, στην μικροκλίμακα παραγωγής, των παραγωγικών διαδικασιών που θα μας διασφαλίσουν άριστα προϊόντα με όσο το δυνατόν περιορισμό του κόστους παραγωγής».
