Γ. Παπαδόπουλος-Κυπραίος: «Σαν τους αετούς οι άνθρωποι που αγαπούν: λίγοι, αλλά πετούν ψηλά»
Γιώργος Παπαδόπουλος-Κυπραίος: “Σαν τους αετούς οι άνθρωποι που αγαπούν πραγματικά: λίγοι αλλά πετούν ψηλά”
Πάντοτε αισθανόμουν μια ιδιαίτερη συμπάθεια για τη χώρα που είχε ανέκαθεν μια ανοιχτή αγκαλιά για την Ελλάδα και αντιμετώπιζε τους Έλληνες σαν αδέλφια της. Για τη χώρα που υπέφερε και υποφέρει ακόμη από τα δεινά ενός εθνικού θέματος, που εξακολουθεί να παραμένει άλυτο κι όμως εκείνη βρίσκει πάντοτε το σθένος και την ψυχική αντοχή να δίνει καθημερινά τις μάχες της και να ελπίζει σε ένα καλύτερο αύριο. Για τη χώρα με τη σημαία στις αποχρώσεις του κίτρινου, του λευκού και του πράσινου. Την Κύπρο. Την Κύπρο μας. Τη χώρα, στην οποία οι γονείς δίνουν στα παιδιά τους ονόματα ελληνικά σαν φόρο τιμής στην Ελλάδα που αγαπούν σαν δική τους. Πληροφορία που αποσπά κανείς ξεφυλλίζοντας τις σελίδες ενός βιβλίου, που βασίζεται σε αληθινά περιστατικά για να περιγράψει ιστορικές μνήμες, ανθρώπινα συναισθήματα, πολύτιμες αξίες και ιδανικά, με έναν τρόπο που αγγίζει και τις πιο ευαίσθητες χορδές μέσα μας. “Το Δαχτυλίδι”, του κ.Γιώργου-Παπαδόπουλου Κυπραίου, ο οποίος μας άνοιξε την καρδιά του και μίλησε για τους αγώνες των Κυπρίων να επιτύχουν “την πραγματοποίηση του προαιώνιου πόθου τους για Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα”, για το ρόλο της διαίσθησης, το σύγχρονο πολιτικό γίγνεσθαι που επικρατεί στις δύο χώρες και την ανάγκη να αποτινάξουμε από πάνω μας το καθεστώς του φόβου έτσι ώστε “να μπορέσουμε να μεταμορφώσουμε τη ζωή μας”. Μίλησε επίσης και για την ύπαρξη ανθρώπων που αγαπούν αληθινά, που “μπορεί να μην είναι πάρα πολλοί, όμως υπάρχουν και μοιάζουν με τους αετούς που είναι λίγοι, αλλά πετούν ψηλά”. Και έχει απόλυτο δίκιο. Γιατί υπάρχουν ακόμη τέτοιοι άνθρωποι. Φτάνει μόνο να πιστέψεις στην ύπαρξή τους.
Συνέντευξη στη Βίκυ Καλοφωτιά
“Η ελευθερία δεν χαρίζεται, αλλά κερδίζεται με αγώνες”, διαβάζουμε στο βιβλίο σας “Το Δαχτυλίδι”, όπου μας δίνεται και η πληροφορία ότι από την αρχή της ανάληψης της εξουσίας από τους Άγγλους χαρακτηρίζονταν επικίνδυνοι όσοι υποστήριζαν αυτή την κοσμοθεωρία. Σήμερα, μετά από τόσα χρόνια, εξακολουθεί να ισχύει κάτι τέτοιο;
Στην ερώτηση αν σήμερα, τόσα χρόνια μετά, εξακολουθεί να ισχύει η αρχή “Η ελευθερία δεν χαρίζεται, αλλά κερδίζεται με αγώνες”, η απάντηση είναι “ΝΑΙ”, εξακολουθεί να ισχύει. Οι δυνατοί, αποδίδουν ανεξαρτησία, όπου εξυπηρετούνται τα συμφέροντά τους-όπως στην περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου-ενώ κλείνουν τα μάτια στην περίπτωση της εισβολής και κατοχής του 38% της Κύπρου από την Τουρκία. Τι άλλο απομένει, λοιπόν, στο λαό εκτός από το να αγωνίζεται; Και ίσως πρέπει να υπογραμμιστεί εδώ ότι ο αγώνας δεν περιλαμβάνει αποκλειστικά την πολεμική αναμέτρηση.
Στην εποχή μας παρατηρούμε αρκετά συχνά μια σύγχυση αναφορικά με το ρόλο της Εκκλησίας και της Πολιτικής στη διαμόρφωση της κοινωνικο-πολιτικής ζωής, με τους ρόλους αμφοτέρων να συγκρούονται δημιουργώντας κοινωνικές αναταραχές. Με ποιόν τρόπο θα μπορούσε να επιτευχθεί η κατανόηση ότι “άλλος ο ρόλος του πνευματικού ποιμένα κι’άλλος του πολιτικού”, όπως μας μεταφέρετε μέσα από το βιβλίο σας;
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, η εκκλησία έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ελληνικότητας και της ορθόδοξης ταυτότητας των Ελλήνων, και αυτό πρέπει να της το αναγνωρίσουμε. Πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι σε έκτακτες καταστάσεις, όπως η σημερινή, η εκκλησία οφείλει να επιδεικνύει κοινωνική ευαισθησία, και σήμερα, με επί κεφαλής τον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, η ελληνική Εκκλησία πράττει το καθήκον της εις το ακέραιο. Σε ό,τι αφορά την ανάμειξή της εις την πολιτική σε περιόδους ειρήνης, οι ιεροί κανόνες επιβάλλουν στους εκκλησιαστικούς “ποιμένες” περιορισμό τους εις τα εκκλησιαστικά τους καθήκοντα και μόνον. Οι κληρικοί δεν πρέπει να αναμειγνύονται με την πολιτική, με οποιοδήποτε πρόσχημα. Κάθε φορά, τόσο παλαιότερα όσο και στο πρόσφατο παρελθόν, που δεν τηρήθηκαν αυστηρά οι ιεροί εκκλησιαστικοί κανόνες, μόνο ζημία επέφερε η ανάμειξή τους, τόσο στα εκκλησιαστικά, όσο και στα πολιτικά πράγματα του τόπου.
“…το όνομα Νενέκος του πολεμιστή του Προκρίτου της Πάτρας Μπενιζέλου Ρούφου, γνωστού και ως Φουστανελά, ταυτίστηκε με τον δουλοπρεπή, τον προσκυνημένο, τον προδότη, που προκειμένου να εξυπηρετήσει τα δικά του συμφέροντα, ξεπουλά την πατρίδα του”. Έχουμε σήμερα αντίστοιχους “Νενέκους”, στην πολιτική ζωή της Ελλάδας και της Κύπρου;
Στην περίπτωση του Δημοψηφίσματος στην Κύπρο για το Σχέδιο Ανάν, χρησιμοποιήθηκε ο χαρακτηρισμός Νεναίκος για τους υποστηρικτές του ΝΑΙ. Πιστεύω ότι οι Νενέκοι της επανάστασης του ’21 και οι Νεναίκοι της Κύπρου, όπως τους αποκαλούσαν μερικοί, είναι δύο διαφορετικά πράγματα και προσωπικά δεν αμφισβητώ τον πατριωτισμό εκείνων που ψήφισαν ΝΑΙ. Στην Κύπρο, από αδεξιότητα της δικής μας πολιτικής χανόταν η μια ευκαιρία λύσης του Κυπριακού μετά την άλλη, και η επόμενη ήταν χειρότερη από την προηγούμενη. Πολλοί, λοιπόν, ευτυχώς η μειοψηφία των Κυπρίων, φαίνεται ότι πίστεψαν εκείνους τους πολιτικούς που υποστήριζαν το ΝΑΙ, πιστεύοντας ότι το επόμενο σχέδιο θα ήταν χειρότερο από το σχέδιο Ανάν. Προσωπικά περίμενα ποσοστό μεγαλύτερο από το 75% με το οποίο απορρίφθηκε το σχέδιο Ανάν.
Παρακολουθούμε στις σελίδες του βιβλίου την άνθιση και εξέλιξη μιας μεγάλης αγάπης μεταξύ του Χριστόδουλου και της Ζηνοβίας, που δυναμώνει όλο και περισσότερο και διαρκεί διαχρονικά. Κατά πόσο υπάρχει η πιθανότητα στις μέρες μας, να βιώσει κανείς σε όλο της το μεγαλείο μια ανάλογη σχέση που αντιστέκεται σθεναρά στη φθορά του χρόνου;
Στις μέρες μας επικρατεί ο αισθησιασμός στις σχέσεις, απομυθοποιήσαμε το σεξ, θυσιάσαμε τις αξίες μας χάριν της εύκολης ζωής και της καλοπέρασης. Εισπράττουμε, σαν αποτέλεσμα τα πολλαπλάσια διαζύγια, την κρίση της ηθικής, την κοινωνική και την οικονομική κρίση. Όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο, υπάρχουν και στις μέρες μας άνθρωποι που αγαπούν πραγματικά και εννοώ όχι μόνο την αγάπη προς την ή τον σύζυγο και την οικογένεια, αλλά και την αληθινή αγάπη προς τον κάθε άνθρωπο, προς τον συνάνθρωπο. Μπορεί να μην είναι πάρα πολλοί, όμως υπάρχουν και μοιάζουν με τους “αετούς που είναι λίγοι, αλλά πετούν ψηλά”.
Αναφέρετε και τη συμβολή της διαίσθησης στη διαμόρφωση των συνθηκών της ζωής του ανθρώπου. Ως ποιό σημείο χρειάζεται να αφουγκράζεται κανείς τη διαίσθησή του για να ζει, να δημιουργεί, να εξελίσσεται;
Διαίσθηση μπορούμε να ονομάσουμε, να ορίσουμε, αυτή τη σιγανή φωνούλα μέσα μας, που την ακούμε με την καρδιά μας κι όχι με τα αυτιά μας. Μας λέει: “Μη διασταυρώσεις το δρόμο”, ή “Ακολούθησε το στενό δρομάκι κι όχι την πλατιά λεωφόρο”, “Μην τον ακούς!”. Αν δεν πιστέψαμε αυτή τη φωνούλα μέσα μας και διασταυρώσαμε το δρόμο, ή πήραμε την πλατιά λεωφόρο, αν πιστέψαμε στα λόγια του… Κακό του κεφαλιού μας. Και το μόνο που θα έχουμε να πούμε αργότερα, είναι: “Κάτι μου έλεγε να μην το κάνω, μα δεν άκουσα και τώρα το πληρώνω”. Με τη διαίσθηση δεν έχει “Ως ποιο σημείο την αφουγκράζεσαι”. Είτε την ακούς τη φωνούλα, είτε δεν την ακούς. Είτε κάνεις αυτά που σου λέει, είτε δεν τα κάνεις. Καλό είναι να αφουγκραζόμαστε αυτή τη φωνούλα, τη διαίσθησή μας.
“…δεν χάρισαν τα Επτάνησα στην Ελλάδα οι Άγγλοι. Ψέμα των πολιτικάντηδων είναι αυτό. Η αλήθεια είναι πως το ακριβοπλήρωσε η Ελλάδα, τόσο σε χρήμα, όσο και με δεσμεύσεις σε εθνικό επίπεδο”. Θα μπορούσε άραγε να ισχυριστεί κανείς ότι εν έτει 2013 η Ελλάδα υφίσταται το ίδιο με τους ξένους δανειστές και το γνωστό πλέον σε όλους μας ΔΝΤ;
Η άποψη που εκφραζόταν στην αρχή της Αγγλοκρατίας από πολλούς, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους, ήταν πως οι Άγγλοι είναι πολιτισμένος λαός. Aν οι Κύπριοι δείξουν “πολιτική ωριμότητα” και δεν τους δημιουργούν προβλήματα, οι Άγγλοι, θα χαρίσουν την Κύπρο στην Ελλάδα, όπως έκαναν με τα Ιόνια Νησιά. Τα Ιόνια Νησιά, όμως δεν χαρίστηκαν. Η Ελλάδα πλήρωσε πολύ ακριβά την Ένωση των Επτανήσων και όχι μόνο οικονομικά, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης του “Δαχτυλιδιού”. Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν χαρίζει οτιδήποτε σε κανέναν χωρίς αντάλλαγμα, άμεσο ή μελλοντικό. Και παλιά, και σήμερα και αύριο θα ισχύει αυτό, ιδιαίτερα στις σχέσεις μεταξύ κρατών. Και γιατί άλλωστε να δώσουν στην Ελλάδα μας οι δανειστές μας κάτι χωρίς αντάλλαγμα; Ακόμα κι αν “υποθετικά” συμβεί αυτό, πρέπει να ξέρουμε ότι θα το κάνουν, είτε γιατί έτσι περιορίζουν τη δική τους ζημιά, είτε γιατί αργότερα θα το πάρουν πίσω στο πολλαπλάσιο. Επομένως, ΝΑΙ, αυτό γίνεται και σήμερα με τους δανειστές μας και το ΔΝΤ.
Ένα από τα σημαντικότερα θέματα που επεξεργάζεστε στο “Δαχτυλίδι” είναι και οι αγώνες για την Ένωση της Ελλάδας με την Κύπρο και την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού. Αγώνες που σφραγίστηκαν με θυσίες και αίμα. Αναλογιζόμενοι το καθεστώς που επικρατεί σήμερα μεταξύ των δύο χωρών και τις ενέργειες που πραγματοποιούνται, θεωρείτε ότι αξιοποιήθηκαν σωστά τα θεμέλια που έβαλαν οι παλαιότεροι προς αυτή την κατεύθυνση;
ΟΧΙ. Ακόμη κι όταν το 1914 οι Άγγλοι προσέφεραν στην Ελλάδα την Κύπρο για να πολεμήσει στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των συμμάχων της Αγγλίας, οι πολιτικοί μας δεν ενήργησαν άμεσα. Όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος ανταποκρίθηκε με καθυστέρηση, οι Άγγλοι επικαλέσθηκαν αυτό το γεγονός και δεν τήρησαν την υπόσχεσή τους. Αργότερα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και πάλιν δεν ενήργησαν ως έπρεπε οι πολιτικοί της Ελλάδας και σίγουρα δεν επωφελήθηκαν των πλεονεκτημάτων που έδωσε στην Κυπριακή και Ελλαδική πολιτική ηγεσία ο αγώνας της ΕΟΚΑ. Αργότερα, όταν επί Γεωργίου Παπανδρέου, τη δεκαετία του 1964, με τη μεραρχία του ελληνικού στρατού στην Κύπρο, εδόθη, με την έγκριση των Ηνωμένων Πολιτειών, η ευκαιρία για Ένωση ολόκληρης της Κύπρου με την Ελλάδα –και δεν αναφέρομαι στο σχέδιο Άτσεσσον-, οι φιλοδοξίες δεν επέτρεψαν την πραγματοποίηση του προαιώνιου πόθου των Κυπρίων για Ένωση με την Ελλάδα.
“Αν έχεις πίστη, θα βρεις τελικά αυτό που αναζητάς”. Πώς θα μπορέσει ο σύγχρονος άνθρωπος παρά τα όσα διαδραματίζονται γύρω του, να διαμορφώσει τη ζωή του εμφορούμενος από αυτή την ακλόνητη πίστη που περιγράφετε μέσα από τη γραπτή σας κατάθεση;
Λίγες στιγμές πριν πεθάνει, ο Τοουλής είδε τον πατέρα του να του χαμογελά. “Αφού ο πατέρας μου χαμογελούσε πριν πεθάνει”, σκέφτηκε, “δεν υπάρχει λόγος να φοβάμαι οτιδήποτε στη ζωή, ούτε και αυτόν τον θάνατο”. Ξεπερνώντας το φόβο, ακόμα και αυτόν του θανάτου, ο Τοουλής απέκτησε τόση σοφία στη ζωή του, που η κατέχουσα διδακτορικό του Πανεπιστημίου του Λονδίνου συμπεθέρα του, τον αποκαλούσε Φιλόσοφο Χωρίς Πτυχίο και τον παρότρυνε συνεχώς να γράψει βιβλίο για τη ζωή του, που η ίδια θα φρόντιζε να εκδοθεί στην Κύπρο και στην Αγγλία. Αν απαλλαγούμε από το φόβο και έχουμε πίστη στη δύναμη που έχουμε μέσα μας, αφού έχουμε “πλαστεί” κατ΄ εικόνα και ομοίωση του Θεού, μπορούμε να μεταμορφώσουμε τη ζωή μας.
Info
Ο Γιώργος Παπαδόπουλος-Κυπραίος γεννήθηκε στην Ακρούντα της Κύπρου τον Μάιο του 1941. Σε ηλικία 15 ετών ορκίστηκε μέλος της ΕΟΚΑ στον αγώνα της εναντίον των Άγγλων, για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Σπούδασε Ηλεκτρονικά στην Αθήνα με υποτροφία και εργάστηκε στην Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (CYTA). Τον Δεκέμβριο του 1966 μετανάστευσε στο Τορόντο του Καναδά, όπου εργάστηκε ως ηλεκτρονικός. Φοίτησε στο College of Education του Πανεπιστημίου του Τορόντο και διορίστηκε καθηγητής ηλεκτρονικών στο Danforth Technical School.
Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε τον Φεβρουάριο του 1974 και φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Άσκησε τη δικηγορία ως τον Μάρτιο του 1985. Το 1978 ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο Διόπτρα, του οποίου ανέλαβε τη διεύθυνση από το 1985.
