Ενδυναμώνοντας γυναίκες στη Λέσβο κατά της σεξουαλικής βίας

Η Ελίνα Καραγιώργη εργάζεται για την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) στη Λέσβο, ένα νησί το οποίο φιλοξενεί περίπου 6.500 πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Ως μέλος του τομέα Προστασίας, παρέχει ζωτική υποστήριξη σε ανθρώπους που αναγκάστηκαν να τραπούν σε φυγή, συμπεριλαμβανομένων όσων έχουν υποστεί σεξουαλική και έμφυλη βία. Καθημερινά, η Ελίνα εργάζεται αδιάκοπα, βοηθώντας τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο που διέσχισαν το Αιγαίο.

- Περιγράψτε μου μια συνηθισμένη μέρα της δουλειάς που κάνετε στη Λέσβο.

Η δουλειά μου περιλαμβάνει την παροχή πληροφοριών και συμβουλευτικής σε πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, μεταξύ άλλων όσων έχουν μόλις φτάσει στη Λέσβο. Μεγάλο μέρος του χρόνου μου τον αφιερώνω στον εντοπισμό επιζήσαντων και επιζήσασων σεξουαλικής βίας και στο να τους παρέχω τη βοήθεια που χρειάζονται για να έχουν πρόσβαση σε κατάλληλη στήριξη. Προσπαθούμε να βοηθούμε γυναίκες που καταφτάνουν μόνες και έχουν υποστεί βία στη χώρα καταγωγής τους ή κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, μονογονεϊκές οικογένειες, καθώς και επιζήσαντες και επιζήσασες βασανιστηρίων. Η ομάδα μας στη Λέσβο συνεργάζεται επίσης με τις ελληνικές αρχές και τις βοηθάει να ενισχύσουν την ικανότητα ανταπόκρισής τους ώστε να μπορούν να στηρίζουν καλύτερα τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη.

- Τι κάνετε όταν συναντάτε κάποιο άτομο που έχει επιζήσει περιστατικού σεξουαλικής βίας;

Αρχικά εργαζόμαστε με κάθε άνθρωπο ξεχωριστά για να δούμε εάν κάποιος είναι πρόθυμος να μιλήσει στην Ύπατη Αρμοστεία. Είναι εξαιρετικά σημαντικό για κάποιον που βρίσκεται σε δυσχερή θέση να είναι σε θέση να μιλήσει. Τους καθησυχάζουμε, τους ενημερώνουμε για τα βασικά τους δικαιώματα και τους εξηγούμε τι βοήθεια μπορούν να λάβουν στη Λέσβο, καθώς και όταν αναχωρήσουν. Μέσω εταίρων, παρέχουμε νομική συνδρομή, ψυχοκοινωνική υποστήριξη και τους βοηθάμε να βρουν ένα ασφαλές μέρος για να μείνουν.

Θυμάμαι μια γυναίκα που στηρίξαμε, που είχε υποστεί βασανιστήρια τόσο στη χώρα της όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της προς την Ελλάδα. Όταν έφτασε εδώ, δεν μιλούσε καθόλου και φοβόταν να κοιτάξει άλλους ανθρώπους στα μάτια. Αρχίσαμε να έχουμε τακτική επαφή μαζί της και σύντομα άρχισε να συμμετέχει σε καθημερινές δραστηριότητες.

Πήγα μια μέρα να τη δω και για πρώτη φορά χαμογελούσε και φορούσε έντονα πολύχρωμα ρούχα. Τη ρώτησα πώς ήταν και είπε: «Είμαι πολύ καλά. Απολαμβάνω την κηπουρική». Είχε αρχίσει να μιλάει ξανά και έκανε φίλες άλλες γυναίκες που έμεναν στην ίδια πτέρυγα με εκείνη. Κάτι τόσο απλό όσο η κηπουρική τη βοηθούσε να επουλώσει τα τραύματά της. Σύντομα μπορέσαμε να τη μεταφέρουμε σε διαμέρισμα της Υ.Α. για ευάλωτους αιτούντες άσυλο.

Στη Μόρια εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις, ιδίως όσον αφορά τις γυναίκες. Οι άνθρωποι που μένουν εκεί βρίσκονται έκθετοι σε περαιτέρω κακοποίηση. Επομένως, οι γυναίκες που φτάνουν μόνες τους μεταφέρονται σε μια πτέρυγα του Κ.Υ.Τ. όπου υπάρχει αυξημένη ασφάλεια.

Ποιο κομμάτι της δουλειάς σου σού προσφέρει τη μεγαλύτερη ικανοποίηση;

Όταν άρχισα να δουλεύω με επιζήσαντες και επιζήσασες σεξουαλικής βίας, άκουγα πολλές άσχημες ιστορίες. Πολλές φορές ήθελα απλά να ανοίξω την πόρτα και να φύγω, δεν μπορούσα καν να φανταστώ τον πόνο που βιώνουν.

Όμως, έμαθα να εστιάζω στη δύναμη που έχουν οι άνθρωποι αυτοί. Συχνά αναρωτιέμαι «πώς θα μπορέσουν να επανέλθουν»; Κι όμως τα καταφέρνουν. Παρατηρώντας την μεταμόρφωσή τους, βλέποντάς τους να ξαναβρίσκουν την αξιοπρέπεια και τον έλεγχο της ζωής τους, αυτό μου δίνει ελπίδα και με βοηθάει να κάνω τη δουλειά μου.