Ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση της Λέσβου ως Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO
Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η επίσκεψη του κλιμακίου εμπειρογνωμόνων του Προγράμματος Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO στη Λέσβο με σκοπό την αξιολόγηση του Γεωπάρκου Λέσβου προκειμένου να διατηρήσει την αναγνώριση της ως «Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO».
Η Επιτροπή Αξιολόγησης αποτελούνταν από τον Δρ. Mahito Watanabe του Ινστιτούτου Γεωλογικών Ερευνών της Ιαπωνίας, μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Δικτύου Γεωπάρκων Ασίας – Ωκεανίας και αξιολογητή της UNESCO και τον Δρ. Jean-Luc Christophe Desbois, Διευθυντή του Γεωπάρκου Massif du Bauges της Γαλλίας, Συντονιστή του Φόρουμ των Γεωπάρκων της Γαλλίας και αξιολογητή της UNESCO.
Οι αξιολογητές θα υποβάλουν την έκθεση τους στην UNESCO, η οποία θα συζητηθεί από τις αρμόδιες επιτροπές του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων της UNESCO που θα συνεδριάσουν στα πλαίσια του 7ου Διεθνούς Συνεδρίου Γεωπάρκων UNESCO που θα πραγματοποιηθεί από 27 έως 30 Σεπτεμβρίου στο Γεωπάρκο English Riviera, στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τα πρώτα συμπεράσματα
Όπως προκύπτει από τις συναντήσεις των αξιολογητών με τον Δήμαρχο Λέσβου κ. Σ. Γαληνό, τον Αντιπεριφερειάρχη Θ. Βαλσαμίδη, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, το Επιμελητήριο Λέσβου τον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης κι τον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, τους εκπροσώπους φορέων που διαχειρίζονται την Πολιτιστική και Φυσική κληρονομιά της Λέσβου και πλήθος τοπικών φορέων, οι αξιολογητές έμειναν ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από τη λειτουργία του Γεωπάρκου Λέσβου και τις δράσεις ανάδειξης και προβολής της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ως ιδιαίτερα θετικά επισημάνθηκαν τα ακόλουθα στοιχεία:
- Οι δράσεις σήμανσης, ψηφιακής ανάδειξης και προβολής των γεωμνημείων και των θέσεων πολιτιστικού ενδιαφέροντος του Γεωπάρκου Λέσβου που υλοποιήθηκαν από το Δήμο Λέσβου και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ 2007-2013 και επισημάνθηκε η υψηλή ποιότητα των σχετικών δράσεων (καλαίσθητες ενημερωτικές και ερμηνευτικές πινακίδες, γεωτουριστικός χάρτης, ιστοσελίδα, έντυπα, οδηγοί και λεύκωμα).
- Οι δράσεις προστασίας και ανάδειξης των απολιθωμάτων και της γεωλογικής κληρονομιάς στα πλαίσια ολοκληρωμένων δράσεων για την δημιουργία του Θαλάσσιου Πάρκου της Νησιώπης καθώς και οι σωστικές ανασκαφές και δράσεις επιτόπιας προστασίας και ανάδειξης απολιθωμάτων κατά μήκος του οδικού άξονα Καλονής - Σιγρίου που υλοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια και μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην προσέλκυση επισκεπτών.
- Οι υποδομές που έχουν δημιουργηθεί για την ανάδειξη και προστασία του Απολιθωμένου Δάσους στα υπαίθρια Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους και στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
- Το ιδιαίτερα ελκυστικό δίκτυο των Μουσείων της Λέσβου και οι αρχαιολογικοί χώροι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου τους οποίους επισκέφτηκαν. Επισήμαναν την σημασία της στενής συνεργασίας που έχει αναπτυχθεί μεταξύ των αρμόδιων φορέων της Λέσβου που διαχειρίζονται τα στοιχεία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς που συγκροτούν την βάση για την αναγνώριση του Γεωπάρκου Λέσβου.
- H στενή συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και η στήριξή του από ερευνητικές και εκπαιδευτικές δράσεις πολλών Τμημάτων του καθώς και οι εκπαιδευτικές δράσεις πεδίου με άλλα Πανεπιστήμια από την Ελλάδα και το Εξωτερικό.
- Η στενή συνεργασία και η ένταξη του Γεωπάρκου Λέσβου στα εκπαιδευτικά προγράμματα των σχολείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης, τις Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Λέσβου και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ευεργέτουλα.
- Η ποικιλία και η ποιότητα δραστηριοτήτων φύσης που προσφέρονται στους επισκέπτες της Λέσβου (παρατήρηση ακτών και βυθού με το ειδικό σκάφος με γυάλινο πυθμένα, καταδύσεις, ορνιθο-παρατήρηση bird-watching στους υγροτόπους Καλλονής και Πολιχνίτου, trekking στα δίκτυα περιπατητικών διαδρομών της ΕΤΑΛ, ιστιοπλοΐα, surfing, ιππασία, κλπ.
- Η υποστήριξη των δράσεων του Γεωπάρκου Λέσβου από το Επιμελητήριο Λέσβου και τους τοπικούς φορείς καθώς και η συνεργασία με του Γυναικείους Αγροτουριστικούς Συνεταιρισμούς Μεσοτόπου, Αγίας Παρασκευής και Πέτρας καθώς και παραγωγούς τοπικών προϊόντων για την ανάδειξη της τοπικής πρωτογενούς παραγωγής.
- Τέλος οι διεθνείς πρωτοβουλίες, συνεργασίες και μεγάλες εκθέσεις που διοργανώνει το μουσείο Φυσικής Ιστορίας σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας και στο εξωτερικό (Ρώμη, Σικάγο, Μόσχα) με στόχο την προβολή της φυσικής κληρονομιάς της Λέσβου.
Οι επιτόπιες επισκέψεις
Οι αξιολογητές μετά την ειδική συνάντηση ενημέρωσης και παρουσίασης από τον Καθηγητή Ν. Ζούρο της συνολικής προόδου του Γεωπάρκου Λέσβου κατά τη διάρκεια της τετραετίας 2012 – 2016, με τη συμμετοχή του Καθηγητής Ν. Σουλακέλλη, εκπρόσωπου του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του κ. Γ. Τσακίρη το Σάββατο 25 Ιουνίου 2016 στο Κέντρο Πληροφόρησης του Γεωπάρκου στη Μυτιλήνη, επισκέφτηκαν φυσικά και γεωλογικά μνημεία της Λέσβου, τοπία φυσικού κάλλους, περιοχές οικολογικού ενδιαφέροντος, σημαντικά αρχαιολογικά και πολιτιστικά μνημεία της, Μουσεία και γνώρισαν από κοντά τα στοιχεία που αναδεικνύουν τη Λέσβο ως Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO.
Οι αξιολογητές κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους γνώρισαν την ομορφιά του λεσβιακού τοπίου, επισκέφθηκαν τους κόλπους της Λέσβου της Γέρας και της Καλλονής, περιηγήθηκαν στα ηφαίστεια και τους ηφαιστειακούς γεωτόπους της Λέσβου, όπως το ηφαίστειο του Λεπέτυμνου και της Βατούσας, τους ηφαιστειακούς σχηματισμούς του Μεσοτόπου και της Ερεσού, το εντυπωσιακό φαράγγι του ποταμού Βούλγαρη, τον ηφαιστειακό λαιμό της Πέτρας, τον ηφαιστειακό δόμο του Μολύβου, τις πυροκλαστικές ροές της δυτικής Λέσβου και τα μεγάλα γεωλογικά ρήγματα της Λέσβου.
Επισκέφτηκαν επίσης περιοχές οικολογικής σημασίας και τους υγροτόπους της Καλλονής την περιοχή όπου περπάτησε ο Αριστοτέλης και ο Θεόφραστος, το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας στην Αγία Παρασκευή, το Αρχοντικό της Βαλερτζήδαινας στην Πέτρα το Κάστρο του Μολύβου, το Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης όπου ενημερώθηκαν από τον κ. Γιάννη Κουρτζέλλη Αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου για τις δράσεις προστασίας και ανάδειξης των αρχαιολογικών θησαυρών της Λέσβου καθώς και για τις πολιτιστικές δράσεις που υλοποιούνται τα τελευταία χρόνια για την προβολή τους. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη συμμετοχή στο Δίκτυο Μουσείων της Λέσβου και στο θεσμό των "Πράσινων Πολιτιστικών Διαδρομών".
Κεντρικό στοιχείο της επίσκεψης ήταν η προστατευόμενη περιοχή και τα υπαίθρια Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, τα οποία αναγνωρίζονται πλέον ως πρότυπο για την ανάδειξη φυσικών μνημείων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας γνώρισαν από κοντά τον τρόπο λειτουργίας και τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στην έρευνα και συντήρηση των απολιθωμάτων, τα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και τον τομέα της προβολής των μνημείων της φύσης. Παράλληλα, το ενδιαφέρον τους εστιάστηκε στη δημιουργία των υποδομών ανάδειξης των απολιθωμάτων, την ανάπτυξη συνεργασιών με Γεωπάρκα σε όλο τον κόσμο και ανταλλαγών εκθέσεων, τεχνογνωσίας για την προστασία και ανάδειξη των γεωλογικών μνημείων και ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
Με το ειδικό σκάφος με γυάλινο πυθμένα επισκέφτηκαν το θαλάσσιο Πάρκο Νησιώπης, το νέο πάρκο του Απολιθωμένου Δάσους και ενημερώθηκαν από τον Διευθυντή του Μουσείου Ν. Ζούρο για την εξέλιξη και την πρόοδο των ερευνητικών και τεχνικών εργασιών που πραγματοποιήθηκαν στη Νησιώπη στα πλαίσια του προγράμματος του ΕΣΠΑ – ΠΕΠ Β. Αιγαίου.
Ιδιαίτερα εντυπωσιασμένοι δήλωσαν επίσης από την επίσκεψή τους στην έκθεση «Το Δάσος κάτω από τον Δρόμο» η οποία φιλοξενείται στον εκθεσιακό χώρο του Επιμελητηρίου Λέσβου και παρουσιάζει τα μοναδικά ευρήματα των ανασκαφικών εργασιών που ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια της διάνοιξης του νέου οδικού άξονα Καλλονής – Σιγρίου.
Οι δύο αξιολογητές επισκέφτηκαν τέλος τις ακτές της Βόρειας και Ανατολικής Λέσβου και ζήτησαν να ενημερωθούν για τις συνέπειες της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης στην τουριστική ανάπτυξη της Λέσβου. Διαπίστωσαν τις μεγάλες προσπάθειες καθαρισμού και ευπρεπισμού των ακτών που έχουν πραγματοποιηθεί από τον Δήμο Λέσβου και επισήμαναν ότι η αναγνώριση της Λέσβου θα πρέπει να αξιοποιηθεί προκειμένου να προβληθεί σε όλο τον κόσμο η πραγματική εικόνα της Λέσβου, η φυσική ομορφιά και πολιτιστική κληρονομιά του νησιού που την καθιστούν ένα ελκυστικό τουριστικό προορισμό για κάθε απαιτητικό επισκέπτη.
Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του Γεωπάρκου Λέσβου, οι εμπειρογνώμονες της UNESCO εξέφρασαν την ικανοποίηση τους για την πρόοδο που έχει το Γεωπάρκο Λέσβου την τελευταία τετραετία και τις δράσεις που υλοποίησε με στόχο να προβάλει και να αναδείξει την ιδιαίτερη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά αλλά και την ζωντανή παράδοση και τα τοπικά προϊόντα της Λέσβου.
Παράλληλα επεσήμαναν τη στήριξη των φορέων της Λέσβου στη μεγάλη αυτή προσπάθεια για τη διατήρηση της διάκρισης «Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO», την πρόοδο στον τομέα της ενημέρωσης και της προβολής και κυρίως στην προβολή της Λέσβου από όλους τους φορείς ως προορισμού ποιότητας, όπου η ανάπτυξη συνδυάζεται άριστα με την ανάδειξη και αξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος, την ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού και τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της παραδοσιακής φυσιογνωμίας του νησιού.