«Κινέζικος Τουρισμός: Μπορεί η Λέσβος;»
του Πάνου Μιχ. Πίτσιου (Οικονομολόγου, Master’s “International Business”), εντεταλμένου συμβούλου τουριστικής ανάπτυξης Λέσβου & Προέδρου Δ/Κ Μυτιλήνης.
Κατά την επίσκεψη των εκπροσώπων του Δήμου Λέσβου στο περίπτερο της Κίνας (πρόσφατη έκθεση “World Travel Market” του Λονδίνου), έγινε μία πολύ εποικοδομητική παρουσίαση – εμπεριστατωμένη ανάλυση marketing για το μέλλον του κινέζικου “out going” τουρισμού, η οποία όπως ήταν φυσικό επικεντρώθηκε στην εισροή Κινέζων επισκεπτών στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν από τους εκπροσώπους της πολυάριθμης αντιπροσωπείας, επαληθεύεται με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο, η προ δεκαετίας έρευνα των Κινέζων, που είχε τότε παρουσιαστεί στο πλαίσιο ελληνοκινεζικής συνάντησης της “International Herald Tribune” με θέμα: «Από την Αθήνα στο Beijing (τέως Πεκίνο): Η ολυμπιακή Γέφυρα» και η οποία είχε δημοσιευθεί από τον υπογράφοντα.
Το ελληνικού ενδιαφέροντος θέμα της συνάντησης αυτής, ήταν βέβαια το κατά πόσο μπορεί να κερδίσει η χώρα από τον ολοένα αυξανόμενο κινέζικο τουρισμό. Από την πληρέστατη ανάλυση marketing που παρουσιάστηκε και τότε και τώρα, εξάγονται αναμφίβολα πολύ χρήσιμα για τη χώρα και κατ’ επέκταση για τη Λέσβο συμπεράσματα, που πρέπει να ληφθούν υπόψη στην εφαρμοζόμενη στρατηγική τουριστικού marketing για το νησί.
Η Κίνα πριν από 10 χρόνια, κατείχε την 4η θέση στον κόσμο σε ετήσια εξαγωγή τουριστών, ενώ οδεύοντας σαφώς προς την πρώτη θέση, εκτιμάται ότι το 2020 – 25 θα την κατέχει άνετα και πολύ μπροστά από τη δεύτερη στο “out going tourism” χώρα. Την τελευταία πενταετία (2010 – 2015), ο αριθμός των Κινέζων που ταξιδεύουν έξω από την Κίνα για τουριστικούς λόγους ξεπερνά τα 70 εκ. ετησίως, όταν την πενταετία 2000 – 2005 ο αντίστοιχος αριθμός δεν ξεπερνούσε τα 15 εκ. Κινέζους. Είναι προφανής ο εκπληκτικός ρυθμός της αυξητικής τάσης (έχουν ξεπεράσει προ πολλού ακόμη και τους Ιάπωνες), τον οποίο κάποιοι (οι πιο ικανοί), μπορούν να “εκμεταλλευτούν”. Οι Κινέζοι ταξιδιώτες κατά βάση αποτελούν μέρος της υψηλής εισοδηματικής τάξης της χώρας και μάλιστα της προερχόμενης κυρίως από τις δύο ευρύτερες βιομηχανικές περιοχές της Ανατολικής Κίνας: Του Beijing και της Σαγκάης.
Οι χώρες στις οποίες κατά βάση επικεντρώνεται παραδοσιακά το ενδιαφέρον των Κινέζων για επίσκεψη, είναι κυρίως αυτές της Νοτιοανατολικής Ασίας, το Hong Kong, η Ταϋλάνδη, το Μακάο, η Μαλαισία, η Σιγκαπούρη, η Αυστραλία, κ.λπ., δηλαδή κυρίως οι γειτονικές χώρες. Με δεδομένο όμως ότι έχει διαφανεί ένας κορεσμός για τις αγορές αυτές, την τελευταία δεκαετία οι Κινέζοι έχουν αρχίσει να αναζητούν νέους προορισμούς.
Βάσει των στατιστικών στοιχείων, τα οποία επαληθεύουν πλήρως τις προβλέψεις, οι αγορές που σήμερα αποτελούν την αιχμή του δόρατος στις προτιμήσεις των Κινέζων τουριστών, είναι η Βόρειος Αμερική και η Δυτική Ευρώπη. Ωστόσο ένα μικρό αλλά ολοένα αυξανόμενο μερίδιο του “outbound tourism” της Κίνας, έχει ήδη στραφεί και προς την Ελλάδα, με τις προοπτικές να είναι αρκετά ενθαρρυντικές για τα επόμενα χρόνια, αρκεί να εφαρμοστεί η ενδεδειγμένη στρατηγική marketing. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το 2015, πάνω από 120.000 Κινέζοι έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα, όταν πριν από μία δεκαετία ο αριθμός αυτός δεν ξεπερνούσε τους 10.000 τουρίστες ετησίως.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των ερευνών, αλλά και τις εκτιμήσεις των εκπροσώπων της πολυάριθμης αντιπροσωπείας της Κίνας στο Λονδίνο, οι Κινέζοι που ήδη επισκέπτονται την Ελλάδα, αλλά και αυτοί που θα αποτελέσουν την πελατεία της στο άμεσο μέλλον, ενδιαφέρονται κυρίως για πολιτισμικά στοιχεία και ιστορία (μνημεία, μουσεία, εκκλησίες, αρχαιολογικοί χώροι, κ.α.) και ελάχιστα μόνο για θαλάσσια μπάνια, ήλιο και παραλίες. Το ενδιαφέρον τους εστιάζεται στη γνωριμία πρωτίστως της Αθήνας και των γύρω περιοχών (Ακρόπολη, Επίδαυρος, Ναύπλιο, κ.α.), καθώς και των ευρύτερων περιοχών της Θεσσαλονίκης (Βεργίνα, κ.α.). Σε δεύτερη μοίρα έρχονται ορισμένα μεγάλα ή φημισμένα κυρίως νησιά, όπως η Κρήτη, η Κέρκυρα, η Ρόδος, η Μύκονος, η Σαντορίνη και υπό προϋποθέσεις η Λέσβος.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε για το νησί της Σαντορίνης, που ως γνωστό, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ένας ιδανικός προορισμός για τους Κινέζους, με το θεματικό προϊόν “weddings”, ενώ εξέχουσας σημασίας δυνητικοί επισκέπτες για την Ελλάδα, πρέπει να είναι οι “ηλικιωμένοι Κινέζοι τουρίστες” (άνω των 60 ετών), οι οποίοι αποτελούν ένα πολύ μεγάλο μέρος του εξερχόμενου τουρισμού της χώρας και γνωρίζουν άριστα τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό.
Το ασφαλές συμπέρασμα από τις αναλύσεις είναι ότι, αν επιθυμεί η Ελλάδα ή κάποια από τις παραπάνω περιοχές της, να κερδίσει ένα κομμάτι της κινεζικής τουριστικής “πίτας”, θα πρέπει να προσπαθήσει πολύ από μόνη της. Το συγκεκριμένο τμήμα της Κινέζικης αγοράς που ταξιδεύει στο εξωτερικό, είναι εξαιρετικά απαιτητικό και δύσκολα προσεγγίσιμο. Πρέπει η περιοχή υποδοχής να είναι απόλυτα προετοιμασμένη, ώστε να είναι σε θέση να ικανοποιήσει τις εξαιρετικά υψηλές απαιτήσεις και τα υψηλά standards των Κινέζων τουριστών.
Χαρακτηριστικά επισημαίνεται, ότι η νοοτροπία και ο τρόπος που λειτουργούν οι Κινέζοι, διαφέρουν τελείως από αυτόν των Ελλήνων και ότι δεν τους ενδιαφέρει να μυηθούν στο σύγχρονο ελληνικό (αλλά και ευρωπαϊκό) τρόπο ζωής. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι απαιτούν άψογα οργανωμένα (full board) groups με παροχή κινέζικου φαγητού (και σε ειδικές περιπτώσεις γνωριμία με την ελληνική κουζίνα), χωρίς τις παραμικρές γνωστές ελληνικές καθυστερήσεις στις καθημερινές μετακινήσεις. Οι Κινέζοι του εν λόγω target group, είναι απόλυτα τυπικοί στη συμπεριφορά τους, δεν ανέχονται την αγένεια και την απρεπή συμπεριφορά (είτε σε ιδιωτικούς χώρους είτε στο δρόμο), ενδιαφέρονται ώστε το μέρος που επισκέπτονται να είναι άριστα οργανωμένο από κάθε πλευρά, διαθέτουν χρόνο και πολύ χρήμα για ψώνια από πολυτελή καταστήματα και αρέσκονται στην ακριβή και υψηλών προδιαγραφών διασκέδαση (private clubs, casinos, κ.α.). Εν κατακλείδι η ανάλυση marketing έχει καταδείξει, ότι η συμπεριφορά των συγκεκριμένων υποψήφιων επισκεπτών, επηρεάζεται και διαμορφώνεται κυρίως από αυτό που στην εποχή μας αποκαλείται “lifestyle”. Τέλος οι τρεις υψηλές τουριστικές περίοδοι για τους εξερχόμενους από τη χώρα Κινέζους, έχει καταγραφεί από το παρελθόν ότι είναι: α) Ιανουάριος, β) Μάιος και γ) Οκτώβριος (μήνες ιδανικοί για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου).
Από την προσέγγιση αυτή (που περιλαμβάνει και πολλά άλλα λεπτομερή στοιχεία, αλλά δεν είναι του παρόντος), εκτιμάται ότι η προσέλκυση Κινέζων τουριστών στη Λέσβο, αν και βραχυπρόθεσμα σχετικά δύσκολη, δεν είναι ανέφικτη, δεδομένου ότι ήδη πολλά μέρη της Ελλάδας αποτελούν εδώ και δέκα χρόνια σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς για ένα μικρό κομμάτι του γιγαντιαίου εξερχόμενου τουρισμού της Κίνας.
Σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία που καταγράφηκαν, πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη, κατά την εκπόνηση της τουριστικής στρατηγικής του νησιού.