«Η αλλαγή του κλίματος, θη μεγαλώσ’ το χάλ’ μας Τσ’εφτά π’ακούγαμι αλλού, ρχόντι πας το τσιφάλ’ μας»
Η κλιματική αλλαγή όπως δεν αναλύθηκε ποτέ από κανέναν επιστήμονα δίνει τον τόνο στο καρναβάλι του Μεσοτόπου
Γράφει ο Μιχάλης Μπάκας *
Τον πρόσφατο Νοέμβριο είχαμε καταστροφικές πλημμύρες μετά από έντονη βροχόπτωση σε πολλές περιοχές της Λέσβου. Μεγάλες καταστροφές είχαμε ιδιαίτερα στη Δυτική Λέσβο όπου η σφοδρή νεροποντή έπληξε αγροτικές εκτάσεις και θερμοκήπια ενώ σημαντικές ήταν οι απώλειες και σε ζωικό κεφάλαιο. Οι χείμαρροι που εκβάλουν στις παραλίες του Χρούσου, του Ταβαρίου και του Ποδαρά ξεχείλισαν προκαλώντας μεγάλες ζημιές σε κτίσματα τις περιοχής και στις αγροτικές καλλιέργειες. Ζημιές σημειώθηκαν και μέσα στον Μεσότοπο με τοιχία να έχουν καταρρεύσει και αυτοκίνητα να έχουν καταπλακωθεί.
Η Λέσβος, ιδιαίτερα η Δυτική Λέσβος, εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο ερημοποίησης, Οι βασικές αιτίες που είναι δυνατόν να οδηγήσουν στην ερημοποίηση εδαφών είναι η υπερβόσκηση, η αποψίλωση δασικών εκτάσεων και η πτώση του υδροφόρου ορίζοντα, ενώ οι βασικές δυσμενείς επιπτώσεις της ερημοποίησης για τα εδάφη είναι η διάβρωση, η εμφανιζόμενη απώλεια της εδαφικής δομής και η τελική ποιοτική υποβάθμιση των εδαφών που επηρεάζει όλες τις δραστηριότητες. Η μείωση των βροχοπτώσεων είναι μια πραγματικότητα, σε αντίθεση ο αριθμός των πλημμυρών συνεχώς αυξάνεται, οι κλιματικές αλλαγές «είναι εδώ». Όπως δυστυχώς είδαμε και στις πρόσφατες καταστροφικές πλημύρες δεν έχουμε συντάξει σχέδια αντιμετώπισης των έντονων πλημμυρικών και κλείνουμε τα μάτια σε καταστροφικές ασύδοτες δραστηριότητες όπως η υπερβόσκηση, οι εκχερσώσεις (μπαζώματα) και οι εμπρησμοί. Οι παλιοί έλεγαν ότι το νερό θα βρει το δρόμο του και ακόμα και εάν πρόσκαιρα του κλείσουμε το δρόμο αυτό με την πρώτη πλημύρα θα εμφανιστεί και πάλι με καταστροφικές δυστυχώς επιπτώσεις.
Το Μεσοτοπίτικο Καρναβάλι, χαρακτηρίζεται πρώτα απ’όλα από τους «κουδουνάτους», του κωδονοφόρους με τις φαλλικά ραβδιά στα χέρια, τις «κουτσκούδες» που με δύναμη χτυπάνε στη γη, που έρχονται από την αρχαιότητα και με τη φασαρία που κάνουν ξορκίζουν τα κακά πνεύματα, υποδεχόμενοι την Ανοιξη, ελπίζοντας σε μια καλή σοδειά. Καρναβάλι στο Μεσότοπο όμως είναι και οι σάτιρες με τους ριμαδόρους, που σχολιάζουν την επικαιρότητα καυστικά. Ο κ. Θύμιος Βασίλογλου είναι από τους στυλοβάτες του καρναβαλιού, που με τις ρίμες του πολλά χρόνια τώρα δίνει το πνεύμα της χρονιάς που πέρασε, σχολιάζοντας την επικαιρότητα με σκωπτικό τρόπο.
Το ζήτημα των καταστροφών από τις πλημύρες δεν θα μπορούσε να λείπει από τις ρίμες που ακούστηκαν στο καρναβάλι του Μεσοτόπου αυτής της χρονιάς. Με τον εύστοχο του λόγο ο κ. Θύμιος Βασίλογλου μετέφερε στους επισκέπτες του καρναβαλιού, και κυρίως στους συντοπίτες του, το ζήτημα όπως κανένας καλύτερα δεν θα μπορούσε. Με την χαρακτηριστική ντοπιολαλιά του ο κ. Θύμιος βάζει το θέμα της κλιματικής αλλαγής, που είναι κάτι που ακούγαμε για αλλού αλλά το είδαμε και εμείς, πάνω στο κεφάλι μας. Καλεί τους συγχωριανούς του να κάνουν αυτό που πρέπει, να μαζέψουν τα χωράφια τους ώστε να φαρδύνει η λεκάνη του ποταμού. Με τη σοφία της ζωής ο κ Θύμιος υπενθυμίζει στους συγχωριανούς του ότι κανείς δεν παίρνει μαζί του τα υπάρχοντα του όταν φεύγει από τη ζωή και γιαυτο θα πρέπει να συμμαζευτούμε να αφήσουμε να περάσει το θεριό, το νερό, που με την ορμή του πάει όπου θέλει, χωρίς να μας ρωτήσει.
Από το λόγο του κ Θύμιου δεν ξεφεύγουν και οι οικολόγοι που θέλουν τους βαθρακιούς τους (τους βατράχους) και πρέπει να αλλάξουν γνώμη και να βάλουν και αυτοί νερό στο κρασί τους. Ένα άλλο θέμα που βάζει στη ρίμα του ο κ Θύμιος είναι και οι «καψαλιές», οι φωτιές που βάζουν τον φθινόπωρο οι βοσκοί για να βρουν καλύτερα βοσκοτόπια. Να δράσουμε σήμερα και να δούμε μακροπρόθεσμα μας καλεί ο κ Θύμιος, θέτοντας καίρια το ζήτημα της αειοφορίας. Σήμερα μπορεί να μη γελάσουμε αλλά αύριο έτσι δεν θα κλαίμε.
Ακολουθεί το κείμενο του κ Βασίλογλου, που ευγενικά μου το παραχώρησε, όπως ακούστηκε στο καρναβάλι του Μεσοτόπου στις 26/2/2017. Τα λέει νομίζω όλα και δεν χρειάζονται περισσότερα σχόλια.
Η αλλαγή του κλίματος, θη μεγαλώσ’ το χάλ’ μας
Τσ’εφτά π’ακούγαμι αλλού, ρχόντι πας το τσιφάλ’ μας
Τουκ’η πληγή να γιατριφκεί, να φυγ’ τσι να παγιέν’
Ν’ανοίξουμι τα μάκια μας, μπας τσι δε ξαναγιέν’
Να κάνουμε εφτό που πρέπ’. Η Θιος να μας φουτίσ’
Τσι πιο πουλύ ας του ακουσν, οι φιλ’ πουδαραδίσ’
Γι ένας να αφ΄σ΄από γκί μιά τσι γ΄άλλους απο γκ΄άλλ΄
κουμάκ΄χουράφ΄για να φαρδίν΄τι πουταμού η λεκάν΄
Καθένας μας, ας το σκεφτεί, σ’γκι περισυλλουγή τ’
Κίπουτα απ’τα υπάρχουντά τ’ δε παίρν’ κανείς μαζί τ’
Που να χουρέσ’ ένα θεριό, μεσ’τα στενά σουκάτσια;
Τσι ‘φτά φραμένα π’τσ’αργαλιές, ρουμάνια τσι ρουπάτσια
Εϊ τοσ’ ορμή σ’ένα χουνί μπουρεί να σταματήσ’ ;
Οπ’ θελ’ παγιέν’ τσ’ οπ’ ντούνι βουλέβγ χουρίς να μας ρουτήσ’!!
Για να περάσ’ η πουταμός, χουρίς άλλου να σπάσ’
αλλιώς εϊ δέτσ’ θα γίνιτι, εϊτουκ’ τι κόσμ η χάσ’!
Ακόμα τσι οι οικουλογ’ που θέλν τσι βαθρατσοί ντουν
Ν’αλλάξν’ γκι γνωμ’ τουνι τσι να βαλλ’ν νιρό μεσ’ το κρασί ντουν
Ας δούμι μακροπόθεσμα, χουρίς υπερβολές
Γιατί, κακό μπουρεί να φκιαν, τσι φτές, οι καψαλιές.
Ουλ’ μας σα προσπαθήσουμι, δε γιντι ακουμπέτ’
Πιο μ’κρη θι να ‘νε η ζημιά θη ναχ’ τσι μερεμετ’!
Σκεφτούτι απουφασίσιτι, το πόνο μας σα λέμε,
Σήμιρα ας μη γελάσουμι, μα τσ’άυριου να μην κλαίμε
* Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΠΑΚΑΣ είναι Περιβαλλοντολόγος, ΜΔΕ στην Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση, Περιφερειακός σύμβουλος Βορείου Αιγαίου με τον Οικολογικό Άνεμο (2013-14), συντονιστής ΠΚ Λέσβου των Οικολόγων Πράσινων.
Αρχική ανάρτηση: http://www.aplotaria.gr
