Ελαιόλαδο 2025: Τάσεις, προκλήσεις και ευκαιρίες στην Παγκόσμια Αγορά
Η αγορά του ελαιολάδου βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή το 2025, καθώς οι εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο επηρεάζουν τόσο τις τιμές όσο και τη διαθεσιμότητα του προϊόντος. Το τοπίο διαμορφώνεται από παράγοντες όπως η κλιματική αλλαγή, οι γεωπολιτικές εξελίξεις, η παραγωγή σε μεγάλες ελαιοπαραγωγικές χώρες και οι αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες. Ακολουθεί μια αναλυτική επισκόπηση των τρεχουσών τάσεων.
Η παραγωγή ελαιολάδου το 2024/2025 δείχνει σημάδια ανάκαμψης σε ορισμένες περιοχές, μετά από δύο δύσκολα χρόνια που χαρακτηρίστηκαν από ακραία καιρικά φαινόμενα. Η Ισπανία, ο μεγαλύτερος παραγωγός παγκοσμίως, αναμένεται να παράγει περίπου 700.000 τόνους, ελαφρώς αυξημένους σε σχέση με τους 660.000 τόνους της προηγούμενης περιόδου, αλλά ακόμα μακριά από τα 1,5 εκατομμύρια τόνους προηγούμενων ετών. Στην Ελλάδα, η παραγωγή εκτιμάται στους 160.000 τόνους, μειωμένη από τους 350.000 τόνους του 2022/2023.
Οι τιμές παραμένουν υψηλές, αν και υπάρχουν ενδείξεις σταθεροποίησης. Στην Ισπανία, η τιμή του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου έπεσε στα 4,51 ευρώ/κιλό τον Φεβρουάριο 2025, από τα 9 ευρώ/κιλό στις αρχές του 2024. Στην Ιταλία, ωστόσο, οι τιμές παραμένουν υψηλότερες, στα 9,30 ευρώ/κιλό, ενώ στην Ελλάδα οι πρώτες συμφωνίες στη Λακωνία έκλεισαν στα 10,20 ευρώ/κιλό για το αγουρέλαιο. Αυτή η διακύμανση αντικατοπτρίζει τις τοπικές συνθήκες παραγωγής και τη ζήτηση.
Διεθνής Αγορά: Ανταγωνισμός και Νέοι Παίκτες
Η Τυνησία αναδεικνύεται σε σημαντικό παίκτη, με την παραγωγή της να κυμαίνεται στους 4,13 ευρώ/κιλό για το εξαιρετικά παρθένο, προσελκύοντας αγοραστές που αναζητούν φθηνότερες εναλλακτικές. Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες για κινδύνους νοθείας, καθώς η αυξημένη προσφορά τυνησιακού ελαιολάδου έχει προκαλέσει ερωτήματα για την ποιότητα.
Οι ΗΠΑ απορροφούν το 35-37% της παγκόσμιας παραγωγής και υπάρχουν προσπάθειες για κατάργηση δασμών, κάτι που θα μπορούσε να ενισχύσει τις εξαγωγές. Η Ελλάδα, που εξάγει σημαντικές ποσότητες στις ΗΠΑ, θα μπορούσε να επωφεληθεί από αυτή την εξέλιξη.
Κατανάλωση: Αλλαγές στις Προτιμήσεις
Η υψηλή τιμή του ελαιολάδου έχει οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης παγκοσμίως, με εκτιμήσεις ότι 800.000 τόνοι έχουν "χαθεί" από την αγορά, καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σε φθηνότερα έλαια, όπως το ηλιέλαιο. Στην ΕΕ, η κατανάλωση προβλέπεται να φτάσει τους 1,224,000 τόνους, με την Ισπανία να καταναλώνει 480.000 τόνους και την Ιταλία 400.000 τόνους, ενώ η Ελλάδα παραμένει σταθερή στους 110.000 τόνους.
Η κλιματική αλλαγή παραμένει βασικός παράγοντας αβεβαιότητας, απειλώντας τα αποθέματα στη Μεσόγειο. Παράλληλα, η αύξηση της ελληνικής παραγωγής και η ποιότητα του ελληνικού ελαιολάδου ανοίγουν ευκαιρίες για διείσδυση σε νέες αγορές, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου οι εξαγωγές αυξήθηκαν σημαντικά το 2024.
Η αγορά του ελαιολάδου το 2025 βρίσκεται σε φάση προσαρμογής. Η σταδιακή ανάκαμψη της παραγωγής, η πτώση των τιμών σε ορισμένες περιοχές και η είσοδος νέων παικτών δημιουργούν ένα σύνθετο σκηνικό. Για την Ελλάδα, η διατήρηση της ποιότητας και η αξιοποίηση των διεθνών ευκαιριών είναι κρίσιμες για να παραμείνει ανταγωνιστική σε έναν κόσμο που αλλάζει.
