Η Ελλάδα είναι μια θαλάσσια χώρα, με τη θάλασσα όχι μόνο να την αγκαλιάζει, αλλά και να την ορίζει. Τα νησιά μας, το 18,7% της έκτασης της χώρας μας, με ιστορία ποικιλία, πλούτο, είναι καθοριστικά στοιχεία της υπόστασής της.
Η νησιωτική οικονομία διαθέτει ειδικά χαρακτηριστικά, που από τη φύση τους επιβάλλουν μια διακριτή αναπτυξιακή παρέμβαση. Aσυνέχεια του χώρου, κατακερματισμός αγορών, προϊόντων και εργασίας, αυξημένες απαιτήσεις σε υποδομές και εξοπλισμούς, αυξημένο κόστος μεταφορών.
Όλα αυτά καθιστούν απολύτως απαραίτητη τη διαμόρφωση μιας επίσημης, αναγνωρισμένης και στέρεα στοιχειοθετημένης Εθνικής Νησιωτικής Πολιτικής. Με σαφείς στρατηγικούς στόχους, με χρηματοδοτικά εργαλεία και μέσα υλοποίησης. Ταυτόχρονα απαραίτητους καθιστούν νέους μηχανισμούς αποτελεσματικής διακυβέρνησης, που να συνδέουν τη νησιωτική ανάπτυξη με τη θαλάσσια οικονομία συνολικά.
Το τρίπτυχο Νησιωτικότητα - Θαλάσσια Οικονομία - Γαλάζια Ανάπτυξη αποτελεί πλαίσιο θεμελίωσης της Εθνικής Νησιωτικής Πολιτικής. Αναγκαία όλα αυτά για τη νησιωτική ανταγωνιστικότητα, την επιχειρηματικότητα και τα νησιωτικά παραγωγικά πρότυπα. Καθώς και για τα γαλάζια επαγγέλματα, την απασχόληση, τις επενδύσεις στη γαλάζια οικονομία. Την ακτοπλοΐα και τις θαλάσσιες μεταφορές. Τη λιμενική πολιτική και τους θαλάσσιους λιμένες. Τις κρίσιμες υποδομές ενέργειας και διαχείρισης υδατικών πόρων. Την επιτήρηση και στρατηγική ασφάλειας στη θάλασσα. Τη θεσμική ενδυνάμωση και ψηφιακή διακυβέρνηση. Την τεχνική υποστήριξη υλοποίησης δράσεων ιδιαίτερα στα μικρά νησιά.
Δεν αρκεί να παρατηρούμε, δεν αρκεί να διαπιστώνουμε και να περιγράφουμε. Ευθύνη μας είναι να σχεδιάζουμε λύσεις, να διαμορφώνουμε το νομικό πλαίσιο της εφαρμογής τους και να εργαζόμαστε με κριτήριο την αποτελεσματικότητα πέρα από μεγάλα λόγια και ανέφικτες επιλογές. Η πράξη πάντα μετράει. Το αποτέλεσμα είναι ο στόχος.
Είναι ήδη έτοιμο το νέο νομοσχέδιο με στόχο την αποτελεσματική υποστήριξη της νησιωτικότητας στις δύσκολες και σύνθετες πλευρές της.
Το νομοσχέδιο αυτό είναι προϊόν συστηματικού διαλόγου, που έγινε με τους εμπλεκόμενους φορείς. Συγκεκριμένα, περισσότεροι από 320 φορείς των νησιών μας συμμετείχαν σε περιφερειακές συναντήσεις εργασίας και διαλόγου, από τον Σεπτέμβριο του 2019 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2020. Όλοι με τις ιδέες και τις απόψεις τους συνέβαλαν στη διαμόρφωση του συγκεκριμένου πλαισίου της Εθνικής Νησιωτικής Πολιτικής.
Ο προτεινόμενος νόμος-πλαίσιο στοχεύει στη Νησιωτική Συνοχή. Περιλαμβάνει βασικές καινοτομίες. Το Εθνικό Μητρώο Φορέων Θαλάσσιας Οικονομίας, το Ειδικό Πρόγραμμα Θεσμικής Ενδυνάμωσής τους Φορέων της Θαλάσσιας Οικονομίας, την Πλατφόρμα Ενιαίας Παρακολούθησης και Τεκμηρίωσης, καθώς και την Εθνική Αξιολόγηση Πολιτικών στον Νησιωτικό Χώρο. Περιλαμβάνει, επίσης, εργαλεία για τη χρηματοδότηση έργων δημοσίου χαρακτήρα, νησιωτικής επιχειρηματικότητας, μαζί με τη δημιουργία Ταμείου Θαλάσσιας - Γαλάζιας Οικονομίας.
Με το νέο αυτό πλαίσιο στρατηγικής, οι αποσπασματικές παρεμβάσεις, που συχνά έχουμε βιώσει ως τώρα, δίνουν τη θέση τους σε μία ολιστική προσέγγιση στα μεγάλα και εξαιρετικά κρίσιμα για την Ελλάδα θέματα νησιωτικής και θαλάσσιας οικονομίας.
Γνωρίζουμε τις δυσκολίες της εποχής. Ο δρόμος για μας, με δυνατή πάντα τη θέλησή μας, είναι να τις αντιμετωπίζουμε μαζί, με πνεύμα συνεργασίας και ενότητας, αναζητώντας σταθερά θεμελιωμένες λύσεις, ικανές να αντέχουν στον χρόνο και να οδηγούν σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Παραμένοντας πάντοτε ανοιχτοί στα νέα δεδομένα που κάθε φορά διαμορφώνονται, σε εγρήγορση να αντιμετωπίσουμε τις νέες ανάγκες που κάθε φορά προκύπτουν.
*Η Χριστιάνα Καλογήρου είναι γενική γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.