Ειδήσεις από τα σκουπίδια
Ενας δικαστής. Στην έδρα ταπεινού πλημμελειοδικείου. Εγραψε ιστορία εκδίδοντας μία απόφαση που θέλεις να την τραβήξεις σαν μεμβράνη και να σκεπάσεις όλα όσα γράφονται και τυπώνονται σε αυτή τη χώρα.
Το Μονομελές Πλημμελειοδικείο της Βέροιας καταδίκασε δημοσιογράφο, ιδιοκτήτη site με θέματα για γονείς, για τη δημοσίευση άρθρου με τίτλο «ΣΟΚ: Δείτε πώς οι εταιρείες εξαπλώνουν τον καρκίνο μέσω εμβολίων». Tο δικαστήριο έκρινε ότι η ανάρτηση συνιστά διασπορά ψευδών ειδήσεων.
Είναι μία υπέροχη είδηση. Και είναι αληθινή. Όταν υπάρχουν πολίτες που αποφασίζουν να πάρουν την κατάσταση –και τη λογική- στα χέρια τους, το δίκαιο μπορεί να αποκαταστήσει την τάξη. Εν προκειμένω ήταν η Ενωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής που κίνησε το θέμα. Είχε, βέβαια, έννομο συμφέρον. Είναι μία αρχή. Όμως πάνω της μπορεί να οικοδομηθεί κανόνας.
Υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής αγοράς media που βγάζει μεροκάματο με ψέματα. Δεν μιλάμε τώρα για θεωρίες ή για απόψεις που θα μπορούσαν να θεωρηθούν αντισυμβατικές. Μιλάμε για καθαρά, προφανή ψέματα. Τόσο κραυγαλέα, τόσο μεγάλα, ικανά να μπουκώσουν το στόμα χιλιάδων ανθρώπων που είναι εκεί έξω και περιμένουν να καταναλώσουν σκουπίδια.
Δεν σας λέω για θεωρίες συνωμοσίας. Δεν με ενδιαφέρει ο Ελβις που ζει κρυμμένος στο νησί του Lost με έξοδα της Μπίλντεμπεργκ. Πέντε κλικ πιο κάτω να πας, θα βρεις site που αναρτούν θέματα για καρκίνους, για ψεκασμούς και για τρόπους που σε κάνουν πλούσιο, αρκεί να σκαρφαλώσεις στην πυραμίδα. Το κυριότερο: διαβάζεις πράγματα που σκοπό έχουν να σπείρουν φόβο ή να θρέψουν μίσος.
Αυτό μπορεί να συμβαίνει για διάφορους λόγους. Οι τερατολογίες φέρνουν κλικ, άρα δημιουργούν έσοδο από τα Google Ads. Οι αλγόριθμοι της Google δεν είναι τόσο απαιτητικοί. Μπορεί να αποφεύγουν το πορνό ή, τέλος πάντων, sites που προάγουν εγκληματικές συμπεριφορές, ωστόσο δεν είναι διόλου φειδωλοί εκεί που δημοσιεύονται «τέρατα». Σήμερα με σχετικά λίγα λεφτά μπορείς να στήσεις ένα site να αναδημοσιεύεις θέματα από τα σκουπίδια και, αν αποκτήσεις κάποια κίνηση, θα βγάλεις χαρτζιλίκι. Αν χειριστείς και καλά τα social media, ο κόπος σου δεν θα πάει χαμένος. Εναλλακτικά, αυτό συνδυάζεται με λίγο παραγοντιλίκι τοπικής εμβέλειας ή και με προσπάθεια για νταβατζιλίκι εθνικής. Και κάπου εδώ βρίσκεις τις περιπτώσεις όπου το ψέμα γίνεται πολιτική.
Σας παρακαλώ, μην αρχίσουμε τώρα με το «τόσα χρόνια ψέματα μας έλεγαν και είδαμε που μας κατάντησαν». Ποτέ στο παρελθόν δεν βγήκε κάποιος να εκστομίσει υπονοούμενα αντίστοιχα με όσα μουρμουρίζει ο Νικολόπουλος περί δολοφονίας Χριστόδουλου. Τα λαθρόβια site του περιθωρίου επιτρέπουν και αυτού του είδους τα παιχνίδια. Αν ένας εισαγγελέας φωνάξει τον Νικολόπουλο και τον ρωτήσει πώς διάολο υποψιάζεται ότι ο μακαριστός πήγε «από καρκίνο που του φύτεψαν», είναι απολύτως βέβαιο ότι θα παραπέμψει σε κάποιο site που το έγραψε. Διότι πάντα υπάρχει κάποιο site που έγραψε κάτι. Εδώ βέβαια κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν δύναται να ποινικοποιηθεί η άποψη που διατηρεί για τα πράγματα. Λυπάμαι, γίνεται. Όταν λες, επιμένω, ότι υποψιάζεσαι δολοφονία του Χριστόδουλου, τότε οφείλεις να εξηγήσεις τη βάση των ισχυρισμών σου αφού έτσι διασπείρεις κλίμα ανησυχίας, πανικού ή και μίσους σε μία μερίδα της κοινής γνώμης.
Τι μπορεί να γίνει; Στην πραγματικότητα, τίποτα. Θα ήταν ωραίο να ενδιαφέρεται αυτοβούλως η Δικαιοσύνη για αυτά τα «τέρατα», αλλά συνάμα και επικίνδυνο –στην Ελλάδα ζούμε. Ας ελπίσουμε ότι η καταδίκη του τύπου στη Βέροια από τη μία θα φοβίσει τους πονηρούς και από την άλλη θα ευαισθητοποιήσει κάποιους πολίτες. Το διακύβευμα δεν είναι η αλήθεια στο δημόσιο λόγο. Είναι κάτι σημαντικότερο: η λογική.
Κώστας Γιαννακίδης / protagon.gr