Πως να αναγνωρίσετε τα πρόωρα σημάδια του αυτισμού

Το Lesvosnews εγκαινιάζει σήμερα τη συνεργασία του με τη Ψυχολόγο Βαλεντίνα Βεκρή και θα φιλοξενεί σε τακτική βάση άρθρα της για θέματα που αφορούν όλους μας.

Γράφει:

Βαλεντίνa Βεκρή Ψυχολόγος, απόφοιτος του University of Huddersfield της Μ. Βρετανίας και κάτοχος του μεταπτυχιακού διπλώματος, MSc Εξελικτική Ψυχολογία του Central Lancashire, U.K.

Ο αυτισμός είναι μια διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή που έχει χαρακτηριστεί σαν διαταραχή «φάσματος», αυτό σημαίνει ότι η κλινική εικόνα του αυτισμού κυμαίνεται από ηπιότερες μέχρι βαρύτερες μορφές. Οι Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές (ΔΑΔ), συνοδεύονται από σοβαρή έκπτωση σε πολλαπλούς τομείς της ανάπτυξης:

ü  Επικοινωνία

ü  Αμοιβαίες Κοινωνικές Συναλλαγές

ü  Γενική συμπεριφορά

ü  Δραστηριότητες

ü  Ενδιαφέροντα

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει αρκετά τα επιδημιολογικά δεδομένα του αυτισμού και των συναφών του καταστάσεων. Με την αναγνώριση μιας ποικιλίας μορφών, αρκετές περιπτώσεις εντάσσονται τώρα στις διαταραχές «αυτιστικού φάσματος». Εκτιμάται, βάσει παγκοσμίων στατιστικών, ότι επηρεάζει 1 παιδί στις 166 γεννήσεις που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Εμφανίζεται πολύ πιο συχνά στα αγόρια, σε μια αναλογία 3-4 αγόρια προς 1 κορίτσι. Δεν κάνει διάκριση από πλευράς φυλής, κουλτούρας ή κοινωνικής τάξης.

Τα τελευταία δεδομένα από τα Αμερικάνικα Κέντρα Ελέγχου Επιδημιών και Πρόληψης αναφέρουν στατιστικά ότι 1 στα 88 παιδιά, βρίσκονται στο φάσμα των αυτιστικών διαταραχών. Τα παραπάνω νούμερα είναι ανησυχητικά και οι οικογένειες αυτών των παιδιών προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την καθημερινή πραγματικότητα. Οι οικογένειες αυτές, βιώνουν χρόνια συναισθήματα θλίψης, οργής, απογοήτευσης, που εν μέρει οφείλεται και στην έλλειψη βοήθειας των  περιορισμένων υπηρεσιών που υπάρχουν στην Ελλάδα.

Παρακάτω, ακολουθεί μια αναφορά στα πρόωρα σημάδια του αυτισμού. Η πρόωρη παρέμβαση είναι σημαντική για τα παιδιά με αυτισμό.

Αν το μωρό σας έχει συμπεριφορές που συνδέονται με τον αυτισμό, μην θεωρήσετε ότι έχει απαραίτητα αυτή την διαταραχή.

Βήμα 1

Παρακολουθήστε τη βλεματική επαφή του μωρού. Τα μωρά με αυτισμό τείνουν να αποφεύγουν να κοιτάξουν τους γονείς τους

Βήμα 2. Γύρω στην ηλικία των 5 μηνών, δώστε προσοχή στο φωνητικό παιχνίδι του παιδιού, όταν εκείνο ξεκινά να παίζει με τους ήχους που παράγει.

Βήμα 3 Επιχειρήστε να παίξτε με τους ήχους που κάνει, όταν παράγει έναν ήχο μιμηθείτε τον ίδιο και δείτε αν θα ανταποκριθεί. Τα μωρά με αυτισμό συνήθως δεν ανταποκρίνονται σε τέτοιου είδους λεκτική συναλλαγή.

Βήμα 4 Στην ηλικία των δέκα μηνών, προσπαθήστε να τραβήξετε την προσοχή του, δείτε αν ανταποκρίνεται στο όνομα του. Συνήθως δεν ανταποκρίνονται στο κάλεσμα του ονόματος τους. Αν δεν ανταποκρίνεται ελέγξτε πρώτα την ακοή του.

Βήμα 5 Παρατηρείστε την συμπεριφορά του. Στην ηλικία των 12 μηνών τα βρέφη συνήθως δείχνουν τα αντικείμενα, πιάνουν, χαιρετάνε, και προσπαθούν να μιλήσουν.

Βήμα 6 Ελέγξετε την ευαισθησία του μωρού σας σε ήχους και την αφή. Τα μωρά με αυτισμό είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε ήχους, δεν τους αρέσουν οι αγκαλιές και έχουν αντοχή στον πόνο.

Βήμα 7

Μήπως έχει την τάση να εστιάζει την προσοχή του σε συγκεκριμένο αντικείμενο μέρος του αντικειμένου π.χ. μια σβούρα, μια ρόδα αυτοκινήτου. Μήπως τοποθετεί παιχνίδια στην σειρά και δεν παίζει με συμβολικό ή λειτουργικό παιχνίδι.

Βήμα 8 Παρατηρείστε πιθανές επαναλαμβανόμενες κινήσεις, όπως στροβιλίσματα, τη κίνηση του κορμού μπροστά και πίσω, γρήγορη κίνηση των χεριών πάνω κάτω, εμμονές με αντικείμενα και δραστηριότητες.

Βήμα 9

Τα παιδία με αυτισμό έχουν έντονες αντιδράσεις στις αλλαγές των συνηθειών τους. Όταν διακοπεί το αγαπημένο τους παιχνίδι παρουσιάζουν έντονη έκρηξη θυμού.

Βήμα 10  Στους 18 μήνες τα μωρά έχουν συνήθως μια δεκάδα λέξεις στο λεξιλόγια τους και στην ηλικία των 2 ετών αρχίζουν να φτιάχνουν προτάσεις των 2 λέξεων.

Θα πρέπει να τονιστεί, ότι μερικά παιδιά με αυτισμό αναπτύσσονται φυσιολογικά μέχρι την ηλικία των 18 με 24 μηνών και μετά σταματούν ή παλινδρομούν στον λόγο και στην υπόλοιπη ανάπτυξη τους. Η μέγιστη πρόοδος συμβαίνει όταν το παιδί λαμβάνει παρέμβαση πριν τα 4 χρόνια ζωής.

Η σωστή διάγνωση και η πρώιμη παρέμβαση προσφέρει στα παιδιά την ευκαιρία να αναδείξουν τις ικανότητες τους, την ομαλότερη ένταξη τους στην κοινωνία και παράλληλα ενισχύονται οι ελπίδες της οικογένειας για μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Βιβλιογραφία: www.noesi.gr