«Tο βαλς των Χριστουγέννων»
Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου * Μελαγχολία, θλίψη, κατάθλιψη σε αντιδιαστολή με την ομορφιά των Χριστουγέννων. Τα έντονα χρώματα, οι υπερβολικοί στολισμοί, τα πολλά φώτα, οι μυρωδιές από τα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες, κάποιους ανθρώπους δεν καταφέρνουν να τους συνεπάρουν και να χορέψουν στο ρυθμό των Χριστουγέννων. Μήπως επειδή δεν έχουν παρτενέρ; Το βαλς των Χριστουγέννων απαιτεί συντροφιά. Δεν είναι χορός μοναχικός. Και αυτό στοιχίζει σε θετικό συναίσθημα πολλούς ανθρώπους αυτές τις μέρες. Άλλοι πάλι κρύβονται καλά μέσα στα λαμπερά φορέματα και τα ακριβά κοστούμια. Θέλω να πιστεύω πως αυτοί δεν είναι και τόσο πολλοί.
Άνθρωποι μόνοι και σε μια εποχή που πλέον δεν μπορούν να έχουν ούτε τα απαραίτητα. Γονείς που έχασαν τα παιδιά τους ή παιδιά που έχασαν τους γονείς τους. Άνθρωποι που έχασαν τις δουλειές τους. Και είναι πάρα πολλοί αυτοί. Μήπως τελικά υπάρχει κι αυτή η πλευρά τούτων των ημερών; Μήπως τελικά δεν απευθύνομαι στους λίγους, αλλά στους πολλούς; Τι νόημα μπορούν να έχουν τα στολίδια και τα λαμπιόνια γι’ αυτούς τους ανθρώπους; Κανένα απολύτως. Αντιθέτως, μπορεί να νιώσουν και χειρότερα. Αναρωτιέσαι γιατί; Γιατί ενώ γύρω τους βλέπουν ανθρώπους χαρούμενους, εκείνοι βιώνουν τη δική τους απώλεια. Οι ευχάριστες αναμνήσεις από προηγούμενα Χριστούγεννα έρχονται και κατακλύζουν τη σκέψη τους και το πένθος βρίσκει το χώρο του να επανέλθει. «Τι νόημα έχουν τα Χριστούγεννα αν δεν έχεις τους δικούς σου ανθρώπους κοντά σου;», σκέφτονται.
Λάμψη, μυρωδιές, χρώματα κι αρώματα. Αυτά είναι που πρέπει να συνοδεύουν τα Χριστούγεννα. Όλα είναι χαρούμενα. Ή μήπως έτσι δείχνουν;
Πολλοί άνθρωποι είναι μόνοι. Δεν έχουν φίλους, δεν έχουν οικογένεια, δεν έχουν σύντροφο. Χριστούγεννα και μοναξιά δεν πάνε μαζί. Είπαμε… ο χορός των Χριστουγέννων απαιτεί συντροφιά και απλά τώρα διαπιστώνεις την απουσία της. Λίγες μέρες πριν, που δεν ήταν Χριστούγεννα, δεν σ’ ενοχλούσε η μοναξιά σου; Ή μήπως την είχες καμουφλάρει μέσα στη ρουτίνα που προστάζει η καθημερινότητα σου;
Η μοναξιά αυτές τις μέρες βιώνετε στο πενταπλάσιο της. Δύσκολο πολύ. Αυτή η εντεινόμενη μοναξιά της μέρες των γιορτών είναι αυτή που κυρίως «ενοχοποιείται» για την «Κατάθλιψη των Χριστουγέννων». Η συναισθηματική μας ανάγκη για συντροφικότητα και εγγύτητα με τους ανθρώπους, για ψυχική και συναισθηματική επαφή υφίσταται σε όλη μας την καθημερινότητα. Αυτές τις μέρες, όμως, είναι ακόμη μεγαλύτερη αφού μιλάμε για αμιγώς οικογενειακές γιορτές. Η ματαίωση, λοιπόν, αυτής της πολύ σημαντικής μας ανάγκης, μας απογοητεύει και μας θλίβει βαθιά. Σ’ αυτούς τους ανθρώπους, τους ανθρώπους που είναι μόνοι, λαμπιόνια και μουσικές αδυνατούν τα καλύψουν το κενό μέσα τους, το κενό στην ύπαρξη τους, αφού βιώνουν την έλλειψη των συντροφικών σχέσεων. Βέβαια, είναι πολλοί εκείνοι που αυτές τις μέρες βιώνουν τη βαθιά θλίψη, ακόμη κι αν είναι με τις οικογένειες τους. Συζυγικοί καβγάδες, οικογενειακά προβλήματα, βία και κακοποίηση σε πολλά σπίτια. Και όμως, αυτές τις μέρες πρέπει όλοι ν’ αγκαλιαστούν και να δώσουν άδειες και τυπικές ευχές. Κι αν αυτό δεν είναι εγκλωβισμός, τότε τι είναι; Πολλοί είναι και εκείνοι, λοιπόν, που παρότι δεν είναι μόνοι, βιώνουν τη βαθιά θλίψη και στεναχώρια.
Μήπως τελικά αυτές οι μέρες μας φέρνουν αντιμέτωπους με τα πραγματικά μας προβλήματα, αλλά τα λαμπιόνια καταφέρνουν να μας αποσπούν την προσοχή; Μήπως όλα εκείνα που «καταβροχθίζουμε» στα τραπέζια των ημερών συμβολίζουν κάτι; Ο καταναλωτισμός των ημερών και η υπερβολική κατανάλωση φαγητού και αλκοόλ δεν βοηθούν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων μας. Αντιθέτως μπορούν να τα επιτείνουν. Τα προβλήματα και τα αρνητικά συναισθήματα τούτων των ημερών να ξέρεις πως είναι προβλήματα της καθημερινότητας σου. Απλά τώρα βρήκαν την ευκαιρία να έρθουν στην επιφάνεια.
Αν η θλίψη σου αφορά πρόσφατη απώλεια, αναγνώρισε στον εαυτό σου το δικαίωμα να βιώσει τα αρνητικά συναισθήματα, παρά τη γιορτινή ατμόσφαιρα. Αν πάλι η απώλεια που σε θλίβει ανήκει στο παρελθόν, θα ήταν καλύτερο για σένα να εστιάσεις στις σχέσεις που είναι ενεργές τώρα στη ζωή σου. Αν κανείς δεν σ’ έχει προσκαλέσει στο σπίτι του, κάλεσε εσύ κάποιους στο δικό σου. Μην επηρεάζεσαι από το εορταστικό κλίμα που επικρατεί στην τηλεόραση. Έχουν την τάση να υπερβάλλουν! Τέλος, ξόδεψε όσα χρήματα σε παίρνει να ξοδέψεις. Το παραπάνω ξόδεμα ίσως να επιτείνει το άγχος σου. Άλλωστε τα Χριστούγεννα, δεν σημαίνουν μόνο ξόδεμα.
Σίγουρα έχεις ανάγκη να περάσεις όμορφα αυτές τις γιορτές. Τι σκέφτεσαι να κάνεις γι’ αυτό;
Βρες το ρυθμό και χόρεψε το δικό σου Βαλς των Χριστουγέννων!
* Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου είναι Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια παιδιών- εφήβων- ενηλίκων, και εξειδικευμένη στη Νόσο Alzheimer. Εργάζεται στο δικό της Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας «Ψυχή & Λόγος» στην οδό Καβέτσου 13, Μυτιλήνη. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2251104284. Περισσότερες πληροφορίες στο eirinichatzianagnostou.blogspot.gr
Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net