Μαθησιακές δυσκολίες

Γράφει η Μαρία Βερβέρη *

Οι μαθησιακές δυσκολίες απασχολούν ένα σημαντικό ποσοστό μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών. Τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των γονιών αλλά και των εκπαιδευτικών οι οποίοι ασχολούνται με το συγκεκριμένο θέμα έχει αυξηθεί.

Οι μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζονται με πολλές μορφές: οπτική, ακουστική, κινητικού ελέγχου, δυσκολία στην επικοινωνία ,στη λογική επεξεργασία πληροφοριών, κ.λ.π. Κάθε παιδί, έφηβος, ή ενήλικας με μαθησιακή δυσκολία είναι μοναδικός. Παρουσιάζει διαφορετικό συνδυασμό και σοβαρότητα προβλημάτων. Είναι ένα άτομο με μία, ή περισσότερες σημαντικές ελλείψεις στις βασικές διαδικασίες μάθησης. Το άτομο που παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες έχει συνήθως νοημοσύνη μέσου όρου, ή πάνω από τον μέσο όρο. Παρόλα αυτά, για κάποιον λόγο υπάρχει ένα χάσμα ανάμεσα στο τι θα μπορούσε δυνητικά να πετύχει και στο τι πραγματικά πετυχαίνει στη ζωή του.

Συμπτώματα της μαθησιακής δυσκολίας

Στα συμπτώματα των μαθησιακών δυσκολιών περιλαμβάνονται μια μεγάλη γκάμα από χαρακτηριστικά που επηρεάζουν την ανάπτυξη και τα επιτεύγματα του παιδιού. Αρκετά από τα παρακάτω συμπτώματα εμφανίζονται σε όλα τα παιδιά στην πορεία της ανάπτυξης τους. Ωστόσο, ανησυχητικό γίνεται όταν τα συμπτώματα αυτά δεν συμβαδίζουν με το αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού και δεν εξαφανίζονται με το πέρασμα του χρόνου. Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι: διάσπαση προσοχής, φτωχή μνήμη, δυσκολία στο να ακολουθεί οδηγίες, δυσκολία στο να ξεχωρίζει μεταξύ τους τα γράμματα, τους αριθμούς, και τους ήχους, περιορισμένη αναγνωστική ικανότητα, προβλήματα στον οπτικο-κινητικό συντονισμό, αποδιοργάνωση, και πολλά άλλα προβλήματα που μπορεί να το επηρεάζουν. Ένας πιο αναλυτικός κατάλογος συμπτωμάτων περιλαμβάνει τα εξής:

• Συμπεριφορά που διαφέρει από μέρα σε μέρα
• Υπερκινητικότητα, δεν μπορεί να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον του σε κάτι για πολλή ώρα, εύκολα αποσπάται
• Μπορεί να λέει κάτι και να εννοεί κάτι άλλο
• Δυσκολεύεται να πειθαρχήσει
• Ανώριμη ομιλία
• Δεν ακούει και δεν θυμάται καλά
• Δεν μπορεί να ακολουθήσει οδηγίες που προέρχονται από διαφορετικές πηγές
• Εύκολα ξεχνάει
• Έχει δυσκολία στο να οριοθετηθεί χρονικά και να ξεχωρίσει το αριστερό από το δεξί
• Έχει πρόβλημα στο να ονομάσει οικεία/γνώριμα πρόσωπα και πράγματα
• Έχει δυσκολία στο να προφέρει λέξεις
• Δυσκολεύεται στη γραφή
• Αντιστρέφει γράμματα ή τα βάζει σε λάθος θέση - π.χ. "θ" αντί "β", ε αντί 3, κ.λ.π
• Δυσκολεύεται ιδιαίτερα στην ανάγνωση
• Δεν μπορεί να οργανώσει εύκολα τον χρόνο του και να συντονίσει τις ενέργειές του για την επίτευξη κάποιου στόχου
• Δυσκολεύεται να κατανοήσει λέξεις ή έννοιες
• Έχει καθυστερημένη γλωσσική ανάπτυξη
• Έχει καθυστερημένη (αδρά ή λεπτή) κινητική ανάπτυξη
• Παρορμητικότητα

Τελειώνοντας να επαναλάβουμε ότι εάν κάποιο παιδί παρουσιάζει μόνο μερικά από τα παραπάνω συμπτώματα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχει ειδική μαθησιακή δυσκολία, αφού τα περισσότερα παιδιά εμφανίζουν περιστασιακά λίγα από αυτά τα συμπτώματα κάποια στιγμή στη ζωή τους. Όταν όμως κάποιο παιδί παρουσιάζει αρκετά από τα παραπάνω και για παρατεταμένο χρονικό διάστημα τότε ίσως χρειάζεται να εξετασθεί το ενδεχόμενο της μαθησιακής δυσκολίας. Η έγκαιρη και ορθή αξιολόγηση είναι το πρώτο αλλά βασικό βήμα για να καθορισθεί η μαθησιακή πορεία του παιδιού. Ο εντοπισμός ενδείξεων μαθησιακών δυσκολιών μπορεί να γίνει ακόμη και από τις τελευταίες τάξεις του Νηπιαγωγείου.

* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr/

Η Μαρία Βερβέρη  αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net