«Μαμά, δεν θέλω να διαβάσω.»
Γράφει η Μαρία Βερβέρη *
Τα σχολεία έχουν ξεκινήσει εδώ και λίγες μέρες και σε αρκετά σπίτια έχουν αρχίσει ήδη οι εντάσεις με αφορμή τη μελέτη του παιδιού για το σχολείο. Πολλές φορές ακούμε από τους γονείς να παραπονιούνται ότι το παιδί δεν κάθεται με τίποτα να διαβάσει. Εννοώντας ότι αρνείται να διαβάσει τα μαθήματα του σχολείου, ίσως ακόμη αρνείται να συμμετάσχει στις υποχρεώσεις της τάξης ή ακόμη εντονότερα αρνείται να πηγαίνει στο σχολείο. Αναμενόμενα λοιπόν, τέτοιες συμπεριφορές αναστατώνουν την ηρεμία της οικογένειας. Οι γονείς φωνάζουν, απειλούν, κριτικάρουν, συγκρίνουν και αγχώνονται. Αναρωτιούνται τι συμβαίνει με το παιδί τους και προσπαθούν να αποσαφηνίσουν τους λόγους αυτής της συμπεριφοράς.
Αρχικά, ειδικά για τα παιδιά της Α Δημοτικού, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι πρόκειται για μια καινούρια κατάσταση, στην οποία το παιδί καλείται να προσαρμοστεί γρήγορα για να μπορέσει μέσα σε μερικούς μήνες, να μάθει να διαβάζει και να γράφει. Ωστόσο, κάθε παιδί θέλει το δικό του χρόνο προσαρμογής καθώς μέχρι τώρα είχε μάθει σε ένα πιο χαλαρό εκπαιδευτικό πλαίσιο χωρίς πολλές υποχρεώσεις, με άφθονο παιχνίδι.
Ας αναφέρουμε επομένως, επιγραμματικά τους λόγους εξαιτίας των οποίων ένα παιδί προσπαθεί να απέχει από το διάβασμα.
Πρωτίστως, χρειάζεται να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο κάποιας μαθησιακής δυσκολίας η οποία δυσκολεύει το παιδί να μάθει με τον κλασσικό και συνήθη τρόπο παρουσίασης των μαθημάτων. Επίσης, το παιδί μπορεί να δυσκολεύεται να οργανώσει τον χρόνο του καθώς και την ύλη που πρέπει να διαβάσει. Το παιδί ανυπομονεί να παίξει και δυσκολεύεται να μοιράσει τον χρόνο του μεταξύ μελέτης και παιχνιδιού. Ένας ακόμη λόγος που το παιδί δεν κάθεται να διαβάσει είναι γιατί μέχρι τώρα, δεν είχε μάθει σε ένα τέτοιο εκπαιδευτικό σύστημα (ειδικά για τις πρώτες τάξεις του δημοτικού). Δηλαδή στο νηπιαγωγείο δεν χρειαζόταν να κάθεται στο θρανίο του για αρκετή ώρα, δεν χρειαζόταν να μελετά, να κάνει ασκήσεις, δεν υπήρχαν συνέπειες αν κάτι δεν γίνονταν σωστά κλπ. Όλα αυτά αλλάζουν με την είσοδο του παιδιού στο Δημοτικό, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το παιδί αυτόματα και μαγικά αποκτά αυτές τις δεξιότητες μόνο και μόνο επειδή πήγε σχολείο. Χρειάζεται χρόνο!
Πέρα των παραπάνω, η άρνηση του παιδιού να διαβάσει μπορεί να οφείλεται και σε άλλους παράγοντες. Δηλαδή, σημαντικές αλλαγές στη ζωή του παιδιού, όπως η γέννηση ενός αδερφού, ένας χωρισμός, ένας θάνατος κλπ. μπορεί να έχουν επίπτωση στη μαθησιακή απόδοση του παιδιού. Ακόμη, παιδιά με χαμηλή αυτοπεποίθηση τα οποία αντιλαμβάνονται ότι δυσκολεύονται στα μαθήματα, υιοθετούν συχνά την τακτική της αποχής από τα μαθήματα. Επίσης, η απουσία οριοθέτησης από τους γονείς μπορεί να οδηγήσει σε αποφυγή των μαθησιακών υποχρεώσεων.
Επομένως, για να αποσαφηνιστούν οι λόγοι της άρνησης του παιδιού, χρειάζεται να λάβουμε υπόψη αρκετούς παράγοντες.
Και κλείνοντας, να θυμάστε ότι «Αν το παιδί δεν μπορεί να μάθει με τον τρόπο που το διδάσκουμε, τότε πρέπει να το διδάξουμε με τον τρόπο που μπορεί να μάθει» Maria Montessori
* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr
Η Μαρία Βερβέρη αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net
