Η ζήλια στις ερωτικές σχέσεις - Γράφει η Μαρία Βερβέρη

Γράφει η Μαρία Βέρβερη *

Όλοι σχεδόν οι άνθρωποι κάποια στιγμή στη ζωή τους έχουν νιώσει το συναίσθημα της ζήλιας. Η ερωτική ζήλια είναι ένα πολύπλοκο συναίσθημα το οποίο περιλαμβάνει και άλλα δυσάρεστα συναισθήματα όπως τον φόβο, την λύπη, το θυμό, την αίσθηση της εγκατάλειψης, της προδοσίας και της ταπείνωσης. Όταν κάποιος ζηλεύει, έχει το φόβο ότι ο σύντροφος του θα τον εγκαταλείψει και αισθάνεται μια μόνιμη απειλή.

Το άτομο που ζηλεύει έχει την τάση να επικεντρώνεται μόνο στο «αρνητικό», είτε αυτό είναι σκέψη, είτε γεγονός. Η όποια συμπεριφορά του συντρόφου ερμηνεύεται πάντα αρνητικά και αυτό οδηγεί σε λανθασμένα συμπεράσματα, όπως ότι ο σύντροφος μου δεν ενδιαφέρεται πια, με έχει βαρεθεί, ψάχνει για κάτι άλλο κ.ο.κ. Έτσι το άτομο που ζηλεύει βιώνει πόνο, προδοσία, φόβο και αβεβαιότητα, τα οποία συνήθως καταλήγουν σε έμμονες ιδέες, ακόμα και σε ακραίες συμπεριφορές. Για παράδειγμα ένας άνδρας που υποπτεύεται την γυναίκα του πιθανόν να την παρακολουθεί συνέχεια, να ακούει τα τηλεφωνήματά της, να ψάχνει τα email της, να πηγαίνει στα μέρη που του έχει πει ότι θα βρίσκεται και γενικότερα να ψάχνει συνέχεια για αποδεικτικά στοιχεία ενοχής παρά την προφανή αθωότητα της.

Και το ερώτημα λοιπόν, που προκύπτει είναι αν μπορεί να αντιμετωπιστεί η ζήλια; Η απάντηση είναι ναι, αλλά χρειάζεται πολλή προσπάθεια και από τους δυο συντρόφους. Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται να κάνει το άτομο που ζηλεύει είναι έναν βαθύ εσωτερικό διάλογο. Πρέπει να αναρωτηθεί τι βρίσκεται πίσω από την ζήλια. Είναι ο φόβος της απώλειας; Είναι ο φόβος του εξευτελισμού; Είναι ο φόβος ότι ο σύντροφός μας περνάει καλά χωρίς εμάς; Είναι η ντροπή γιατί όλοι είδαν ότι ο σύντροφος μας ασχολείται πιο πολύ με κάποιον άλλον παρά με εμάς; Απαντώντας αρχικά, σε αυτά τα ερωτήματα θα βοηθηθεί το άτομο να κατανοήσει τα δικά του συναισθήματα. Δηλαδή αν η ζήλια είναι απόρροια των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας του ή αν υπάρχει μια πραγματική απειλή; Στο σημείο αυτό μεταξύ άλλων, είναι σημαντικό να γίνει ο διαχωρισμός ανάμεσα στη «φυσιολογική» και την «υπερβολική – φανταστική» ζήλια. H πρώτη πηγάζει από πραγματικά γεγονότα που απειλούν τη σχέση, ενώ η δεύτερη επιμένει και εντείνεται παρά την απουσία κάποιας πραγματικής απειλής.

Όπως έχει ήδη ειπωθεί, αναμφισβήτητα υπάρχουν τρόποι για να μετριαστεί ή ακόμα και να εξαφανισθεί πλήρως το συναίσθημα της ζήλιας αρκεί να υπάρξει προσπάθεια. Παρακάτω ακολουθούν κάποιες απλές συμβουλές που μπορούν να  βοηθήσουν:

• Ομολογήστε έστω, στον εαυτό σας τις σκέψεις και τα συναισθήματα ζήλιας σας.
• Μην αφήνετε το συναίσθημα της ζήλιας να σας παρασύρει. Ο θυμός και η ανασφάλεια  που νιώθετε εκείνη τη στιγμή δεν είναι καλοί σύμβουλοι.
• Κατανόησε ότι αβεβαιότητα υπάρχει πάντα στις σχέσεις αλλά και στη ζωή γενικότερα. Δεν μπορείς με σιγουριά να μαντέψεις τι θα γίνει την επόμενη μέρα, μπορείς ωστόσο από τα δεδομένα που έχεις, να υπολογίσεις ένα πιθανό σενάριο.
• Προσπαθήστε να μετριάσετε άσχετες με την παρούσα σχέση και συνάμα, μη βοηθητικές σκέψεις. Όπως: «οι προηγούμενες σχέσεις του συντρόφου απειλούν την τωρινή», «αφού με πρόδωσαν στην προηγούμενη σχέση μου, θα με προδώσουν και σε αυτήν», «έτσι όπως είμαι, γιατί να είναι κάποιος μαζί μου;»
• Επικοινωνήστε με τον σύντροφο σας. Συζητήστε οτιδήποτε σας προβληματίζει. Μην τα κρατάτε για τον εαυτό σας. Η σχέση αφορά και τους δυο σας.

* Η Βερβέρη Μαρία είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr/

Η Βερβέρη Μαρία αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net