Η κρίση της εφηβείας - Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς
Γράφει η Μαρία Βερβέρη *
Είναι μεγάλος ο αριθμός των γονιών που δηλώνουν ότι έχουν σημαντικές δυσκολίες με τα παιδιά τους στην περίοδο της εφηβείας. Ωστόσο, αντίστοιχα σημαντικός αριθμός εφήβων παραπονιέται ότι οι γονείς τους δεν τους καταλαβαίνουν. Είναι βέβαιο ότι η επικοινωνία μεταξύ γονιών και παιδιών κατά την εφηβική ηλικία είναι μια δύσκολη υπόθεση. Κατά την περίοδο της εφηβείας παρουσιάζεται η μεγαλύτερη κρίση ταυτότητας στην ζωή του ανθρώπου με τελικό αποτέλεσμα τη σωματική και κοινωνική ωρίμανση του ατόμου, καθώς και τη τελική αποκρυστάλλωση της προσωπικότητας του. Η πορεία προς την ενηλικίωση και την ανεξαρτητοποίηση περνά υποχρεωτικά από μια αλλαγή στις σχέσεις μεταξύ του έφηβου και των γονιών του. Η νέα κατάσταση δεν έρχεται χωρίς δυσκολίες και αντιπαραθέσεις με τους γονείς. Παρά τις δυσκολίες όμως, που φυσιολογικά υπάρχουν, η κατάσταση δεν πρέπει να αφήνεται να εξελίσσεται αρνητικά. Υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνονται για τη βελτίωση των σχέσεων γονέων και παιδιών εφηβικής ηλικίας.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ
- Οι γονείς πρέπει να συνεχίσουν να έχουν την ευθύνη του παιδιού τους και να αποτελούν το σταθερό στήριγμα πάνω στο οποίο ο έφηβος θα μπορεί να ακουμπήσει για όσο το χρειάζεται.
- Βοηθάει πολύ επίσης να είναι διαθέσιμοι όταν τους χρειάζεται, δίνοντας χρόνο για να ακούσουν τον έφηβο, χωρίς όμως να του κάνουν κήρυγμα που θα τον κάνει να απομακρυνθεί. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι πρέπει να ασπάζονται θέλοντας και μη τις απόψεις του εφήβου. Ίσα – ίσα είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν ξεκάθαρες απόψεις και να μένουν σταθεροί σε αυτές.
- Οι γονείς χρειάζεται να είναι συναισθηματικά παρόντες, να είναι σταθεροί στις συναισθηματικές μεταπτώσεις του εφήβου, να είναι δεκτικοί και ευλύγιστοι και να είναι ενωμένοι μεταξύ τους. Είναι επομένως απαραίτητη η ευελιξία και η ικανότητα των γονέων να ανέχονται να αγνοούνται από τους εφήβους χωρίς να εισπράττουν αυτήν την αδιαφορία σαν προσωπική τους αποτυχία και να μην επιδιώκουν διαρκώς την επιβεβαίωση από τους εφήβους ότι είναι καλοί γονείς.
- Ακόμη οφείλουν, καθώς ο έφηβος μεγαλώνει, να του δίνουν όλο και μεγαλύτερη ανεξαρτησία. Καλό είναι επίσης να αναγνωρίζουν την ανάγκη του για προσωπικό χώρο μέσα στο σπίτι και αν γίνεται να του τον παρέχουν, επιτρέποντάς του σε αυτόν να κάνει ότι θέλει χωρίς περιορισμούς. Ωστόσο, στο υπόλοιπο σπίτι είναι σημαντικό να συμμορφώνεται με τους κανόνες του σπιτιού.
- Να θυμόμαστε ακόμη ότι σημαντικό στοιχείο στην επικοινωνία με το παιδί είναι η αυθεντικότητα και ο σεβασμός στην προσωπικότητα του. Ο γονιός δεν θα πρέπει να επιβάλλεται επειδή είναι αυθεντία και να τιμωρεί χωρίς να προσπαθεί να κατανοήσει την ψυχολογική κατάσταση του εφήβου.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλοι μας ήμασταν κάποτε έφηβοι και όμως επιζήσαμε. Εάν οι γονείς αποδεχτούν την αλλαγή του ρόλου τους και συνεχίσουν να ζουν οι ίδιοι μια ευχάριστη γεμάτη προσωπική και συντροφική ζωή, τότε πιθανότατα δεν θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα με τους εφήβους τους. Άλλωστε από έρευνες αποδεικνύεται ότι το 85% των εφήβων συμπαθούν τους γονείς τους και έχουν καλές σχέσεις μαζί τους!
* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 22510489332251048933, 69454470166945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr/
Η Μαρία Βερβέρη αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net