Ο κύκλος των στοιχείων

Υπάρχουν φορές που νιώθετε να ξυπνά μέσα σας η Μπουμπουλίνα; Κι άλλες φορές ότι διαθέτετε τη σαγηνευτική δύναμη της Γκρέτα Γκάρμπο; Ίσως η ιδέα αυτή για τον εαυτό σας να μην είναι απλά στο μυαλό σας αλλά να εμπεριέχει κάποια στάλα αλήθειας! Σκεφτείτε μόνο πώς δημιουργήθηκε και πώς λειτουργεί ο κόσμος μας εδώ και 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια που υπάρχει.  Αν και είναι διάχυτη η αβεβαιότητα για το αν όλα είναι σειρά τυχαίων συμβάντων ή πολύ καλά οργανωμένα γεγονότα  υπάρχει η βεβαιότητα ότι τα στοιχεία από τα οποία αποτελούμαστε προέρχονται από τα συντρίμμια των νεκρών αστεριών.

Η θεωρία διατήρησης της ύλης υποστηρίχθηκε αρχικά από τον αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο Δημόκριτο: «μηδέν τι εκ του μη όντος γίγνεται μη δε εις το μη ον απόλλυται». Σήμερα οι επιστήμονες την αποδεικνύουν με τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης (Big Bang) σύμφωνα με την οποία  υπήρχε συσσωρευμένη ενέργεια η οποία μετατράπηκε σε ύλη, δημιουργήθηκε ο χώρος και άρχισε να μετρά ο χρόνος. Σχηματίστηκαν οι γαλαξίες, οι πλανήτες τέθηκαν σε τροχιά και οι άνθρωποι γεννιούνται, αναπαράγονται και πεθαίνουν. Ο καθένας μας, αλλά και καθετί που μας περιβάλλει, είναι ένα σύνολο χημικών στοιχείων. Όλα όσα μπορούμε να δούμε και να αγγίξουμε είναι φτιαγμένα από τα ίδια υλικά, κυρίως από άνθρακα, οξυγόνο, υδρογόνο, σίδηρο και άλλα στοιχεία σε μικρές ποσότητες που ανακυκλώνονται.

Αν παίρναμε δείγματα από ανόργανα υλικά, από φυτά, από ζώα και από ανθρώπους, τα κονιορτοποιούσαμε και τα αναλύαμε χωριστά σε ένα χημικό εργαστήριο δε θα διαπιστώναμε αισθητές διαφορές.  Το ανθρώπινο σώμα δε βρίσκεται σε απομόνωση αλλά αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου  ενοποιημένου πεδίου.

Φανταστείτε έναν άνθρωπο που πεθαίνει, θάβεται στη Σαμοθράκη, το σώμα του αποσυντίθεται και ελευθερώνονται τα στοιχεία από τα οποία αποτελείται, ανάμεσά τους ένα άτομο μαγνησίου. Το νερό της βροχής το παρασύρει στα έγκατα της γης και μέσω των υπόγειων νερών μεταφέρεται στην Καλαμπάκα. Εκεί το νερό πίνεται από κάποιον και το μαγνήσιο γίνεται μέρος του σώματός του. Ένα άτομο χαλκού που υπάρχει στο σώμα μας τώρα μπορεί να προέρχεται από το εργαλείο ενός προγόνου μας φτιαγμένο στη μακρινή εποχή του χαλκού. Ένα άτομο σιδήρου στο αίμα μας μπορεί να προέρχεται από ένα κοίτασμα σιδήρου της Κεντρικής Αφρικής. Ο άνθρακας που χτίζει το DNA μας μπορεί να υπήρχε κάποτε στο σώμα  του Ιουλίου Καίσαρα. Ένα μόριο διοξειδίου του άνθρακα που μας περιβάλλει αυτή τη στιγμή μπορεί να βρισκόταν πριν λίγο στους ιστούς του συντρόφου μας ο οποίος το απελευθέρωσε με την εκπνοή.

Το σώμα μας ανακατασκευάζεται αδιάκοπα, στην κυριολεξία δημιουργεί και καταστρέφει τον εαυτό του κάθε στιγμή της ύπαρξής του. Ανανεώνεται συνεχώς και κάθε χρόνο είναι διαφορετικό από αυτό που ήταν τον προηγούμενο. Έτσι τα χημικά άτομα που αναφέρθηκαν παραπάνω μπορούν να βρεθούν κάποια στιγμή για κάποιο χρονικό διάστημα μέσα σε καθέναν από μας.

Τα άτομα σύμφωνα με την κβαντοχημεία, αποτελούνται από πολλά στοιχειώδη σωματίδια που εμφανίζονται, περιστρέφονται με εκπληκτική ταχύτητα σε τεράστιους κενούς χώρους και μετά φαίνεται πως εξαφανίζονται πάλι. Ανάλογα με τον τρόπο παρατήρησης εμφανίζονται ως ύλη ή ως ενέργεια. Ο καθένας μας λοιπόν είμαστε ένας συνδυασμός ύλης, ενέργειας και πληροφορίας. Ακόμη και οι σκέψεις μας  μετατρέπονται σε ύλη. Όσο περίεργο κι αν ακούγεται αυτό, οι νευροεπιστήμονες το επιβεβαιώνουν, αφού κάθε σκέψη μετατρέπεται ακαριαία σε βιοχημική πληροφόρηση δραστηριοποιώντας κάποιους νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλό μας, οι οποίοι μεταδίδουν αυτή την πληροφορία στα διπλανά νευρικά κύτταρα.

Μέχρι τώρα ίσως είχαμε την αντίληψη ότι το εγώ μας είναι κλεισμένο στο δερμάτινο χιτώνα που μας περιβάλει. Έχοντας όμως αυτή τη θεώρηση για ενότητα των πάντων θα είναι σίγουρα πιο εύκολο να αντιμετωπίζουμε τον άλλον ως συνέχειά μας και όχι ως ακόμη ένα εγώ κλεισμένο κι αυτό σε έναν άλλο δερμάτινο χιτώνα.

Απόσπασμα από το βιβλίο μου «Έρωτας, Χημεία & Σεξ»-Εκδόσεις Ιανός

* Η Χαρά Ζήκα είναι Χημικός, Δρ. Φαρμακευτικής, συγγραφέας του βιβλίου «Έρωτας, Χημεία & Σεξ»-Εκδόσεις Ιανός και δημοσιογράφος. Ζει τη Μυτιλήνη και αρθρογραφεί κάθε Τετάρτη στο Lesvosnews.net στη στήλη "Η αλχημεία του έρωτα