Ολόκληρη η ομιλία του Στρατή Κόρακα για τις γερμανικές αποζημιώσεις
Στην εκδήλωση του περασμένου Σαββάτου, στο Εμπορικό επιμελητήριο Λέσβου, με θέμα: «Οι Γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις και η Ελλάδα»
Ολόκληρη η ομιλία του Στρατή Κόρακα
Καταρχήν θέλω να συγχαρώ το Πανεπιστήμιο Αιγαίου για την πρωτοβουλία που πήρε να πραγματοποιηθεί αυτή η ιδιαίτερα σημαντική εκδήλωση και να ευχαριστήσω για την πρόσκληση. Ελπίζω να μη μείνουμε όμως εδώ. Εύχομαι να αποτελέσει αυτή η εκδήλωση ένα είδος εναύσματος, ένα ξεκίνημα για πιο συγκεκριμένη δράση γι’ αυτό το πολύ σημαντικό ζήτημα.
Αποδέχτηκα την πρόσκληση για την εκδήλωση και ευχαριστώ για αυτή, όχι τόσο γιατί θεωρώ τον εαυτό μου ειδικό (υπάρχουν πολλοί ειδικοί που έχουν ασχοληθεί πολύ περισσότερο με το θέμα αυτό), αλλά επειδή η συγκυρία το ήθελε από τη θέση του κριτή και του Ευρωβουλευτή, να ασχοληθώ αρκετά με το θέμα αυτό, τόσο στο επίπεδο της Ελληνικής Βουλής, όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Πρόκειται λοιπόν για ένα θέμα εθνικό, υψίστης πολιτικής, οικονομικής, αλλά και ηθικής σημασίας, ένα θέμα που η θετική αντιμετώπισή του και η επίλυσή του από τις αρμόδιες αρχές ή η παραπομπή του στις «ελληνικές καλένδες», όπως έγινε ουσιαστικά μέχρι σήμερα, υποδηλώνει και τη στάση των αρχών αυτών, απέναντι στις 600.000 θύματα (στα εκτελεστικά αποσπάσματα ή από την πείνα και τις κακουχίες), απέναντι στο βασανισμένο λαό μας, απέναντι στη ναζιστική βαρβαρότητα, που δυστυχώς ξανασηκώνει κεφάλι, και φτάνει στο σημείο να αρνείται ότι διαπράχθηκαν αυτά τα στυγερά εγκλήματα.
Πέρασαν 68 χρόνια από το τέλος του Β’ παγκόσμιου πολέμου. Όμως το θέμα της επιστροφής του κατοχικού δανείου και των πολεμικών επανορθώσεων είναι πάντα επίκαιρο, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες που ο ελληνικός λαός βιώνει τις συνέπειες μιας ολομέτωπης επίθεσης στο εισόδημά του, στο βιοτικό του επίπεδο, στη ζωή του γενικότερα. Ένα θέμα που θα μπορούσε να αντιμετωπιζότανε επί τέλους με τον κατάλληλο, τον επιβαλλόμενο τρόπο, ώστε, εκτός των άλλων, να αμβλύνει πάρα πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο ελληνικός λαός.
Σας μοιράσαμε μια φωτοτυπία ενός δημοσιεύματος για μια ερώτηση που απεύθυνα στον Καγκελάριο Κόλ στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου είχε έρθει για να μας μιλήσει για τα 50 χρόνια από την αντιφασιστική νίκη των λαών. Η ερώτηση που του έκανα ήταν: «πότε η χώρα του, η Γερμανία, σκοπεύει να πληρώσει αυτά που χρωστάει στην πατρίδα μου, την Ελλάδα. Αναφέρομαι τόσο στο αναγκαστικό κατοχικό δάνειο, όσο και στις επανορθώσεις για τις καταστροφές που προκάλεσαν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής». Οι επανορθώσεις δεν αναφέρονται μόνο σε συγκεκριμένες υλικές ζημιές, αλλά και σε πολλά άλλα, τα οποία θα προσπαθήσω επιγραμματικά να υπενθυμίσω.
Όλα αυτά τα χρόνια, η απάντηση στην εύλογη αξίωση του λαού μας, όχι μόνο του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, αλλά και από άλλους, η απάντηση που μονότονα εισπράττεται είναι ότι, «το θέμα είναι ανοιχτό, θα το αντιμετωπίσουμε κ.λπ». Και ενώ όλο έμενε ανοιχτό, ποτέ δεν αντιμετωπιζόταν. Ή ακούγαμε από την Γερμανική πλευρά αυτά που είπε και ο κύριος Κόλ στο Συμβούλιο της Ευρώπης ότι, «ό,τι ήταν να δώσουμε, το έχουμε δώσει και το θέμα έχει κλείσει, δεν χρωστάμε τίποτα, έχουμε δώσει 100 δις. μάρκα σε διάφορες χώρες και δεν χρωστάμε τίποτε άλλο. Υπάρχει και η Συμφωνία του Λονδίνου, η οποία έκλεισε το θέμα». Ή ακόμα πιο προκλητικά «δεν είναι δυνατόν να έρχεστε τώρα, μετά από τόσα χρόνια να διεκδικείτε αυτά τα πράγματα», για να μην ανταποκριθούν, όταν έστω και χλιαρά τίθετο το θέμα. Οι γερμανικές αρχές παράκαμπταν το θέμα μια γιατί δεν είχε ενοποιηθεί η Γερμανία, μια γιατί η Συμφωνία του Λονδίνου έκλεινε το θέμα, μια γιατί εν πάση περιπτώσει δεν είχε υπογραφεί η Συνθήκη Ειρήνης. Και η ίδια η Γερμανία αρνιόταν να υπογράψει μια τέτοια Συνθήκη. [….] Άρα όλα αυτά είναι προκλητικά και προφάσεις εν αμαρτίες.
Επιτρέψτε μου και εμένα έτσι, επιγραμματικά να τοποθετήσω λίγο το θέμα. Τα γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου φυσικά είναι γνωστά και σε ό,τι αφορά το λαό μας : η εισβολή του φασιστικού άξονα στη χώρα μας, κατοχή για 4 ολόκληρα χρόνια, παρά την ηρωική αντίσταση του λαού μας που σε όλη αυτή την περίοδο έζησε, θα μπορούσαμε να πούμε, τις πιο τραγικές στιγμές από την ύπαρξη του νεοελληνικού κράτους.
Οι κατακτητές απέβλεπαν στην εξασφάλιση, με διάφορες μεθόδους, όσο το δυνατόν περισσότερο μέσων παραγωγής και προϊόντων.
Στην αρχή προχώρησαν σε μαζικές επιτάξεις και κατασχέσεις, θεωρώντας «λεία πολέμου» όλα τα εμπορεύματα που ανήκαν σε ιδιώτες. Ένα μέρος πήγαινε για τις ανάγκες του κατοχικού στρατού και ένα άλλο μέρος διοχετευόταν στο εξωτερικό ή στη μαύρη αγορά.
Ακολούθησε η μέθοδος της εισαγωγής του κατοχικού νομίσματος και στη συνέχεια των πληθωρικών δραχμών, εγκαινιάζοντας έτσι μια νέα μορφή καταλήστευσης της ελληνικής οικονομίας οι ναζιστικές αρχές κυκλοφόρησαν επίσης τα λεγόμενα «μάρκα κατοχής» και οι ιταλικές τη «μεσογειακή δραχμή». Ταυτόχρονα οι κατακτητές επέβαλλαν στις δοσίλογες κυβερνήσεις να εξασφαλίζουν τα έξοδα συντήρησης των στρατευμάτων, που αυξανόντουσαν με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Για παράδειγμα αυξήθηκαν από το 1941 μέχρι το 1945 κατά 8.276.320 φορές ( λόγω καταστροφικού πληθωρισμού).
Παράλληλα οι κατοχικές δυνάμεις διευρύνουν την καταλήστευση της οικονομίας της χώρας και την εξαθλίωση του ελληνικού λαού και με τη μορφή των πιστώσεων. Στις 14/03/1942 υπογράφτηκε μεταξύ Γερμανίας και Ιταλίας η Συμφωνία της Ρώμης για: αναγκαστικά κατοχικά δάνεια από την Ελλάδα. Η Συμφωνία κοινοποιήθηκε στην Ελλάδα στις 23/03/1942. Τα δάνεια αυτά είχαν φτάσει πριν το τέλος της κατοχής στα 38.000.000 χρυσές λίρες και μέχρι το τέλος της κατοχής τα 45.000.000 χρυσές λίρες, σύμφωνα με τα στοιχεία πολλών έμπειρων μελετητών και επιστημόνων, όπως είναι ο Άγγελος Αγγελόπουλος ή ο Χατζηκυριάκος, κατοχικός διοικητής της τράπεζας της Ελλάδας. Τέλος πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τον ΄Αγγελο Αγγελόπουλο, η Γερμανία και η Ιταλία είχαν δεσμευτεί με τη Συμφωνία της Ρώμης, ότι η οριστική τακτοποίηση των οφειλών αυτών θα βασίζονταν επί της τιμαριθμικής αξίας της δραχμής κατά το χρόνο της εξόφλησης. Τα ποσά αυτά θα έπρεπε να υπολογιστούν με ένα ελάχιστο επιτόκιο της τάξης του 3%.
Επίσης έχουμε τις αποζημιώσεις για τα πάσης φύσεως θύματα (εκτελεσμένοι, νεκροί από την πείνα, βασανισμένοι, φυλακισμένοι, όμηροι), αποζημιώσεις για τις αναγκαστικώς παρασχεθείσες υπηρεσίες από Έλληνες υπηκόους σε γερμανικά στρατόπεδα, αποζημιώσεις θυμάτων πολέμου για το μερίδιο που αναλογεί στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία, επιστροφή αρχαιολογικών θησαυρών που λεηλατήθηκαν και διακοσμούν μέχρι σήμερα Γερμανικά μουσεία, αποζημιώσεις για οικολογικές καταστροφές κ.λπ.
Υπάρχει το θέμα των αποζημιώσεων για το ληστρικό Κλήριγκ Γερμανίας –Ελλάδας με βάση το οποίο τα προϊόντα που εισέρχονταν στην Ελλάδα ήταν διατιμημένα σε εξαιρετικά υψηλές τιμές ενώ αυτά που διοχετεύοντα στις αγορές τους εξωτερικού υπολογιζόταν σε προπολεμικές ονομαστικές τιμές (ιδιαίτερα χαμηλές).
Υπάρχει επίσης το ζήτημα της καταβολής του υπολοίπου από τις ζημιές που προκλήθηκαν κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο,
Στη Συνδιάσκεψη του Παρισιού, τον Δεκέμβρη του ’45 με Γενάρη του ΄46, το μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας, καθηγητής κύριος Ι. Σμπαρούνης, κατέθεσε δήλωση στην οποία αναφέρεται ότι οι υλικές ζημιές, τις οποίες υπέστη η Ελλάδα, ανέρχονται στα 12 δις. δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών, αγοραστικής αξίας του ’38. Τελικά εγκρίθηκαν τα 7.181.000.000 δολάρια, για ζημιές τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Και βέβαια οι διεκδικήσεις αυτές είναι πολύ κάτω από την πραγματικότητα. Υπάρχουν βέβαια και ζημιές, κατά την περίοδο της ουδετερότητας της Ελλάδας, μεταξύ 1/09/39 και 28/10/40,για ελληνικά πλοία που βυθίστηκαν από τον φασιστικό άξονα.
Η Γερμανία έδωσε ψίχουλα, 115 εκ. μάρκα τα οποία αφορούσαν κυρίως άτομα, είτε συγγενείς φονευθέντων, είτε συγγενείς βασανισθέντων, είτε των ίδιων των βασανισθέντων, αλλά δεν αφορούσαν αποζημιώσεις για υλικές ζημιές που έκαναν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής ή για όλα τα άλλα που αναφέραμε προηγουμένως.
Όσον αφορά τη Συμφωνία του Λονδίνου (27/2/53) είναι σαφέστατη: σε καμία περίπτωση δεν κλείνει το θέμα των οικονομικών υποχρεώσεων της Γερμανίας προς τις χώρες που υπέστησαν την κατοχή της. Ίσα-ίσα που αφήνει το θέμα ανοικτό και προβλέπει ότι η υποχρέωση, η οποία «αναβάλλεται μέχρι τον οριστικό διακανονισμό του θέματος των γερμανικών αποζημιώσεων».
Επίσης υπάρχει η Συμφωνία της Βιέννης 26/05/52, όπου ορίζεται ότι διάδοχος του Γ’ Ράιχ θα είναι η ενοποιημένη Γερμανία και στο άρθρο 1 του κεφαλαίου VI της Συμφωνίας της Βόννης προβλεπόταν η αναβολή των υποχρεώσεων της Γερμανίας ως την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης. Υπάρχει και η Συμφωνία του Λονδίνου που προαναφέραμε.
Η επίσημη Ελλάδα, δυστυχώς, εκτός από λίγες εξαιρέσεις, όπως μια διακοίνωση που έκανε στα τέλη του ’95, έπειτα από πολλές πιέσεις, απανωτές ερωτήσεις μας στη Βουλή, διαμαρτυρίες μαζικών φορέων, αντιστασιακών οργανώσεων κ.λπ., η οποία τελικά απαντήθηκε από τους Γερμανούς επισήμους ότι «το θέμα έχει κλείσει, δεν είναι δυνατόν μετά από 50 χρόνια να έρχεστε και να ζητάτε αποζημίωση».
Θα ήθελα επίσης να πω, ότι ο κύριος Χόλ στην απάντησή του ως στην ερώτηση που του έθεσα, είπε ότι «θα συμφωνήσετε ότι η βαρβαρότητα δεν πληρώνεται με τίποτα». Και αναγκάστηκα να του απευθύνω επιστολή, που θα βρείτε στο δημοσίευμα που σας διανεμήθηκε, όπου, μεταξύ άλλων, αναφέρω ότι «συμφωνώ πως η βαρβαρότητα δεν πληρώνεται με τίποτα, αλλά αυτός δεν είναι λόγος για να μην πληρώσετε, όπως επίσης του σημείωσα ότι η Συμφωνία του Λονδίνου, αντίθετα με τον ισχυρισμό του δεν κλείνει το θέμα.
Πιστεύουμε τέλος ότι για το ιδιαίτερα σοβαρό, από κάθε άποψη, αυτό θέμα πρέπει να αναπτυχθεί ένα μαχητικό κίνημα διεκδίκησης αυτών που μας χρωστάει η Γερμανία. Υπάρχει μια δίκαιη απαίτηση. Κι αυτή η απαίτηση πρέπει να προβληθεί με όλα τα μέσα και με όλους τους τρόπους, γιατί όπως είπα στην αρχή αποτελεί τον καλύτερο φόρο τιμής σε αυτούς που έχασαν τη ζωή τους, σε αυτούς που βασανίστηκαν, σε αυτούς που ταλαιπωρήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια της κατοχής, γι αυτούς που έδωσαν και τη ζωή τους για τη συντριβή του ναζι-φασιστικού τέρατος. Και βεβαίως επιτροπές στη Βουλή να γίνουν και επιτροπές στην κάθε περιοχή και να διεκδικήσουν, γιατί όπως είπα είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, υψίστης πολιτικής, αλλά κυρίως υψίστης ηθικής και εθνικής σημασίας.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
Ο καθηγητής Στέλιος Περράκης έκανε μια εμπεριστατωμένη και ενδιαφέρουσα παρέμβαση για το θέμα. Εισηγητικά αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη δράση του Στρατή Κόρακα, σαν Βουλευτή Λέσβου και Ευρωβουλευτή του ΚΚΕ, για το θέμα αυτό, στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και σε Διεθνής Οργανισμούς.