Εγκαίνια Κέντρου Ιστορικής Ενημέρωσης Πορτιανού
Η τελετή των εγκαινίων του νέου Κέντρου Ιστορικής Ενημέρωσης Πορτιανού του Δήμου Λήμνου πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 20 Απριλίου, στο πλαίσιο του προγράμματος των εκδηλώσεων τιμής και μνήμης για τα 102 χρόνια από τη Μάχη της Καλλίπολης, που διοργάνωσαν η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, σε συνεργασία με το Δήμο Λήμνου και τον σύλλογο «Φίλοι των Anzac από τη Λήμνο».
Το Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Πορτιανού αποτελεί έναν χώρο με αναφορά στο σύνολο των ιστορικών στοιχείων και φάσεων που αφορούν το νησί της Λήμνου. Οι ενότητες που διαμορφώνονται και αναπτύσσονται στον εκθεσιακό χώρο αναφέρονται στη Μυθολογία, στην ιστορία της Λήμνου από την Αρχαιότητα μέχρι την Τουρκοκρατία, στην Απελευθέρωση του νησιού και κορυφώνεται με την ενότητα που αφορά τη Λήμνο ως πολεμικό θέατρο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και ειδικότερα στη Μάχη της Καλλίπολης και την παρουσία των ANZAC.
Τα εγκαίνια του Κέντρου πραγματοποίησαν η Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου κ. Χριστιάνα Καλογήρου, ο Δήμαρχος Λήμνου κ. Δημήτρης Μαρινάκης, ο Πρόεδρος της Τ.Κ. Πορτιανού κ. Σπύρος Μανιάτης και η κ. Πολυξένη Γεροντάρα, η οποία διετέλεσε Πρόεδρος της Τ.Κ. Πορτιανού στο διάστημα 2011-2014.
Η τελετή των εγκαινίων πραγματοποιήθηκε παρουσία του Αρχηγού του Ελληνικού Στόλου, Αντιναύαρχου Ιωάννη Παυλόπουλου, του Πρέσβη του Καναδά, κ. Keith Morril, του Αναπληρωτή Πρέσβη της Αυστραλίας, κ. Andrea Biggi, του Βουλευτή ν. Λέσβου κ. Ιωάννη Πάλλη, του Αμυντικού Ακολούθου της Πρεσβείας της Γαλλίας στην Ελλάδα, Συνταγματάρχη Richard Coleman, του Επίτιμου Γενικού Προξένου της Νέας Ζηλανδίας, κ. Κωνσταντίνου Κοτσιλίνη, του Αντιπεριφερειάρχη Β. Αιγαίου κ. Κωνσταντίνου Αδαμίδη, του Αντιπεριφερειάρχη Β. Αιγαίου κ. Ιωάννη Ξενάκη, του Επάρχου Λήμνου κ. Ευάγγελου Γιαρμαδούρου, των Αντιδημάρχων κ. Γιώργου Σακαρίκου και κ. Ιωάννη Ποντίκα και του Προέδρου του Συλλόγου «Φίλοι των Anzac από τη Λήμνο κ. Στέλιου Μάντζαρη.
Την τελετή των εγκαινίων τίμησαν επίσης με την παρουσία τους ο Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Πολεμικού Μουσείου, Υποστράτηγος Ιωάννης Καμνής, ο Εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Λημνίων Αυστραλίας, κ. Βασίλειος Γεωργαντής, ο Εκπρόσωπος του Παραρτήματος Ελλήνων Παλαιών Πολεμιστών και Εφέδρων της Βικτόρια της Αυστραλίας κ. Νικόλαος Καμπούρης, ο Διευθυντής του Ιδρύματος «Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα», κ. Βασίλειος Νικόλτσιος, ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Τμήματος Ελληνικού Ερυθρού Σταυρου κ. Θεόδωρος Μπαβέας, η Πρόεδρος του παραρτήματος Λήμνου του Λυκείου Ελληνίδων, κ. Θέκλα Φιλίππου και εκπρόσωποι των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας.
Το Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Πορτιανού στεγάζεται στο λιθόκτιστο κτήριο του πρώην Χριστοδουλίδειου Αρρεναγωγείου στο Πορτιανού, σε μία περιοχή σημείο αναφοράς για την ιστορία της Λήμνου, καθώς βρίσκεται πολύ κοντά στα σημεία όπου στρατοπέδευσαν οι συμμαχικές δυνάμεις κατά την εκστρατεία της Καλλίπολης στον Α ΄Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και εκεί όπου έζησαν οι πρόσφυγες από τη Ρωσία (κοζάκοι) που κατέφθασαν στο νησί το 1920 και σήμερα βρίσκεται το ρωσικό νεκροταφείο.
Το Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Πορτιανού (ΚΙΕΠ) έχει πολλαπλό στόχο:
- Να γίνει κέντρο προβολής, ιστορικής και περιβαλλοντικής γνωριμίας και επισκέψεων μιας μεγάλης περιοχής της Λήμνου γύρω από το Πορτιανού και το Μούδρο, περιοχές που είναι συνδεδεμένες με σημαντικές δράσεις του Παγκόσμιου Πολέμου και με λαούς που είχαν εμπλακεί σ΄ αυτές.
- Να γίνει μουσειοπαιδαγωγικό κέντρο για τους μαθητές του νησιού και των επισκεπτών για την τοπική ιστορία και τη σύνδεσή της, μέσα από τη γνώση του χώρου και της εποχής, με τη διεθνή ιστορία.
- Να καταγράψει και να εξάρει ένα τμήμα των Συμμάχων, το εκστρατευτικό σώμα των Αυστραλών και των Νεοζηλανδών, το ANZAC, που ξεκίνησε από τη Λήμνο και πολέμησε στη μάχη της Καλλίπολης το 1915.
- Να εντάξει τη Λήμνο στο διεθνές προσκυνηματικό-επετειακό δίκτυο της Anzac Day, της εθνικής επετείου Αυστραλών και Νεοζηλανδών που συνδέεται ιστορικά με τη Λήμνο, όπου διατηρούνται οι τάφοι δεκάδων νεκρών στα δύο κοιμητήρια του νησιού.
- Να εντείνει τους ήδη σφυρηλατημένους από την εμπόλεμη περίοδο δεσμούς μεταξύ Λήμνου-Ελλάδας και Αυστραλίας.
- Να προβάλει τις σχέσεις των Ρώσων με τη Λήμνο τόσο κατά το προεπαναστατικό κίνημα των Ορλωφικών όσο και κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο με τα υπάρχοντα μνημεία ρωσικού ενδιαφέροντος.
- Να συνδέσει τον θεματικό τουρισμό με τις τουριστικές υποδομές της Λήμνου.
Πέρα από τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, το Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Πορτιανού προβάλλει το νησί ως διαχρονικό ενδιάμεσο σταθμό, από την προϊστορία ως τα νεότερα χρόνια, στον δρόμο από το Αιγαίο προς τις μεταλλοφόρες περιοχές του Ευξείνου Πόντου. Επίσης, για να εξηγηθεί καλύτερα ο στρατηγικός στόχος της Καλλίπολης στη διάρκεια του Παγκόσμιου Πόλεμου, που έφερε τη Λήμνο στο διεθνές προσκήνιο, γίνεται αδρή αναφορά στη στρατηγική σημασία των Στενών των Δαρδανελλίων, όπως αποτυπώθηκε στη Μυθολογία και την Ιστορία.
Με αφορμή, τέλος, τα πολεμικά γεγονότα και τα μνημεία της περιόδου 1915-1921 στη Λήμνο, γίνεται αναφορά στη συνολική ιστορία και τα μνημεία του νησιού από την Αρχαιότητα ως τις μέρες μας, ώστε ο επισκέπτης του Κέντρου να σχηματίζει μια συνοπτική εικόνα της ιστορίας και των αξιοθέατων της Λήμνου.
Το έργο του Κέντρου Ιστορικής Ενημέρωσης Πορτιανού υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κρήτη & Νήσοι Αιγαίου» του ΕΣΠΑ 2007-2013.
Περισσότερα στοιχεία για το Κέντρο Ενημέρωσης Πορτιανού, μπορεί να βρει κανείς στην ιστοσελίδα του Κέντρου, https://www.kiep.gr/.