Μπίζνες με... σποτ κάνουν οι δουλέμποροι
«Εκδρομές από Τουρκία (Ισμίρ, Μπόντρουμ, Ντίντεμ) προς Ελλάδα. Αναχωρήσεις καθημερινά (...) Κλιματιζόμενο σκάφος ιστιοπλοϊκό, με τηλεόραση και πέντε υπνοδωμάτια. Για περισσότερες πληροφορίες στο Viber. Επικοινωνία με 0090...».
Δεν έχουν προηγούμενο οι αναρτήσεις διακινητών στο Facebook, καθώς έχουν ξεπεράσει πια κάθε όριο. Οχι μόνο χρησιμοποιούν το δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης για να κλείσουν τα «ντιλ» και να τσεπώσουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ εκμεταλλευόμενοι την ανθρώπινη δυστυχία των προσφύγων, αλλά, όπως αποκαλύπτει το «Εθνος της Κυριακής», ανεβάζουν κατά ριπάς βίντεο τα οποία λειτουργούν σαν διαφημιστικά σποτ για τις «υπηρεσίες» που προσφέρουν.
Η κατάσταση έχει ξεφύγει και η μάχη των αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ. για να σταματήσουν τους «σύγχρονους δουλεμπόρους» έχει μεταφερθεί πια στο Ιντερνετ. Μεικτά κλιμάκια της Αστυνομίας και του Λιμενικού, αποτελούμενα από ειδικούς «χάκερ» και αναλυτές - γνώστες της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, «σκανάρουν» καθημερινά το Facebook προκειμένου να εντοπίσουν τα επίμαχα προφίλ και να συλλέξουν πληροφορίες. Το «Εθνος της Κυριακής» φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας βίντεο-ντοκουμέντα από την απροκάλυπτη «διαφημιστική» δράση των διακινητών που δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν προσφυγόπουλα για «πρωταγωνιστές» στα σποτ τους.
Ο ανταγωνισμός των διακινητών έχει αγριέψει, καθώς ολοένα και περισσότεροι θέλουν να πάρουν μερίδιο από την πίτα και ορισμένοι έχουν καταφύγει σε ακραία μέσα. Με το κινητό τους τηλέφωνο γυρίζουν τα αυτοσχέδια βίντεο, τα οποία δημοσιεύουν μετά στο Facebook με σκοπό να προσελκύσουν περισσότερους «πελάτες». Εικόνες ντροπής μέσα από φουσκωτά και σκάφη που χρησιμοποιούνται για τη διακίνηση των μεταναστών, με τους «δουλεμπόρους» να δείχνουν όλους τους χώρους των πλωτών μέσων.
Το σοκαριστικό είναι ότι στα βίντεο αυτά, που είναι τραβηγμένα εν πλω, εικονίζονται δεκάδες πρόσφυγες που φορούν τα χαρακτηριστικά πορτοκαλί σωσίβια και ερωτώνται από τον κάμεραμαν-διακινητή ποιος τους «έκλεισε» τη θέση στο σκάφος και ποιος τους μεταφέρει. Ταλαιπωρημένες γυναίκες, που κρατούν σφιχτά στην αγκαλιά τους μικρά παιδιά, αναγκάζονται να πουν το όνομα του διακινητή που τους «ευεργέτησε» και εκείνη την ώρα είναι μπροστά τους με την κάμερα του κινητού του. Ο διακινητής συνεχίζει το γύρισμα και ως σωστός επαγγελματίας επισκέπτεται με την κάμερά του όλο το σκάφος και διατυπώνει το ίδιο ερώτημα σ' όλους τους επιβάτες που έχουν χρυσοπληρώσει το «εισιτήριό» τους για την Ελλάδα.
«Ποιος σε έφερε; Με ποιον συνεννοήθηκες», ακούγεται στο βίντεο να ρωτάει ο διακινητής τους πρόσφυγες. «Ομαρ, Αμπού Ντανιάλ και Αμπού Σάαντ» είναι οι απαντήσεις που λαμβάνει απρόθυμα από τους πρόσφυγες, οι οποίοι συμμετέχουν στα διαφημιστικά σποτάκια-ντροπή, ενδεχομένως υπό το καθεστώς του φόβου, αφού οι τύχες τους είναι στα χέρια τους. Σε ένα από τα τουλάχιστον είκοσι βίντεο που έχει το «Εθνος της Κυριακής» στη διάθεσή του, ο διακινητής σπικάρει το υλικό και χωρίς ίχνος ντροπής λέει τα εξής λόγια: «Το τουριστικό σκάφος είναι ευρύχωρο. Επικοινωνία με 0090... Κλιματιζόμενο σκάφος ιστιοπλοϊκό, με τηλεόραση και πέντε υπνοδωμάτια».
Σε διαφορετικό βίντεο που αφορά παράνομη είσοδο από τα χερσαία σύνορα, η κυνική περιγραφή διακινητή που δίνει εντολές και οδηγίες σε πρόσφυγες είναι συγκλονιστική, αφού ουσιαστικά τους αποτρέπει να «αγοράσουν» εισιτήριο σε σκάφος και να προτιμήσουν το δικό του, πιο ασφαλές ταξίδι.
Το κάλεσμα
«Μην ξεχνιόμαστε 7 μέτρα κύμα και το σκάφος κοστίζει 2.500 δολάρια ως την Ελλάδα. Θέλω να κάνουμε ένα γκρουπ όπως κάνανε οι Σύροι, να συναντηθούμε στην Τουρκία όχι λιγότερο από 500 άτομα. Θα έχουμε και δημοσιογράφους μαζί μας και οικογένειες και θα περάσουμε. Η συνάντηση θα είναι Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου του 2015. Θα είμαστε έτοιμοι και θα έχουμε μαζί μας (θα φέρετε) φακούς και να υπολογίζετε ότι είναι 9-10 ώρες περπάτημα από Αδριανούπολη προς την πρώτη ελληνική πόλη. Και τότε θα πάρουμε λεωφορείο ή τρένο να πάρουμε χαρτιά. Μετά προς τη Μακεδονία (FYROM) και τώρα είμαστε 50 άτομα και θέλουμε να πάρουμε μαζί μας άλλες οικογένειες για να μη μείνουμε κολλημένοι στην Τουρκία». Κάτω από τα βίντεο υπάρχουν δεκάδες σχόλια κυρίως Σύρων που επιτίθενται στον διακινητή γιατί έχει κλειστό το τηλέφωνό του, μολονότι έκαναν τόσα χιλιόμετρα για να τον συναντήσουν και είχαν κάνει συνεννοήσεις μέσω Facebook.
Σε κάθε περίπτωση, τα διαφημιστικά βίντεο των διακινητών έχουν έναν κοινό παρονομαστή και αυτός είναι η ευκολία.Οπως εξηγούν αξιωματικοί του Λιμενικού και της ΕΛ.ΑΣ., σκοπίμως παρουσιάζεται η διακίνηση από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά σαν... τουριστική κρουαζιέρα. Συγκεκριμένα, βίντεο που αναρτήθηκε στις 25 Αυγούστου στις 13.49 και έδειχνε σκάφος με πρόσφυγες να κατευθύνεται προς την Κάλυμνο συνοδευόταν από το εξής κείμενο: «Η εκδρομή του ιστιοπλοϊκού από Μπόντρουμ προς Κάλυμνο. Δόξα τω Θεώ φτάνουμε σιγά σιγά, όλα καλά. Σκάφος γεμάτο πρόσφυγες».
Ο χορός των εκατομμυρίων ευρώ που έχει στηθεί γύρω από το δράμα των προσφύγων της Συρίας έχει οδηγήσει στην ανεξέλεγκτη δραστηριοποίηση των διακινητών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως είχε αποκαλύψει και το «Εθνος της Κυριακής» σε παλαιότερο τεύχος. Μέσα σε μία μέρα μόνο οι διακινητές ανάρτησαν δύο διαφορετικά βίντεο με πρόσφυγες που βρίσκονται μεσοπέλαγα. Στις 18 Αυγούστου δημοσιεύθηκε ένα βίντεο με φουσκωτό που είχε αποπλεύσει στις 10.43 από Μπόντρουμ για Κω και ένα άλλο που είχε προορισμό το Φαρμακονήσι. Η δημοσίευση είχε το εξής μήνυμα: «Με γιλέκα όλοι φτάνουν χαρούμενοι. Δόξα τω Θεώ».
Ομως, τα διαφημιστικά σποτ συνεχίζονται και μετά την άφιξη στα ελληνικά νησιά, αφού, μετά τη διάσωση των προσφύγων που πήγαν στο Φαρμακονήσι, αναρτήθηκε νέο βίντεο που έλεγε «στον δρόμο στο Φαρμακονήσι, δες τις πέτρες της Ελλάδας. Φτάνουμε, χαιρετισμούς σε όλους», έλεγε το μήνυμα για να δουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι ότι ο συγκεκριμένος διακινητής εκπληρώνει τις υποσχέσεις του.
ΣΤΗΝ ΑΚΤΗ
Οι διακινητές παραδίδουν και... μαθήματα ναυσιπλοΐας
Ενα από τα πιο «ωμά» βίντεο, ίσως και το πιο σοκαριστικό που έχει αναρτήσει διακινητής, είναι τα μαθήματα ναυσιπλοΐας που προσφέρονται στους πρόσφυγες, όσο βρίσκονται ακόμα στα τουρκικά παράλια. Περίπου 50 άτομα συγκεντρωμένα σε μία παραλία γύρω από φουσκωτό με το οποίο θα ταξιδέψουν, οι διακινητές τους διδάσκουν πώς να χειρίζονται το σκάφος, τους προμηθεύουν με σωσίβια, τους εξηγούν με ποιον τρόπο πρέπει να κάθονται όσο είναι εν πλω και τέλος ορίζουν «καπετάνιους» τα άτομα που έχουν τη μεγαλύτερη εμπειρία.
Εκτός από τα βίντεο που διαφημίζουν την είσοδο στην Ελλάδα, υπάρχουν και δεκάδες πλάνα με πρόσφυγες που έφτασαν σε αεροδρόμια χωρών της Κεντρικής Ευρώπης, όπως Γερμανία ή Βέλγιο και προμοτάρονται σαν «success story». Παράλληλα, καταγράφουν με τις κάμερες και τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων σε ελληνικό έδαφος, όσο περιμένουν να πάρουν χαρτιά. Ωστόσο, οι εικόνες που «διαφημίζουν» είναι ειδυλλιακές και ουδεμία σχέση έχουν με την κατάσταση που πραγματικά επικρατεί στα νησιά. Οι διαφημιστικές μπροσούρες των δουλεμπόρων παρουσιάζουν την είσοδο στην Ελλάδα ως μία εύκολη και ακίνδυνη διαδικασία, που αξίζει τις χιλιάδες δολάρια που απαιτούνται, ενώ η ζωή στη χώρα μας είναι ιδανική. Την ίδια στιγμή, προβάλλονται εικόνες και βίντεο από την πορεία μεταναστών προς τα ελληνοσκοπιανά σύνορα, που είναι πανευτυχείς και μετακινούνται με... πατίνια.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΜΠΙΝΤΕΛΑΣ - ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ / ΕΘΝΟΣ
