Θλιβερή πρωτιά μαθητών του Βορείου Αιγαίου σε αλκοόλ,κάπνισμα
Τον χάρτη της διάδοσης των εξαρτησιογόνων ουσιών στον μαθητικό πληθυσμό της χώρας μας δημιούργησαν επιστήμονες.Η κατανάλωση καπνού, αλκοόλ και ναρκωτικών από τους Ελληνες εφήβους καταγράφηκε για πρώτη φορά σε επίπεδο νομού. Ετσι, οι ερευνητές ελπίζουν ότι θα μπορέσουν να εντοπίσουν τις αιτίες που οδηγούν στη διαφοροποίηση της χρήσης ουσιών από περιοχή σε περιοχή, αλλά και να σχεδιάσουν τοπικές δράσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Η κατανομή σε γεωγραφικό επίπεδο είναι ένα από τα πολλά στοιχεία που προκύπτουν από την πανελλαδική έρευνα για τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών ESPAD 2011, την οποία διεξήγαγε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής, με επικεφαλής την ομότιμη καθηγήτρια Αννα Κοκκέβη, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ).
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αντίστοιχη έρευνα που έχει γίνει ποτέ στη χώρα μας, καθώς το δείγμα ανήλθε σε 37.000 μαθητές ηλικίας 13-19 ετών από όλη την επικράτεια.
Σημαντικό μέρος της έρευνας δημοσιεύθηκε στο χθεσινό φύλλο της «Espresso». Σήμερα θα επικεντρωθούμε στις τοπικές ιδιαιτερότητες, που παρουσιάζουν σημαντικό ενδιαφέρον καθώς παρατηρούνται μεγάλες διαφορές από περιοχή σε περιοχή ανάλογα με την εξαρτησιογόνο ουσία.
ΚΑΠΝΟΣ
Οι μαθητές στις περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, Βορείου Αιγαίου και Αττικής κατέχουν τα πρωτεία στο κάπνισμα. Πιο συγκεκριμένα, τουλάχιστον μία φορά τον τελευταίο μήνα δηλώνει ότι έχει καπνίσει το 23,9% των εφήβων ηλικίας 15-19 ετών στο Βόρειο Αιγαίο, το 23,6% στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και το 22,1% στην Αττική. Στο συστηματικό κάπνισμα την πρώτη θέση κατέχουν οι μαθητές (13 έως 19 ετών) της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης με 18,2% και ακολουθούν το Βόρειο Αιγαίο και η Αττική με 16,6% και 15% αντίστοιχα. ΣΣτην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη καταγράφονται και οι περισσότεροι «θεριακλήδες» (όσοι δηλαδή καπνίζουν περισσότερα από 11 τσιγάρα την ημέρα) με ποσοστό 8,8%, ενώ ακολουθούν οι περιφέρειες Πελοποννήσου και Κεντρικής Μακεδονίας με 7,3% και 6,5%.
Σε επίπεδο νομού, τα υψηλότερα ποσοστά μαθητών που έχουν καπνίσει παρατηρούνται στη Ζάκυνθο, τη Ροδόπη και τη Βοιωτία: 29,2%, 27,7% και 25,1% αντίστοιχα. Στους συστηματικούς έφηβους καπνιστές την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Ροδόπη με 23,2% ακολουθούμενη από την Ξάνθη και την Αργολίδα με 18,1% και 17,8%. Τέλος, η Ροδόπη συγκεντρώνει και το υψηλότερο ποσοστό βαριών καπνιστών (πάνω από 11 τσιγάρα την ημέρα) με 12,5%, ενώ Αργολίδα και Ζάκυνθος καταλαμβάνουν τις επόμενες θέσεις με 11% και 8,7% αντίστοιχα.
Βόρειο Αιγαίο, Κεντρική Μακεδονία και Κρήτη τα... μετάλλια στο αλκοόλ
Τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ, έστω και μία φορά τον τελευταίο μήνα, καταγράφονται στο Βόρειο Αιγαίο, την Κεντρική Μακεδονία και την Κρήτη με 67,2%, 65,2% και 63,9%. Από την άλλη, τα υψηλότερα ποσοστά συχνής χρήσης αλκοόλ (τουλάχιστον 10 φορές μέσα στον τελευταίο μήνα) εντοπίζονται σε Κεντρική, Δυτική και Ανατολική Μακεδονία-Θράκη: 14,4%, 13,9% και 13,8%. Σε ό,τι αφορά την υπερβολική χρήση αλκοόλ (τουλάχιστον πέντε ποτά στη σειρά έστω και μία φορά τον τελευταίο μήνα), τα μεγαλύτερα ποσοστά διαπιστώνονται στο Βόρειο Αιγαίο, την Κρήτη και την Ανατολική Μακεδονία-Θράκη με 51,5%, 50,6% και 48,6%. Το Βόρειο Αιγαίο και η Κρήτη κατέχουν τα πρωτεία και στα ποσοστά μέθης (τουλάχιστον τρεις φορές στη ζωή των μαθητών) με 16,5% και 16,4%, ενώ από κοντά ακολουθεί η Δυτική Μακεδονία με 16,2%.
Στους επιμέρους νομούς, τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ (μία φορά τον τελευταίο μήνα) εντοπίζονται στη Χαλκιδική, τις Σέρρες και το Ρέθυμνο, με 71,5%, 68% και 67,9%. Διαφορετική είναι η εικόνα στη συχνή κατανάλωση, όπου τα μεγαλύτερα ποσοστά παρατηρούνται στην Καστοριά, την Πιερία και τον Εβρο με 17,6%, 16,8% και 16,1%. Στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, την πρωτιά κατέχει ο νομός Ρεθύμνου με 56,9% και ακολουθούν ο Εβρος και η Καστοριά με 54,1% και 51,3%. Στις ίδιες περιοχές, αλλά με διαφορετική σειρά, παρατηρούνται και τα υψηλότερα ποσοστά μέθης εφήβων (Εβρος 19,5%, Καστοριά 19,2% και Ρέθυμνο 18,7%).
Τα θλιβερά ποσοστά στη χρήση ναρκωτικών
Οι περιφέρειες Αττικής και Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης ναρκωτικών (κυρίως κάνναβης) στους μαθητές ηλικίας 15 έως 19 ετών, ανεξάρτητα από τη συχνότητα χρήσης. Πιο συγκεκριμένα, χρήση παράνομης ουσίας τουλάχιστον μία φορά έχει κάνει το 19,2% των μαθητών στην Αττική, το 17,5% στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και το 14,5% στο Νότιο Αιγαίο. Οι δύο πρώτες περιφέρειες βρίσκονται στις κορυφαίες θέσεις της συστηματικότερης χρήσης ουσιών (τρεις ή περισσότερες φορές στη ζωή του εφήβου) με 12,7% και 10,8%, ενώ στην τρίτη θέση βρίσκουμε τα Ιόνια Νησιά με 9,4%.
Σε επίπεδο νομών, οι περισσότεροι μαθητές 15 έως 19 ετών που έχουν κάνει τουλάχιστον μία φορά χρήση παράνομης ουσίας εντοπίζονται στη Ροδόπη με 21,4%, ενώ ακολουθούν Θεσσαλονίκη και Αττική με 19% και 18,2%. Ειδικά σε σχέση με την κάνναβη, που είναι η πιο διαδεδομένη παράνομη ουσία ανάμεσα στους εφήβους, η έρευνα καταγράφει τα υψηλότερα ποσοστά σχετικά συστηματικής χρήσης (τουλάχιστον μία φορά τον τελευταίο μήνα) σε Αργολίδα, Αττική και Ξάνθη με 9%, 8,7% και 8,3% αντίστοιχα.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι σημαντικός αριθμός μαθητών έχει δοκιμάσει και άλλα είδη ουσιών. Τα υψηλότερα ποσοστά τουλάχιστον μίας χρήσης χαπιών ecstasy από μαθητές ηλικίας 13 έως 19 ετών καταγράφονται στη Ροδόπη, τη Λακωνία και τη Ζάκυνθο με 4,4%, 3,9% και 3,6% αντίστοιχα. Από την άλλη, στη Ζάκυνθο διαπιστώνεται το υψηλότερο ποσοστό δοκιμής υπνωτικών-ηρεμιστικών χαπιών (12,8%), ενώ ακολουθούν Θεσσαλονίκη και Σέρρες με 10,1%. Τέλος, ο Εβρος, η Κέρκυρα και η Θεσσαλονίκη καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στη δοκιμή εισπνεόμενων ουσιών (π.χ. κόλλα, βενζίνη), με ποσοστά περίπου 13%.
