Οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουμε τα επόμενα χρόνια ως τόπος θα είναι ιδιαίτερα περίπλοκες. Σε διεθνή κλίμακα γίνεται εκτεταμένη συζήτηση για την τουριστικοποίηση, δηλαδή την υπερβολική εξάρτηση της παραγωγικής δομής ενός χώρου από τον τουρισμό. Στη χώρα μας υπάρχουν μέρη που ήδη το αντιμετωπίζουν με τρομακτικές συνέπειες και τραγελαφικά περιστατικά, όπως την ανάρτηση δημοτικού συμβούλου στην Σαντορίνη που ανέφερε «Άλλη μια δύσκολη ημέρα για την πόλη και το νησί μας με την έλευση 17.000 επισκεπτών από τα κρουαζιερόπλοια. Παρακαλούμε την προσοχή σας και όσο μπορούμε ελαττώνουμε τις μετακινήσεις μας!»
Η πλειοψηφία των ελληνικών νησιών έχει καταστεί απλησίαστη για τους Έλληνες, κάτι που θα λειτουργήσει ενισχυτικά για το ολοένα και πιο αυξανόμενο ρεύμα που κινείται προς τη Λέσβο. Η εικόνα των τελευταίων καλοκαιριών είναι χαρακτηριστική, καθώς η επισκεψιμότητα αυξάνεται σημαντικά. Φυσικά και η λύση δεν είναι να πούμε ότι δεν θέλουμε τουρισμό.
Η λύση είναι να προλάβουμε καταστάσεις με την κατασκευή υποδομών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το νερό. Σε πολλούς οικισμούς φέτος το καλοκαίρι το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε με την μεταφορά βυτίων. Με υψηλό κόστος μεταφοράς και συνεχείς διακοπές. Οι χαμηλές βροχοπτώσεις επιβαρύνουν το πρόβλημα, αλλά δεν είναι η μοναδική αιτία. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουν γίνει σοβαρά έργα για την άρδευση και ύδρευση, εδώ και πολλά χρόνια. Όλα τα παραπάνω σε μια εποχή που έχει ξεκινήσει να συζητιέται η συγχώνευση των ΔΕΥΑ με τρόπο που να περιλαμβάνουν ολόκληρες περιφέρειες και με λογικές κόστους-οφέλους. Αυτό σημαίνει ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων τα δημοτικά τέλη θα εκτοξευτούν, καθώς ένα βασικό αγαθό θα ιδιωτικοποιηθεί εμμέσως.
Σοβαρό θέμα επίσης θα υπάρξει και με τις τιμές των ακινήτων, καθώς η τουριστικοποίηση έχει την τάση να ανεβάζει εκθετικά τις αξίες, με τρόπο που πολλές φορές ο ντόπιος πληθυσμός να μην μπορεί να ακολουθήσει. Επίσης στα μέρη του νησιού μας που ο τουρισμός έχει ισχυρή βάση, π.χ. Ερεσό ή Μόλυβο, δεν θα είναι εύκολο να ενοικιαστούν σπίτια καθ’ όλη την διάρκεια του έτους. Το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό που δίνει την δυνατότητα σε ιδιώτες να αγοράσουν ολόκληρους (κενούς προς το παρόν) οικισμούς και να τους καταστήσουν ξενοδοχεία, είναι χαρακτηριστικό για την πολιτική που πάει να εφαρμοστεί.
Ο σχεδιασμός, αναπτυξιακός και χωροταξικός, που υλοποιείται αυτή την περίοδο αποτελεί ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να προστατεύθεί ο τόπος μας από αυτές τις πιέσεις. Σίγουρα δεν μπορεί να φέρει κάτι το ριζοσπαστικό, αλλά η περιφερειακή και οι δημοτικές αρχές μπορούν να θέσουν τα προβλήματα αυτά και προωθώντας τον συμμετοχικό σχεδιασμό να ενσωματώσουν τα αιτήματα των κοινοτήτων από τη βάση. Υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι τα αιτήματα που θα ενσωματωθούν από τον συμμετοχικό σχεδιασμό θα υλοποιηθούν και δεν θα μείνουν στα κείμενα. Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος να υπάρξουν κάποια, έστω και περιορισμένα, κέρδη για τον τόπο μας.
Σημείωση για lesvosnews.net : Να ευχηθούμε αυτός ο διαδικτυακός τόπος να αποτελέσει σημείο συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων για τον τόπο μας και για τους ανθρώπους που τον χτίζουν. Δηλαδή για αυτούς που τον ζουν καθημερινά.
Ο Γιώργος Συκάς είναι Μηχανικός Χωροταξίας Ανάπτυξης και Υποψήφιος Διδάκτορας του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι γραμματέας της Επιτροπής Ειρήνης Λέσβου, μέλος της αντιπροσωπείας του ΤΕΕ στο περιφερειακό τμήμα του Βορείου Αιγαίου και δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Δυτικής Λέσβου.
