Πτώση ελικοπτέρου του ΕΚΑΒ: Σαν σήμερα 11 Φεβρουαρίου 2003 θρήνος στη Λέσβο και σε όλη την Ελλάδα

Το βράδυ της Δευτέρας 10 Φεβρουαρίου 2003 και ώρα 21:50, ο υπάλληλος του γραφείου Επιχειρήσεων της HELITALIA έλαβε αίτηση από το Κέντρο Επιχειρήσεων του ΕΚΑΒ για εκτέλεση αεροδιακομιδής με ελικόπτερο από την νήσο Ικαρία στη νήσο Σάμο. Η αίτηση δόθηκε στον Κυβερνήτη της Βάσης Μυτιλήνης στις 22:23, αφού προηγουμένως δεν έγινε αποδεκτή από το πλήρωμα της Βάσης Ελευσίνας, λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών.

Το πλήρωμα του ελικοπτέρου αποτελούμενο από τον Κυβερνήτη, τον Συγκυβερνήτη, τον Ιατρό και τον Διασώστη του ΕΚΑΒ, έλαβε την εντολή για την εκτέλεση της αεροδιακομιδής. Ο Κυβερνήτης αποδέχθηκε την αποστολή και υπέγραψε τα σχετικά έγγραφα αφού ήλεγξε τον καιρό και τις υπόλοιπες παραμέτρους της πτήσης.

Ο προβλεπόμενος χρόνος επιστροφής στη Μυτιλήνη ήταν 2 ώρες και 10 λεπτά μετά την απογείωση.

Το ελικόπτερο απογειώθηκε από το Αεροδρόμιο Μυτιλήνης με προορισμό το Αεροδρόμιο της Ικαρίας στις 23:30.

Στις 00:08’:55’’ 11/02/2003  το ελικόπτερο επικοινώνησε για τελευταία φορά με τον ΠΕΑ (Πύργος Ελέγχου Αεροδρομίου) Ικαρίας.
Στη συνέχεια ουδείς είχε επικοινωνία με το ελικόπτερο. Αυτόπτης μάρτυρας στον χώρο στάθμευσης των αεροσκαφών του Αεροδρομίου της Ικαρίας έβλεπε τα φώτα του λίγο πριν μετακινηθεί πίσω από τους λόφους. Η οπτική επαφή του μάρτυρα με το ελικόπτερο δεν επανακτήθηκε έκτοτε.

Την 00:32 οι Υπηρεσίες Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας κήρυξαν το ελικόπτερο του ΕΚΑΒ σε “φάση κινδύνου”. Εν συνεχεία στις 00:51 το ΕΚΣΕΔ (Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης) εξέδωσε εντολή για έρευνα και διάσωση με ένα αεροπλάνο C-130 και ένα ελικόπτερο SUPER PUMA στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της νήσου Ικαρίας.
Την 27-02-03 το ελικόπτερο εντοπίσθηκε σε απόσταση 1,2 ΝΜ από την ακτή της Ικαρίας και σε βάθος 78m. Η ακριβής θέση εύρεσης του ελικοπτέρου είναι: 37ο 39,835’ Β και 26ο 22,834’ Α.

Το ατύχημα είχε σαν αποτέλεσμα τον θάνατο και των τεσσάρων (4) μελών του πληρώματος.

Κυβερνήτης Ευστράτιος Φωτιάδης,

Συγκυβερνήτης Ηλίας Λέντης,

Ιατρός Μαγκέντ Σαφάντι,

Διασώστης Κουρούλης Ιωάννης

 

Ιωάννης Κουρουλής

(ένα σύντομο βιογραφικό όπως το αναφέρει η κόρη του αδικοχαμένου Ιωάννη Κουρουλή) 

Ο Ιωάννης Κουρουλής  γεννήθηκε στις 13 του Γενάρη του 1963, στον Σταυρό Λέσβου, και μάλιστα γεννήθηκε μέσα τον αμνιακό σάκο (το λεγόμενο τσεμπέρι), κάτι που θεωρήθηκε ως ο καλύτερος οιωνός καθώς ήταν πράγμα πολύ σπάνιο και προμήνυε μεγάλη καλοτυχία για το νεογέννητο (πολύ ειρωνικό εκ μέρους της μοίρας όπως θα αποδειχθεί αργότερα!).

Ήταν το πρώτο από τα δύο αγόρια της οικογένειας, μιας οικογένειας αγροτών-κτηνοτρόφων-εργατών.

Στα 3 του χρόνια η οικογένεια λόγω οικονομικών δυσκολιών αποφασίζει να μετακομίσει στον Πολιχνίτο που τα μεροκάματα ήταν περισσότερα και καλύτερα.

Αφότου μετακόμισαν και μετά από ένα χρόνο γεννήθηκε το δεύτερο παιδί της οικογένειας, ο Μπάμπης.

Δημοτικό και Γυμνάσιο τα τελείωσε στον Πολιχνίτο δουλεύοντας ταυτόχρονα στα χωράφια.

Όταν τελείωσε το Γυμνάσιο κατέβηκε στο Τεχνικό Λύκειο της Μυτιλήνης και από εκεί κατάφερε να περάσει στο τμήμα Φυτικής Παραγωγής του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης.

Μια μέρα σε μια εξεταστική που έδινε στο τρίτο έτος της σχολής, μπήκε μέσα στην αίθουσα μαζί με όλη τη παρέα-συμφοιτητές-Μυτιληνιούς και κάθισε στο πίσω θρανίο από αυτό που καθόταν η άγνωστη μέχρι τότε συντοπίτισσα του Μυτιληνιά, Μαρία Περιβολάρελη και μπήκε κατευθείαν στο ψητό….

Την ρώτησε αν είχε διαβάσει, καθώς εκείνος δεν είχε ανοίξει βιβλίο! Έτσι γνωρίστηκαν, αγαπήθηκαν, μετά από ένα χρόνο παντρεύτηκαν και αμέσως τον επόμενο χρόνο, έκαναν το πρώτο τους παιδί, την Εριφύλη, όντας ακόμα φοιτητές και ταυτόχρονα εργαζόμενοι σε πιτσαρία.

Το 1988 αφότου ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους πήραν την απόφαση να επιστρέψουν πίσω στη Μυτιλήνη και να ζήσουν στην Αγιάσο.

Από το 1988 και μέχρι το 1998 έκανε πολλές δουλειές και αρκετά συχνά και δύο ταυτόχρονα, εργάτης στο ελαιοτριβείο, σερβιτόρος, αγρότης, εργάτης στον δήμο, αρχιεργάτης στον ψεκασμό και πολλές άλλες.

Εν τω μεταξύ το 1993 γεννήθηκε το δεύτερο παιδί της οικογένειας, ο Γρηγόρης.

Το 1998 προσλαμβάνεται ως τραυματιοφορέας στο ΕΚΑΒ Μυτιλήνης. Για 4 χρόνια παραμένει εκει, ώσπου τον πέμπτο χρόνο αποφασίζει να δεχτεί την πρόταση και να πάει στις αεροκομιδές του ΕΚΑΒ, ως διασώστης.

Στις 10.02.2003 δέχτηκε μια επείγουσα κλήση από το ΕΚΑΒ, τον καλούσαν να πάει σε αεροκομιδή στην Ικαρία, ο συνάδελφος που είχε σειρά να πάει δε μπορούσε και έτσι κάλεσαν αυτόν.

Ήταν η πρώτη του πτήση, ή πρώτη και τελευταία!

-----

Ο ιατρός Μαγκέντ Σαφάντι

Ο ιατρός του ΕΚΑΒ Μαγκέντ Σαφάντι ήταν 47 ετών, κάτοικος Μυτιλήνης με σύνολο ωρών πτήσης σε αεροδιακομιδές 385,5.

Γεννημένος στην Παλαιστίνη, ήρθε στην Ελλάδα 20 χρόνια πριν, αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της Ιατρικής στη Ρουμανία και πήρε ειδικότητα γενικού χειρουργού.  Η οικογένειά του ήταν στη Συρία και ο ίδιος δεν ήταν παντρεμένος.

Η ταφή του έγινε σε παλαιστινιακό καταυλισμό της Συρίας, με τιμές πολεμιστή.

 

 

Ο Κυβερνήτης Ευστράτιος Φωτιάδης

Ο Κυβερνήτης ήταν 50 ετών. Είχε καταταγεί στον Ελληνικό Στρατό ως Χειριστής Ειδικής Μονιμότητας (ΧΕΜ) και αποστρατεύτηκε το 2000 με τον βαθμό του Ταγματάρχη. Διέμενε στη Μυτιλήνη το επταήμερο της βάρδιας του, επανδρώνοντας έτσι τη βάση του ΕΚΑΒ στον Κρατικό Αερολιμένα Μυτιλήνης, σύμφωνα με την σύμβασή του.

Ο Κυβερνήτης ήταν ένας έμπειρος χειριστής, ιδιαίτερα πάνω από τη θάλασσα, δοθέντος ότι προήρχετο από την Αεροπορία Στρατού η οποία επιχειρούσε άνωθεν του νησιωτικού συμπλέγματος του Αιγαίου.

Μετά την εκπαίδευση και αξιολόγησή του κρίθηκε κατάλληλος για Κυβερνήτης Α109Ε. Στη συνέχεια προωθήθηκε σε Κυβερνήτη νύκτας και έτσι στη προαναφερθείσα βάση εκτελούσε αντίστοιχα καθήκοντα. Από τα υπάρχοντα στοιχεία δεν προκύπτει ότι είχε υποστεί εκπαίδευση – αξιολόγηση σε νυκτερινές πτήσεις επί του ελικοπτέρου Α 109 Ε.

Η συνολική πτητική εμπειρία του σε ελικόπτερο  ήταν 5610 ώρες εκ των οποίων οι 658:40 ώρες αφορούσαν ΠΔΟ (Πτήση Δι' Οργάνων).

Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του στην HELITALIA SpA είχε εκτελέσει αρκετά δρομολόγια από και προς το Αεροδρόμιο της Ικαρίας.

Ο Κυβερνήτης δεν είχε τον απαιτούμενο χρόνο ανάπαυσης, καθότι είχε απασχοληθεί κατά τις τελευταίες 24 ώρες δεκαέξι ώρες και σαράντα πέντε λεπτά (16:45:00).

Ο Συγκυβερνήτης Ηλίας Λέντης

Ο Συγκυβερνήτης ήταν 45 ετών. Είχε καταταγεί στον Ελληνικό Στρατό ως Χειριστής Ειδικής Μονιμότητας (ΧΕΜ), και αποστρατεύτηκε το 2000 με το βαθμό του Ταγματάρχη.

Διέμενε μόνιμα στην Μυτιλήνη με την οικογένειά του, επανδρώνοντας την βάση του ΕΚΑΒ στον Κρατικό Αερολιμένα Μυτιλήνης, σύμφωνα με την σύμβασή του. Η διάρκεια της υπηρεσίας του ήταν επτά ημέρες με αντίστοιχη ανάπαυση.

Η συνολική πτητική εμπειρία του σε ελικόπτερο ήταν 2147:45 ώρες εκ των οποίων 292:45 ώρες σε ελικόπτερο Α109Ε και 100:15 ώρες σε πτήσεις δι’ οργάνων. Η εμπειρία του θεωρείται ικανοποιητική.

Επισημαίνεται ότι και αυτός προήρχετο από την Αεροπορία Στρατού και ως εκ τούτου είχε εμπειρία σε πτήσεις πάνω από το Αιγαίο.

 

 

Πιθανά Αίτια σύμφωνα με το πόρισμα

Τα ακριβή αίτια του ατυχήματος δεν κατέστη δυνατόν να διαπιστωθούν. Ως πλέον πιθανόν αίτιο θεωρείται η ύπαρξη βλάβης στο ηλεκτρικό σύστημα, η οποία σε συνδυασμό με τις συνθήκες (νύκτα - τελική φάση προσέγγισης για προσγείωση) δημιούργησαν ένα δυσβάστακτο φόρτο έργου στα μέλη του θαλάμου διακυβέρνησης, με αποτέλεσμα την απώλεια συνειδητοποίησης της κατάστασης και την πρόσκρουση του ελικοπτέρου στην θάλασσα.

Συμβάλλοντες Παράγοντες

Έλλειψη εκπαίδευσης των μελών του πληρώματος στην Διαχείριση Δυναμικού Θαλάμου Διακυβέρνησης (Crew Resource Management - CRM).

Πιθανή κόπωση του Κυβερνήτη λόγω μειωμένης ανάπαυσης και υπέρβασης των προβλεπομένων ορίων απασχόλησης.

 

 

Αεροδιακομιδές

Αμέσως μετά την τρίτη πτώση του ελικοπτέρου του ΕΚΑΒ με απόφαση της τότε κυβέρνησης, την υποστήριξη της πτητικής λειτουργίας και εκμετάλλευσης των αεροδιακομιδών ανέλαβαν οι ένοπλες δυνάμεις μέχρι να καταγγελθεί η σύμβαση με την τότε ανάδοχο εταιρία και να επιλέγει η ενδεικνυόμενη ασφαλής λύση στα πλαίσια των προβλεπόμενων από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Από το 2003 και μέχρι σήμερα καμία πολιτική πρωτοβουλία δεν έχει καρποφορήσει στον σχεδιασμό, οργάνωση και ανάπτυξη των αεροδιακομιδών.
Οι ένοπλες δυνάμεις επιφορτίζονται την εκ των πραγμάτων αδυναμία της πολιτείας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της προς τους πολίτες.
Η αναγκαιότητα της αεροδιακομιδής οξέως η και βαρέως πασχόντων επηρεάζεται από τις δραστηριότητες των Π.Α. μεταξύ των οποίων είναι η Ερευνά και Διάσωση η εκπαίδευση και η μεταφορά στρατιωτικών με αποτέλεσμα η αντιμετώπιση και μεταφορά του πολίτη ασθενούς να είναι η τελευταία υποχρέωση και ο ίδιος ο ασθενής να αισθάνεται σαν μέλος πολεμικής επιχείρησης.
Οι Αεροδιακομιδές συνεχίζουν να γίνονται με μη ενδεικνυόμενα μέσα, οργάνωση, προϋποθέσεις και υποδομές τόσο κατά την διάρκεια της ημέρας όσο και κατά την διάρκεια της νύχτας».

 

 

με πληροφορίες από ΕΡΤ / ΕΚΑΒ  και αρχείο Δημοσθένη Σκλεπάρη