Η ιστορία του καφενείου “Ερμής” που εντάχθηκε στην άυλη κληρονομιά

Το Ιστορικό Καφέ «Καφενείον ο Ερμής», που λειτουργεί από το 1800, είναι ένα από τα πλέον αντιπροσωπευτικά δείγματα Ιστορικών Καφέ στην Ελλάδα, ένας χώρος-μουσείο που αντανακλά τη ζωντανή ιστορία του τόπου. Πρόσφατα μαζί με το “Πανελλήνιο” εντάχθηκαν στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.

Η ιστορία του Καφέ στη Μυτιλήνη ξεκινά το 1922 όταν ο Γεώργιος Σπανουδάκης, παππούς της Κυβέλης Σπανουδάκη έφτασε στο νησί μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ο Γεώργιος Σπανουδάκης είχε με τον αδελφό του στο Αλί Αγάτς της Μικράς Ασίας δύο παραδοσιακά καφενεία-ένα για νέους και ένα για τους μεγαλύτερους. Όταν ήρθε στη Μυτιλήνη, με τη Μικρασιατική καταστροφή, πήρε ως ανταλλάξιμο από την τράπεζα τον τούρκικο καφενέ, που ήδη είχε 120 χρόνια ιστορία, όπως τόνισε στην ΕΡΤ Αιγαίου η Κυβέλη Σπανουδάκη.

Ο Γεώργιος Σπανουδάκης το λειτούργησε, αρχικά, ως καφενείο-λέσχη. Στους πελάτες πρόσφερε μόνο αυτά που αναφέρονται στον παλιό τιμοκατάλογο, γραμμένο στην ελληνική και την αραβική γραφή, που έχει διασωθεί έως σήμερα: τσάι, ροφήματα, ναργιλέδες, 40-50 στον αριθμό.

Όλοι όσοι θυμόνταν αυτό το Καφέ, έλεγαν πως ήταν κάτι το ξεχωριστό. Ήταν πολύ όμορφα διακοσμημένος: μαρμάρινα τραπέζια, ξύλινοι καναπέδες, πολλοί ναργιλέδες. Οι κουρτίνες ήταν βελούδινες, κρεμασμένες σε σκαλιστά κουρτινόξυλα. Στους τοίχους, μεγάλοι καθρέπτες, με βαριές χρυσές κορνίζες και πίνακες, που τότε κανείς δεν ήξερε την αξία τους. Κάποιοι έχουν διασωθεί σήμερα κοσμούν τον «Ερμή», όπως και το ξύλινο ταβάνι και τα πλακάκια της Ανατολής στο δάπεδο. Τα περισσότερα αντικείμενα προέρχονται από τη Μικρά Ασία, από τους καφενέδες που είχε ο προπαππούς, Γεώργιος Σπανουδάκης.

Το «Καφενείον ο Ερμής», μετράει σήμερα τέσσερεις γενιές. Η σημερινή ιδιοκτήτρια είναι η Ειρήνη, η μικρότερη κόρη της Κυβέλης που συνεχίζει με την ίδια θέρμη την παράδοση της οικογένειας της.

Το καφενείο “Ο Ερμής” έχει ενταχθεί και στον Σύνδεσμο των Ιστορικών Καφέ της Ευρώπης.

Πηγή: ΕΡΤ Αιγαίου – Σύνδεσμος Ιστορικών Καφέ Ευρώπης

Δήμητρα Λαχουρή

Δείτε το βίντεο