Ο Στρατής Ν. Παπαγεωργίου εκπαιδευτής σκύλων του πρωτοποριακού θεραπευτικού προγράμματος «Μελάμπους»
Γράφει ο Παναγιώτης Μιχ. Κουτσκουδής
Το 2016 εγκρίθηκε από την ηγεσία της Πολεμικής μας Αεροπορίας η εφαρμογή στην Ψυχιατρική Κλινική του 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας (ΓΕΑ) του προγράμματος θεραπείας με τη βοήθεια σκύλων «Μελάμπους». Το όνομα προέρχεται από την ελληνική μυθολογία. Ο Μελάμποδας ή Μελάμπους ήταν Έλληνας μάντης, γενάρχης ολόκληρου «μαντικού γένους», των Μελαμποδιδών, που διέσωσε τη διονυσιακή θρησκεία. Ήταν σε θέση να κατανοεί τη γλώσσα όλων των πλασμάτων της γης και ο ίδιος είχε θεραπευτικές ικανότητες.
Ο Αγιασώτης Ευστράτιος Νικολάου Παπαγεωργίου συμμετέχει στην υλοποίηση του πρωτοποριακού αυτού προγράμματος ως εκπαιδευτής των σκύλων και μας γράφει σχετικά τα ακόλουθα:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΖΩΩΝ ΣΤΟ 251 ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ «ΜΕΛΑΜΠΟΥΣ»
Ένας από τους τομείς που μελετάται ευρύτατα τις τελευταίες δεκαετίες παγκοσμίως είναι η ευεργετική επίδραση των ζώων στην ψυχική και σωματική υγεία των ανθρώπων. Βασικός άξονας υλοποίησης των προγραμμάτων Θεραπείας με τη Βοήθεια Ζώων (ΘΒΖ), αποτελεί η επαφή του ασθενή με το ζώο προκειμένου να ωφεληθεί ο πρώτος.
Τον Οκτώβριο του 2016 εγκρίθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα πρόγραμμα παρέμβασης με τη βοήθεια σκύλου σε Νοσηλευτικό Ίδρυμα.
Εμπνευστές του προγράμματος ήταν ο κτηνίατρος Σγός (ΥΚ) Χανιωτάκης Ιωάννης της Διεύθυνσης Υγειονομικού του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας και ο συμπεριφοριστής ζώων Ανθστής (εα) Ευάγγελος Διαμαντάκος.
Το πρόγραμμα έλαβε χώρα στην Ψυχιατρική Κλινική του 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας. Η διεπιστημονική ομάδα υπεύθυνη για την εφαρμογή του προγράμματος «Μελάμπους» αποτελούνταν εκτός από τα ανωτέρω στελέχη και από τον ψυχίατρο Αντισμήναρχο (ΥΙ) Χαραλαμπόπουλο Ηλία, ως επιστημονικό υπεύθυνο, την ψυχολόγο Υπσγό Τετράδη Ευγενία, τον εκπαιδευτή στρατιωτικών σκύλων και σκύλων θεραπείας Εσμία (ΟΑΦΜΣ) Ευστράτιο Παπαγεωργίου και από τα δυο κατάλληλα εκπαιδευμένα σκυλιά, τον Σπίθα και τον Αζόρ.
Τρεις ασθενείς με διπολική διαταραχή, ψύχωση, και αυτισμό αλληλεπίδρασαν με τα δυο σκυλιά για περίπου δυο μήνες σε εβδομαδιαία βάση (8 συνεδρίες). Στους ωφελούμενους με διπολική διαταραχή και ψύχωση υπήρξε βελτίωση της κλινικής κατάθλιψης. Για τον ωφελούμενο με διαταραχή αυτιστικού φάσματος παρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση των ανεξάρτητων λειτουργιών, ανάπτυξης ομιλίας, αυτοπροσδιορισμού και κοινωνικότητας. Ταυτόχρονα, διαπιστώθηκε μείωση αντιδραστικής συμπεριφοράς, περιθωριοποίησης και στερεότυπης συμπεριφοράς. Τέλος, ο ωφελούμενος άρχισε να διατηρεί βλεμματική επαφή με την ψυχολόγο από την τρίτη συνεδρία, εκδηλώνοντας συναισθήματα, ενώ φάνηκε να περιορίζει στερεοτύπες συμπεριφορές από την δεύτερη συνεδρία, έχοντας ως κίνητρο την επαφή του με το ζώο. Τα αποτελέσματα της εν λόγω παρέμβασης επιβεβαιώνουν τα ευρήματα της επιστημονικής έρευνας ότι τα προγράμματα ΘΒΖ μπορούν να βελτιώσουν διάφορους τομείς της ζωής των ψυχικά πασχόντων.
Αυτού του είδους η συμπληρωματική θεραπεία παρόλο που δεν είναι πανάκεια δύναται να προάγει την ψυχική ευεξία των ωφελουμένων.
Το πρόγραμμα Μελάμπους συνεχίστηκε από το Σεπτέμβριο 2018 έως και το Μάιο του 2019 στο Παιδοψυχιατρικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Πεντέλης και στο Χριστοδούλειο Ίδρυμα Παιδικής Προστασίας, πλαισιωμένο από δυο νέους συνεργάτες. Τον ψυχολόγο Υπσγό (ΥΨ) Κούτρια Απόστολο και την Ειδική Παιδαγωγό - Ψυχοθεραπεύτρια Κονταρίνη Κατερίνα. Τα αποτελέσματα των παρεμβάσεων με τη βοήθεια σκύλου στα εν λόγω πλαίσια ήταν εξίσου σημαντικά, αποδεικνύοντας για μια ακόμη μια φορά τον ρόλο των προγραμμάτων αυτών στην ολιστική προσέγγιση των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας.
