«Συμβουλευτική ζεύγους»: Γιατί να την επιλέξουμε;

Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου *

 

Ας ξεκινήσουμε ορίζοντας αρχικά τι είναι η συμβουλευτική ζεύγους και σε ποιους απευθύνεται. Είναι, λοιπόν, η θεραπεία που απευθύνεται σε ένα ζεύγος ατόμων τα οποία ζουν μαζί έχοντας στενή σχέση. Μπορεί να αφορά συζύγους, ζευγάρια που συζούν χωρίς να έχουν παντρευτεί, καθώς και ζευγάρια ομοφυλοφίλων. 

Ο πρωταρχικός στόχος της θεραπείας ζεύγους είναι να βοηθήσει τα ζευγάρια που συγκρούονται ή είναι δυστυχισμένα να δημιουργήσουν μια λειτουργική σχέση. Και πως θα γίνει αυτό; Το σημαντικότερο πρόβλημα που χαλάει τις σχέσεις ή δημιουργεί προβλήματα μέσα σε αυτές ή σε ένα γάμο είναι η έλλειψη επικοινωνίας. Αυτό σημαίνει ότι το ζευγάρι δεν συζητάει και δεν υπάρχει κατανόηση και αλληλοϋποστήριξη, με συνέπεια σιγά σιγά να απομακρύνονται ουσιαστικά και συναισθηματικά. Αυτό, λοιπόν, στο οποίο μπορεί να βοηθήσει η θεραπεία τα ζευγάρια αυτά είναι να βελτιώσουν την μεταξύ τους επικοινωνία, να διευκρινιστούν οι ατομικοί στόχοι του κάθε συντρόφου, να λυθούν διαπροσωπικές τους συγκρούσεις και να τους βοηθήσει στην ενδυνάμωση και στην ενίσχυση των καλών στοιχείων που προφανώς υπάρχουν στη σχέση τους και κάνουν αυτούς τους δυο ανθρώπους να είναι μαζί. 

Σκοπός δεν είναι πάντα να μείνει αυτό το ζευγάρι μαζί, αλλά να βοηθηθεί στην επίλυση των προβλημάτων του, όπου αυτό είναι εφικτό, και έπειτα μόνοι τους οι δυο σύντροφοι θα αποφασίσουν τη διατήρηση ή τη διάλυση της σχέσης τους. Εάν το ζευγάρι αποφασίσει τη διάλυση της σχέσης, η θεραπεία προσπαθεί να διευκολύνει αυτή τη διαδικασία προκειμένου να τερματιστεί η σχέση με το λιγότερο δυνατό κόστος και για τους δυο, και κυρίως για τα παιδιά αν υπάρχουν. 

Συχνά τα ζευγάρια αποφασίζουν να χωρίσουν λόγω της απογοήτευσης και της δυστυχίας που αισθάνονται μέσα στη σχέση τους, χωρίς να μπορούν ωστόσο να διευκρινίσουν συγκεκριμένους λόγους που αισθάνονται έτσι. Αυτό πολλές φορές έχει ως συνέπεια να επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη και σε επόμενες διαπροσωπικές τους σχέσεις, αν δεν έχουν κάνει μια δουλειά με τον εαυτό τους ώστε να διαπιστώσουν τι ήταν αυτό που πήγε στραβά. 

Η επίλυση της σύγκρουσης μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν οι σύζυγοι δεχθούν να συνεργαστούν, κατανοώντας ότι είναι συνυπεύθυνοι για τις συγκρούσεις τους και ότι αυτές θα επιλυθούν όταν προσπαθήσουν από κοινού. Είναι πολύ σημαντικό και οι δυο να αποδεχτούν την ευθύνη για την ύπαρξη των προβλημάτων στη σχέση τους και να ενδιαφερθούν κυρίως για την αλλαγή της δικής τους συμπεριφοράς, αντί να περιμένουν πρώτα να αλλάξει ο άλλος. Και αυτή είναι, δυστυχώς, μια συχνή παγίδα στην οποία πέφτουν τα ζευγάρια.

 

Για πολλούς λόγους ένα ζευγάρι μπορεί και θα ήταν καλό να ζητήσει βοήθεια. Οι πιο εμφανείς λόγοι είναι όταν σημειώνονται συχνές και έντονες συγκρούσεις, όταν δεν υπάρχει εγγύτητα μεταξύ των συντρόφων, όταν ο ένας δεν ικανοποιείται από τον άλλον, όταν υπάρχει έλλειψη επικοινωνίας ή όταν παρουσιάζονται σεξουαλικά προβλήματα. Θεραπεία ζεύγους απαιτείται επίσης σε ειδικές περιπτώσεις, όπως μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, η απιστία, η σωματική βία, η ψυχολογική βία, η εξάρτηση (ναρκωτικά, αλκοόλ, τζόγο κλπ), η ύπαρξη μια ψυχιατρικής ή μιας άλλης χρόνιας ασθένειας και, τέλος, όταν ο ένας εκ των δυο συντρόφων επιθυμεί τον τερματισμό της σχέσης ενώ ο άλλος όχι. 

Κλείνοντας, θα ήθελα να κάνω μια διευκρίνιση την οποία έχω κάνει ξανά και επιμένω σ’ αυτό και αφορά τους γνωστούς άγνωστους «συμβούλους γάμου». Μιας και στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετά νομικά κενά που να διασφαλίζουν τον τίτλο του «Ψυχολόγου» καθώς και την προστασία των πολιτών, είναι απαραίτητο να σιγουρευτείτε ότι ο θεραπευτής σας είναι επαγγελματίας ψυχικής υγείας και έχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.  Οι ψυχοθεραπευτές που αναλαμβάνουν ζευγάρια έχουν συνήθως αναγνωρισμένες πανεπιστημιακές σπουδές και σοβαρή ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση. Όλο αυτό το υπογραμμίζω, καθώς είναι πολλοί εκείνοι που αυτοαποκαλούνται «σύμβουλοι γάμου, σχέσεων, οικογένειας κλπ», ενώ δεν είναι ειδικευμένοι θεραπευτές και δεν έχουν το δικαίωμα να ασχολούνται με τη θεραπεία ζεύγους.