Οδηγός επικοινωνίας για ζευγάρια
Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου *
Επικοινωνία. Εύκολη ή δύσκολη τελικά; Μάλλον δύσκολη, βλέποντας πόσο πολλά ζευγάρια πλέον αντιμετωπίζουν προβλήματα, κάτω απ' τα οποία κρύβεται σχεδόν πάντα το πρόβλημα της επικοινωνίας ανάμεσά τους. Παρακάτω ακολουθούν ορισμένες "οδηγίες" για το πως θα μπορούσατε να κάνετε καλύτερη την επικοινωνία με τον/την σύντροφο σας και να προλάβετε ή να επιλύσετε κάποια από τα σημαντικά ζητήματα που σας απασχολούν.
Έτσι, λοιπόν:
Όταν μιλάτε προσπαθήστε να είστε ακριβείς σ' αυτό που λέτε και περιγραφικοί. Αποφεύγετε να γενικεύετε (πχ ποτέ δεν ενδιαφέρθηκες για μένα, πάντα τέτοιος ήσουν, πότε κοίταξες τις ανάγκες μου;). Αποφεύγετε να υποθέτετε τι θέλει να πει ο άλλος ή τι σκέφτεται ή να αναλύετε τα κίνητρά του και μη χρησιμοποιείτε χαρακτηρισμούς για τον άλλον. Και αυτό το τονίζω γιατί πολύ συχνά βγάζουμε συμπεράσματα, λανθασμένα φυσικά, για το τι μπορεί να σκέφτεται ή να αισθάνεται ο άλλος.
Όποτε ταιριάζει με τη στιγμή που συζητάτε εκφράστε την επιθυμία σας, που αν έχει τη μορφή συγκεκριμένης πρότασης ίσως διευκολύνει τη λύση του προβλήματος., π.χ. “Θα ήθελα να με κοιτάς όταν μου μιλάς, γιατί έτσι νιώθω ότι μου δίνεις περισσότερη σημασία”.
Δείξτε ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ, δηλ. βάλτε τον εαυτό σας στη θέση του άλλου και σκεφτείτε καλά πως νοιώθει ή τι σκέφτεται για το θέμα. Δείξτε κατανόηση και αποδοχή στον άλλο με
α. τον τόνο της φωνής σας, τη στάση του σώματος σας, τις εκφράσεις του προσώπου σας.
β. με το να επαναλαμβάνετε τι είπε ο άλλος πριν από εσάς και κυρίως με το να επαναλαμβάνετε τις πιο σημαντικές σκέψεις και επιθυμίες του άλλου.
ΠΙΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ
1) Λέτε τις σκέψεις σας με τέτοιο τρόπο που να φαίνεται ότι πρόκειται για δική σας άποψη (γνώμη) π.χ αντί να πείτε "παραμελείς το παιδί μας " πείτε "πιστεύω ότι το παιδί μας αισθάνεται παραμελημένο από σένα ". 'Αν διατυπώνετε τις σκέψεις σας μ' αυτόν τον τρόπο είναι περισσότερο πιθανό ο άλλος να αναρωτηθεί γιατί το πιστεύετε αυτό ή να ακούσει προσεκτικά αυτό που λέτε.
2) Να εκφράζετε τα συναισθήματά σας για το συγκεκριμένο θέμα που μιλάτε και αποφύγετε γενικές αναφορές, πχ αντί του "είμαι θυμωμένη μαζί σου" πείτε "είμαι θυμωμένη μαζί σου γιατί πιστεύω ότι το παιδί μας νοιώθει παραμελημένο από σένα".
3) Όταν λέτε κάτι προσπαθήστε να δείχνετε και τα θετικά σας συναισθήματα προς αυτόν που τα ακούει - εφόσον τα νοιώθετε. Όταν ο άλλος γνωρίζει ότι ενδιαφέρεστε για αυτόν άσχετα από το παράπονο που εκφράζετε ή το θυμό σας για κάτι που συνέβη, αισθάνεται λιγότερο απειλημένος και εχθρικός και ίσως ενοχληθεί λιγότερο από όσα πείτε.
4) Προσπαθήστε να είστε όσο γίνεται πιο ακριβείς και συγκεκριμένοι σ' αυτό που λέτε. Όταν πχ περιγράφετε μια συμπεριφορά, αντί να πείτε "μου αρέσει να είσαι τρυφερή μαζί μου" πείτε "μου αρέσει όταν με αγκαλιάζεις και με φιλάς" η όταν περιγράφετε κάτι που συμβαίνει σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο, αντί να πείτε "μου αρέσει το πρωί να είσαι τρυφερός μαζί μου" πείτε "μου αρέσει όταν μπαίνεις το πρωί στη κουζίνα και μου λες καλημέρα φιλώντας με". Με τη συγκεκριμενοποίηση αποφεύγετε τη γενίκευση. 'Οταν πχ θέλετε να εκφράσετε το παράπονό σας ότι ο άλλος δεν σας φιλά όταν φεύγει για τη δουλειά ή όταν γυρίζει σπίτι, αντί να του πείτε "ποτέ δε με φιλάς "είναι καλύτερο να πείτε "θα μου άρεσε όταν φεύγεις το πρωί για τη δουλειά να με φιλάς" ή "θα μου άρεσε όταν γυρίζεις σπίτι να με φιλάς μόλις μπαίνεις".
5) Όταν λέτε κάτι να είστε σίγουροι και ξεκάθαροι μέσα σας για αυτό που θέλετε να πείτε. Το ίδιο ισχύει και όταν ζητάτε από τον άλλο να εκδηλώσει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά. Πρέπει να είστε σίγουροι τι είδους πρέπει να είναι αυτή η συμπεριφορά ώστε να δώσετε στον άλλο να καταλάβει ακριβώς τι του ζητάτε.
6) Να δείχνετε συμπάθεια στον άλλο την ώρα που εκφράζετε τα συναισθήματα σας η ότι άλλο θέλετε να πείτε. Προτού αρχίσετε να εκφράζεστε μπείτε στη θέση του άλλου και προσπαθήστε να καταλάβετε πώς θα νοιώσει ακούγοντας αυτά που θέλετε να πείτε και ύστερα πόσο πολύ θα του κοστίσει να κάνει αυτό που του ζητάτε. Τέλος προσπαθήστε να δείξτε ότι καταλαβαίνετε και τη δική του άποψη. Έτσι είναι πολύ πιο πιθανό ο άλλος να καταλάβει και να αποδεχθεί όσα λέτε. Μη ξεχνάτε ότι για να σας δείξουν κατανόηση πρέπει να δείχνετε και εσείς Έτσι, πχ, όταν θέλετε να προτείνετε στο σύζυγό σας να βγαίνετε έξω πιο συχνά, αντί να του πείτε "Θέλω να βγαίνουμε πιο συχνά αλλά εσύ δε φαίνεται να πολυνοιάζεσαι για αυτό "είναι πιο σωστό να του πείτε "Ξέρω ότι σου αρέσει να μένεις σπίτι και ότι η κοινωνική ζωή δε σου είναι τόσο απαραίτητη όσο σε μένα. Ξέρω επίσης ότι προβληματίζεσαι με τα οικονομικά μας. Όμως εμένα θα μου ήταν ευχάριστο μια δυο φορές το μήνα να πηγαίναμε κάπου με φίλους και νομίζω ότι αυτό θα με βοηθούσε να νοιώθω καλύτερα και πιο ευχαριστημένη ".
7) Εκφράζετε τις επιθυμίες σας, τα συναισθήματα σας, ιδιαίτερα τα αρνητικά, έγκαιρα πριν μαζευτούν μέσα σας και δε μπορέσετε μετά να τα ελέγξετε. Ιδιαίτερα τα αρνητικά συναισθήματα, όπως θυμό, απογοήτευση, αίσθηση αδιαφορίας απο τον άλλον, φροντίστε, αφού πρώτα ηρεμήστε κάπως, να τα δηλώσετε, και για να μη καταπιεστείτε, αλλά και για να δώσετε στον άλλο να καταλάβει ότι μια συγκεκριμένη του συμπεριφορά σας ενοχλεί.
8) Μη διακόπτετε τον άλλο όταν μιλάει. Απαντάτε όταν είστε βέβαιοι ότι τελείωσε.
9) Όταν έρθει η σειρά σας να απαντήσετε ή να μιλήσετε μην εκφράζεστε αμέσως παρά μόνο όταν θα είστε σίγουροι ότι καταλάβατε καλά τι εννοούσε ο άλλος. Αν δεν σας είναι ξεκάθαρο, τότε κάνετε διευκρινιστικές ερωτήσεις αντί να υποθέτετε τι εννοούσε. Ένας σωστός τρόπος να ρωτήσετε είναι να δηλώσετε ότι αυτό ή το άλλο σημείο δε σας είναι ξεκάθαρο, παρά να πείτε "τι εννοείς" η "δε σε κατάλαβα ". Ένας άλλος τρόπος είναι να επαναλαμβάνετε τα λόγια του άλλου ώστε να ελέγξετε αν καταλάβατε σωστά.
10) Γενικά θα πρέπει να θυμάστε ότι :
I. όταν μιλάτε πρέπει να φροντίζετε αυτό που λέτε να περιλαμβάνει και το πως αισθάνεστε αλλά και ότι καταλαβαίνετε την άποψη του άλλου, πχ " ξέρω ότι είσαι κουρασμένη από τις δουλειές του σπιτιού, αλλά δε μου είναι ευχάριστο να ακούω τα παράπονά σου μόλις επιστρέφω κουρασμένος από τη δουλειά μου" ή "καταλαβαίνω ότι είναι σημαντικό για σένα να έρθω μαζί σου, αλλά πίστεψε με, νοιώθω πολύ κουρασμένη για να βγω".
II. όταν συζητάτε μένετε μόνο στο παρόν και μην αναφέρεστε σε γεγονότα του παρελθόντος. Φροντίστε να μη ξεφεύγετε από το θέμα σας ούτε να συγκρίνετε το παρόν γεγονός με άλλα που συνέβησαν παλιά.
ΙΙΙ φροντίστε τα μηνύματα του σώματος σας να συμφωνούν με τα λεκτικά μηνύματα που στέλνετε.
Προσπαθήστε να εφαρμόσετε όσα περισσότερα από τα παραπάνω μπορείτε. Η αλλαγή στο δικό σας τρόπο επικοινωνίας, θα φέρει και διαφορετικές αντιδράσεις από το σύντροφο σας. Δώστε και σ'εκείνον/η τις παραπάνω πληροφορίες, ώστε απ' την πλευρά του να κάνει τη δική του προσπάθεια.
* Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου είναι Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια παιδιών- εφήβων- ενηλίκων, και εξειδικευμένη στη Νόσο Alzheimer. Εργάζεται στο δικό της Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας «Ψυχή & Λόγος» στην οδό Καβέτσου 13, Μυτιλήνη. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2251104284. Περισσότερες πληροφορίες στο eirinichatzianagnostou.blogspot.gr
Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου αρθρογραφεί κάθε Παρασκευή στο Lesvosnews.net
