Κοινωνική φοβία και πως αντιμετωπίζεται - Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου

Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου *

Η κοινωνική φοβία αποτελεί ένα από τα πιο συνηθισμένα ψυχολογικά προβλήματα και εκδηλώνεται κυρίως μεταξύ 5 και 13 ετών. Μπορεί όμως να κάνει την εμφάνιση της και μετά την ηλικία των 25 ετών, ενώ το 3-13% των ανθρώπων θα αναπτύξει αυτή τη διαταραχή κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Για τι πράγμα, όμως, μιλάμε αναφερόμενοι στην κοινωνική φοβία; Είναι η ντροπαλότητα που μπορεί να έχουν κάποιοι άνθρωποι σαν χαρακτηριστικό της προσωπικότητας τους; Όχι, δεν είναι αυτό. Η κοινωνική φοβία αναφέρεται στο φόβο του ατόμου ότι θα γίνει αντικείμενο παρατήρησης και αρνητικής κριτικής από τους γύρω του. Αισθάνεται ότι στις κοινωνικές συναναστροφές του βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής και ότι οι γύρω του το παρατηρούν και το σχολιάζουν αρνητικά γι’ αυτά που λέει ή κάνει και όλη αυτή η κατάσταση του προκαλεί έντονο άγχος και έντονη την αίσθηση της ταπείνωσης.

Όλοι μας έχουμε νιώσει έτσι σε κάποια στιγμή στη ζωή μας και αυτές οι σκέψεις μας έχουν απασχολήσει αρκετά κατά καιρούς. Αυτό που διαχωρίζει, όμως, αυτή τη φυσιολογική κατάσταση από την κοινωνική φοβία είναι ότι στη δεύτερη περίπτωση οι σκέψεις και τα συναισθήματα αυτά είναι έντονα και μας απασχολούν σε όλες τις καταστάσεις της ζωής μας, ενώ κάποιοι άλλοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τις ίδιες καταστάσεις με λιγότερο άγχος. Μπορεί, ωστόσο, η κοινωνική φοβία να είναι πιο συγκεκριμένη. Να μην είστε, δηλαδή, ντροπαλοί στις προσωπικές σας σχέσεις, αλλά μόνο σε ορισμένες συνθήκες, όπως για παράδειγμα όταν πρόκειται να μιλήσετε μπροστά σε πολύ κόσμο και τότε αισθάνεστε πολύ έντονο άγχος. Αυτή είναι και η πιο συνηθισμένη μορφή με την οποία παρουσιάζεται η κοινωνική φοβία.

Ένα ακόμη χαρακτηριστικό που διαχωρίζει τα ντροπαλά άτομα από τα άτομα με κοινωνική φοβία είναι ο τρόπος συμπεριφοράς. Τα ντροπαλά άτομα δεν θα αποφύγουν μια κοινωνική περίσταση στην οποία θα γίνουν το κέντρο της προσοχής. Αντιθέτως, τα άτομα με κοινωνική φοβία είναι σχεδόν σίγουρο πως θα αποφύγουν μια τέτοια κατάσταση (πχ την παρουσίαση μιας εργασίας). Προσωρινά αυτή η αποφυγή σας ανακουφίζει. Μακροπρόθεσμα  όμως τι πιστεύετε ότι συμβαίνει;

Τι μπορείς να κάνεις για να αντιμετωπίσεις τη φοβία σου;

Αρχικά θα πρέπει να εξετάσεις τις σκέψεις σου. Προσπάθησε να δεις κατά πόσο οι σκέψεις που κάνεις είναι ρεαλιστικές. Ανταποκρίνονται όντως στην πραγματικότητα και σ’ αυτό που συμβαίνει ή μήπως είναι τελικά μόνο δικές σου αρνητικές σκέψεις ενώ στην πραγματικότητα συμβαίνει κάτι άλλο;

Προσπάθησε να φανταστείς τον εαυτό σου σε καταστάσεις τις οποίες τώρα φοβάσαι και αποφεύγεις. Προσπάθησε να εντοπίσεις τι ακριβώς είναι αυτό το οποίο φοβάσαι. Έπειτα κάνε τον παραπάνω έλεγχο. Είναι πραγματικό αυτό που φοβάσαι;

Βρες τους δικούς σου τρόπους να χαλαρώνεις κάθε φορά που το άγχος σου ανεβαίνει ψηλά και προκαλεί έντονα σωματικά συμπτώματα. Φυσικά, αν το πρόβλημα σου σε εμποδίζει να ζήσεις μια ζωή φυσιολογική και δεν μπορείς εσύ να βοηθήσεις τον εαυτό σου, μη διστάσεις να ζητήσεις τη βοήθεια ειδικού. Η ψυχοθεραπεία θα σε βοηθήσει να απεγκλωβιστείς από το πρόβλημα σου. Να απεγκλωβιστείς από τον ίδιο σου τον εαυτό και να ζήσεις ελεύθερος.

* Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου είναι Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια παιδιών- εφήβων- ενηλίκων, και εξειδικευμένη στη Νόσο Alzheimer. Εργάζεται στο δικό της Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας «Ψυχή & Λόγος» στην οδό Καβέτσου 13, Μυτιλήνη. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2251104284. Περισσότερες πληροφορίες στο eirinichatzianagnostou.blogspot.gr

Η κα Χατζηαναγνώστου Ειρήνη αρθρογραφεί κάθε Παρασκευή στο Lesvosnews