Η διαταραχή της ενούρησης στα παιδιά - Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου
Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου *
Ένα από τα σημαντικότερα αναπτυξιακά επιτεύγματα των παιδιών μεταξύ 2 και 3 ετών είναι η διαδικασία απόκτησης ελέγχου των σφιγκτήρων και η ορθή χρήση της τουαλέτας. Η άσκηση του παιδιού στη χρήση της τουαλέτας αποτελεί πολλές φορές πηγή άγχους, τόσο για το ίδιο το παιδί όσο και για τους γονείς του και μπορεί να προκαλέσει έντονες συγκρούσεις μεταξύ τους.
Αν οι απαιτήσεις των γονιών είναι πρόωρες, δηλαδή πριν από την απαιτούμενη οργανική ωριμότητα του παιδιού, και η τακτική που ακολουθούν αυστηρή και αυταρχική, τότε η διαδικασία αυτή ενδέχεται να καταλήξει σε συνεχείς αντιπαραθέσεις. Το παιδί που αντιλαμβάνεται τη σημασία που έχει για τους γονείς του η διαδικασία αυτή, ενδέχεται να τη χρησιμοποιήσει ως μέσο για την πρόκληση της προσοχής τους και την επιβολή της θέλησης του.
Η αδυναμία του παιδιού να αποκτήσει τον έλεγχο των σφιγκτήρων του πέραν της ηλικίας που δικαιολογεί η οργανική του ανωριμότητα μπορεί να πάρει τη μορφή δυο ειδών διαταραχών της απέκκρισης: της ενούρησης, με την οποία θ’ ασχοληθούμε σήμερα, και της εγκόπρισης. Ωστόσο, ακόμη και στην περίπτωση επιτυχούς απόκτησης ελέγχου των σφιγκτήρων , είναι δυνατόν να εκδηλώνονται παλινδρομικά επεισόδια, ιδιαίτερα σε περιόδους άγχους του παιδιού, κούρασης και συναισθηματικών εντάσεων.
Η ενούρηση αναφέρεται σε επαναλαμβανόμενη ούρηση στο κρεβάτι ή στα ρούχα και μπορεί να είναι είτε ακούσια είτε σκόπιμη. Ο πιο συχνός τύπος είναι η νυχτερινή ενούρηση και εμφανίζει γύρω στις 3 ώρες μετά την έναρξη του ύπνου. Στα παιδιά εκείνα που δεν έχει αποκτηθεί ποτέ μέχρι τα 5 τους χρόνια ο έλεγχος των σφιγκτήρων, τα αίτια της ενούρησης είναι οργανικά. Διάφοροι παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί για τη νυχτερινή ενούρηση είναι οι δομικές ανωμαλίες του ουροποιητικού συστήματος ή λοιμώξεις αυτού, καθώς και ορμονικές διαταραχές.
Όταν όμως το παιδί έχει αποκτήσει έλεγχο των σφιγκτήρων και έπειτα παλινδρομεί και βρέχει τα ρούχα του ή το κρεβάτι, τότε τα αίτια είναι κυρίως ψυχολογικά και η ενούρηση εμφανίζεται ως αντίδραση σε αγχογόνα περιστατικά, ιδιαίτερα ανάμεσα στις ηλικίες 4-6 ετών. Τα συχνότερα αίτια για την εμφάνιση αυτής της μορφής της ενούρησης είναι συνήθως η γέννηση ενός μικρότερου αδερφού, ο αποχωρισμός από τη μητέρα, η διάλυση της οικογένειας, μια αρρώστια, ένα ατύχημα κ.ά.
Πολλά παιδιά με ενούρηση μπορεί να αποφεύγουν να πηγαίνουν σε σχολικές εκδρομές ή να κοιμούνται σε φιλικά σπίτια. Αποφεύγουν, δηλαδή, να λείπουν για πολύ ώρα από το σπίτι. Βιώνουν έντονο φόβο μήπως οι συνομήλικοι τους ανακαλύψουν το πρόβλημα τους, ενώ πολλές φορές αντιμετωπίζουν κοροϊδευτικά σχόλια ή ακόμα και απόρριψη από αυτούς.
Πως αντιμετωπίζεται η ενούρηση;
Οι περισσότερες μέθοδοι αντιμετώπισης της ενούρησης αφορούν τη νυχτερινή ενούρηση. Οι συμπεριφορικές τεχνικές είναι οι πιο διαδεδομένες και αποτελεσματικές ακόμη και από τη φαρμακευτική αγωγή. Πάρα πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η ανάπτυξη ενός κλίματος ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης ανάμεσα στο γονιό και στο παιδί, ανεξάρτητα από το ποια μέθοδο τελικά θα επιλέξετε να ακολουθήσετε.
Ο στόχος σας δεν θα πρέπει να είναι μόνο η αποφυγή των επεισοδίων ενούρησης, αλλά και η ανάπτυξη στο παιδί αισθήματος ευθύνης για τον έλεγχο των σφιγκτήρων του. Οι υπερβολικές απαιτήσεις σας και οι τιμωρίες, όσον αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα, θα πρέπει να δώσουν τη θέση τους στη σταδιακή ενίσχυση και επιβράβευση του παιδιού κάθε φορά που καταφέρνει να ασκεί έλεγχο των σφιγκτήρων του.
Οι μεγάλες απαιτήσεις σας από το παιδί και οι συνεχείς αντιπαραθέσεις μαζί του, περισσότερο μεγεθύνουν παρά λύνουν το πρόβλημα!
* Η Χατζηαναγνώστου Ειρήνη είναι Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια παιδιών- εφήβων- ενηλίκων, και εξειδικευμένη στη Νόσο Alzheimer. Εργάζεται στο δικό της Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας «Ψυχή & Λόγος» στην οδό Καβέτσου 13, Μυτιλήνη. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2251104284. Περισσότερες πληροφορίες στο eirinichatzianagnostou.blogspot.gr
Η κα Χατζηαναγνώστου Ειρήνη αρθρογραφεί κάθε Παρασκευή στο Lesvosnews
