Η Λέσβος και 2 ακόμα νησιά στο Ταμείο Απανθρακοποίησης
Το Ταμείο Απανθρακοποίησης για τα Νησιά στοχεύει στη μετάβαση των ελληνικών νησιών σε καθαρές, βιώσιμες και φθηνότερες πηγές ενέργειας, μειώνοντας την εξάρτηση από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Η έμφαση δίνεται στην υποστήριξη έργων ΑΠΕ, διασυνδέσεων και καθαρών μεταφορών, καθώς και σε μικρές επενδύσεις για αυτοκατανάλωση. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων μέσω ενεργειακών κοινοτήτων, που ενισχύουν τη κοινωνική αποδοχή και βιωσιμότητα των έργων. Οι οργανώσεις καλούν σε διαφανείς διαδικασίες επιλογής των έργων που θα στηριχθούν.
Αναλυτικά:
Τα ελληνικά νησιά αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις ως προς τον ενεργειακό τους εφοδιασμό και την επάρκεια ενέργειας. Τα ακριβά, ρυπογόνα, εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα αυξάνουν τις τιμές ρεύματος για όλους τους Έλληνες καταναλωτές, συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση, και περιορίζουν την ανταγωνιστικότητα των νησιωτικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ως εκ τούτου αποτελεί θετική εξέλιξη η ανακοίνωση στις 21 Νοεμβρίου 2024 σχετικά με τη σύσταση Ταμείου Απανθρακοποίησης των Νησιών, από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Χαιρετίζουμε επίσης τις στρατηγικές προτεραιότητες του Ταμείου (εγκαταστάσεις έργων ΑΠΕ, διασυνδέσεις, και καθαρές μεταφορές), και δη τη ρητή αναφορά στη στήριξη "μικρών επενδύσεων, που στοχεύουν σε αυτοκατανάλωση κατοικιών και επιχειρήσεων". Θεωρούμε κρίσιμο οι επενδύσεις οι οποίες θα στηριχθούν να συμπεριλαμβάνουν έργα τα οποία ανήκουν στους ίδιους τους κατοίκους των νησιών. Ένα τέτοιο εργαλείο αποτελούν οι ενεργειακές κοινότητες, μέσω των οποίων μπορεί να επιτευχθεί η ευρεία κοινωνική αποδοχή για τις ΑΠΕ. Υπάρχουν ήδη εν-λειτουργία ενεργειακές κοινότητες στον ευρύτερο ελληνικό νησιωτικό χώρο, των οποίων τα έργα προάγουν την κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
● Ενεργειακή Κοινότητα ΜΙΝΩΑ (Κρήτη): με >2 MW σε ολοκληρωμένα έργα ΑΠΕ, η ΜΙΝΩΑ αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα, παρέχοντας καθαρή & φθηνή ενέργεια σε εκατοντάδες νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Κρήτη. Στη ΜΙΝΩΑ συμμετέχει και η Περιφέρεια Κρήτης, καθώς και πολλοί Δήμοι
●Ενεργειακή Κοινότητα Ηλιοτρόπιο (Λέσβος): με το πρώτο φωτοβολταϊκό έργο 100 kwp υπό-ολοκλήρωση, το Ηλιοτρόπιο προωθεί την κοινωνική οικονομία και την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας στο νησί της Λέσβου.
● Ενεργειακή Κοινότητα Βροντάδος (Χίος): με δύο μικρά φωτοβολταϊκά έργα (30 & 35 kwp) εγκατεστημένα σε στέγες, η πρώτη ενεργειακή κοινότητα της Χίου πρωτοπορεί στην καινοτόμα αξιοποίηση του χώρου.
Σε σχετικό του ψήφισμα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί τα Κράτη Μέλη της ΕΕ να διασφαλίσουν τη συμπερίληψη των τοπικών κοινωνιών κατά τη χάραξη στρατηγικών (ενεργειακών) πολιτικών[2].
Ως εκ τούτου, καλούμε το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος να θεσπίσει μια ανοιχτή, διαφανή και συμπεριληπτική διαδικασία επιλογής των έργων που θα στηριχθούν από το Ταμείο Απανθρακοποίησης. Επισημαίνουμε πως η άμεση συμμετοχή και συν-ωφέλεια των κατοίκων των νησιών στα εν λόγω έργα, θα διασφαλίσει την κοινωνική αποδοχή και συνοχή.
Οι συνυπογράφουσες οργανώσεις:
1) Electra Energy
2) REScoop.eu (Ευρωπαϊκή
