O νέος οδικός άξονας Καλλονής - Σιγρίου και τα εντυπωσιακά του ευρήματα
Τα εξαιρετικά σχόλια των συμμετασχόντων του Διεθνούς Σχολείου Γεωπάρκων 2021 απέσπασαν οι εργασίες ανάδειξης ανασκαφής, συντήρησης και προστασίας του Απολιθωμένου Δάσους, οι οποίες πραγματοποιούνται κατά μήκος του νέου οδικού άξονα Καλλονής - Σιγρίου, και τις οποίες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν οι συμμετέχοντες μέσα από εντυπωσιακό Virtual tour που πραγματοποιήθηκε από τον Καθηγητή Νίκο Ζούρο, Διευθυντή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.
Οι συμμετέχοντες γνώρισαν μέσα από μια εντυπωσιακή περιήγηση μεταφέρθηκαν νοερά στους χώρους του εργοταξίου και γνώρισαν τα μοναδικής επιστημονικής αξίας ευρήματα απολιθωμάτων που ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια των εργασιών διάνοιξης του οδικού άξονα και μαρτυρούν την ύπαρξη εκτεταμένων υποτροπικών δασών. Παράλληλα, γνώρισαν τα σημαντικά στοιχεία που δίνει η μελέτη των ευρημάτων τα οποία αποκαλύπτουν πληροφορίες για τη βιαιότητα των ηφαιστειακών εκρήξεων που τα κατέστρεψαν και μέσω της διαδικασίας της απολίθωσης οδήγησαν στη δημιουργία του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, ενός μνημείου μοναδικής σε παγκόσμια κλίμακα σπουδαιότητας, που ανακηρύχθηκε από την Ελληνική Πολιτεία «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης».
Κατά τη διάρκεια του Virtual tour οι συμμετέχοντες του Σχολείου γνώρισαν παράλληλα τον εντυπωσιακό απολιθωμένο δένδρου που διατηρήθηκε ακέραιο με τα κλαδιά και τις ρίζες του. Πρόκειται για σπανιότατο εύρημα καθώς είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται απολιθωμένο δένδρο με τα κλαδιά του, από το 1995 οπότε ξεκίνησαν οι ανασκαφές στην περιοχή της Δυτικής Λέσβου από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Ο απολιθωμένος κορμός διατηρείται σχεδόν ακέραιος μέσα σε λεπτόκκοκο ορίζοντα ηφαιστειακής στάχτης. Τα λεπτόκοκκα ηφαιστειακά υλικά κάλυψαν και διατηρήσαν ακέραιo τον κορμό, τα κλαδιά και τις ρίζες του δένδρου.
Το δένδρο βρίσκεται στην αρχική θέση ανάπτυξης του και φαίνεται ότι η βιαιότητα της ηφαιστειακής έκρηξης το ξάπλωσε στο έδαφος στη θέση που βρέθηκε. Εκεί σκεπάστηκε από παχύ στρώμα ηφαιστειακής στάχτης και στη συνέχεια απολιθώθηκε. Στην ίδια θέση βρέθηκε μεγάλος αριθμός φύλλων καρποφόρων δένδρων που προέρχονται από τα φυτά του υποτροπικού δάσους της Λέσβου πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Σημαντικό στοιχείο επίσης είναι και ο προσανατολισμός του κορμού που έρχεται να επιβεβαιώσει στοιχεία που δείχνουν την ύπαρξη και δεύτερου σημαντικού ηφαιστείου, εκτός από αυτό της Βατούσας, που φαίνεται να συνέβαλε στην δημιουργία του απολιθωμένου δάσους.
Οι σωστικές ανασκαφές που διενεργεί το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου κατά μήκος του οδικού άξονα Καλλονής – Σιγρίου τα τελευταία χρόνια με την χρηματοδότηση του Ε.Π. «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020» του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών έχουν φέρει στο φως εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό απολιθωμένων κορμών και φυλλοφόρων οριζόντων στο τμήμα του δρόμου που διασχίζει την προστατευόμενη περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους από την Άντισσα έως το Σίγρι. Η φετινή χρονιά έκρυβε πλήθος εκπλήξεων καθώς νέες απολιθωματοφόρες θέσεις ήρθαν να προστεθούν στις υπάρχουσες, συνθέτοντας το παζλ του υποτροπικού δάσους. Εντοπίσθηκε μεγάλος αριθμός κατακείμενων και ιστάμενων απολιθωμένων κορμών, ενώ συνεχίζει να προσφέρει σημαντικά ευρήματα και δεν είχε βρεθεί μέχρι σήμερα κορμός με τις διακλαδώσεις αυτής της κλίμακας και διαστάσεων.
Στο Σχολείο συμμετέχουν περισσότερα από 250 στελέχη γεωπάρκων, στελέχη στον τομέα του τουρισμού, ερευνητές, υποψήφιοι διδάκτορες και μεταπτυχιακοί φοιτητές, καθηγητές Πανεπιστημίων από 52 χώρες από όλο τον κόσμο και ειδικότερα από την Αγγλία, την Αίγυπτο, την Αργεντινή, την Αυστραλία, το Βιετνάμ, τη Βόρεια Μακεδονία, το Βέλγιο, τη Βραζιλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Εκουαδόρ, την Ελβετία, την Εσουατίνι, τη Ζάμπια, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ινδία, την Ινδονησία, το Ιράκ, το Ιράν, την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία, το Καμερούν, τον Καναδά, την Κένυα, την Κίνα, την Κολομβία, το Λίβανο, το Λουξεμβούργο, τη Μαδαγασκάρη, τη Μαλαισία, τη Μοζαμβίκη, το Μαρόκο, το Μπαγκλαντές, την Νέα Ζηλανδία, τη Νότια Αφρική, την Ολλανδία, την Ουγκάντα, την Ουγγαρία, το Πακιστάν, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία, τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία, τη Σερβία, την Ταϊλάνδη, την Τουρκία, την Τυνησία, τις Φιλιππίνες, τη Φινλανδία και την Ελλάδα.
Όλοι οι συμμετέχοντες με την ολοκλήρωση του Virtual tour στις ανασκαφικές θέσεις κατά μήκος του νέου οδικού άξονα Καλλονής – Σιγρίου δήλωσαν εντυπωσιασμένοι για το εξαιρετικό υψηλό επίπεδο των εργασιών που υλοποιεί το Μουσείο και τις άριστες εργασίες που εφαρμόζει για την προστασία και ανάδειξη του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.