«Πότε θα κάνουμε σεξ;». Η δημοσιογράφος κυρία Μ. καταγγέλλει γραπτώς σεξουαλική παρενόχληση από τον προϊστάμενό της κύριο Π. - «Με κάλεσε στο γραφείο του όπου αφού έκλεισε την πόρτα με ρώτησε εν ψυχρώ αν κάνω σεξ με τον άντρα μου...»
Στις 8 Μαρτίου ήταν η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Του «άλλου φύλου», όπως συνήθιζαν να αναφέρουν οι δημοσιογράφοι στη δεκαετία του ’80, που σε έναν βαθμό χειραφετήθηκε χάρη σε αγώνες ετών και με τη συμμετοχή της Αριστεράς.
Η ΕΡΤ με ένα μεγάλο αφιέρωμά της στην εκπομπή «Περισκόπιο» ασχολήθηκε με τη γυναικεία αξιοπρέπεια και τις πασιονάριες του φεμινιστικού κινήματος αποτίοντας φόρο τιμής. Κι έτσι έπρεπε να γίνει. Ποιος, όμως, θα το περίμενε από έναν τηλεοπτικό φορέα με την πάγια κοινωνική ευαισθησία και την προβολή των δικαιωμάτων της γυναίκας, να αφήνει στο σκοτάδι μια καταγγελία περί σεξουαλικής παρενόχλησης η οποία κατά μια τραγική ειρωνεία πραγματοποιήθηκε τις ημέρες του συγκεκριμένου εορτασμού. Ποιος θα το έλεγε ότι η νέα τηλεόραση που τόσο κόστισε στην προηγούμενη κυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ, λόγω του αιφνίδιου λουκέτου, εξελίχθηκε σε πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ εργαζομένων για το «σκοτεινό αντικείμενο του πόθου». Και αν στους τηλεοπτικούς δέκτες το fiction γύρω από το σεξ δημιουργεί σασπένς, στην πραγματική ζωή τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Πολύ πιο σοβαρά.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Σύμφωνα με καταγγελία της έμπειρης δημοσιογράφου της ΕΡΤ προς τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΤ Λάμπη Ταγματάρχη, την οποία παρουσιάζουμε, με ημερομηνία 8 Μαρτίου 2017 (την Ημέρα της Γυναίκας) ο προϊστάμενός της και επιβλέπων κορυφαίο ρεπορτάζ, το οποίο το τελευταίο διάστημα έχει τεθεί μάλιστα και στο στόχαστρο της πολιτικής κριτικής λόγω πιέσεων από τη Ν.Δ., την κάλεσε στο γραφείο του και αφού έκλεισε την πόρτα την παρενόχλησε σεξουαλικά. Ειδικότερα, όπως η ίδια επισημαίνει στην καταγγελία της προς τη διοίκηση της ΕΡΤ, τα πράγματα έγιναν ως ακολούθως: «Πριν από δύο εβδομάδες περίπου ο άμεσος προϊστάμενός μου και νυν προϊστάμενος του ρεπορτάζ […], κος ...Π., μέσα στα πλαίσια της φερόμενης ως συνεργασίας μας με κάλεσε στο γραφείο του, όπου, αφού αυτός έκλεισε την πόρτα, με ρώτησε εν ψυχρώ, αν κάνω σεξ με τον άντρα μου. Ευρισκόμενη σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, δεν του απάντησα και προσπάθησα να αποφύγω τη συνέχιση της συνομιλίας, ζητώντας να περιοριστεί αυστηρά αυτή, στα θέματα της ημερήσιας ατζέντας μας».
Κι ενώ κανείς θα περίμενε η όλη υπόθεση να μείνει στο επίπεδο ενός πολύ κακού και εμφανώς σεξιστικού χιούμορ από την πλευρά του προϊσταμένου, τα πράγματα -βάσει των όσων καταγγέλλονται- κατόπιν ξέφυγαν.
«Ασ’ τα αυτά και κάνε μου μασάζ…»
Πιο συγκεκριμένα, η ρεπόρτερ στην επιστολή της συνέχισε: «Αυτός με αγνόησε και συνέχισε: “Ασ’ τα αυτά, έλα εδώ τώρα, από πίσω μου, να μου κάνεις μασάζ, γιατί είμαι πιασμένος”. Σήκωσα τον τόνο της φωνής μου προσπαθώντας να τον επαναφέρω στην τάξη -μάλιστα έγινα αντιληπτή από συναδέλφους μου- λέγοντάς του ότι είναι χυδαίος και ότι δεν είχε κανένα δικαίωμα να μου μιλάει έτσι. Συμπλήρωσα, δε, σε πολύ αυστηρό τόνο, ότι δεν σκοπεύω να συνεχίσω την παραμονή μου στο γραφείο του και ότι φεύγω. Ενώ κινήθηκα προς την πόρτα, εκείνος με μια κίνηση πετάχτηκε εμπρός μου και κλείνοντας το δρόμο, και είπε: “Μπορείς να σταματήσεις λίγο να μιλάς; Να ξέρεις ότι ήσουν πάντα το σεξουαλικό μου απωθημένο, να ξέρεις ποτέ δεν ήθελα καμία εδώ μέσα, δεν ασχολούμουν ποτέ με τέτοιες… Πότε θα κάνουμε σεξ;”. Εμεινα άφωνη. Εκανε μια κίνηση να με πιάσει, εγώ που ήμουν σχεδόν δίπλα στην πόρτα την άνοιξα και βγήκα χτυπώντας τη πίσω μου». Ενδιαφέρον στοιχείο των όσων αναφέρει η ρεπόρτερ είναι ότι ο προϊστάμενός της δεν σταμάτησε σε αυτή μόνο την επιθετική και προσβλητική, όπως αναφέρεται, ενέργεια αλλά υπήρξε εριστικός και προκλητικός και στη συνέχεια, προφανώς αγνοώντας τον ρόλο και τον φορέα στον οποίο εργάζεται. «Καταλαβαίνετε την ταραχή μου και τον προβληματισμό μου για το τι πρέπει να κάνω. Απέφυγα να πάω στην εργασία μου τις επόμενες μέρες και όσες φορές πήγα κάθισα στο γραφείο μου αποφεύγοντας τις επίμονες κλήσεις του να πάω στο γραφείο του, μόνη μου… για να μην μπω ξανά στην εξαιρετικά δυσάρεστη θέση να είμαι το αντικείμενο της συζήτησης γύρω από το σεξ του εν λόγω κυρίου. Ωστόσο, κάθε φορά που περνούσε από δίπλα μου, στο γραφείο μου, έσκυβε και μου ψιθύριζε να του κάνω μασάζ», λέει η κυρία Μ. Η τελευταία, υπό διαρκείς προκλήσεις και κατόπιν συμβουλής του συζύγου της και γνωστού ποινικολόγου των Αθηνών, ανέφερε κατόπιν το γεγονός στον γενικό συντονιστή του Τομέα Ειδήσεων της Γενικής Διεύθυνσης Ενημέρωσης της ΕΡΤ Βασίλη Ταλαμάγκα, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι θα επιληφθεί αρμοδίως και με τη δέουσα σοβαρότητα. Οντως, ο γνωστός δημοσιογράφος ενεργοποιήθηκε και το θέμα μεταφέρθηκε στη διοίκηση της ΕΡΤ ως όφειλε. Τότε, όμως, ξεκίνησε μια περίεργη διαδρομή που, αντί να επιδιώξει να χύσει άπλετο φως σε μια δυσάρεστη κατάσταση, οδήγησε σε υποψίες συγκάλυψής της. Ενώ το θέμα λοιπόν φεύγει από τα χέρια του κ. Ταλαμάγκα, ο προϊστάμενος της ΕΡΤ Φ.Π. ο οποίος προφανώς είχε αντιληφθεί από τη συμπεριφορά της παθούσας απέναντί του ότι ετοιμαζόταν να υπερασπιστεί τον εαυτό της στα δικαστήρια (ποινικά και αστικά), αντί να υποχωρήσει, συνέχισε να την καλεί στο γραφείο του μέσω τρίτων, με τη ρεπόρτερ όμως να φοβάται και να τον αποφεύγει.
Με ένα μπουκάλι στο χέρι
Οπως εξάλλου δήλωσε η παθούσα στο «ΘΕΜΑ», η εν γένει συμπεριφορά του συγκεκριμένου ανθρώπου είναι περίεργη καθώς «είναι γνωστό πως πίνει και πως παρουσιάζεται συχνά …ασταθής». Και η ίδια συνεχίζει στην καταγγελία της: «Οπως αντιλαμβάνεστε, εξαιτίας όλου αυτού, προσπαθώ όσο το δυνατόν να εμφανίζομαι λιγότερο στον χώρο εργασίας μου και όταν μπορώ, κάνω τη δουλειά μου εκτός αίθουσας σύνταξης (αν μπορώ, γράφω το σπικαζ για το ρεπορτάζ μου ακόμη και στο σπίτι ή μέσα στην παραγωγή και να βρίσκομαι εντός ΕΡΤ όταν είναι πραγματικά αναπόφευκτο, δηλαδή είτε γιατί προετοιμάζομαι για ζωντανό, είτε γιατί πρέπει να μοντάρω το θέμα μου.) Το γεγονός αυτό έχει ενοχλήσει τους συναδέλφους μου στο… ρεπορτάζ, οι οποίοι σχολιάζουν, χωρίς να ξέρουν βεβαίως, ότι εμφανίζομαι στη δουλειά μου όποτε θέλω. Υπάρχει, δε, επιπρόσθετα κίνδυνος να θεωρήσουν οι διευθυντές μου, ότι είμαι ασυνεπής απέναντι στη δουλειά μου και να με κατηγορήσουν γι’ αυτό. Καταγγέλλοντας, λοιπόν, με την παρούσα, την παραπάνω παράνομη και χυδαία συμπεριφορά του αναφερόμενου, σας δηλώνω απερίφραστα ότι μετά από 18 έτη εργασίας στην ΕΡΤ και έχοντας επιδείξει πλήρη αφοσίωση στη δουλειά μου και ενώ έχω βραβευτεί για το ρεπορτάζ μου, το 2008, ως διαπιστευμένη συντάκτρια του υπουργείου …, δεν πρόκειται να ανεχτώ συμπεριφορές που παραβιάζουν τους κανόνες λειτουργίας της εταιρείας, πολύ περισσότερο όταν αυτή έχει τη μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης από τον προϊστάμενό μου, που στόχο έχει τον ωμό εκβιασμό μου».
Η απάντηση της ΕΡΤ
Είναι αλήθεια πως και ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ Λάμπης Ταγματάρχης ευαισθητοποιήθηκε για το θέμα και παρέπεμψε την υπόθεση μετά την επιστολή-καταγγελία της δημοσιογράφου και τη νομική πορεία που το θέμα λαμβάνει στην αρμόδια διοικητική υπηρεσία που ασχολείται με θέματα προσωπικού. Ενώ λοιπόν θα περίμενε κανείς να προκύψει άμεσα Ενορκη Διοικητική Εξέταση, 11 ημέρες μετά υπάρχει κωλυσιεργία. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η καταγγέλλουσα, ο αρμόδιος διευθυντής Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού κ. Σταύρος Παύλου αντί να προχωρήσει τη διαδικασία την κάλεσε και της είπε πως «η τάδε συνάδελφός σου ήταν τυχερή, καθώς σε άλλη περίπτωση παρενόχλησης είχε λάβει συγκεκριμένο μήνυμα που αποδείκνυε τους ισχυρισμούς της… Εσύ τι αποδείξεις έχεις»; Και πρόσθεσε ότι «αν δεν υπάρχει απόδειξη, δεν υπάρχει και περιστατικό». Εμβρόντητη και θεωρώντας ότι αντί να επιδιώκεται λύση ως προς ένα άβολο για την ΕΡΤ αλλά και για την ίδια ως γυναίκα ζήτημα γινόταν προσπάθεια να μειωθεί η ίδια ως προσωπικότητα και να καταστεί αναξιόπιστη, η ρεπόρτερ επέμεινε με επιστολή της να διερευνηθεί η καταγγελία της. Για την ακρίβεια, με δήλωσή της ξεκαθάρισε:
«Κύριε Παύλου, κατόπιν πολλών τηλεφωνικών οχλήσεών σας, επισκέφτηκα το γραφείο σας στην ΕΡΤ, τη Δευτέρα 13.3.2017 προκειμένου να καταθέσω, ως παθούσα, σχετικά με την υπ’ αριθμό 292/9.3.2017 καταγγελία μου, που εγχείρησα στο γραφείο του Διευθύνοντα Συμβούλου της επιχείρησης, κου Λάμπη Ταγματάρχη, κατά του Φ.Π. προϊστάμενου του … ρεπορτάζ της Διεύθυνσης Ενημέρωσης της ΕΡΤ για σεξουαλική παρενόχληση. Παρά το γεγονός, όμως, ότι εσείς, με την υπηρεσιακή ιδιότητά σας, του διευθυντού Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού, κληθήκατε κατόπιν των εντολών της Διοίκησης, να προβείτε στις ενέργειες εκείνες που επιβάλλονται από τον εσωτερικό Κανονισμό της ΕΡΤ Α.Ε, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η διεξαγωγή ΕΔΕ, δεν λάβατε κατάθεσή μου αλλά περιοριστήκατε σε συζήτηση μαζί μου, γενικότερου περιεχομένου. Μάλιστα, μου παραδώσατε ένα έγγραφο χωρίς διακριτικά της επιχείρησης, από όπου να προκύπτει ποια Διεύθυνση το εξέδωσε, χωρίς βεβαία ημερομηνία, αλλά και χωρίς καμιά υπογραφή, από την οποία να προκύπτει και το ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη για το περιεχόμενό του. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, θεωρώ ότι η υποχρέωσή σας για τη διεξαγωγή της ΕΔΕ, όπως αυτή προβλέπεται από τις διατάξεις του Κανονισμού Λειτουργίας της επιχείρησης, δεν έχει εκπληρωθεί κατά τον προσήκοντα τρόπο. Αντίθετα, διά της προχειρότητας αυτής υπάρχει ενδεχόμενο να μακρηγορήσει η διαδικασία και να παραταθεί το καθεστώς ανομίας».
Θα πρέπει να πούμε πως το εν λόγω έγγραφο που εστάλη στην παθούσα ως μορφή ερωτηματολογίου για την υπόθεση δεν έχει κανέναν νομικό χαρακτήρα και νομιμότητα και αποτέλεσε αιτία η ρεπόρτερ να καταγγέλλει ότι αυτό που επιχειρεί η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού της κρατικής τηλεόρασης είναι να την ψαρέψει» αναφορικά με το τι είδους στοιχεία έχει, με στόχο να συγκαλύψει τον προϊστάμενό της. Να μάθει δηλαδή πριν αν η κυρία Μ. έχει κάποιο ισχυρό αποδεικτικό στοιχείο και να κερδίσει χρόνο να… συζητήσει με τους συναδέλφους της που θα καταθέσουν υπέρ της. Ενώ δηλαδή δεν διεξάχθηκε κανονική ΕΔΕ άρα να ζητηθεί επίσημη κατάθεσή της, ο αρμόδιος διευθυντής έστειλε μια επιστολή στην οποία ζητούσε να προσδιορίσει η παθούσα την ημερομηνία και ώρα που συνέβη το γεγονός, να απαντήσει αν μετά το συμβάν έφυγε ταραγμένη και αν μίλησε με κανέναν γι’ αυτό, αν έγινε αντιληπτή από συναδέλφους της και να απαντήσει μέσω ποιων συναδέλφων της ο προϊστάμενος της την καλούσε στο γραφείο του και αν από αυτούς έχει γίνει αντιληπτή η συμπεριφορά του κύριος Π. Τέλος, απαιτούσε να δώσει πρόσθετα στοιχεία. Το ερώτημα, όμως, είναι εφόσον δεν έχει υπάρξει εντολή να ξεκινήσει Ενορκη Διοικητική Εξέταση, τι εξυπηρετεί ένα τέτοιο ερωτηματολόγιο και για ποιον λόγο εδώ και τόσες ημέρες δεν προχωρά η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού στις νόμιμες και όχι σε εξωθεσμικές ενέργειες.
Τα πρόσωπα του δράματος
Ρεπόρτερ με μεγάλη πείρα στον χώρο της οικονομίας, η κυρία Μ. με τη δημοσιογραφική της πορεία δεν έχει προκαλέσει ενώ είναι στέλεχος της κρατικής τηλεόρασης εδώ και κοντά 20 χρόνια. Είναι παντρεμένη με γνωστό ποινικολόγο των Αθηνών, δικηγόρο μάλιστα σε πολύκροτη υπόθεση είχε γίνει talk of the town στον δημοσιογραφικό κόσμο ο οποίος της παραστέκεται σε αυτή τη δύσκολη στιγμή που βιώνει. Από την άλλη πλευρά, ο προϊστάμενός της κύριος Π. έχει μακρά πορεία σε εφημερίδες του ευρύτερου αριστερού χώρου, όπως η «Ελευθεροτυπία» και η «Εφημερίδα των Συντακτών». Πρόσφατα είχε καταγγελθεί ότι είχε κόψει on air δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας από την Ψέριμο και θεωρείται από τους λεγόμενους «σκληροπυρηνικούς» στη νέα ΕΡΤ που ακόμα προσπαθεί να βρει τον βηματισμό της. Μάλιστα στα χρόνια του λουκέτου της κρατικής τηλεόρασης σε άρθρα του στην εφημερίδα που εργαζόταν αναφερόταν σε «πραξικόπημα που η ΕΡΤ βιώνει εδώ και τρεις μήνες» χαρακτηρίζοντας δηλωσίες «όσους δέχθηκαν να εργαστούν στη ΝΕΡΙΤ». Επίσης παλιότερα είχε υπάρξει καταγγελία του Μέσου στο οποίο εργαζόταν, καθώς δεν του είχε επιτραπεί η είσοδος στην έναρξη εργασιών του ΚΚΕ λόγω προηγούμενων σκληρών θέσεων που είχε εκφράσει, καθώς «έφτανε στο σημείο να κατασκευάζει ακόμα και τσακωμούς στελεχών με τον Χαρίλαο Φλωράκη».
Τι απάντησε η διοίκηση της ΕΡΤ μετά την αποκάλυψη της σεξουαλικής παρενόχλησης
Επιβεβαιώνει την καταγγελία και προτείνει στην υπάλληλο που έπεσε θύμα παρενόχλησης να αλλάξει χώρο εργασίας η διοίκηση της ΕΡΤ με ανακοίνωση που εξέδωσε μετά την αποκάλυψη της πρωτοφανούς υπόθεσης από το ΘΕΜΑ.
Με ανακοίνωση από το γραφείο Τύπου της ΕΡΤ, σε απάντηση δημοσιευμάτων και αναρτήσεων σχετικά με υπόθεση σεξουαλικής παρενόχλησης στην ΕΡΤ, η διοίκηση της κρατικής ραδιοτηλεόρασης επισημαίνει:
«Η διοίκηση της ΕΡΤ έγινε αποδέκτης έγγραφης καταγγελίας υπαλλήλου της εταιρείας για σεξουαλική παρενόχληση από άλλον εργαζόμενο. Αμέσως κινήθηκαν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες για τη διαλεύκανση της υπόθεσης. Από τη Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού διενεργείται προκαταρτική εξέταση, στο πλαίσιο της οποίας εκλήθησαν για κατάθεση όλοι οι εμπλεκόμενοι, ενώ στην καταγγέλλουσα υπάλληλο προτάθηκε, αν το επιθυμούσε, να αλλάξει χώρο εργασίας μέχρι να ολοκληρωθεί η εξέταση της υπόθεσης .
Το αποτέλεσμα της εξέτασης θα καθορίσει και την περαιτέρω διαδικασία, προκειμένου να εφαρμοστούν πλήρως όλα όσα προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία και από το καταστατικό πλαίσιο της ΕΡΤ.
Είναι συνεπώς εύλογο, ότι ισχυρισμοί περί δήθεν συγκάλυψης του εν λόγω περιστατικού από τη διοίκηση της ΕΡΤ, όχι μόνο αποτελούν αποκυήματα νοσηρής φαντασίας, αλλά στοχεύουν ευθέως για μία ακόμα φορά στην κατασυκοφάντηση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης».