Ο «Άγγελος» στη Λέσβο

του Κώστα Βελούτσου *

-Ωχ !  … Μυτιλήνη; Καλά άκουσα;

Το ακμαίο ηθικό του Άγγελου  κατακεραυνώθηκε, ως κι ένα επιφώνημα τρόμου έβγαλε από μέσα του,   όταν άκουσε από τον αρμόδιο του  στρατολογικού  γραφείου για την  μετάθεσή του στην Μυτιλήνη.

 Ένα ερωτικό φτερούγισμα έβγαλε  η μητέρα του μέσα από την καρδιά της, όταν  της ανακοίνωσε  για τον στρατιωτικό προορισμό του στο νησί. Για τους δικούς της  λόγους όμως…

 Δύο μήνες στο Ρέθυμνο και στο κέντρο νεοσυλλέκτων , δεν περίμενε με …καμία κυβέρνηση, όπως ορκιζόταν  ο ίδιος, αλλά και το μέσον του, μετάθεση για νησί της παραμεθορίου, κι έκανε όνειρα  για την αγαπημένη του Αθήνα και το Χαϊδάρι, για την συνέχεια αλλά και το τέλος των στρατιωτικών του υποχρεώσεων.  

Αυτά τελικά αποδείχθηκαν όνειρα θερινής νυκτός και φρούδα για τον ίδιο, κι  ένα απόγευμα  πήρε το πλοίο της γραμμής, για το βόρειο και ανατολικό Αιγαίο.  

Βέβαια προηγήθηκε η …..ξενάγησή του στη  Μυτιλήνη νοερά, και δια αποστάσεως, από παλαιότερους που ήταν άριστοι γνώστες  της κατάστασης, και το ηθικό του Άγγελου αναπτερώθηκε, κατά τα λεγόμενά τους.   Στην ίδια γειτονιά μεγάλωσε μ’ αυτούς και κοντά στην ηλικία ήταν,  μόνο που ο Άγγελος αναβολή στην αναβολή λόγω σπουδών, ατύχησε να είναι  …σειρά με τους  δύο γείτονες  και φίλους του. 

-Λοιπόν, άκου να δεις πως έχουν τα πράγματα…  τον  έβαλαν ανάμεσά τους οι δυο ….πολίτες πλέον,  κι άρχισαν την διήγηση στο νέο και στο «γράσο», κρατώντας έναν χάρτη της Λέσβου.

17 μήνες Άγγελε στη Μυτιλήνη, την  φάγαμε με το κουτάλι.  Σπιθαμή προς σπιθαμή όλη τη γυρίσαμε.  Όποια πέτρα κι αν σηκώσεις , τα ονόματά μας  θα δεις από κάτω.  Οι πρώτες διαφωτιστικές οδηγίες προς  το «στραβάδι»  μόλις είχαν ξεκινήσει.

Κατ’ αρχήν, ας πούμε  τ’ αρνητικά. Τα πλοία τους ρημάδια φίλε μου, αργά, σου βγάζουν την ψυχή ώσπου να φτάσουν. Για 12 ώρες λένε αλλά μην τους πιστέψεις.  Α! Περνάει και από την Χίο. Καμιά ωρίτσα την τρως εκεί, όπως και να ‘χει. Πάρε  καμιά εφημερίδα, περιοδικά γιατί οι ώρες πολλές….

 Πλησιάζοντας,  φαίνονται τα παράλια της Τουρκίας.  Μην τρομάξεις, και μη δώσεις καμία σημασία,  όλα υπό έλεγχο. Φτάνει εκεί κάποια στιγμή ξημερώματα θα είναι, και οι πρώτες εικόνες από το νησί πια της Λέσβου, είναι χάρμα οφθαλμών.  Το  άγαλμα της ελευθερίας μπροστά σου εκεί στο λιμάνι, θα το δεις, όπως και το κάστρο που ξεχωρίζει για την επιβλητικότητά του….

Σαν μαθητής και μάλιστα των πρώτων τάξεων του δημοτικού σχολείου, άκουγε τις παλιοσειρές ο Άγγελος, αφού εκείνοι είχαν περάσει  λίγα χρόνια πριν, απ’ το νησί.

 Αθηναίος, στην καταγωγή ο Άγγελος από την μεριά της μητέρας του, μια και για τον πατέρα του ελάχιστα πράγματα γνώριζε.   Μεγάλωσε στον Βύρωνα  κι εκεί πέρασε  όλα του τα χρόνια.   Η μόρφωσή του άριστη,  σπούδασε στα καλύτερα κολέγια της Αθήνας, αφού η οικονομική κατάσταση της μητέρας του που από μωρό παιδί είχε αναλάβει την επιμέλειά του,  ήταν κάτι παραπάνω από  εύρωστη.

Παιδί, χωρισμένων γονιών, όπως πολύ συχνά του έλεγε η Άννα,  μητέρα του Άγγελου, αποφεύγοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τις πιεστικές ερωτήσεις από τον γιο της, για τον πατέρα του.

-Όταν απολυθείς, θα στα πω όλα. Για την ώρα ν’ αρκείσαι  σ’ αυτά τα λίγα…. Ήσουν ακόμα μηνών όταν  χωρίσαμε….. Έτσι του έλεγε  συχνά, αποφεύγοντας  να πει περισσότερα και την αλήθεια. Πως,  πριν γεννηθεί ο Άγγελος  ο πατέρας του είχε εξαφανιστεί.

Στα  22 του  χρόνια  τον κάλεσε η πατρίδα στο Στρατό, κι αυτός έχοντας στην τσέπη του πια, το πτυχίο του Φυσικού,  έδειχνε ώριμος για τις διαταγές από τους ανωτέρους του,  τα πρωινά ξυπνήματα και τα καψόνια.  

Βγαίνεις από το πλοίο και έχεις τον χρόνο σου ώσπου να πας μέσα στο στρατόπεδο. ….συνέχιζαν  οι φίλοι του την γεωγραφική  τους περιπλάνηση  στο νησί του Ελύτη, για να περάσουν λίγο αργότερα στον γαστρονομικό οδηγό της Λέσβου.

Μια βόλτα στην πόλη αξίζει. Η παλιά αγορά είναι  ….όλα τα λεφτά… Το Τζαμί, και λίγο πιο κάτω το Τσαρσί Χαμάμ θα σου θυμίσουν την Τουρκία, αφού το νησί έχει έντονο  ανατολίτικο χρώμα.  Τα μικρά μπακάλικα και το άρωμα του γλυκάνισου, η πρώτη ύλη του ούζου,  θα  ακολουθούν  κάθε σου βήμα.   Νεοκλασικά σπίτια διάσπαρτα παντού μέσα στην πρωτεύουσα, και οι αντιθέσεις του παλιού με το σύγχρονο χρωματίζουν την μοναδικότητα της  Μυτιλήνης.

Λοιπόν,  βγαίνουμε τώρα έξω από την πόλη.  Νοικιάζεις ένα μεταφορικό μέσο και παίρνεις τους δρόμους…

Η Καλλονή στο μέσο του νησιού διάσημη για της σαρδέλες της, το σούσι των Μυτιληνιών, πιο βόρεια η Πέτρα και ο Μόλυβος  ξακουστός ως τα  πέρατα της γης κι εξίσου  διάσημος για το κάστρο αλλά και για την ομορφιά του. Πάμε τώρα πιο κάτω και  δυτικά της Λέσβου.  Η Ερεσός, επίσης  πανέμορφη  προσελκύει κόσμο και κοσμάκη απ’ όλα τα μήκη και πλάτη της υδρογείου τα καλοκαίρια, και είναι για όλα τα γούστα. Το απολιθωμένο δάσος  στο δρόμο για το Σίγρι,  πρέπει οπωσδήποτε  να το δεις….

Οι πρώτες  εικόνες από το νησί ήταν μέσα στις προσδοκίες του και ταίριαζαν απόλυτα με τις περιγραφές που άκουσε από τους φίλους του.

 Μάη μήνα πάτησε το πόδι του  πρώτη φορά στη Λέσβο, με τις εντυπώσεις του να είναι  κάτι παραπάνω από καλές.  Το καλοκαίρι  ήταν προ των πυλών  και  τα σημάδια του  διακριτά πια με τις αφίξεις των Σκανδιναβών εκεί.

 Τα στρατιωτικά  καθήκοντα του Άγγελου πέρασαν σε δεύτερη μοίρα κι αυτό το όφειλε στην καλή διάθεση του διοικητή του,  που εκτιμώντας  τις επιστημονικές του γνώσεις αλλά και τον ίδιο περισσότερο,  τον όρισε  υπεύθυνο της γραμματείας του 265 Τ.Ε., απαλλάσσοντας τον έτσι από αγγαρείες και σκοπιές.  

Απ’ τη Λέσβο ο διοικητής, μετρούσε μέρες  για την οριστική απόλυσή του από το στράτευμα που το υπηρέτησε πιστά πάνω από 30 χρόνια, σε κέρδιζε  από την πρώτη στιγμή.  Ταξίαρχος στον βαθμό με πολλές μεταθέσεις στην καριέρα του ήρθε στην Μυτιλήνη σχεδόν μαζί με τον Άγγελο,  προετοιμάζοντας έτσι την έξοδό του από τον Στρατό.

Ανήμερα της 8^ης του Νοέμβρη ημέρα απελευθέρωσης της Λέσβου κι όλα ήταν έτοιμα για την στρατιωτική παρέλαση που θα γίνονταν στην πρωτεύουσα του νησιού.

Η πρώτη για τον Άγγελο, η τελευταία όμως για τον διοικητή, κι έτσι δεν μπορούσαν ν’ απουσιάσουν   από τις εορταστικές εκδηλώσεις.  Πλήθος τα παράσημα στην στολή του Διοικητή  αφού είχε περάσει  απ’ όλα τα σχολεία των ενόπλων δυνάμεων με μεγάλη επιτυχία, και τιμής ένεκεν από τον Στρατηγό του νησιού,  ορίστηκε ο έχων το γενικό πρόσταγμα για εκείνη την ημέρα.

 Σ’ ένα από τα πολλά αγήματα  που θα περνούσε μπροστά από τους επίσημους, από τις αρχές του τόπου αλλά και από τον κόσμο, ήταν και ο Άγγελος.

Αυτός ήταν  και ο λόγος της επίσκεψης  στη Λέσβο της μητέρας του που ήθελε διακαώς  να δει τον μοναχογιό της να παρελαύνει  κρατώντας το βαρύ οπλισμό του. 

Εντυπωσιακή γυναίκα η Άννα παρά τα χρόνια της  γρήγορα έγινε  αντικείμενο θαυμασμού  από  πολλούς,  αφού η εμφάνισή της ξεχείλιζε  από ομορφιά και πλούτο. 

 Οι συστάσεις  των δυο από τον Άγγελο μετά  το τέλος των εκδηλώσεων, τους βρήκε περισσότερο αμήχανους κι έκπληκτους  προσπαθώντας ν’ αποκρύψουν την από χρόνια γνωριμία τους και όχι μόνο.

-Ο κ. Αγγέλου είναι μητέρα…. ο διοικητής που σου έλεγα…..  Η Άννα έχασε  τη  γη κάτω από τα πόδια της το ίδιο  και ο Αντώνης Αγγέλου. 

Τα μάτια του Αντώνη γέμισαν δάκρυα που ήταν αδύνατο να κρύψει  από τον γιο του, τον  Άγγελο και από την Άννα. 

Το κεραυνοβόλο ξάφνιασμα  βαθύτατο και για τους τρεις, μα  πολύ περισσότερο για τον Άγγελο που γνώρισε  τον πατέρα του που για  22 χρόνια αγνοούσε. Οι εξηγήσεις που  έδωσε η μητέρα του λίγο αργότερα όταν έμειναν οι δυο τους  έλυσαν  όλες τις απορίες   για τον πατέρα του, τον Αντώνη Αγγέλου.

-Για τον λόγο αυτό και μόνο σ’ ονόμασα Άγγελο  για να ‘χεις κάτι κοινό μ’ εκείνον.  Κάτι πολύ δυνατό και για να μου τον θυμίζεις πάντα. Η μοίρα  δεν ήθελε να ζήσουμε μαζί…. Δυο μήνες πριν γεννηθείς έχασα όλα τα ίχνη του, κι ενώ ήμασταν  ένα βήμα πριν την  ευτυχία…..  Όσο κι αν έψαξα δεν βρήκα τίποτα. Έτρεξα παντού…. Μ’ εγκατέλειψε είπα  μέσα μου και ζούσα για να τον ξαναδώ. Εκείνα που γνώριζα  γι’ αυτόν ήταν ο τόπος του, η Μυτιλήνη  κι ότι ήταν Αξιωματικός των ενόπλων δυνάμεων….

Τώρα όμως αυτά δεν έχουν πια καμιά σημασία….  Τον περίμενα,  όπως  περίμενα να τελειώσεις με τα στρατιωτικά σου καθήκοντα  για να σου μιλήσω. Αλλά όπως βλέπεις δεν χρειάστηκε…. Ήρθες εσύ σ’ αυτόν…

Για μερικές ώρες και μόνο,  οι τρεις τους συνέθεταν  την απόλυτη εικόνα μιας ευτυχισμένης οικογένειας.  Από το βράδυ εκείνης της 8^ης του Νοέμβρη ο Αντώνης Αγγέλου δεν υπήρχε.  Μυστηριωδώς, όπως ήρθε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο βγήκε από την ζωή τους  χωρίς να μάθουν τον λόγο. Μια βδομάδα αργότερα ο  Άγγελος με την Άννα έφυγαν από τη Λέσβο  έχοντας στις αποσκευές τους την ονομαστική μετάθεση του στην Αθήνα που ήρθε αναπάντεχα και χωρίς να το έχει ζητήσει ο ίδιος.

Ένα χρόνο μετά επισκέφθηκαν  την Μυτιλήνη αναζητώντας τον ξανά,  και τότε άκουσαν από το νεωκόρο του Αρχάγγελου, να τους λέει πως η εικόνα Του έλειπε από τον τόπο της από  τον Μάη ως το Νοέμβρη του περασμένου χρόνου.

  Ο Άγιος ήταν δίπλα στον Άγγελο κατά  την  διάρκεια της θητείας του στην Μυτιλήνη σαν Ταξίαρχος  Αντώνης Αγγέλου, ο οποίος στα 28 του είχε σκοτωθεί σε τροχαίο δυστύχημα μήνες πριν γεννηθεί ο γιος του.

* Ο Κώστας Ν. Βελούτσος γεννήθηκε, ζει κι εργάζεται στη Μυτιλήνη. Υπηρετεί στο Πυροσβεστικό Σώμα από το 1987. Είναι έγγαμος και πατέρας δύο παιδιών.

Έχουν κυκλοφορήσει τα βιβλία του :  «Σεργιάνι στη ζωή»  και "Τελευταία Φορά"

Η  στήλη του Lesvosnews.net  "Λόγια ... της Λέσβου"  είναι ανοιχτή σε κάθε φίλο της Λέσβου που γράφει ή θέλει να δοκιμάσει τις ικανότητές του στο διήγημα. Περιλαμβάνει διηγήματα με φόντο τη Λέσβο που δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Περισσότερες πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής στο info@lesvosnews.net