Συμφωνία ΗΠΑ και Ουκρανίας για τα ορυκτά – Την Παρασκευή στον Λευκό Οίκο ο Ζελένσκι
Κίεβο και Ουάσινγκτον κατέληξαν σε συμφωνία για τα ορυκτά, σε μια εξέλιξη που οι Ουκρανοί ελπίζουν ότι θα βελτιώσει τις σχέσεις με την κυβέρνηση Τραμπ και θα ανοίξει τον δρόμο για μια μακροπρόθεσμη δέσμευση των ΗΠΑ να παράσχει στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας.
Μάλιστα, η υπογραφή της συμφωνίας ενδέχεται να γίνει ακόμη και αυτήν την Παρασκευή στην Ουάσιγκτον, όπου αναμένεται να μεταβεί ο Ζελένσκι, σύμφωνα με το Axios.
Tο πρακτορείο Bloomberg, επικαλούμενο ανώνυμες πηγές, μεταδίδει ότι το ουκρανικό κοινοβούλιο αναμένεται να συστήσει την Τετάρτη στον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να υπογράψει τη συμφωνία. Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε άμεσα σε αίτημα για σχόλιο.
Ουκρανοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι το Κίεβο είναι πλέον έτοιμο να υπογράψει τη συμφωνία για την από κοινού εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων του, συμπεριλαμβανομένων του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αφού οι ΗΠΑ απέσυραν τις απαιτήσεις τους για έσοδα 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Αν και το κείμενο δεν περιλαμβάνει ρητές εγγυήσεις ασφαλείας, οι αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι κατάφεραν να πετύχουν πολύ πιο ευνοϊκούς όρους και παρουσίασαν τη συμφωνία ως έναν τρόπο διεύρυνσης της σχέσης με τις ΗΠΑ, με στόχο την ενίσχυση των προοπτικών της Ουκρανίας μετά από τρία χρόνια πολέμου.
Η συμφωνία για τους ορυκτούς πόρους είναι μόνο ένα μέρος της συνολικής εικόνας. Έχουμε ακούσει πολλές φορές από την κυβέρνηση των ΗΠΑ ότι αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου», δήλωσε στους Financial Times η Όλγα Στεφανίσινα, αναπληρώτρια πρωθυπουργός και υπουργός Δικαιοσύνης της Ουκρανίας, η οποία ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων.
Οι αρχικοί ιδιαίτερα επαχθείς όροι της συμφωνίας, τους οποίους ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έθεσε ως τρόπο αποπληρωμής από την Ουκρανία για τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια των ΗΠΑ μετά τη ρωσική εισβολή πλήρους κλίμακας το 2022, είχαν προκαλέσει οργή στο Κίεβο και σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Αφού ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε την περασμένη εβδομάδα το αρχικό κείμενο, ο Τραμπ τον αποκάλεσε «δικτάτορα» και κατηγόρησε την Ουκρανία για την έναρξη του πολέμου.
Η τελική εκδοχή της συμφωνίας, με ημερομηνία 24 Φεβρουαρίου που είδαν οι FT, προβλέπει τη δημιουργία ενός ταμείου, στο οποίο η Ουκρανία θα συνεισφέρει το 50% των εσόδων από την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και των σχετικών υποδομών. Το ταμείο θα επενδύει χρήματα σε έργα εντός της Ουκρανίας.
Από τη συμφωνία εξαιρούνται οι ορυκτοί πόροι που ήδη αποφέρουν έσοδα στον ουκρανικό κρατικό προϋπολογισμό, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα καλύπτει τις υφιστάμενες δραστηριότητες της Naftogaz ή της Ukrnafta, των μεγαλύτερων παραγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου της χώρας.
Ωστόσο, η συμφωνία δεν περιλαμβάνει καμία αναφορά σε εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ, τις οποίες το Κίεβο αρχικά απαιτούσε ως αντάλλαγμα. Επίσης, αφήνει ανοιχτά κρίσιμα ζητήματα, όπως το μέγεθος του αμερικανικού μεριδίου στο ταμείο και οι όροι των συμφωνιών «κοινής ιδιοκτησίας», τα οποία θα καθοριστούν σε επόμενες διαπραγματεύσεις.
