Ρομά: Από την Περιθωριοποίηση στην Ενδυνάμωση - Η Παγκόσμια Ημέρα ως Κραυγή Αλλαγής
Στις 8 Απριλίου εορτάστηκε η Παγκόσμια Ημέρα Ρομά. Υπολογίζεται ότι οι Ρομά παγκοσμίως, είναι περίπου 10 με 12 εκατομμύρια εκ των οποίων 6 εκατομμύρια είναι Ευρωπαίοι πολίτες που όμως εξακολουθούν να υφίστανται εκτεταμένες διακρίσεις και περιθωριοποίηση.
Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Ρομά αποτέλεσε μια ευκαιρία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την κατάσταση του πληθυσμού των Ρομά, όπου παρά τις παρεμβάσεις που έχουν υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα, η συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα υφίσταται διαχρονικά πολλαπλές μορφές διακρίσεων και αποστέρησης καθώς και χωρικό και κοινωνικό-οικονομικό αποκλεισμό, στους τομείς της στέγασης, της υγείας, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης.
Είναι επίσης μια ευκαιρία να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για ένα καλύτερο μέλλον των Ρομά σε όλη την Ευρώπη, αναφέρει ο φορέας ΚΛΙΜΑΚΑ που μαζί με 4 Οργανισμούς από την Ευρώπη (Cairde από την Ιρλανδία, Cesis & CooperActiva από την Πορτογαλία και Sastipen από τη Ρουμανία), υλοποιούν το έργο Erasmus+ με τίτλο «Roma Influencers, βάζοντας τέλος στον κύκλο των πρώιμων γάμων και της πρώιμης μητρότητας στις κοινότητες των Ρομά».
Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά Ρομά στην Ελλάδα έχουν καταγράψει οι εθελοντές της δράσης «Υγεία για Όλους», καθώς στα 8 χρόνια λειτουργίας του προγράμματος έχουν επισκεφθεί όλους τους καταυλισμούς Ρομά. Στόχος του προγράμματος είναι η πρόσβαση των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού στις υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ).
Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ελένη Σωτηροπούλου, πρόεδρος - συντονίστρια του προγράμματος «Υγεία για Όλους» και επιστημονικός συνεργάτης της Α΄ Παν. κλινικής του ΕΚΠΑ, «το 2016, με την έναρξη του προγράμματος "Υγεία για Όλους", πραγματοποιήσαμε μαζί με τον καθηγητή Παιδιατρικής και ακαδημαϊκό - πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής του προγράμματος "Υγεία για Όλους" Γιώργο Χρούσο μια χαρτογράφηση των καταυλισμών Ρομά». Τα δεδομένα που έχουν συγκεντρώσει είναι απογοητευτικά και τα προβλήματα απαιτούν άμεσες λύσεις.
«Από την έρευνα σε 3.646 παιδιά, διαπιστώσαμε ότι η εμβολιαστική τους κάλυψη ήταν κάτω από 10%. Μέσα σε οκτώ χρόνια, αυτό το ποσοστό έχει φτάσει στο 69%».
Με τους 240 εθελοντές (Πανεπιστημιακοί , γιατροί του ΕΣΥ, Νοσηλεύτριες, Μαίες, Επισκέπτριες Υγείας, Εκπαιδευτικοί, Kοινωνικοί Λειτουργοί) που συμμετέχουν στο πρόγραμμα πραγματοποιήθηκαν:
* 18.075 παιδιατρικές εξετάσεις και εμβολιασμοί με συνολικά 28.149 δόσεις εμβολίων
* 1.837 γυναικολογικές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένων Pap-test και διακολπικού υπερήχου.
* Ιατρικοί έλεγχοι σε 13.186 ενήλικες εφήβους & παιδιά.
* Οδοντιατρικοί έλεγχοι σε 478 παιδιά από ευάλωτες ομάδες
* Εμβολιασμοί κατά της Ηπατίτιδας Β' σε 739 κρατούμενους
* Επιπλέον, έχουν προμηθεύσει όλα τα παιδιά με Βιβλιάριο Υγείας του Παιδιού και εισάγουν τα στοιχεία εμβολιασμού, στο Εθνικό Μητρώο Εμβολιασμών
* Σύμφωνα με την κ. Σωτηροπούλου την έλλειψη ενημέρωσης για βασικά θέματα υγείας κταδεικνυει και το γεγονός ότι οι γυναίκες Ρομά σε ποσοστό 82,3 % καπνίζουν και σε ποσοστό 90% δεν θηλάζουν. Για το λόγο αυτό, στο πλαίσιο του προγράμματος «Υγεία για Ολους» πραγματοποιούνται ενημερωτικές εκδηλώσεις από εκπαιδευμένες μαίες με θέμα: «Αντισύλληψη - Θηλασμός». Επίσης, παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας καπνίζουν ηλεκτρονικό τσιγάρο.
* Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα περιέχουν νικοτίνη και άλλες βλαβερές ουσίες. Η νικοτίνη είναι ιδιαίτερα εθιστική, και οι έφηβοι μπορούν να αναπτύξουν εξάρτηση ακόμα και πριν τη συστηματική χρήση, αναφέρει ο κ. Χρούσος.
Εκτός όμως, από τα προβλήματρα δημόσιας υγείας οι εθελοντές του προγράμματος «Υγείας για Ολους» διαπίστωσαν και άλλα σημαντικά προβλήματα.
* «Τα παιδιά ζουν στο περιθώριο και συχνά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης. Παιδικό trafficing, παιδιά στην επαιτεία, εγκατάλειψη του σχολείου, παραμέληση, απομόνωση, γάμοι ανηλίκων, λευκοί γάμοι, παιδιά αγνώστου πατρός», αναφέρει η Ελένη Σωτηροπούλου.
Σε ερώτηση τι πρέπει να γίνει η κ. Σωτηροπούλου απαντά: «Να τους πλησιάσουμε, να τους ακούσουμε, να τους καταλάβουμε, να τους ενημερώσουμε». Μεταφέρει τη δική της εμπειρία, όπου στην αρχή οι άνθρωποι που ζουν σε καταυλισμούς ήταν επιφυλακτικοί να εμβολιάσουν τα παιδιά τους και χρειάστηκε η επιμονή των εθελοντών να πειστούν. «Στο θέμα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στα παιδιά, έχουμε θεαματικά αποτελέσματα», δηλώνει η κ. Σωτηροπούλου. Επίσης, προγράμματα ενδυνάμωσης της γυναίκας Ρομά, με focus μέσα στον καταυλισμό, ενίσχυσης της εκπαίδευσης των παιδιών και προγράμματα για εργασία θα μπορούσαν να βοηθήσουν, καταλήγει.
Έφη Φουσέκη/ ΑΠΕ - ΜΠΕ
