Ας προσέξει ο Στουρνάρας – Ο σύγχρονος Ρομπέν των Δασών μπορεί να εξεγερθεί…

Γράφει ο Γιάννης Λοβέρδος

Τα παραμύθια που μαθαίνουμε στην παιδική μας ηλικία, συνήθως εμπεριέχουν σοφά διδάγματα, που πρέπει να μας ακολουθούν σε όλη μας τη ζωή. Απόδειξη ότι σήμερα το δημοφιλές παραμύθι του Ρομπέν των Δασών είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Ακόμα κι αν στο παρελθόν μέναμε μόνον στην ηρωική πλευρά του πρωταγωνιστή του, αξίζει σήμερα να το ξαναδιαβάσουμε. Και να αντλήσουμε από τη σοφία του διδαχές για το τώρα.

Επιτρέψτε μου να σας το διηγηθούμε ξανά, με τον τρόπο που ίσως έχετε ξεχάσει ότι είναι υπαρκτός, τόσο στη μυθική όσο και στην ιστορική θεώρηση της πραγματικότητας στην οποία εντάσσεται ο τόσο δημοφιλής αυτός μύθος.

Μια φορά κι ένα καιρό, λοιπόν, υπήρχε το Βασίλειο της Αγγλίας το οποίο κυβερνούσε ο πρίγκιπας Ιωάννης. Ο αδελφός του, ο Βασιλιάς Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος (αλλά κι ολίγον ελαφρόμυαλος) είχε πάει στους Αγίους Τόπους μετέχοντας των Σταυροφοριών, που όμως το κόστος τους ήταν δυσβάστακτο κι είχε ωθήσει το Βασίλειο στην άκρη του γκρεμού, στην πτώχευση.
Ο πρίγκιπας Ιωάννης, που όχι τυχαία έλαβε από την ιστορία το προσωνύμιο του «Ακτήμων», βλέποντας ότι η χώρα καταρρέει οικονομικά κι ότι αν δεν παρουσίαζε πρωτογενές πλεόνασμα δεν θα μπορούσε να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των δανειστών του, ζήτησε από το δεξί του χέρι, τον αδίστακτο και σκληρό σερίφη του Νόττινγκχαμ να αυξήσει πάση θυσία τα έσοδα του Βασιλείου.
Ο σερίφης κατέφυγε στον πιο εύκολο και άμεσο τρόπο. Επέβαλε δυσβάστακτη φορολογία στους πολίτες, που κατ’ εξοχήν ασχολούντο εκείνη την εποχή με τη γεωργία. Τους φόρους, όμως, του σερίφη οι περισσότεροι πολίτες δεν άντεχαν να πληρώσουν. Τότε εκείνος εξαπέλυσε τους στρατιώτες του και τους κρατικούς εισπράκτορες και με κατασχέσεις της σοδειάς τους, με φυλακίσεις και βασανιστήρια τους υποχρέωσε να δώσουν ότι είχαν και δεν είχαν.
Η φτώχεια, η απελπισία, η τρομακτική έλλειψη ρευστότητας κατέλαβαν την κοινωνία και την αγορά της εποχής. Πάρα πολλοί άνθρωποι περιθωριοποιήθηκαν και εξαθλιώθηκαν. Άλλοι, που δεν άντεχαν την φορολογική λαίλαπα και την κρατική καταπίεση, υποχρεώθηκαν να βγουν εκτός νόμου και να ζητήσουν καταφύγιο στο δάσος του Σέργουντ, όπου ζούσε και δρούσε ο Ρομπέν του Λόξλεϊ, πολιτικός αντίπαλος του πρίγκιπα Ιωάννη και του σερίφη κι οπαδός του κόμματος του αιχμάλωτου στην Αυστρία, Βασιλιά Ριχάρδου.

Οι παράνομοι του Ρομπέν, που πήρε το προσωνύμιο «Ρομπέν των Δασών», στράφηκαν κατά των κρατικών εισπρακτόρων κλέβοντας από τους φόρους που αυτοί εισέπρατταν και τους επέστρεφαν στα φτωχά νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις που υπέφεραν. Η χώρα βρέθηκε στη δίνη μιάς από τις σοβαρότερες κρίσεις της ιστορίας της.

Αυτός είναι ο μύθος του Ρομπέν των Δασών. Που εμπεριέχει και πολλά ιστορικά στοιχεία. Ας μην ξεχνάμε ότι όταν έγινε Βασιλιάς, διαδεχόμενος τον αδελφό του Ριχάρδο, ο Ιωάννης ο Ακτήμων αντιμετώπισε μια από τις γνωστές εξεγέρσεις κατά της αυθαίρετης κρατικής φορολογίας. Οι βαρόνοι, που δεν άντεχαν κι αυτοί τους κρατικούς φόρους, που μόνος του ο Βασιλιάς με περισσή αυταρχικότητα επέβαλε, εξεγέρθηκαν και τον υποχρέωσαν το 1215 να υπογράψει μια από τις πλέον σημαντικές διακηρύξεις στην ιστορία της Αγγλίας και του κόσμου ολόκληρου, την Μάγκνα Κάρτα, που θεωρείται το πρώτο κείμενο, που αναγνωρίζει ατομικά δικαιώματα κι ανοίγει το δρόμο για την γέννηση (στη Γηραιά Αλβιόνα) του Κοινοβουλευτισμού.

Από τότε ο βασιλιάς, δηλαδή το κράτος, δέχτηκε περιορισμούς στο πώς θα επιβάλλει τους φόρους και πώς θα τους εισπράττει.

Η ιστορία του βασιλιά Ιωάννη και του σερίφη του Νότινγκχαμ, η Μάγκνα Κάρτα και ο Ρομπέν των Δασών πιστεύουμε ότι στη σημερινή οδυνηρή πραγματικότητα, που βιώνει η χώρα προσφέρει σοβαρά συμπεράσματα για το πού οδηγεί ο κρατικός αυταρχισμός κι η υπερβολική, με την άσκηση μάλιστα βίας, ποινικών διώξεων και κατασχέσεων, επιβολή φόρων, στους οποίους η αγορά κι η κοινωνία δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Η ιστορία, άλλωστε, πάντα διδάσκει. Και μας λέει ότι ακόμα και σε άλλες περιπτώσεις, όπως στην περίπτωση δύο από τις σπουδαιότερες επαναστάσεις της νεώτερης εποχής, της Αμερικανικής και της Γαλλικής, ήταν οι υπερβολικοί φόροι, που οι άποικοι της Βοστόνης και η ανερχόμενη αστική τάξη του Παρισιού, δεν μπορούσαν να πληρώσουν, που οδήγησαν τους επαναστάτες στην ανατροπή του κράτους και της καθεστηκυίας τάξεως.

Πάντα οι φόροι κι ο κρατικός αυταρχισμός είναι πηγή εξεγέρσεων, κοινωνικών αναστατώσεων και συγκρούσεων, συχνά με απρόβλεπτες εξελίξεις αλλά και καταλήξεις.
Πολύ φοβόμαστε ότι στην κυβέρνηση και στο πολιτικό σύστημα, κι ιδίως στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, η μελέτη της ιστορίας δεν αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. Αλλιώς θα είχαν αντιληφθεί ότι με το νέο προϋπολογισμό, που προβλέπει αυξημένους φόρους κι αποσκοπεί στην είσπραξη με κάθε τρόπο, με πρόστιμα, κατασχέσεις καταθέσεων και ακινήτων, ακόμα και ποινικών διώξεων, βεβαιωθέντων φόρων κι εισφορών σε μια αγορά, που ασφυκτιά από την τρομακτική έλλειψη ρευστότητας, η φορολογική καταιγίδα κι οι κρατικές απειλές κι εκβιασμοί στο τέλος του 2014 μόνον αποκαΐδια θα αφήσουν στην κοινωνία μας.
Και το ενδεχόμενο κοινωνικής εξέγερσης θα είναι πάντα υπαρκτό. Σε μια χώρα, που δοκιμάζεται υπερβολικά από την κρατική διαφθορά και γραφειοκρατία αλλά κι από την ανεπάρκεια και την ανικανότητα του πολιτικού συστήματος και την κατάρρευση των θεσμών και των κρατικών δομών.


Πηγή: www.aixmi.gr