"Οι «εξόριστοι» του Βόρειου Αιγαίου"
Άρθρο του Κώστα Καρτάλη από την "Ελευθεροτυπία"
Στις μαύρες εποχές των δικτατοριών και του εμφυλίου, ο Αϊ-Στράτης και η Λήμνος ήταν κάποια από τα νησιά που χρησιμοποιήθηκαν για να φιλοξενήσουν τους αριστερούς εξόριστους.
Τα χρόνια κύλησαν, οι εξορίες ξεχάστηκαν, αλλά η πίκρα της απομόνωσης δεν λέει να εγκαταλείψει τους 16.000 κατοίκους της Λήμνου και τους λιγοστούς του Αϊ-Στράτη.
Δεκαετίες τώρα, το νησί δεν μπορεί να αποκτήσει αξιοπρεπή ακτοπλοϊκή σύνδεση με τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη, την Καβάλα και τα άλλα νησιά. Παμπάλαια και αργοκίνητα καράβια, εταιρείες που είχαν στο μυαλό τους μόνο την επιδότηση των άγονων γραμμών και η απίστευτη αδιαφορία των αρμοδίων οδήγησαν στο τέλμα, που δεν αφήνουν το νησί να αναπτυχθεί όσο του αξίζει. Ακόμα και η δημιουργία της Ναυτιλιακής Εταιρείας Λέσβου δεν μπόρεσε να λύσει το πρόβλημα.
Κι όμως, το νησί των ομηρικών θρύλων παράγει μερικά από τα πιο εξαίσια προϊόντα της ελληνικής γης: κρασί, μέλι, τυροκομικά, δημητριακά, χώρια τα αλιεύματα και τα θαλασσινά.
Πώς όμως να διακινηθούν όλα αυτά, όταν δεν είσαι σίγουρος αν και πότε θα έρθει το καράβι;
Μέχρι και τη δεκαετία του '90, ένα μεγάλο μέρος των εσόδων της Λήμνου προερχόταν από το χαρτζιλίκι και τους μισθούς φαντάρων και αξιωματικών του Στρατού, του Ναυτικού και της Αεροπορίας.
Οι στρατιωτικές μονάδες σταδιακά μειώθηκαν και τότε ξεκίνησε η προσπάθεια για την προσέλκυση τουριστών. Η Λήμνος έγινε ο αγαπημένος τόπος προσέλευσης κυρίως των Βορειοελλαδιτών.
Η αυξανόμενη τουριστική κίνηση δημιούργησε την ανάγκη για καλύτερα πλοία. Ετσι λειτούργησε η γραμμή Λήμνος - Κύμη Ευβοίας, με διάρκεια ταξιδιού μόλις έξι ώρες, ενώ για ένα διάστημα χρησιμοποιήθηκε στη γραμμή και το υπερσύγχρονο και γρήγορο πλοίο «Αίολος Κεντέρης».
Στα μέσα της περασμένης δεκαετίας προστέθηκε στη γραμμή και η εταιρεία «Σάος» του Φ. Μανούση. Το όνειρο δεν κράτησε για πολύ. Η ΝΕΛ έστειλε το «Αίολος Κεντέρης» σε πιο προσοδοφόρα γραμμή, η γραμμή της Κύμης σταμάτησε και η «Σάος» κατέρρευσε μετά την εμπλοκή του Φ. Μανούση στην υπόθεση του πρώην υπουργού Ναυτιλίας Αρ. Παυλίδη.
Η νέα πραγματικότητα δυσαρέστησε έντονα τους κατοίκους και τους φορείς του νησιού, που δεν έχουν σταματήσει να φωνάζουν όλα αυτά τα χρόνια. Ακόμα και στην πλατεία Συντάγματος διαμαρτυρήθηκαν, αλλά δεν ίδρωσε το αυτί κανενός. Μόνο στην ακραία διαμαρτυρία επαγγελματιών του νησιού, που έριξαν στη θάλασσα το Ι.Χ. ελεγκτών του ΣΔΟΕ, συγκινήθηκαν «αρμόδιοι» και ΜΜΕ.
Για να αντιμετωπίσει την κατάσταση αυτή η ΝΕΛ έβαλε στη γραμμή το πλοίο «Aqua Maria», το οποίο δεν είναι άλλο από τη θρυλική «Μυρτιδιώτισσα» που ανήκε σε θυγατρική της ΑΝΕΚ και παλαιότερα ήταν γνωστή και ως «Ανεμος» της εταιρείας «Νομικός».
Το άλλο πλοίο της εταιρείας είναι το γνωστό από παλιά «Ταξιάρχης». Και τα δύο είναι ηλικίας 35 χρόνων, και ο γράφων που ταξιδεύει στο νησί τα τελευταία 15 χρόνια δυσκολεύτηκε να επιλέξει ποιο είναι το πλέον ακατάλληλο.
Συν όλα τα άλλα ήρθε και η παρ' ολίγον κατάσχεση του «Aqua Maria» γιατί έληξε η άδειά του και... έδεσε το γλυκό. Τελικά το πλοίο πήρε παράταση ώς τον Οκτώβριο, ενώ προσωρινή ανακούφιση έδωσε η δρομολόγηση του πλοίου «Μυτιλήνη» κάθε Σάββατο στη γραμμή Λήμνος - Θεσσαλονίκη. Κουτσά -στραβά, τη βγάλαμε και φέτος. Του χρόνου πάλι
