Η Ανάσταση ως ψαρόκολλα

Του Γιώργου Κοκκόλη

Ας ξεκινήσουμε αποφατικά -Πάσχα δεν είναι το αρνί, δεν είναι τα  αυγά, τα τσουρέκια και τα πυροτεχνήματα.  Σε μια χώρα που ταυτίζει τον τύπο με την ουσία η εξέλιξη αυτή ήταν κάτι παραπάνω από αναμενόμενη. Θα δούμε ξανά το «Άγιο Φως» να φεύγει με αεροπλάνα και να γίνεται δεκτό με... τιμές αρχηγού κράτους θα πάμε κυριλέ πέντε λεπτά πριν το Χριστός Ανέστη και full attack στη μαγειρίτσα.  

Για τους περισσότερους η γιορτή αυτή είναι μια ευκαιρία για κοινωνική συναναστροφή, ταξιδάκια και φαγητό. Στο κοσμοείδωλο αυτό η Ανάσταση είναι μια γιορτή μέσα στον χρόνο και αποτελεί ένα συμβολικό γεγονός, ένα ταχυδακτυλουργικό θαύμα. Στη ζωγραφική αναπαράσταση αυτή ακριβώς η ανάγνωση είναι κάτι παραπάνω από προφανής -συνήθως ο Ιησούς εικονίζεται να βγαίνει νικητής από τον τάφο κρατώντας ένα λάβαρο και να ίπταται σαν UFO. Νικητής σίγουρα αλλά και μόνος -αφόρητα μόνος.  

Ένας τέτοιος θεός ανίσταται επειδή μπορεί, επειδή είναι στη φύση του. It's just the way it goes. Πόσο διαφορετικός –και πόσο βαρετός- είναι από τον άλλο, εκείνο τον Χριστό της δικής μας της παράδοσης που απεικονίζεται σκυφτός (!) μέσα στον Άδη να κατεβαίνει και να πιάνει τον Αδάμ και την Εύα από το χέρι δίνοντας το μήνυμα- ή μαζί εδώ ή μαζί στον Παράδεισο.

Αυτό που μαρτύρησε ο Ιησούς ο από Ναζαρέτ ήταν ότι «Θεός» δεν είναι ένα «ανώτατο ον» κλεισμένο στη θεότητά του που ζει κάπου αλλού χωρισμένο από τον κόσμο όπως το φαντάστηκαν οι Εβραίοι και οι Έλληνες.  «θεὸς δὲ ἀνθρώπῳ οὐ μείγνυται» φωνάζει ο Πλάτωνας και καθιστά το διαχωρισμό σαφή. «Πρώτο κινούν» λέει ο Αριστοτέλης και φαντάζεται τον Θεό ακίνητο.  

Εκεί είναι που έρχεται μια πραγματική επανάσταση. Η πεποίθηση ότι τα «πριν διεστώτα» ενώνονται με τις παλάμες στο Σταυρό. Ο Θεός παρεμβαίνει στην Ιστορία και σου λέει ότι αν θες να βγεις σώος, ολόκληρος πρέπει να περάσεις μέσα από τον ανθρώπινο πόνο και να τον αναλάβεις καθολικά. Το σώος εκτός από «ολόκληρος» σημαίνει και «σωσμένος». Αυτή η ολοκλήρωση όμως χρειάζεται και τον Άλλο. Σκεφτείτε την εικόνα της Κρίσης.    

Ο Χριστός φτάνει και οι άνθρωποι χωρίζονται όπως τα πρόβατα και τα κατσίκια. Δεν υπάρχει όμως κρίση ως τιμωρία αλλά ως διαπίστωση. «Δεν έδωσες στον διπλανό σου άρα είναι σαν να μην έδωσες σε μένα» θα είναι η ετυμηγορία, όχι δικανικά κόλπα και διατάξεις- μαζί θα κρίνουμε ο ένας τον άλλον, η Ανάσταση είναι η κοινή μας συγκολλητική ουσία και οι πράξεις σου έχουν ήδη καθορίσει τη μορφή σου και τη φύση σου.  

Αυτή η πορεία προς τον Άλλο δεν είναι εύκολη- απαιτεί αυταπάρνηση και κατάργηση της ίδιας της φύσης των ανθρώπων να αδικούν, να εκμεταλλεύονται και να κυριαρχούν. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη για βεβαιότητες και αποδείξεις. Θέλει την ανάσταση να είναι φιέστα, φακίρικο θαύμα, όχι σημείο για έναν άλλο τρόπο ύπαρξης. Προτιμάει την ψυχολογική αυθυποβολή και ένα δεκάλογο με εντολές, νηστείες και μετάνοιες γιατί φοβάται να διακινδυνεύσει τη σιγουριά του. Τρομάζει η προοπτική της ελευθερίας.  

Σκεφτείτε πως ακόμη και την τελευταία στιγμή οι άνθρωποι φωνάζουν στον Ιησού να αποδείξει τη θεότητά του κατεβαίνοντας από τον Σταυρό. Αυτός είναι ο πραγματικά τελευταίος Πειρασμός και εκείνος τον αρνείται. Δεν καταπατά την ελευθερία του ανθρώπου αποδεικνύοντας τη θεότητά του. Διότι αν κατέβαινε από το Γολγοθά ποιος θα ήταν εκείνος που δεν θα πίστευε;  

Παπαρδέλες θα μου πείτε -στον «προοδευτικό» και «διαφωτισμένο» κόσμο ο άνθρωπος θέλει απόδειξη-τιμολόγιο για να πειστεί. Φαντάζομαι ότι σε αυτή τη συλλογιστική υπακούει και ο έρωτας ο οποίος δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια έκκριση συγκεκριμένων χημικών τύπων που μας συνέβη τυχαία. Υποθέτω δε ότι κι εσείς όταν είσαστε ερωτευμένοι έτσι αναλύετε τον έρωτά σας, την καψούρα σας προς τον άλλο –σκεφτόσασταν τα milligram των ουσιών στους αδένες σας.  

Το βασικό πρόβλημα της Ανάστασης είναι ότι ταράζει, κλονίζει συθέμελα την ανθρώπινη λογική. Για αυτό και η επιστημονική γλώσσα, η θετική γνώση δεν είναι σε θέση να την επεξηγήσει. Επιστρατεύεται λοιπόν η υμνολογία, η ζωγραφική και η ποίηση για να εκφράσουν μέσα από άρρητα σχήματα αυτό που δεν μπορεί να ειπωθεί με λόγια. Πώς «ο Αχώρητος εν τάφω σμικρώ ξενοδοχείται»;  

Είναι αυτή ακριβώς η υπόμνηση πως δεν εξαντλούμαστε στο εδώ -ότι το σκάνδαλο δεν είναι η ζωή αλλά ο ίδιος ο θάνατος.

Πηγή: www.lifo.gr