Πως μπορεί να λυθεί το πρόβλημα με τα βιολογικά ελαιοκτήματα και τη δακοκτονία στο νησί μας

Τελικά θέλουμε να αλλάξει κάτι στη δακοκτονία ή όχι; Η απάντηση μπορεί να είναι αυτονόητα "ναι" αλλά πέρα από την απάντηση θα πρέπει να δούμε το "πως" και  το "πότε".

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η παρέμβαση του Προϊσταμένου της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας Γιώργου Λαγουτάρη για την εφαρμογή της δακοκτονίας στο νησί μας. Με ανοιχτή επιστολή του προς την Περιφέρεια, τα Ελαιοτριβεία και Τυποποιητήρια, το ΓΕΩΤΕΕ, τους Δήμους και τα Επιμελητήριο Λέσβου καταθέτει μια σειρά από προβληματισμούς και προτάσεις. Δυστυχώς η περικοπή των δαπανών, η κλιματική αλλαγή, ο αριθμός των βιολογικών ελαιοκτημάτων εμποδίζουν να υπάρχει αποτελεσματική δακοκτονία παρόλα τις προσπάθειες που γίνονται τα τελευταία χρόνια. Μαγικές λύσεις σίγουρα δεν υπάρχουν.

Αξίζει όμως τόσο η Περιφέρεια όσο και οι φορείς να εξετάσουν τις προτάσεις που καταθέτει η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και ο κ. Λαγουτάρης.

Ιδιαίτερα πρέπει να σταθούμε στο θέμα των βιολογικών ελαιοκτημάτων στο νησί μας ( περίπου 30% ) που δεν ψεκάζονται και αποτελούν εκτροφεία δακοπληθυσμού. Ας ξεκινήσει από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου η πρωτοβουλία ώστε να ενταχθούν και τα βιολογικά ελαιοκτήματα στο πρόγραμμα της δακοκτονίας. 

Αναλυτικά όσα αναφέρονται στην επιστολή του κ. Λαγουτάρη:

Δακοκτονία Προβλήματα και Προοπτικές 

Λόγω του ότι τα τελευταία χρόνια έχουν διαμορφωθεί νέες συνθήκες στην διεξαγωγή της Δακοκτονίας και που αυτές δεν λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό  του Εθνικού   Προγράμματος καταπολέμησης του δάκου θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε τα παρακάτω.

Όπως γνωρίζετε οι τελευταίες ελαιοκομικές  χρονιές  για τα νησιά μας είναι  καταστροφικές λαμβάνοντας υπόψη τόσο την προσβολή από τον δάκο, όσο και  τις χαμηλές τιμές του ελαιολάδου. Παρατηρείται, λόγω της κλιματικής αλλαγής, έξαρση εντομολογικών και φυτοπαθολογικών προσβολών.

Συγκεκριμένα  οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν  κατά τους φθινοπωρινούς μήνες (υψηλές τιμές σχετικής υγρασίας και θερμοκρασίας) ευνοούν  την αύξηση των πληθυσμών του δάκου. Τα νύγματα του εντόμου αποτελούν πύλη εισόδου για διάφορες μυκητολογικές  ασθένειες. Παράλληλα η δακοπροσβολή επιφέρει την πρόωρη ωρίμανση των καρπών, αύξηση οξύτητας και υποβάθμιση του ελαιολάδου και  του καρπού.

Σε αυτά έρχεται να προστεθεί ο περιορισμένος αριθμός ψεκασμών λόγω του χαμηλού προϋπολογισμού του έργου από το Υπουργείο Εσωτερικών και η μη εφαρμογή του Προγράμματος της Δακοκτονίας στα ελαιοκτήματα που είναι ενταγμένα στο Πρόγραμμα Βιολογικής Γεωργίας, που τα ποσοστά τους σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ ανέρχεται γύρω στα 25-30% και είναι διάσπαρτα σε όλο το νησί.

Λόγω της χαλαρής νομοθεσίας οι παραγωγοί σε συντριπτική πλειοψηφία, δεν λαμβάνουν κανένα μέτρο δακοπροστασίας με αποτέλεσμα τα βιολογικά ελαιοκτήματα να γίνονται φυσικά εκτροφεία του εντόμου, πράγμα που καθιστά τον δολωματικό ψεκασμό που πραγματοποιείται από την Υπηρεσία μας μη αποτελεσματικό.

Από πειραματικούς ψεκασμούς με βιολογικά σκευάσματα  που πραγματοποίησε η Υπηρεσία μας σε βιολογικά ελαιοκτήματα τα οποία ήταν διάσπαρτα στο συμβατικό ελαιώνα στις περιοχές  του Λισβορίου και της Πηγής  τα ευρήματα του δάκου  μετά τους ψεκασμούς αποδεικνύουν το πρόβλημα των αψέκαστων βιολογικών ελαιοκτημάτων στο πρόγραμμα δακοκτονίας .

Βασική προϋπόθεση για την ορθή εφαρμογή και την επιτυχία της δακοκτονίας είναι ότι οι ψεκασμοί πρέπει να καλύπτουν όλη την έκταση του ελαιώνα  να είναι καθολικοί και να μην μένουν αψέκαστες περιοχές. Στα παραπάνω δεν προσμετράται βέβαια και η ζημία που επιφέρουν τα κλειδωμένα και εγκαταλειμμένα ελαιοκτήματα.

Παρακαλούμε λοιπόν όπως για πολλοστή  φορά  στηρίξετε τις παρακάνω προτάσεις της Υπηρεσίας μας, προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για:

•  Την εκπόνηση ειδικής μελέτης του ΥΠΑΑΤ για εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών και επιστημονικών δεδομένων στην αντιμετώπιση του δάκου σε ελαιώνες του Β. Αιγαίου στις νέες συνθήκες (κλιματική αλλαγή, βιοκαλλιέργεις κ.α.), όπου η υπηρεσία μας μπορεί να συνδράμει στην εκπόνηση λόγω της εμπειρίας σε πιλοτικά προγράμματα καταπολέμησης του εντόμου (drones, NΤ4D, κ.α.) που πραγματοποιήθηκαν από την Δ/νση μας .
•  Πρόσληψη περισσοτέρων τομεαρχών για καλύτερο έλεγχο των ψεκασμών.
• Αύξηση του προϋπολογισμού του έργου από 28 ημέρες ψεκασμών (3,5 επεμβάσεις ) που μας κατανέμει το Υπουργείο ( οι οποίες δεν επαρκούν λόγω της παράτασης  της καλοκαιρίας κατά τους φθινοπωρινούς μήνες ) σε 36 ημέρες (4,5 ψεκασμούς ).
• Την ένταξη  των βιοκαλλιεργητών στο πρόγραμμα  καταπολέμησης του δάκου με φυτοπροστατευτικά προϊόντα συμβατά με την βιολογική καλλιέργεια και να καταβάλλουν και εκείνοι το αντίστοιχο τέλος δακοκτονίας.

Από μια πρόχειρη μελέτη της Υπηρεσίας μας το επιπλέον κόστος στον προϋπολογισμό της Δακοκτονίας εντάσσοντας και τα βιολογικά  στο πρόγραμμα ψεκασμών για 4,5 ψεκασμούς με βιολογικά σκευάσματα ανέρχεται στις 910.000 ευρώ ετησίως συμπεριλαμβανομένων και των φαρμάκων .

Αναλυτικά σας αναφέρουμε ότι στη Λέσβο έχουν ενταχθεί στην βιολογική καλλιέργεια  116.000 στέμματα με 2.000.000 ελαιόδεντρα.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι πιστώσεις του προγράμματος  δακοκτονίας για 4,5 ψεκασμούς συμπεριλαμβανομένων και των βιολογικών θα ανέλθει στο ποσό των 2.750.000 ευρώ.

Ο Προϊστάμενος της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας

  Λαγουτάρης Γεώργιος

  Γεωπόνος  Msc