Ελαιόλαδο: αγοράζουν κιλά και πουλάνε λίτρα - Στη Βουλή η αδικία σε βάρος των ελαιοπαραγωγών - Τι απαντά το Υπουργείο
«Ο αγρότης πουλάει σε κιλά, οι εταιρείες εμπορεύονται σε λίτρα. Έτσι, ο αγρότης χάνει το 9% της παραγωγής και οι καταναλωτές αγοράζουν είτε 9% λιγότερο, είτε 9% ακριβότερο λάδι»
Ο βουλευτής Χάρης Μαμουλάκης - Τομεάρχης Οικονομικών & Ανάπτυξης Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία - κατέθεσε ερώτηση προς τον Υπουργό Ανάπτυξης σχετικά με μια αδικία που αφορά την αλλαγή της μονάδας μέτρησης του ελαιόλαδου από κιλά σε λίτρα κατά την εμπορία του. Συγκεκριμένα:
- Σύμφωνα με απόφαση του 2017 (91354/Β΄2983), η εμπορία προϊόντων σε υγρή κατάσταση, όπως το ελαιόλαδο, πρέπει να γίνεται με τη μονάδα μέτρησης του λίτρου.
- Οι αγρότες-παραγωγοί όμως πωλούν το ελαιόλαδο σε κιλά. Δεδομένης της αναλογίας 1 κιλό = 1,098 λίτρα, οι έμποροι αποκομίζουν κέρδη από τη μετατροπή της μονάδας μέτρησης, καθώς μπορούν να διαθέσουν περισσότερα λίτρα από ό,τι πλήρωσαν σε κιλά.
- Ως παράδειγμα, ένας τόνος ελαιόλαδου που πωλείται από τον παραγωγό έναντι 7 ευρώ το κιλό αποφέρει 7.000 ευρώ. Με τη μετατροπή σε λίτρα, ο έμπορος μπορεί να διαθέσει 1.099 λίτρα, αποκομίζοντας επιπλέον έσοδα περίπου 693 ευρώ.
Ερωτήματα προς τον Υπουργό:
- Θα θεσπιστεί μέτρο προστασίας ώστε να μην επιτρέπεται η αλλαγή της μονάδας μέτρησης από κιλά σε λίτρα;
- Θα παρέμβει κανονιστικά το Υπουργείο, ενεργοποιώντας την Επιτροπή Ανταγωνισμού για έλεγχο των πρακτικών στην αγορά ελαιόλαδου;
Η ερώτηση υπογραμμίζει τη στρέβλωση στην αγορά και την ανάγκη προστασίας των παραγωγών και καταναλωτών από πιθανές αθέμιτες πρακτικές.
Αναλυτικά η ερώτηση:
«Επίκαιρη ερώτηση προς τον κ. Υπουργό Ανάπτυξης
Θέμα: «Η μετατροπή των κιλών σε λίτρα στο εμπόριο ελαιόλαδου συνιστά κατάφωρη αδικία εις βάρος των αγροτών-παραγωγών».
Με την υπ’ αριθμ.91354 (Β΄2983/30.08.2017) απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, κωδικοποιήθηκαν οι κανόνες διακίνησης και εμπορίας προϊόντων και παροχής υπηρεσιών (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.). Στην εν λόγω απόφαση προβλέπεται ότι η μονάδα μέτρησης των προϊόντων που διατίθενται σε υγρή κατάσταση είναι το λίτρο (lt). Ως προς τη διακίνηση και εμπορία ελαίων μεταξύ παραγωγών-τυποποιητών και χονδρεμπόρων ορίζεται ότι επιτρέπεται η υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις χύμα εμπορία και διακίνησή τους. Ενώ, γίνεται αναφορά και στην μονάδα μέτρησης των συσκευασμένων ελαιόλαδων ήτοι, το λίτρο. Περαιτέρω, τίθεται, μεταξύ άλλων, και ειδικότερη υποχρέωση στους ελαιοτριβείς να έχουν αναρτημένο, σε εμφανές σημείο του ελαιοτριβείου, τιμοκατάλογο στον οποίο θα αναγράφονται τα εισπραττόμενα εκθλιπτικά δικαιώματα είτε ανά χιλιόγραμμο εκθλιβόμενου ελαιόκαρπου, είτε σε ποσοστό επί του παραγόμενου ελαιόλαδου.
Το παράδοξο που ισχύει ως προς την εμπορία του ελαιόλαδου είναι ότι η μονάδα μέτρησης επί της οποίας υπολογίζεται το ποσό που θα λάβει ο αγρότης – ελαιοπαραγωγός είναι το κιλό ή άλλως χιλιόγραμμο ενώ σε άλλα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας και όταν το προϊόν θα διατεθεί πλέον λιανικώς, και σύμφωνα με τα ισχύοντα στην υ.α. 91354/2017, η μονάδα μέτρησης αλλάζει σε λίτρο. Σημειώνεται ότι η αναλογία κιλά/λίτρα για το ελαιόλαδο είναι 1 κιλό/1,09891099 λίτρα.
Έτσι, αναφέρεται ως ενδεικτικό παράδειγμα η πώληση ενός τόνου ελαιόλαδου δηλαδή 1.000 κιλών από τον αγρότη-παραγωγό στον έμπορο προς 7 ευρώ το κιλό για την οποία ο αγρότης θα εισπράξει 7.000 ευρώ. Εν συνεχεία ο έμπορος αλλάζει τη μονάδα μέτρησης από κιλά σε λίτρα και με βάση τη μετατροπή θα έχει προς διάθεση και εμπορία περίπου 1.099 λίτρα ελαιόλαδου. Εκμεταλλευόμενος δηλαδή ο έμπορος την αλλαγή στη μονάδα μέτρησης από κιλά σε λίτρα και λόγω της μικρότερης πυκνότητας του ελαιόλαδου θα μπορεί να αποκομίσει έσοδα από τα επιπλέον προκύπτοντα 99 λίτρα που αν υποθέσουμε ότι τα διαθέτει χωρίς κέρδος δηλ. με 7 ευρώ ανά λίτρο θα ανέλθουν σε 693 ευρώ.
Με δεδομένα τα παραπάνω, την ισχύουσα στρέβλωση στην αγορά ελαιόλαδου που λειτουργεί εις βάρος των αγροτών – παραγωγών αλλά και την αναγκαιότητα προστασίας των ιδίων καθώς και των τελικών καταναλωτών από ενδεχόμενες αθέμιτες ή και καταχρηστικές πρακτικές δρώντων στην εφοδιαστική αλυσίδα ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Προτίθεστε να θεσπίσετε κάποιο μέτρο προστασίας των αγροτών-παραγωγών ελαιόλαδου που να μην αφήνει περιθώριο μετατροπής της μονάδας μέτρησης από κιλά σε λίτρα;
2. Προτίθεστε να παρέμβετε κανονιστικά στον κλάδο εμπορίας ελαιόλαδου κατόπιν αιτήματός σας σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν.3959/2011 (Α’93) προκειμένου να εκκινήσει έλεγχο η Επιτροπή Ανταγωνισμού;
Ο ερωτών βουλευτής
Μαμουλάκης Χάρης».
Η απάντηση
Εκτός θέματος ήταν η απάντηση της Υφυπουργού Ανάπτυξης Αννας - Μάνης Παπαδημητρίου γύρω από την παραπάνω ερώτηση του Βουλευτή Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ Χάρη Μαμουλάκη, γύρω από την μέτρηση και πώλησης του ελαιολάδου σε κιλά ή λίτρα. Η Υφυπουργός αρνήθηκε να δει την στρέβλωση που υπάρχει στην αγορά.
Στην απάντηση της η Υφυπουργός υποστήριξε την υφιστάμενη κατάσταση, τονίζοντας τη νομοθετική ευχέρεια για επιλογή μονάδας μέτρησης, ενώ παράλληλα ανέδειξε το πολιτικό υπόβαθρο του θέματος. Η νομοθεσία επιτρέπει ευελιξία σημείωσε η κα Παπαδημήτριου δηλώνοντας ότι οι συναλλαγές μεταξύ παραγωγών και εμπόρων μπορούν να γίνονται είτε σε κιλά είτε σε λίτρα, ανάλογα με την επιλογή των συναλλασσόμενων.
Ο κ. Μαμουλάκης επανήλθε, υποστηρίζοντας ότι η ευελιξία που επικαλείται η Υφυπουργός επιτρέπει την κερδοσκοπία από ορισμένους χονδρέμπορους, ζητώντας αυστηρότερα μέτρα. Εξέφρασε επίσης την απογοήτευσή του για την έλλειψη πολιτικής βούλησης, ενώ προέβαλλε παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών όπου ισχύουν σταθερές μονάδες μέτρησης για υγρά προϊόντα.
Η Υφυπουργός απάντησε με τη σειρά της τόνισε ότι δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες ενδείξεις για αθέμιτο ανταγωνισμό στην αγορά ελαιολάδου, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για παρέμβαση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Δείτε το βίντεο με τη συζήτηση: