Θανάσης Παπακωνσταντίνου: Μας κυβερνούν οι ορντινάντσες ενός άπληστου χρηματοπιστωτικού συστήματος
Σε απόσταση αναπνοής από την ημέρα, που το θέατρο Κάστρου της Μυτιλήνης θα γεμίσει από μελωδίες και στίχους που, όπου κι αν βρίσκεσαι, σε ταξιδεύουν και εικόνες που υμνούν την ελευθερία της σκέψης, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την αξία της κάθε στιγμής, συναντήσαμε το συνθέτη και ερμηνευτή, Θανάση Παπακωνσταντίνου, ο οποίος μας μίλησε για όλα. Για την Αγιάσο, τη βαρβαρότητα του κυβερνητικού συστήματος, τη μουσική δημιουργία, το άλγος του νόστου που θα μας συντροφεύει πάντοτε. Ωστόσο, “αυτό που νοσταλγούμε, δεν θα ξανάρθει ποτέ”, δηλώνει και συνεχίζει λέγοντας ότι “κι αν, όμως, ακόμα μπορούσε να επιστρέψει, δεν θα έβρισκε τον ίδιο άνθρωπο, γιατί αλλάζουμε διαρκώς”. Και εξελισσόμαστε κυρίως μέσα από τις αντιξοότητες κατά μήκος του ταξιδιού της ζωής. Κλείνουμε, λοιπόν τα μάτια κάνοντας την ευχή ότι ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω μας, εμείς “σκαλάκι-σκαλάκι, θα μπορούμε να γινόμαστε καλύτεροι κι έτσι να βοηθήσουμε και τον κόσμο να γίνει καλύτερος”.
Συνέντευξη στη Βίκυ Καλοφωτιά για το Lesvosnews.net
Στις 29 Ιουλίου, θα εμφανιστείτε στο θέατρο Κάστρου Μυτιλήνης, σε μια συναυλία που το κοινό της Λέσβου αναμένει με ιδιαίτερη χαρά. Έχετε επισκεφθεί ξανά στο παρελθόν, το εν λόγω νησί;
Βέβαια. Έχω έρθει τρεις φορές με αφορμή τη μουσική και μία παλιότερα για διακοπές. Είναι εξαιρετικό νησί, με πολλές ομορφιές αλλά και με σπουδαία παράδοση στη μουσική και το χορό. Στην Αγιάσο, σε ένα καφενείο, άκουσα το πιο ωραίο τραγούδι που έχω ακούσει ποτέ. Ζήτησα από τον καφετζή να μου δώσει να αντιγράψω την κασέτα αλλά δυστυχώς αρνήθηκε. Μέχρι να πεθάνω, θα αναπολώ την αίσθηση αυτού του τραγουδιού. Η Μυτιλήνη εμφανίζεται και σε δύο τραγούδια μου. Στην “Πέρδικα”, όπου μελοποίησα ένα παραδοσιακό νανούρισμα της περιοχής, αλλά και σε ένα στίχο μου, που λέω: “Χάλκινα απ’ τη Γουμένισσα, απ’ το Γιδά ζουρνάδες κι απ’ την Αγιάσο γέροντες χορεύουν σιωπηλά”.
“Είναι τα βλέφαρά μου διάφανες αυλαίες. Όταν τα ανοίγω, βλέπω μπρος μου ό,τι κι αν τύχει. Όταν τα κλείνω, βλέπω μπρος μου ό,τι ποθώ”, σας ακούμε να ερμηνεύετε σε στίχους του Ανδρέα Εμπειρίκου και μουσική δική σας. Πώς, κατά τη γνώμη σας, είναι εφικτό σήμερα, δεδομένης της παρούσας πολιτικο-οικονομικής κατάστασης, να βλέπουμε και με τα μάτια ανοιχτά ό,τι ο καθένας μας ποθεί;
Είμαστε σε θέση άμυνας. Σ’αυτές τις συνθήκες πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά, ώστε να μην αφήσουμε να κάνει ό,τι ποθεί το άπληστo χρηματοπιστωτικό σύστημα με τις ορντινάντσες του, που μας κυβερνούν. Ο δε, Ανδρέας Εμπειρίκος, περιγράφει, στο συγκεκριμένο κομμάτι, την αδάμαστη ελευθερία της σκέψης, που είναι το αποκούμπι μας απέναντι σ’ αυτή τη βαρβαρότητα.
Τα τραγούδια σας κατακλύζονται από εικόνες, ουσία και συναίσθημα παρασέρνοντας τους ακροατές σε ένα ταξίδι στο όνειρο. Τι είδους μουσικά ακούσματα έχει ανάγκη να ακούσει σήμερα περισσότερο, ο Έλληνας της εποχής των μνημονίων;
Η μουσική δημιουργία, όταν είναι πηγαία και δυνατή, όποια μορφή κι αν έχει, ό,τι και να διαπραγματεύεται, στηρίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αποτελεί μια στιγμιαία κάθαρση.
Στις μέρες που διανύουμε, κατά πόσο είναι εφικτό η τέχνη και ειδικότερα το σύγχρονο ελληνικό τραγούδι, να αποκτήσει “επαναστατικές διαστάσεις”, να εμπνεύσει και ενδεχομένως να συμβάλει στο να κατέβει ο κόσμος στους δρόμους διεκδικώντας πίσω τη ζωή του;
Η τέχνη δεν μπορεί τόσο άμεσα να επιδράσει και να οδηγήσει τον κόσμο σε εξέγερση. Έμμεσα, όμως, μπορεί να ωθήσει τον κάθε ξεχωριστό άνθρωπο να στοχαστεί πάνω στην ανθρώπινη υπόσταση, που βέβαια είναι χρονοβόρα διαδικασία. Σκαλάκι-σκαλάκι, μπορεί να γίνει καλύτερος κι έτσι να βοηθήσει και τον κόσμο να γίνει καλύτερος.
Όλες αυτές οι μαγικές εικόνες που εντάσσονται στα τραγούδια σας-από μύθους μέχρι αστερισμούς-αποτελούν ίσως μια ανάγκη φυγής από το σήμερα ή μπορούν να λειτουργήσουν ως οδηγός προκειμένου να το βιώσουμε έντονα μέχρι την τελευταία του σταγόνα;
Ο μαγικός ρεαλισμός και ο υπερρεαλισμός ωθούν τον άνθρωπο να ελευθερωθεί από τα δεσμά του αναμενόμενου, να νοιώσει το μυστήριο της ύπαρξης άρα να νοιώσει και την αξία της ζωής, της κάθε στιγμής.
Η μουσική στην Ελλάδα, μια κατεξοχήν γεμάτη μελωδίες χώρα, προσφέρει επαρκείς δυνατότητες εξέλιξης για τους νέους συνθέτες και δημιουργούς;
Είμαστε από τους πιο προνομιούχους λαούς όσον αφορά τον πλούτο της μουσικής μας παράδοσης. Και μόνο γι’ αυτό, μακαρίζω τον εαυτό μου που έτυχε να γεννηθώ εδώ. Η ποικιλία και η δύναμή της μπορούν να δώσουν ερεθίσματα στους ανήσυχους δημιουργούς αλλά και να αποτελέσουν ένα μέτρο σύγκρισης για τους φλύαρους και κενόδοξους.
“Αυτό που νοσταλγούμε δεν θα ξανάρθει ποτέ. Κι όμως…”, έχετε αναφέρει στο παρελθόν. Ως εκ τούτου, απέχει άραγε πολύ η στιγμή που θα επιστρέψει στη χώρα μας η ευδαιμονία και η χαρά των ανέμελων, αλλοτινών εποχών;
Η νοσταλγία έχει αντίθετη φορά από αυτή του χρόνου. Νοσταλγούμε καταστάσεις που έχουν παρέλθει και δεν πρόκειται να ξανάρθουν. Δεν υπάρχει επιστροφή. Και αν ακόμα μπορούσαν να επιστρέψουν, δεν θα βρίσκαν τον ίδιο άνθρωπο. Αλλάζουμε διαρκώς και το άλγος του νόστου θα μας συντροφεύει μέχρι το τέλος.
Τι περιλαμβάνουν τα επόμενα επαγγελματικά σας σχέδια και πού θα σας βρει καλλιτεχνικά ο χειμώνας που ακολουθεί;
Κάνω διάφορες σκέψεις και ασκήσεις επί χάρτου αλλά, γενικά, δεν μου‘ρχεται να τις λέω γιατί, ανά πάσα στιγμή, η ζωή μπορεί να με εκθέσει, έως και ανεπανόρθωτα.
Διαβάστε: