Οι εξετάσεις πλησιάζουν…
Γράφει η Μαρία Βερβέρη *
Καθώς πλησιάζουν οι μέρες των εξετάσεων, μαθητές αλλά και γονείς εντείνουν τις προσπάθειες τους για την επιτυχία και την πολυπόθητη εισαγωγή στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Αυτές, λοιπόν, ειδικά τις μέρες το άγχος των μαθητών, που δεν είναι τίποτα άλλο παρά «μασκαρεμένος» φόβος για ενδεχόμενη αποτυχία, μεγαλώνει.
Βέβαια, εκείνο που δεν πρέπει να ξεχνάνε οι μαθητές αλλά και οι γονείς, είναι ότι το άγχος είναι φυσιολογικό και δημιουργικό, έως έναν βαθμό. Κινητοποιεί σε δύσκολες και προκλητικές φάσεις της ζωής, ώστε κανείς να καταβάλει το μέγιστο των προσπαθειών του, προκειμένου να επιτύχει τον στόχο του.
Ωστόσο, το άγχος μπορεί να γίνει ζημιογόνο, ιδιαίτερα όταν είναι ανεξέλεγκτο. Γιατί είναι ικανό να περιορίσει την πραγματική ικανότητα για επίδοση και προκαλεί δυσφορία. Γι΄ αυτό λοιπόν είναι ιδιαίτερα βοηθητικό να μπορεί κανείς να αναγνωρίσει πότε το άγχος ξεπερνά τα φυσιολογικά επίπεδα. Οι παρακάτω αλλαγές στη συμπεριφορά των μαθητών μπορεί να αποτελούν προειδοποιητικά σημεία:
- ευερεθιστότητα- έλλειψη υπομονής
- δυσκολίες συγκέντρωσης
- δυσκολίες στη μνήμη και στην ικανότητα για μάθηση
- έντονη ανησυχία για την απόδοση και τις εξετάσεις
- άγχος για μικροπράγματα
- εύκολα ξεσπάσματα σε κλάμα ή θυμό
- αίσθημα κόπωσης
- διαταραγμένος ύπνος
- μειωμένη όρεξη για φαγητό
Το άγχος των εξετάσεων συνήθως συνδέεται με τον φόβο που νιώθει ο μαθητής μήπως απογοητεύσει τους γονείς του ή ματαιωθούν οι προσδοκίες που έχει από τον εαυτό του. Επίσης σε ορισμένες περιπτώσεις, εξαιτίας των αρνητικών σκέψεων που κάνει, όταν αγχώνεται, χωρίς να το συνειδητοποιεί, συμπεριφέρεται σαν να είναι σίγουρος ότι θα αποτύχει, με αποτέλεσμα την αποτυχία ή την μειωμένη απόδοση, παρά τις ικανότητες του. Εάν οι σκέψεις του είναι αρνητικές και μη ρεαλιστικές είναι απαραίτητη η βοήθεια για την αναγνώριση των δυσλειτουργικών αυτών σκέψεων καθώς και η πρόταση εναλλακτικών («δεν θα έρθει το τέλος του κόσμου αν αποτύχεις»).
Παρακάτω ακολουθούν κάποιες πρακτικές συμβουλές για τους μαθητές οι οποίες πιθανά θα τους βοηθήσουν να διαχειριστούν καλύτερα την πίεση και το άγχος της περιόδου των εξετάσεων.
- Οργανώστε την ύλη σας
- Μην αφήνετε την επανάληψη για την τελευταία στιγμή
- Αποφύγετε να ξενυχτάτε πριν τις εξετάσεις
- Φροντίστε τον εαυτό σας
- Φροντίστε τον ύπνο και τη διατροφή σας
- Συζητήστε με την οικογένεια σας τους τρόπους που θα διευκολύνουν τη μελέτη σας
- Κάντε ευχάριστα διαλείμματα
Και να θυμάστε πάντα ότι οι εξετάσεις είναι σημαντικές αλλά δεν αποτελούν την μοναδικό οδό για την μελλοντική επιτυχία και ευτυχία. Η ζωή συνεχίζεται και μετά τις εξετάσεις. Μια αποτυχία, μικρή ή μεγάλη, δεν είναι το τέλος του κόσμου, ακόμα κι αν φαίνεται έτσι. Όλη η ζωή είναι μπροστά σας και θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες για να δοκιμαστείτε και να πετύχετε στους μελλοντικούς σας στόχους.
* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr
Η Μαρία Βερβέρη αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net
