Η αξία της σχέσης μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου
Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου *
Θεραπευτική σχέση: ένα από τα σπουδαιότερα και αποτελεσματικότερα εργαλεία στην ψυχοθεραπεία. Ο Γιάλομ την ονομάζει- και όχι άδικα- το «μέγιστο έργο» που έχουν να επιτελέσουν μαζί συνεργαζόμενοι ο θεραπευτής με τον θεραπευόμενο. Αυτή η θεραπευτική σχέση θα αποτελέσει και το όχημα για την αλλαγή.
Πολλές φορές ακούμε από ανθρώπους που έχουν επισκεφτεί κάποιον ειδικό να λένε ότι πήγαν μια δυο φορές και διέκοψαν τη συνεργασία γιατί ο ειδικός «δεν τους έκανε». Αυτό μπορεί να σημαίνει πολλά, μπορεί όμως να μη σημαίνει και τίποτα. Τίποτα μπορεί να σημαίνει αν σκεφτούμε ότι το να δεις έναν άνθρωπο μια ή δυο φορές δεν μπορείς να καταλάβεις αν σου ταιριάζει. Είναι καλό να δώσεις χρόνο, όπως άλλωστε και σε κάθε άλλη σχέση. Απ’ την άλλη, μπορούμε να πούμε ότι απ’ την πρώτη στιγμή που συναντάμε έναν άνθρωπο, μας δημιουργούνται εντυπώσεις, σκέψεις, προσδοκίες…. και κάπως έτσι ήδη απ’ τη πρώτη φορά ξεκινά μια σχέση. Αν αυτή η πρώτη ή και η δεύτερη φορά δεν μας κάνει να αισθανθούμε καλά, τότε το πιθανότερο είναι να μη θέλουμε να συναντηθούμε ξανά με αυτόν τον άνθρωπο.
Ποια θα πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά του θεραπευτή ώστε να δημιουργηθεί μια καλή θεραπευτική σχέση;
Αρχικά, θα πρέπει να είναι αυθεντικός, να αποπνέει εμπιστοσύνη και εγγύτητα, δηλαδή να αισθάνεστε ότι είναι προσιτός και όχι αποστασιοποιημένος. Θα πρέπει να σας αποδέχεται χωρίς να σας κρίνει και χωρίς να είναι απαιτητικός από εσάς. Ο θεραπευτής τιμά και εκτιμά τον θεραπευόμενο και του επιτρέπει να είναι αυτό που είναι και να αισθάνεται αυτό που αισθάνεται την κάθε στιγμή.
Σημαντικό στοιχείο της θεραπευτικής σχέσης είναι η συναισθηματική κατανόηση, που σημαίνει ότι ο θεραπευτής έχει την ικανότητα να κατανοεί και να αντιδρά στα συναισθήματα του θεραπευόμενου. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι να αισθάνεστε ότι ο θεραπευτής σας σας ακούει. Σας ακούει φυσικά και ψυχολογικά. Ακούει τα όσα λέτε, τα συναισθήματα σας, τον τόνο της φωνής σας, αλλά και αυτά που βρίσκονται πίσω από αυτά που λέτε.
Αν τελικά επιτευχθεί μια καλή θεραπευτική σχέση, τότε τα οφέλη είναι πολλαπλά. Αρχικά, αναπτύσσεται ζεστασιά και οικειότητα, κάτι που κάνει και τις δυο πλευρές να νιώθουν καλά μέσα σ’ αυτή τη σχέση. Έτσι, ο θεραπευτής μπορεί έπειτα να εφαρμόσει με πιο αποτελεσματικό τρόπο τις τεχνικές του, αλλά και ο θεραπευόμεος απ’ τη δική του πλευρά, νιώθοντας ασφαλής μέσα α’ αυτή τη σχέση μπορεί να δουλέψει καλύτερα, βαθύτερα και πιο αποτελεσματικά τα όσα συζητιούνται και του προτείνονται. Ένα ακόμη όφελος, είναι ότι όλα τα καλά στοιχεία της θεραπευτικής σχέσης, σιγά σιγά μεταφέρονται και στις σχέσεις με τους υπόλοιπους ανθρώπους με αποτέλεσμα αυτές να βελτιώνονται.
Αυτή η σχέση δεν ονομάστηκε τυχαία «θεραπευτική». Είναι όντως θεραπευτική και αποτελεί το όχημα προς κάθε επιθυμητή αλλαγή. Η θεραπευτική σχέση παρέχει ένα ασφαλές πλαίσιο στο οποίο ο θεραπευόμενος θα μπορέσει να διερευνήσει και να πειραματιστεί, όχι μόνο στο πώς να έχει μια πιο ουσιαστική σχέση με τον εαυτό του αλλά και με τους άλλους. Του προσφέρει δηλαδή μια «πρόβα για τη ζωή».
Διάλεξε τον κατάλληλο θεραπευτή για σένα, δεν σημαίνει ότι σου ταιριάζουν όλοι. Δεν τα βρίσκουμε με όλους τους ανθρώπους. Όταν τον βρεις, εμπιστεύσου τον, αφέσου, εκφράσου, κάνε τη δική σου πρόβα ζωής και τότε θα έχεις αλλάξει!
* Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου είναι Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια παιδιών- εφήβων- ενηλίκων, και εξειδικευμένη στη Νόσο Alzheimer. Εργάζεται στο δικό της Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας «Ψυχή & Λόγος» στην οδό Καβέτσου 13, Μυτιλήνη. Τηλέφωνο επικοινωνίας
: 2251104284. Περισσότερες πληροφορίες στο eirinichatzianagnostou.blogspot.gr
Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net
