Το Πλωμάρι... στην Αθήνα!
Παρουσίαση του βιβλίου – θεματικού οδηγού στη Αθήνα
"Πολιτιστικές και Περιβαλλοντικές διαδρομές στο Πλωμάρι" και προβολή του ομότιτλου ντοκιμαντέρ
Με εξαιρετική επιτυχία παρουσιάστηκε, στο κατάμεστο από κόσμο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, το βιβλίο -θεματικός οδηγός "Πολιτιστικές και Περιβαλλοντικές διαδρομές στο Πλωμάρι" και η προβολή ομότιτλου ντοκιμαντέρ, που εξέδωσε το περασμένο καλοκαίρι ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πλωμαρίου «Το Πόλιον», στο πλαίσιο εγκεκριμένου έργου του Leader. Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από την Ομοσπονδία Λεσβιακών Συλλόγων Αττικής (ΟΛΣΑ), το Σύνδεσμο Πλωμαριτών Αττικής «Βενιαμίν ο Λέσβιος» και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πλωμαρίου "Το Πόλιον" με τη στήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Άθλησης και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων. Στην παρουσίαση του βιβλίου παραβρέθηκαν - μεταξύ των άλλων - ο τ. Υπουργός κ. Νίκος Σηφουνάκης, ο αντιναύαρχος ε.α. κ. Δημήτρης Παπαγιαννίδης, όλοι σχεδόν οι Πρόεδροι των Συλλόγων Αττικής, διακεκριμένοι επιστήμονες, συγγραφείς, λογοτέχνες
Οι Πρόεδροι της ΟΛΣΑ κ. Χριστόδουλος Τσακιρέλλης, και του Συνδέσμου Πλωμαριτών Αττικής κ. Μαρία Κανελοπούλλου και του Συλλόγου «Το Πόλιον¨» στον χαιρετισμό τους προς τους παρευρισκομένους αναφέρθηκαν στην έκδοση του βιβλίου και στη γενικότερη προσφορά του Συλλόγου «Το Πόλιον¨» για την προβολή και ανάπτυξη του Πλωμαρίου και όλης της Λέσβου, καθώς και στις προοπτικές για την περαιτέρω πρόοδο του νησιού μας, γεγονός που θα υλοποιηθεί με τη συνεργασία όλων των Συλλόγων του στον κοινό αυτό σκοπό καθώς και του καθενός μας χωριστά και ιδιαίτερα των αποδήμων μας, όπως τόνισε ο κ. Τσακιρέλλης. Ιδιαίτερη ήταν η αναφορά της κ. Μυρσίνης Βαρτή- Ματαράγκα στους συντελεστές της πραγματοποίησης της έκδοσης του βιβλίου αυτού, δηλαδή τους συγγραφείς των επί μέρους ενοτήτων του βιβλίου αυτού, στην ΕΤΑΛ για την οικονομική στήριξη της έκδοσης, στον Οργανισμό Πολιτισμού του Δήμου Αθηναίων για την παραχώρηση της αίθουσας, στους ομιλητές που θα παρουσιάσουν το βιβλίο, καθώς και στους Ποτοποιούς του Πλωμαρίου και το κατάστημα ΄΄Περί Λέσβου΄΄για τη συμβολή τους στο κέρασμα που θα επακολουθήσει.
Τέλος, αναφέρθηκε στην περίπτωση της απίστευτης είδησης ότι πουλήθηκε η Παναγιά Κρυφτή ένα πολιτισμικό τοπίο, μοναδικό, μνημείο ιστορικό, θρησκευτικό, γεωλογικό, απείρου φυσικού κάλους, γεγονός που πρέπει να μας ανησυχεί πολύ και να μας προβληματίσει.
Το βιβλίο, ακολούθως, παρουσίασαν, κατά σειρά:
Η κα Ελένη Μαΐστρου καθηγήτρια και Κοσμήτωρ της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, άρχισε τονίζοντας τη σημασία της έκδοσης και υποστήριξε ότι αυτή θα συμβάλλει στην ενίσχυση του Πολιτιστικού Τουρισμού και στη συνειδητοποίηση από την τοπική κοινωνία της ιστορικής σημασίας αλλά και της οικονομικής αξίας της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς του Πλωμαρίου.
Παρουσίασε συνοπτικά το περιεχόμενο του κεφαλαίου του βιβλίου που αναφέρεται στην ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ μέσω 5 περιπάτων στις γειτονιές του Πλωμαρίου όπου προβάλλονται οι χαρακτηριστικές λαϊκές και αστικές κατοικίες στις οποίες απαντώνται τα ιδιαίτερα οικιστικά χαρακτηριστικά του τόπου.
Αναφέρθηκε επίσης και στον ΠΕΡΙΠΑΤΟ ΣΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ, συγγραφέας του οποίου είναι ο πολιτικός μηχανικός Γιώργος Κακές, που πραγματοποιείται με 2 διαδρομές, κατά μήκος του ποταμού Σεδούντα η πρώτη και κατά μήκος της παραλίας η δεύτερη. Η ομιλήτρια επισήμανε το ότι πρέπει να επιδιωχθεί η αποκατάσταση και επανάχρηση των σημαντικών βιομηχανικών κτισμάτων της πόλης, τα οποία είναι, ως επί το πλείστον, ερειπωμένα, αλλά και η διατήρηση και αποκατάσταση όλων των ιστορικών κτισμάτων που προβάλλονται στον θεματικό οδηγό, καθώς αυτά συγκροτούν την ιδιαίτερη φυσιογνωμία και τον αρχιτεκτονικό πλούτο της πόλης. Ειδικότερα για το Σαπωνοποιείο Ξυπτερά, που αποτελεί τοπόσημο για την πόλη και έχει αγοραστεί από το Δήμο για να στεγάσει το Μουσείο ναυτικής και ναυπηγικής παράδοσης του Αιγαίου, πρέπει να καταβληθούν συλλογικές προσπάθειες για την υλοποίηση της αποκατάστασης και επανάχρησης του, η οποία θα έχει πολλαπλά οφέλη.
Ο δεύτερος εισηγητής ο κ. Νικόλαος Δέτσης φιλόλογος, αναφέρθηκε γενικά στο βιβλίο (περιεχόμενα, δομή, αισθητική παρουσία του, κ.λ.π.), έκανε ειδική σύντομη αναφορά στην ιστορική αναδρομή του Πλωμαρίου, μια ενότητα που συνέγραψε η κ. Ρίτα Καζάζη και συμπερασματικά τόνισε την αξία και τη σημασία του βιβλίου: «Φυλλομετρώντας το βιβλίο αυτό, φυλλομετράς τη ζωή, τις εποχές, το χρόνο στο Πλωμάτι. Φυλλομετράς ακόμη τις σελίδες της ιστορίας του, τις διάφορες επιστρώσεις της, που συνθέτουν το ψηφιδωτό της γενικότερης ιστορίας του νησιού μας και αγκαλιάζεις τη γενέτειρα "με καθαρό από τη σκόνη της πόλης μας", όπως θα έλεγε ο ποιητής, και δοκιμάζεις την αντοχή των αισθημάτων σου, να βλέπεις και να στοχάζεσαι. "Δώρον ζείδωρον", λοιπόν το βιβλίο αυτό, για να χαίρονται τα μάτια μας και η ψυχή μας. Βάλσαμο της νοσταλγίας μας, ρέμβη στην αγκαλιά του γενέθλιου τόπου, θαυμασμός για τη Φύση και τα Μνημεία του Ανθρώπου, που στέκονται σήμερα εγκαταλελειμμένα και ερειπωμένα, άφωνοι, αλλά τόσο εύγλωττοι, μάρτυρες της εποχής τους…..»
Στην εισήγηση του ο Κώστας Δαμιανίδης, αρχιτέκτων και ιστορικός ναυπηγικής, μίλησε για το κεφάλαιο του βιβλίου «Η γνωριμία με τη ναυπηγική παράδοση του Πλωμαρίου», του οποίου είναι και συγγραφέας, και στο οποίο αναδεικνύεται η πλούσια ναυπηγική και ναυτική παράδοση του τόπου, τόνισε την αναγκαιότητα δημιουργίας του Ναυτικού Μουσείου στο Πλωμάρι. Στη σύντομη ομιλία του αναφέρθηκε στις ιδιαιτερότητες του Πλωμαρίου μέσα στο πλαίσιο της Αιγαιοπελαγίτικης ναυπηγικής παράδοσης και στην συμβολή του στον ναυτικό πολιτισμό του Αρχιπελάγους. Επισήμανε επίσης ότι υπάρχουν τεκμήρια, κυρίως, τεχνικής και τεχνολογικής διάστασης τα οποία πρέπει να διαφυλαχτούν, να αναδειχθούν και να προβληθούν. Επίσης, κατέκρινε με πολύ έμφαση την επαναφορά του μέτρου απόσυρσης και καταστροφής παλιών αλιευτικών σκαφών. Το μέτρο της «απόσυρσης» των παλιών αλιευτικών σκαφών έχει προκαλέσει μεγάλη καταστροφή στη ναυτική πολιτιστική κληρονομιά του Αιγαίου και είναι ιδιαίτερα λυπηρό ότι επανέρχεται σε μια φάση ιδιαίτερα κρίσιμη για το μέλλον του τόπου.
Για την περιβαλλοντική διαδρομή, συγγραφέας της οποίας είναι ο κ. Μάκης Αξιώτης, ο οποίος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί, η κ. Μ. Βαρτή – Ματαράγκα, χρησιμοποιώντας τα ίδια λόγια του, ανέφερε ότι μία από τις ωραιότερες διαδρομές όχι μόνο του Πλωμαρίου αλλά και ολόκληρης της Λέσβου, που είναι αυτή της χαράδρας της Σεδούντας με τον ομώνυμο ποταμό, με σπάνιο φυσικό πλούτο και βιοποικιλότητα, καθώς και μεγάλο αριθμό μνημείων του ανθρώπου, όπως, πεζούλες με περίτεχνες σκάλες, λιθόστρωτα μονοπάτια, εξωκκλήσια ακόμη και αρχοντικά, ξύλινα γεφύρια που δεν υπάρχουν σε άλλη περιοχή της Λέσβου - όπως και τα πλυσταριά της Λέσβου – 14 υδρόμυλοι, λιοτρίβια, ντάμια, σέτια κ.ά. Τόνισε δε ότι, παρά τις διάφορες καταστροφές που έχουν συντελεστεί στο τοπίο αυτό θεωρεί ότι αποτελεί ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής, με δυνατότητα ανάπτυξης του περιπατητικού τουρισμού.
Τέλος, ο δημοσιογράφος κ. Νικόλας Βουλέλης, Διευθυντής της “Εφημερίδας των Συντακτών”, στην εισήγησή του αναφέρθηκε κατ' αρχήν στο γεγονός ότι το βιβλίο-οδηγός ανταποκρίνεται στον στόχο που τέθηκε, αναδεικνύει το Πλωμάρι, προβάλλει τα πλεονεκτήματα της περιοχής και δημιουργεί νέους πόλους έλξης γι' αυτήν.
Αυτό το βιβλίο-οδηγός είναι ένα καλό εργαλείο για να κεντρίσει το ενδιαφέρον, είπε ο κ. Ν. Βουλέλης. Το μεγάλο ζήτημα όμως είναι να υπάρξει ευρύτερο ενδιαφέρον για το Πλωμάρι σε ολόκληρο τον κόσμο. Υπάρχουν περιθώρια πρωτοβουλιών, φτάνει να κινητοποιηθούν άνθρωποι, οργανώσεις και φορείς. Αφού το Δημόσιο δεν μπορεί πλέον να βοηθήσει, μπορούν ιδιωτικοί φορείς να συμβάλουν. Μια ιδέα είναι να κινητοποιηθούν οι απανταχού Μυτιληνιοί για ένα συγκεκριμένο έργο και να ζητηθεί η συνδρομή τους. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα για συνεργασίες και συνέργειες με πανεπιστήμια, ιδρύματα και μουσεία σε όλο τον κόσμο, που μπορούν να ενδιαφερθούν για τα βιομηχανικά κτίρια, τη ναυτική παράδοση του Πλωμαρίου ή την εκπληκτική χαράδρα του Σεδούντα. Υπάρχουν ανάλογες επιτυχημένες προσπάθειες που ανέδειξαν επωφελώς πολλές περιοχές. Τέλος, ο κ. Ν. Βουλέλης τόνισε ότι «Η Εφημερίδα των Συντακτών» προσφέρεται να συμβάλει μέσα από τις σελίδες της στην προσπάθεια για την ανάδειξη του Πλωμαρίου και ευρύτερα της Λέσβου.
Ακολούθησε η προβολή του ντοκιμαντέρ με το ίδιο θέμα, που χειροκροτήθηκε από όλους καθώς και συζήτηση με ενδιαφέρουσες και σημαντικές απόψεις και παρεμβάσεις.
Οι συζητήσεις συνεχίστηκαν σε παρέες με κέρασμα ούζου, προσφορά από τις ξακουστές ποτοποιίες του Πλωμαρίου Αρβανίτη, Βαρβαγιάννη, Γιαννατσή και Πιτσιλαδή με μεζέ για τον οποίο συνέβαλαν όλοι οι συνδιοργανωτές και το κατάστημα ΄΄Περί Λέσβου΄΄.
