Πραγματοποιήθηκαν το απόγευμα του Σαββάτου 18 Μαΐου ανήμερα της παγκόσμιας ημέρας της αφιερωμένης στα μουσεία, στο Μουσείο- Ελαιοτριβείο Βρανά στον Παπάδο της Γέρας στη Λέσβο, τα εγκαίνια της έκθεσης «Η ελιά, το λάδι, και η συμβολή τους στον πολιτισμό». Η έκθεση οργανώθηκε από την πολιτιστική «Εταιρεία Αρχιπέλαγος» η οποία και δημιούργησε το Μουσείο που στεγάζεται σ’ ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό και μηχανολογικό μνημείο που οικοδόμησε, η οικογένεια του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη στα 1887.
Πολύς κόσμος κατέκλυσε την εσωτερική αυλή του Μουσείου κάτω από την επιβλητική καμινάδα του εντυπωσιακού μνημείου. Ο Πρόεδρος της «Εταιρείας Αρχιπέλαγος», στην οποία ανήκει το Μουσείο- Ελαιοτριβείο, αρχιτέκτων και τ. Υπουργός, Νίκος Σηφουνάκης, καλωσόρισε τους καλεσμένους κάνοντας μια σύντομη αναφορά στο Μουσείο αλλά και στη σημασία του πολιτισμού της ελιάς που είναι το κυρίαρχο δέντρο στο νησί της Λέσβου.
«Εγκαινιάζουμε είπε μια από τις πιο σημαντικές εκθέσεις που έγιναν σε αυτόν τον χώρο και στην Λέσβο, χάρη στην συνεργασία του Αρχαιολογικού Μουσείου Μυτιλήνης, του Μουσείου της Ακρόπολης Αθηνών, του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.
Προλογίζοντας τους ομιλητές στην εκδήλωση, ο κ. Σηφουνάκης ευχαρίστησε τον Έφορο Αρχαιοτήτων Λέσβου Παύλο Τριανταφυλλίδη, το Γενικό Διευθυντή του Μουσείου της Ακρόπολης καθηγητή Νίκο Σταμπολίδη και τον Διευθυντή του Μουσείου Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, καθηγητή Νίκο Ζούρο. Ευχαρίστησε επίσης το Υπουργείο Πολιτισμού και το Ίδρυμα Ιωάννη Λάτση που είναι και οι χορηγοί της εκδήλωσης.
Ο Παύλος Τριανταφυλλίδης μιλώντας με θέμα «Η ελιά στη Λέσβο κατά την αρχαιότητα» έκανε εκτενή αναφορά στη σχέση της Λέσβου, με την ελιά, και το λάδι στους αρχαίους χρόνους. Σημείωσε τη γνώση της διαδικασίας παραγωγής λαδιού από την εποχή του προϊστορικού οικισμού της Θερμής. Επίσης έκανε αναφορά στην εγκατάσταση του ελαιοτριβείου που βρέθηκε κοντά στην Πηγή της Λέσβου. Και ανέλυσε πλήρως της σημασία του αρχαίου διπλού λίθινου ληνού του 2ου – 3ου αιώνα π.Χ. που εκτίθεται μόνιμα στο Μουσείο – Ελαιοτριβείο Βρανά. Ας σημειωθεί ότι ειδικό ένθετο για αυτό το μοναδικό αρχαιολογικό εύρημα επιμελήθηκε ο ίδιος, και διατίθεται στους επισκέπτες του Μουσείου.
Ο καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, αναφέρθηκε στους Παναθηναϊκούς αγώνες και την καλλιτεχνική ιδιαιτερότητα των Παναθηναϊκών Αμφορέων, αναλύοντας μεταξύ άλλων την αξία του παρουσιαζόμενου στην έκθεση αρχαίου Παναθηναϊκού Αμφορέα του 4ου π.Χ. αιώνα από το Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στη συμβολή της Λέσβου στον πολιτισμό της ελιάς ενώ «βάφτισε» τη Λέσβο «Ελαιοθάλασσα» υμνώντας τον τόπο με ποιήματα που γράφτηκαν για την ελιά
Ο καθηγητής Νίκος Ζούρος, αναφέρθηκε στο σημαντικό έργο της ανασκαφής και ανάδειξης απολιθωμένων κορμών δέντρων, και ειδικότερα των απολιθωμένων φύλλων ελιάς. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον ελαιώνα της Λέσβου. «Οι περιοχές στις οποίες καλλιεργείται η ελιά στη Λέσβο, είναι ορεινές ή ημιορεινές με ξερικά και φτωχά εδάφη. Η ορεινότητα των ελαιώνων και η δυσβατότητα των περιοχών καλλιέργειας επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου» σημείωσε ο κ. Ζούρος ο οποίος τόνισε ότι «η Λέσβος αποτελεί μία από τους πλέον σημαντικές περιοχές για την Ελληνική ελαιοκαλλιέργεια με περίπου 11 εκατομμύρια ελαιόδενδρα να απλώνονται σε συνεχείς ελαιώνες».
Μετά το τέλος των ομιλιών έγινε ξενάγηση στους χώρους της έκθεσης.
Σε αυτήν, εκτίθενται μεταξύ των άλλων:
- Πτερυγιόσχημος αμφορέας της πρώιμης εποχής του χαλκού από τον προϊστορικό οικισμό της Θερμής από το Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης
- Παναθηναϊκός αμφορέας του 4ου π.Χ. αιώνα από το Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών
- Αρύβαλλος του 6ο π.Χ. αιώνα από το Μουσείο της Ακρόπολης
- Απολιθωμένα φύλλα ελιάς ηλικίας 60.000 ετών, από το Μουσείο Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν μεταξύ των άλλων ο Μητροπολίτης Μυτιλήνης κ. Ιάκωβος, από το Ίδρυμα Λάτση ο ποιητής κύριος Βαγγέλης Χρόνης ο οποίος απεύθυνε και χαιρετισμό, ο βουλευτής Παναγιώτης Παρασκευαϊδης, ο περιφερειάρχης βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης, ο δήμαρχος Μυτιλήνης Παναγιώτης Χριστόφας, η αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δυτικής Λέσβου Ζαχαρώ Ιωακείμ, άλλοι αυτοδιοικητικοί και εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών του νησιού.
Μεταξύ των καλεσμένων που επισκέφθηκαν τη Λέσβο ειδικά για την έκθεση ήταν και ο πρώην δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης με τη σύζυγο του γνωστή δημοσιογράφο Σία Κοσσιώνη.
