Τι θα γίνει με την Ερμού Μυτιλήνης; Προς το παρόν διαβούλευση

Η Δ/Κ Μυτιλήνης, δια του Προέδρου της Πάνου Πίτσιου, από το περασμένο καλοκαίρι είχε ανακοινώσει και δεσμευτεί, ότι το φθινόπωρο θα “ανοίξει” το διάλογο για μία ευρείας κλίμακας τροποποίηση του κυκλοφοριακού του κέντρου της πόλης, με συντονισμένη διαβούλευση φορέων και δημοτών, καθώς και εμπλοκή συγκοινωνιολόγων, χωροτακτών, πολεοδόμων και άλλων ειδικών.    

Επίσης είχε δημοσιευθεί στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, ότι η Δ/Κ Μυτιλήνης σε συνεργασία με την Αντιδημαρχία Εθελοντισμού, θα λειτουργήσουν σε μία “bottom – up” προσέγγιση, μεταξύ των διαφόρων άλλων ομάδων εργασίας που θα δημιουργηθούν και το “Συμβούλιο πολεοδομικής – χωροταξικής ανάπτυξης πόλης Μυτιλήνης”. 

Στην πρώτη συνεδρίαση του παραπάνω οργάνου, η οποία βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας της, κυρίαρχο και ουσιαστικό ρόλο θα διαδραματίσει ως βασικό θέμα της ημερήσιας διάταξης, το κυκλοφοριακό του κέντρου της πόλης.

Στο πλαίσιο αυτό, κατατίθεται σήμερα δημοσίως η παρούσα ανοιχτή επιστολή διαβούλευσης, με την οποία επιχειρείται να συνδεθεί το ευρύτερο θέμα του κυκλοφοριακού, με το πολύκροτο ζήτημα της “ΕΡΜΟΥ”, δεδομένης της συσχέτισης που υπάρχει μεταξύ τους. Είναι απολύτως προφανές, ότι τα δύο θέματα είναι άκρως αλληλένδετα, αφού ο τρόπος “λειτουργίας” της Ερμού, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος και το κομβικό σημείο επιρροής όλης της κυκλοφοριακής δομής του κέντρου της πόλης.

Β. ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ “ΕΡΜΟΥ”

Όπως είναι ευρέως γνωστό, οι αποφάσεις που αφορούν στις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις της οδού Ερμού και οι οποίες την καθιστούν στο μεγαλύτερο μέρος της “ΠΕΖΟΔΡΟΜΟ”, έχουν ληφθεί εδώ και πολύ μεγάλο διάστημα (από το 2015), ενώ έχουν δημοσιευθεί κατ’ επανάληψη στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο.

Οι εν λόγω αποφάσεις, υπενθυμίζεται, ότι είναι οι ακόλουθες: 

1. Από την Επάνω Σκάλα (καφενεία “Ερμής” και “Κάστρο”) μέχρι το Γενί Τζαμί, επιτρέπεται η διέλευση όλων των οχημάτων όλο το εικοσιτετράωρο.
2. Από το Γενί Τζαμί μέχρι το σημείο τομής Ερμού με Αγίου Θεράποντος,  απαγορεύεται η διέλευση όλων των οχημάτων όλο το εικοσιτετράωρο. Κατ’ εξαίρεση, για τις ώρες που τα καταστήματα είναι κλειστά,  επιτρέπεται η διέλευση μόνο των οχημάτων των περιοίκων και των καταστηματαρχών της Ερμού, που διαθέτουν ειδική κάρτα διέλευσης. Η ειδική κάρτα διέλευσης θα διατίθεται αποκλειστικά από το Δήμο Λέσβου και θα αναγράφει τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος, που θα αιτείται ο κάθε δικαιούχος.  
3. Από τη Μητροπόλεως έως την οδό Περγάμου, επιτρέπεται η διέλευση όλων των οχημάτων για όλο το εικοσιτετράωρο.
4. Από το σημείο τομής της Ερμού με την Αγίου Θεράποντος μέχρι τα Κεντρικά Λύκεια, επιτρέπεται η διέλευση όλων των οχημάτων για όλο το εικοσιτετράωρο.
5. Η τροφοδοσία των καταστημάτων μέσω οχημάτων σε όλη την Ερμού, επιτρέπεται να πραγματοποιείται από τις 7 π.μ. έως 10 π.μ.
6. Για όλα τα παραπάνω οχήματα που επιτρέπεται να κινούνται στην Ερμού (είτε προς τη μία είτε προς την άλλη κατεύθυνση), απαγορεύεται η στάθμευση για όλο το εικοσιτετράωρο. Επιτρέπεται μόνο η ολιγόλεπτη στάση των οχημάτων των καταστηματαρχών, μόνο για λόγους τροφοδοσίας.
7. Να ενημερωθεί η Τροχαία εγγράφως και να ζητηθεί η αστυνόμευση της Ερμού όλο το εικοσιτετράωρο, για την τήρηση των παραπάνω. Τις ώρες που η αγορά είναι ανοιχτή, να ζητηθεί η αστυνόμευση να πραγματοποιείται με πεζές περιπολίες και τις ώρες που η αγορά είναι κλειστή, να πραγματοποιείται με συχνές διελεύσεις περιπολικών (δίτροχων και αυτοκινήτων).  

Γ. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ “ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ” ΕΡΜΟΥ

Δυστυχώς μετά την παρέλευση μεγάλου διαστήματος από τη λήψη των παραπάνω αποφάσεων και την υποτιθέμενη εφαρμογή τους, είναι απολύτως εμφανές ότι όχι μόνο η Ερμού δεν λειτουργεί ως πεζόδρομος, αλλά τουναντίον η παραβατικότητα από όλες τις πλευρές αποτελεί τον καθημερινό κανόνα, μετατρέποντάς την κυριολεκτικά σε “λεωφόρο Ερμού” και σε “parking Ερμού”. 

Έχει παρατηρηθεί όλες τις ώρες που η αγορά είναι κλειστή, η συστηματική καταστρατήγηση των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων από οχήματα όλων των τύπων, τα οποία διέρχονται από την Ερμού ανεξέλεγκτα, πολλές φορές δε με ιλιγγιώδη ταχύτητα, γεγονός που εκτός όλων των άλλων, εγκυμονεί αυξημένο κίνδυνο για τη σωματική ακεραιότητα των πεζών. Επιπλέον, το παράνομο παρκάρισμα τόσο επί του πλακόστρωτου οδοστρώματος, όσο και πάνω στα παράλληλα πεζοδρόμια, έχει γίνει ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες, καθεστώς. Οι καταγγελίες που λαμβάνονται από συνειδητοποιημένους δημότες είναι συνεχείς, ενώ έχουμε παραστεί ουκ ολίγες φορές σε περιπτώσεις πλήρους παραβατικότητας και σε “θερμά” επεισόδια μεταξύ πεζών και οδηγών αυτοκινήτων.

Χαρακτηριστικό της απόλυτης αταξίας που επικρατεί στην Ερμού, είναι το γεγονός ότι όταν σε καθημερινή βάση κατά τις μεσημεριανές ώρες διέρχεται το απορριμματοφόρο όχημα του Δήμου για την αποκομιδή των σκουπιδιών και φυσικά καθυστερεί λόγω της εργασίας, σχηματίζεται μία ατελείωτη ουρά παρανόμως διερχομένων αυτοκινήτων και δικύκλων, των οποίων οι οδηγοί κορνάρουν, απαιτώντας η αποκομιδή να γίνεται σε διαφορετική ώρα (!!!). Και το πιο κωμικοτραγικό της υπόθεσης είναι, ότι κάποια στιγμή ο οδηγός του οχήματος του Δήμου, προκειμένου να μην ακούει τις φωνές διαμαρτυρίας, λοξοδρομεί σε κάποιο στενό (π.χ. Αλκαίου), ώστε να περάσουν τα παρανόμως κινούμενα αυτοκίνητα και μετά από ώρα να συνεχιστεί η νόμιμη δουλειά των εργατών της καθαριότητας. 

Δ. ΛΟΓΟΙ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ “ΕΡΜΟΥ” 

Οι λόγοι που καταστρατηγούνται οι αποφάσεις και η Ερμού ουσιαστικά δεν λειτουργεί ως πραγματικός πεζόδρομος όταν η αγορά είναι κλειστή, επικεντρώνονται κατά κύριο λόγο στους εξής:

• Έλλειψη επαρκούς επιτήρησης – αστυνόμευσης από την Τροχαία. Παρά τις συσκέψεις που έγιναν με τα ανώτερα υπηρεσιακά στελέχη της Αστυνομικής Διεύθυνσης και της Τροχαίας, η παρουσία οργάνων της τελευταίας στην Ερμού είναι σπανιότατη. Πάρα πολλές φορές, σύμβουλοι της Δημοτικής Κοινότητας, έχουν επικοινωνήσει μαζί της, προκειμένου να κληθεί να επιτηρήσει και να εφαρμόσει το Νόμο σε διάφορα περιστατικά. Το πρόβλημα, όπως πολλάκις έχει γνωστοποιηθεί, είναι ότι η υφιστάμενη δύναμη της Τροχαίας δεν επαρκεί, για να επιτηρήσει όλο τον όγκο των τροχαίων συμβάντων στην πόλη της Μυτιλήνης, ώστε να μπορέσει να μεριμνήσει και για το θέμα της παραβατικότητας της Ερμού και του λοιπού ιστορικού κέντρου.
• Μη ύπαρξη Δημοτικής Αστυνομίας στη Μυτιλήνη. Το πρόβλημα θα είχε αμβλυνθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, εάν υπήρχε Δημοτική Αστυνομία, με δυναμικό έστω και δύο δημοτικών αστυνομικών, οι οποίοι σε άτακτα χρονικά διαστήματα θα πραγματοποιούσαν περιπολίες και ελέγχους. Σε όσες πόλεις της χώρας έχει επανιδρυθεί η Δημοτική Αστυνομία, έχουν επιλυθεί σε μεγάλο βαθμό αντίστοιχα προβλήματα.  
• Οι πινακίδες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας που έχουν τοποθετηθεί σύμφωνα με τις αποφάσεις και καταδεικνύουν εμφανώς ότι πρόκειται για “ΠΕΖΟΔΡΟΜΟ”, απευθύνονται στους συνειδητοποιημένους πολίτες. Εν τούτοις δεν επαρκούν για τους έχοντες παραβατική συμπεριφορά, οι οποίοι θεωρώντας ότι η σήμανση δεν είναι σαφής και απολύτως ευδιάκριτη, χρησιμοποιούν το γεγονός αυτό ως άλλοθι και παρανομούν κατά κόρον.
• Η καταστροφή 3 – 4 πλαστικών κολωνακίων, απ’ αυτά που πρόσφατα τοποθετήθηκαν στην Πλατεία Κυπρίων Πατριωτών, από οδηγούς δικύκλων, οι οποίοι διερχόμενοι παράνομα από την Ερμού, επιθυμούν παραβιάζοντας την υφιστάμενη σήμανση, αντί να κατευθύνονται ως όφειλαν προς την Πλατεία Αλυσίδας, να περνούν παράνομα απέναντι και να κατευθύνονται προς την οδό Καβέτσου. Υπενθυμίζεται ότι η αρχική πρόταση – απόφαση της Δ/Κ Μυτιλήνης, ώστε το όλο σύστημα λειτουργίας του κόμβου να λειτουργήσει άψογα, ήταν είτε να επεκταθεί η τσιμεντένια νησίδα, είτε να τοποθετηθούν γερά μεταλλικά κολωνάκια. Με την αφαίρεση των κολωνακίων, επανήλθαμε στην προηγούμενη κατάσταση, με αποτέλεσμα η παράνομη διέλευση στην Ερμού να ενθαρρύνεται, αντί να αποθαρρύνεται.     

Ε. ΜΕΛΛΟΝ “ΕΡΜΟΥ”: ΠΕΖΟΔΡΟΜΟΣ Ή ΟΧΙ ??? 

Προκειμένου να σταματήσει να παρατηρείται το σημερινό φαινόμενο της πλήρους αταξίας αναφορικά με το πολύκροτο θέμα της Ερμού, για το οποίο υπάρχουν και διάφορες αντικρουόμενες απόψεις, πρέπει να αποφασιστεί και να συμφωνηθεί επιτέλους, αν και κατά πόσο πράγματι επιθυμούν άπαντες, Δημοτική Αρχή, Τροχαία  και δημότες, να λειτουργήσει ως πεζόδρομος ή όχι.

Διότι απ’ ότι εισπράττουμε από τη συνεχή και καθημερινή ενασχόλησή μας με το θέμα και την ειλικρινή, απευθείας ή ηλεκτρονική επικοινωνία με δημότες, πολλοί είναι αυτοί οι συνδημότες μας και το καταθέτουν ευθαρσώς, που επιθυμούν να λειτουργεί ως κανονική οδός τις ώρες που τα καταστήματα είναι κλειστά, με την πλήρη ελευθερία εισόδου και κυκλοφορίας οχημάτων.

Ένα καινούργιο σκεπτικό που προσφάτως έχει προφορικά κατατεθεί από διάφορους επιχειρηματίες και έχει μία λογική βάση, είναι το ακόλουθο: Εφόσον η Ερμού δεν διαθέτει καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, που σημαίνει ότι δεν έχει νόημα η ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων, καλό είναι να διοχετεύεται η κυκλοφορία οχημάτων μέσω αυτής, τις ώρες που τα μαγαζιά είναι κλειστά. Προτείνουν δε, αντί της Ερμού,  να “κλείνουν” για τα οχήματα άλλοι δρόμοι, στους οποίους λειτουργούν καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, όπως οι οδοί Λαδάδικα, Ικαρίας, Χίου και Μητροπόλεως (αναφέρονται μόνο για τους καλοκαιρινούς μήνες και για μετά τις 9 το βράδυ).     

Επίσης υπάρχουν και αρκετοί δημότες, οι οποίοι αν και θεωρητικά υποστηρίζουν ότι η Ερμού πρέπει να είναι πεζόδρομος, στην πράξη οι ίδιοι καταστρατηγούν τις αποφάσεις, αφού “κλείνοντας το μάτι” στην παρανομία, τη διασχίζουν κανονικότατα με τα οχήματά τους (υπάρχουν πολλές μαρτυρίες, ακόμη και για επώνυμους αξιωματούχους Μυτιληνιούς).

Αν αποφασιστεί τελικά, να μην λειτουργεί ως πεζόδρομος (όταν η αγορά είναι κλειστή), πρέπει να επανεξεταστεί το θέμα από την αρχή και ολιστικά, ώστε να ρυθμιστεί ανάλογα το σύνολο των κυκλοφοριακών ροών του ευρύτερου κέντρου της πόλης, διότι υπάρχουν πολλές αλληλοεπιδράσεις και τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όπως φαίνονται “δια γυμνού οφθαλμού”.  

Επί παραδείγματι, η δημιουργία κυκλικού κόμβου (round about) στην Πλατεία Κυπρίων Πατριωτών, που ακούγεται τελευταία από διάφορους συνδημότες μας (κυρίως αναρμόδιους και μη ειδικούς), θα έχει νόημα, μόνο αν αλλάξει και ολόκληρη η φιλοσοφία του κυκλοφοριακού στο κέντρο της πόλης. Δηλαδή εν προκειμένω, είτε αν αλλάξει ροή η Νιάνια και γίνει άνοδος (όπως ήταν πολύ παλιά), είτε αν επιτραπεί η διέλευση οχημάτων από την Ερμού (νομιμοποίηση ελεύθερης κυκλοφορίας, όταν η αγορά είναι κλειστή). Σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή με την Ερμού “πεζόδρομο” και τη Νιάνια όπως είναι σήμερα, η δημιουργία round about στην Πλατεία Κυπρίων Πατριωτών, το μόνο που θα πετύχει θα είναι να αυξήσει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό τους παρανομούντες χρήστες της Ερμού.

Αν αντιθέτως αποφασιστεί από όλους, να λειτουργήσει πραγματικά και όχι θεωρητικά ως πεζόδρομος με την εφαρμογή των ειλημμένων αποφάσεων, τότε θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για τα ακόλουθα: 

• Γνωστοποίηση στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης του θέματος της ελλιπούς επιτήρησης & αστυνόμευσης του κέντρου της πόλης και αίτημα για ενίσχυση – επάνδρωση του Σώματος της Τροχαίας.
• Έναρξη διαδικασιών επανίδρυσης της Δημοτικής Αστυνομίας εάν και εφόσον είναι εφικτό, βάσει του υπάρχοντος σχετικού νομικού πλαισίου. Σε διαφορετική περίπτωση, άσκηση πίεσης προκειμένου να δημιουργηθεί το κατάλληλο νομικό πλαίσιο για την επανασύστασή της.   
• Ενίσχυση σηματοδότησης σε όλες τις διασταυρώσεις, με μεγάλες &  ευδιάκριτες πινακίδες “απαγόρευσης διέλευσης”, απαγόρευσης “στάσης – στάθμευσης”, ένδειξης “πεζοδρόμου” και ξεκάθαρης αναγραφής σε άσπρο πλαίσιο ότι πρόκειται για πεζόδρομο, όπου θα αναγράφονται και οι εξαιρέσεις κατά περίπτωση (εν προκειμένω των “κατόχων καρτών διέλευσης” από τα συγκεκριμένα σημεία).  
• Οριστική επίλυση του προβλήματος της Πλατείας Κυπρίων Πατριωτών, με μόνιμη παρέμβαση για εξάλειψη της δυνατότητας διέλευσης από την Ερμού και εξόδου προς την Καβέτσου. 
• Κατάθεση άλλου είδους προτάσεων – λύσεων, που μέχρι σήμερα είτε δεν έχουν τύχει της επαρκούς επεξεργασίας, είτε δεν έχουν ακόμη εξευρεθεί. Ωστόσο, διάφορες λύσεις που κατά καιρούς έχουν προταθεί, όπως “μπάρες” (οριζόντιες ή κάθετες, μετακινούμενες ή σταθερές), “σαμαράκια” (μικρά ή μεγάλα, πλαστικά ή πέτρινα), “κάμερες”, κ.α., για διάφορους λόγους η εφαρμογή τους δεν ενδείκνυται, χωρίς όμως και να έχει απορριφθεί πλήρως.   

ΣΤ. ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟΨΕΩΝ – ΔΙΑΛΟΓΟΣ – ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ 

Όλα τα παραπάνω κατατίθενται, για να καταδείξουν την πολυπλοκότητα του ζητήματος και τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν για το περιβόητο θέμα της Ερμού. Άλλωστε αν ήταν ένα εύκολο ζήτημα, θα είχε επιλυθεί τόσα χρόνια που πολλές Δημοτικές Αρχές έχουν προσπαθήσει να βρουν ανεπιτυχώς τη “χρυσή τομή”.

Με την ανταλλαγή απόψεων, με το διάλογο που εγκαινιάζεται και με τη λειτουργία του “Συμβουλίου πολεοδομικής – χωροταξικής ανάπτυξης πόλης Μυτιλήνης”, πιστεύεται ότι σύντομα θα λυθεί ο “γόρδιος δεσμός” της Ερμού και θα βρεθεί η βέλτιστη λύση για όλους.

Η ημερομηνία και ο χώρος που θα πραγματοποιηθεί η πρώτη συνεδρίαση του άτυπου οργάνου “Συμβούλιο πολεοδομικής – χωροταξικής ανάπτυξης πόλης Μυτιλήνης”, στην οποία θα μπορούν να συμμετέχουν και όσοι δημότες επιθυμούν, θα ανακοινωθεί μέσω του τύπου σε εύλογο διάστημα.

Μέχρι τότε, η οποιαδήποτε ανταλλαγή απόψεων μπορεί να γίνει με ηλεκτρονικό τρόπο, κυρίως μέσω facebook η M.M.E., ενώ η κατάθεση έγγραφων προτάσεων – παρεμβάσεων από φορείς και ιδιώτες, μπορεί να γίνει: α) στο Γραφείο της Δημοτικής Κοινότητας Μυτιλήνης, τηλ. 22510 22143, email: syndesmos1954@otenet.gr, και β) στην Αντιδημαρχία Εθελοντισμού Δήμου Λέσβου, τηλ. 22510 37050, email: ethel.genia@hotmail.com

Ο Πρόεδρος Μυτιλήνης,

   Πάνος Μιχ. Πίτσιος